احکام قربانی کردن در عید قربان
- مجموعه: احکام دینی
قربانی کردن ثواب بسیاری دارد پیغمبر اکرم (ص) فرموده اند که در روزهای قربانی بعد از عبادات فریضه ای هیچ عبادتی اینقدر مقبول و پسندیده در بار الهی نیست وبیش از رسیدن قطرات خون به زمین مقبول پروردگار می گردد لذا با شوق زیاد ودل پروسعت قربانی کنید و نیز رسول اکرم (ص) می فرماید:به اندازه موهای بدن مذبوحه ثواب داده می شود پس برای حصول این اندازه ثواب کسی که قربانی بر او واجب نیست اگر قربانی کند کاری است بجا و در وقت ذبح قربانی باید پیشانی آن را بطرف قبله نموده این دعا را بخواند:
انی وجهت وجهی للذی فطر السموات والارض حنیفاَ وما انا من المشرکین ان صلواتی و محیای و مماتی لله رب العالمین لا شریک له و بذالک امرت وانا من المسلمین اللهم منک ولک.
به تحقیق که متوجه ساختم روی خود را برای آن ذاتی که آسمانها وزمینها را خلق کرده است در این حالی که مایلم از همه ادیان باطل به دین حق و از مشرکین نیستم.به تحقیق که نماز من و افعال حج من و زندگی و مرگ من از آن خداست که پروردگار جهانیان است، نیست شریکی مر او را و به این دستور داده شده ام و من از جمله مسلمین ام. ای خدایا این از قربانی از تو می باشد وبرای رضای تو می باشد.
بعد از آن بسم الله و الله اکبر گفته وذبح نماید(فقط «بسم الله الرحمن الرحیم» گفته شود هم درست است) ،
وبعد از ذبح کردن این دعا را بخواند:
اللهم نقبله منی کما تقبلت من حبیبک محمد صلی اله علیه و سلم وخلیلک ابراهیم علیه السلام.
ای خدایا قبول فرمای از من مثلی که قبول فرمودی از دوست خود محمد (ص) ودوست خود حضرت ابراهیم علیه السلام.
چه حیوانی را میتوان برای قربانی انتخاب کرد؟
از سه نوع حیوان میتوان برای قربانی استفاده كرد:
شتر
گاو، گاومیش
گوسفند، بز
نر و ماده بز بر صحت قربانی شدن هیچ گونه تأثیری ندارد ولی در شتر و گاو نوع ماده آن افضل است و در گوسفند، نر آن برتر از ماده است. گوسفند و بز برای یك نفر كافی است، حتی اگر بزرگ و چاق باشد اما گاو، گاومیش و شتر برای یك نفر تا هفت نفر كفایت میكند.
شتر جز حیواناتی است که میتوان برای قربانی کردن استفاده کرد
چه حیوانی را نمیتوان برای قربانی انتخاب کرد؟
1-هر حیوانی که کور یا کر یا یک چشم باشد یا بیشتر نور چشم آن و یا بیشتر گوش آن یا دنبه آن ازبین رفته قربانی کردن آن جائز نیست.
2- هر حیوانی که لنگ باشد بطوری که به سه دست و پا راه برود و چهارمی را به زمین نگذارد قربانی کردن آن جائز نیست ، و اگر چهارمی را به زمین می گذاشت ولی لنگان لنگان را میرفت جائز است.
3- حیوان لاغر که مغز استخوان آن آب شده باشد جائز نیست و اگر به این حد نرسیده جائز است ولی قربانی کردن فربه و چاق بهتر است.
4- اگر تمام دندانهای حیوان ریخته قربانی کردن آن جائز نیست.واگر بیشتردندانها باقی است جائز است.
5- اگر حیوان خلقتاَ گوش ندارد قربانی کردن نیست و اگر گوشهای وکوچکی دارد جائز است.
6- اگر مادرزادی شاخ ندارد یا داشته ولی شکست و از بیخ بیرون نیامده قربانی کردن آن جائز است و اگر از بیخ وبن شکسته(طوری که مغز یا سرآسیب دیده) جائز نیست.
7- اگر حیوان مرض جرب (گری) مبتلا است ، اگر بواسطه این مرض لاغر شده است جائز نیست و اگر لاغر نشده است جائز است.
8- اگر حیوان گاو به اندازه یک سوم از دم اش قطع شده باشد یا خلقتا دوسوم ازدم گاو موجود باشد قربانی کردن آن جائز نیست.باید بیش از دو سوم دم گاو موجود باشد.
10 - پوست قربانی یا قیمت آن را خیرات بدهد و از پول گوشت یا پوست قربانی تعمیر مساجد و دیگر بقعه ای خیر جائز نیست.
11- اگر پوست را به مصرف خود برساند به این طور که مشک یا فرش بسازد جائز است.
12- مزد ذبح کننده را از پوست و گوشت قربانی ندهد.
13- اثاثیه ای که تعلق به آن حیوان دارد از قبیل ریسمان و نوشتن باید خیرات شود.
14- شخصی که قربانی بر آن واجب نبود به نیت قربانی گوسفندی خرید بعد از خریداری قربانی کردن واجب می شود.
15- بر کسی که قربانی واجب بود و در ایام معینه قربانی نکرد بایددر روزهای بعدی قیمت گوسفند یا عین آن را در صورت خریداری شدن خیرات بدهد.
16- اگر کسی نذر کرد که فلان کار من عملی شود برای خدا گوسفندی خیرات خواهم کرد و بعد از عملی شدن نذر واجب می گردد و باید به آن وفا کند و گوشت حیوان نذر کرده شده را باید به فقرا و مساکین بدهد.(به همسایه ای که فقیر نباشد نذر متعلق نمی گردد باید به مسکین و فقیر بدهد.)
