روزه کسی كه شغل سخت دارد!
- مجموعه: احکام دینی
بنابر نظر بیشتر مراجع تقلید تنها نُه چیز روزه را باطل مىکند: اول: خوردن و آشامیدن، دوم: جماع (عمل زناشویی)، سوم: استمناء، چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر (علیهم السلام)، پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق، ششم: فرو بردن تمام سر در آب، هفتم: باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح، هشتم: اماله کردن با چیزهاى روان، نهم: قى کردن (استفراغ).
سوال: اگر کسی کفاره رمضان بر عهده اش باشد آیا باید آن را تا رمضان بعدی ادا کند؟
مراجع عظام تقلید می فرمایند: "کسى که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند (امروزه بنده آزاد کردن موضوعیت ندارد)، یا دو ماه روزه بگیرد (باید سى و یک روز آن را پى در پى بگیرد و اگر بقیه آن پى در پى نباشد اشکال ندارد. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج 1، ص 928، م 1661)، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنى گندم یا جو و مانند اینها بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد هر چند مد که مىتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلًا یک مرتبه بگوید «استغفر اللَّه» و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج 1، ص 928، م 1660)
بنابراین، تا جایی که ممکن است باید قبل از رمضان بعدی کفاره را ادا نماید و اگر نمی تواند استغفار کند و بعد از رمضان زمانی که توانایی پیدا کرد کفاره را ادا نماید.
دو سوال از محضر مبارک آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:
سوال: سن بلوغ زن نه سال در رساله ذكر شده است و تكلیف بر او واجب است، در حالی‌كه دختر این قدر كوچك است كه اگر روزه بگیرد مریض می‌شود بلكه نمی‌تواند روزه بگیرد و علامت بلوغ دیگر هم ندارد، تكلیف ایشان چیست؟
جواب: سن تكلیف دختران نه سال كامل قمری است و در عین حال قدرت، شرط تكلیف است، آنچه قدرت انجامش را دارد باید انجام دهد و آنچه قدرتش را ندارد تكلیف ساقط است، مثلاً اگر قدرت گرفتن روزه ندارد نباید روزه بگیرد و هر وقت قدرت یافت قضا آن را بجا آورد ولی نماز و حجاب و امثال اینها را كه قدرت دارد باید انجام دهد. والله العالم
سوال: حكم شخصی كه شغل او سخت و دشوار است و در شهر بسیار گرمی كار می‌كند و عملاً روزه‌گرفتن در تابستان برای وی تقریباً غیر ممكن است، چیست؟
جواب: اگر می‌توانند از ساعات كار كم كنند و روزه‌ها را بگیرند و از بركات آن محروم نشوند؛ و اگر این كار میسر نیست، هر روز صبح به قدر مسافت شرعی مسافرت كنند و روزه خود را در آنجا افطار نمایند كه فقط قضای آن روزها به عهده شخص می‌آید و كفاره ندارد. والله العالم
دو سوال از محضر مبارک آیة الله حسینی زنجانی دام ظله:
سوال: آیا شخص روزه‌دار در ماه مبارک رمضان می‌تواند سُرم یا آمپول تزریق کند؟
آمپول و سرم درمانی اشکال ندارد اما از سرم غذایی و آمپول های غیر درمانی باید اجتناب گردد. والله العالم.
سوال: آیا خون دادن در حالت روزه داری، روزه را باطل می کند؟
انجام دادن هر کاری که باعث ضعف و بی حالی در روزه دار گردد مکروه است و چون اهداء خون باعث ضعف می شود برای روزه دار مکروه است و بهتر است پس از افطار، خون اهداء کند. والله العالم
و چند مسئله درباره نیت روزه:
1 ـ در روزه نیّت یكى از واجبات است.
2 ـ قبل از طلوع صبح ماه مبارك رمضان، انسان باید نیّت كند كه: (فردا روزه مىگیرم قربة الىالله).
3 ـ اگر شب ندانست كه فردا جزء ماه رمضان است، ولى پیش از ظهر برایش معلوم شد كه امروز جزء ماه رمضان است، همان وقت نیّت روزه مىكند.
4 ـ در روزه مستحبّى وقت نیّت تا قبل از غروب امتداد دارد، ولى به شرط آنكه تا آن وقت كه نیّت مىكند كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد.
5 ـ اگر ندانست كه فردا آخر ماه شعبان است یا اوّل ماه رمضان، نیّت آخر شعبان مىكند، یا نیّت روزه دیگرى را مىنماید، هرگاه بعدا معلوم شد كه آن روز اوّل ماه رمضان بوده است، همان روزهاى كه گرفته است كفایت مىكند، و نیازى به گرفتن قضا نیست.
6 ـ در روز ماه مبارك رمضان نباید قصد بجا آوردن كارهائى كه روزه را باطل مىكند بنماید، و اگر قصد كرد روزهاش باطل مىشود، هر چند كه آن عمل را انجام نداده باشد، ولى بر او واجب است تا غروب كارى كه روزه را باطل مىكند انجام ندهد.
منابع:
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله
سایت اسلام کوئیست
کتاب چگونه روزه بگیریم ـ آیة الله سید محمد شیرازی
پایگاه اطلاع رسانی حسینی زنجانی دام ظله
تبیان