17- اگر کسی به میل خود جهت ارضای خدا برای رسیدن ثواب به اموات گوسفندی را قربانی کرد از گوشت آن غنی و فقیر می توانند استفاده نمایند و اگر به وصیت میت این کار را کرد فقط فقراء و مساکین می توانند از گوشت آن استفاده کنند..
18- بدون اجازه از طرف کسی قربانی کردن جائز نیست و همچنین شرکت غائب بدون اجازه آن صحیح نیست.
19- اگر حیوانی را بدست کسی بالمناصفه و غیره داده که جمع آوری و چاق کند این قرارداد جائز نیست و آن شخص اجیر گفته میشود لذا خریدن حیوان از آن بدون اجازه مالک برای قربانی جائز نیست.
20- اگر در گاو و شتر چند نفر شرکت کردند و تمامی گوشت را خام یا پخته خیرات نمودند جائز است و در صورت تقسیم حتما بوسیله ترازو باید تقسیم شود.
21- گوشت قربانی را به کفاره دادن جائز است.
22- حیوان حامله قربانی کردن جائز است و اگر بره یا بزغاله و غیره بعد از ذبح مادر زنده باقی ماند آن را نیز باید قربانی نماید.
23- حیوان خنثی(از نظر جنسیت) قربانی کردن جائز نیست.
24- حیوان دیوانه که چیزی نمی خورد قربانی کردن جائز نیست.
حیوان قربانی چه شرایطی باید داشته باشد؟
گوسفند و بز یكسال تمام داشته باشد و اگر گوسفندی شش ماه تمام و به هفت ماهگی داخل شده باشد اما از لحاظ جثه بهگونهای كه تشخیص آن در میان گوسفندان یك ساله مشكل و یا ناممكن باشد قربانی كردن آن نیز صحیح خواهد بود. در مورد گاو و گاومیش دو سال تمام داشته و به سن سه سالگی داخل شده باشد. در مورد شتر پنج سال تمام داشته و به شش سالگی داخل شده باشد.
قربانی کردن بر چه کسانی واجب است؟
1- اگر در این اندازه مال باشد که زکات بر آن واجب شود یا اگر این اندازه ندارد ولی اضافه از لوازم وضروریات زندگی روزمره وسائلی داردکه قیمت آن اندازه یک صدوچهل مثقال نقره باشد بر این چنین شخصی قربانی کردن واجب است فرقی نمیکند که مال التجاره بشد یا نه ، سال برآن بگذرد یا نه.
2- کسی که دارای منزلی یا وسائلی است که اگر فروخته شود قیمت آنها زیاد است ولی این منزل برای خودش لازم است تا به اجاره داده و از پول اجاره تامین زندگی می کند و همچنین اسباب و وسائل برای خودش لازم است برای چنین شخصی قربانی کردن واجب نیست.
3- اگر کسی دو منزل دارد یکی برای خودش و دیگری را به اجاره داده ،و دومی از جمله لوازم وضروریات نیست برای چنین شخصی قربانی کردن واجب است.بشرطی که تامین زندگی از اجاره آن نباشد والا از جمله لوازمات زندگی است قربانی کردن واجب نیست.
4- کسی که دارای وسائل اضافه از ضروریات است ولی در عین حال قرضدار است در این صورت بعد از کنار گذاشتن قرض اگر به اندازه زکات بماند قربانی کردن واجب است.
5- بعد از طلوع صبح روز عید صدقه فطر واجب می شود لذا اگر کسی پیش از طلوع فوت کرد یا بعد از طلوع متولد شد بر آنها قربانی کردن واجب نیست.
6- واگر بچه پیش از طلوع بدنیا آمد یا به سن بلوغ نرسیده باشد وبچه دارای مال به ارث رسیده باشد لازم است برنگهدارنده ی آن بچه از طرف بچه و با مال به ارث رسیده بچه (ارث بچه) قربانی کنند.
بعد از اینکه حیوان قربانی را زمین زدیم سریعا ذبح کنیم
نکاتی در موقع ذبح قربانی(دستورات محمد رسول الله) :
۱- چاقو از قبل تیز باشد وچاقو را نباید در جلو چشم حیوان تیز کرد.
2 - رو به قبله و یاد خدا
3-به دور ازدید دیگر حیوانات ذبح شود.
4- بعداز اینکه حیوان قربانی را زمین زدیم سریعا ذبح کنیم.
5- باید بعد از ذبح کردن تا قطع شدن کامل خون که از گردن سرازیر میشود صبر کرد (از نظر علم پزشکی اگر خون کاملا تخلیه نشود خون باقی مانده تبدیل به کشنده ترین سم می شود و بهترین مکان جمع میکروب است)
پوست قربانی را چه باید كرد؟
پوست قربانی صدقه داده میشود و یا از آن آلاتی مانند مشك، غربال یا فرش پوستی و غیره در خانه مورد استفاده قرار میگیرد؛ یا میتوان آن را به چیزی كه باقی مانده و از آن استفاده میشود تبدیل نمود.
خوردن چند چیز از حیوان ذبح شده حرام است؟
از حیوان ذبح شده 10 چیز حرام است که از آن اجتناب كنید:
- فرج یعنی شرمگاه ماده
- دبر شرمگاه عقب حیوان كه به آن مقعد نیز میگویند
- مرارة یعنی كیسه صفراء
- استخوان
- نخاع و مغز ستون فقرات
- خون
- مثانه
- خایه یا بیضه
- ذكر یعنی شرمگاه نر
- غده ها
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته
hanafiyeh.blogfa.com