بازی نهنگ آبی

مجموعه: آیا می دانید ؟

بازی مرگبار «نهنگ آبی» و آن شیری که آدم می خورد!

چالش نهنگ آبی

ماجرای چالش نهنگ آبی که این روزها در دنیا قربانیان زیادی گرفته و سروصدایی در رسانه‌ها به پا کرده، شیری است که یک جوان روس به عنوان «بازی» طراحی کرده و ظاهراً آدم باید آن را بخورد، اما در عمل تبدیل به شیری شده که آدم ها را می‌خورد!

بازی نهنگ آبی (روسی: Синий кит ، Siniy kit) همچنین «چالش نهنگ آبی» یک بازی اینترنتی است که در چندین کشور وجود دارد. بازی متشکل از یک سری از وظایف واگذاری شده به بازیکنان توسط مدیران در طول ۵۰ روز است که با چالش نهایی بازیکن نیاز به ارتکاب خودکشی دارد. اصطلاح «نهنگ آبی» از پدیده ساحل نهنگ می‌آید که مربوط به خودکشی است.

فیلیپ بودکین جوان  بیست‌ودو ساله‌ی روس سال ۲۰۱۳ پایه های بازی مرگباری را گذاشت که حالا بسیاری را در سراسر جهان به خود مشغول کرده؛ گردانندگان بازی، کسانی که بازی می‌کنند، خانواده‌های آنان، مقامات کشورها و روزنامه‌نگارانی که در این سه، چهار سال هزاران خبر و گزارش به زبان های مختلف درباره‌ی «نهنگ آبی» تهیه کرده‌اند.

بودکین دانشجوی روانشناسی اخراجی بود که با ایده‌ی پاک کردن جهان از زباله‌های زیستی یک بازی پنجاه مرحله‌ای را طراحی کرد. او معتقد بود کسانی که فکر می‌کنند در این جهان ارزشی ندارند و هیچ کس اهمیتی برای آنان قائل نیست زباله های زیستی اند که جهان باید از لوث وجودشان پاک شود! حالا آمارها حاکی از این است که این تز تاکنون در کشورهای مختلف به مرگ بیش از ۱۳۰ نوجوان و جوان منجر شده است.

البته واضح است که گردانندگان بازی شرکت کنندگان این چالش را مستقیماً زباله خطاب نمی کنند اما طراحی بازی از اساس به گونه‌ای است که نوجوانانی با خصوصیات انزوا و افسردگی را هدف قرار داده و بنا دارد به آنان کمک کند از شر خودشان خلاص شوند.

فلیپ بودکین، مبتکر چالش نهنگ آبی که گفته می‌شود از اختلالات روانی رنج می‌برد

با ورود و ثبت نام اعضاء نهنگ خطاب می شوند. این بازی در هندوستان بیشترین تعداد خودکشی را دارد، به طوری که پلیس هندوستان نصب و انتشار و حتی ذخیره فایل خام نصبی این بازی را جزء جرایم نرم افزاری محسوب کرد. در این چالش اینترنتی ۵۰ مرحله‌ای از مخاطبان عمدتاً نوجوانان خواسته می‌شود روزانه تکلیف خود را انجام داده و در پایان، عکسی از خود را بفرستند تا بتوانند وارد مرحله بعد شوند. مرحله نخست این چالش کشیدن یک نهنگ آبی روی دست است و پس از آن برای مثال از کاربر خواسته می‌شود، تا لب خود را ببرد، روی دست خود با چاقو کلمه‌ای را حک کند و یا بالای یک ساختمان مرتفع با پاهای آویزان از خود عکس بیندازد. نهنگ آبی در سال ۲۰۱۳ در روسیه و با "F57" یکی از نام‌های به اصطلاح "گروه مرگ"شبکه اجتماعی وی‌کی شروع به کار کرد، و گفته می‌شود اولین خودکشی ناشی از آن در سال ۲۰۱۵ اتفاق افتاده‌است. فیلیپ بودکین دانشجوی سابق روانشناسی کسی که از دانشگاهش اخراج شد ادعا کرد که او بازی را اختراع کرده. بودکین اعلام کرد که هدف او این بود که برای «پاک کردن» جامعه با فشار به کسانی که تلقی می‌شود هیچ ارزشی ندارند آنها را وادار به خودکشی کند.

مراحل بازی

• با تیغ بر روی دست خود کلمه "f57" را حک کنید و عکس را ارسال کنید.

• ساعت ۴:۲۰ صبح از خواب بلند شوید و فیلم ترسناکی که برایتان ارسال می‌شود را تماشا کنید.

• روی بازو خود ۳ بار تیغ بکشید بصورتی که عمیق نباشد و عکس آن را ارسال کنید.

• روی تکه کاغذی یک نهنگ را بکشید و آن را برای ما ارسال کنید.

• اگر آماده تبدیل شدن به یک نهنگ آبی هستید روی پای خود کلمه "yes" را حک کنید، اگر تمایل ندارید خود را تنبیه کنید.

• یک کار با یک رمز.

• کلمه "f40" را روی دست خود حک کنید و برای ما بفرستید.

• در شبکه اجتماعی vk هشتگ "#i_am_whale" را انتشار دهید.

• شما باید مغلوب ترس خود شوید.

• شما باید ۴ صبح بیدار شوید و به پشت بام بروید (هرچه بالاتر بروید بهتر است).

• یک نهنگ با تیغ بر روی دست خود حک کنید و عکس آن را برای ما ارسال کنید.

• تماشا کردن فیلم‌های روانگردان و ترسناک در تمام روز.

• موسیقی‌هایی که برایتان می‌فرستیم را گوش کنید.

• لب خود را پاره کنید.

• چندین بار دست خود را روی نوک سوزن فشار دهید.

• به خودتان تلقین کنید که شما بیمارید.

• بالاترین سقفی که می‌توانید پیدا کنید و برای مدتی روی لبه آن ایست کنید.

• به روی پل بروید و روی لبه آن ایست کنید.

• از یک جرثقیل بالا بروید، یا برای بالا رفتن از آن تلاش کنید.

• معاون ما شما را چک می‌کند که قابل اعتماد هستید.

• با یک نهنگ دیگر در اسکایپ صحبت کن (بازیکنی که مثل تو بازی می‌کند).

• به لبه یک سقف بلند بروید و پاهای خود را از آن آویزان کنید.

• کاری دیگر با یک رمز.

• یک کار مخفی (کاری که گفته می‌شود).

• با یک نهنگ (بازیکن) قرار ملاقات دارید.

• با شما تماس می‌گیریم و زمان مرگ شما را خواهیم گفت، شما باید آن را بپذیرید.

• ساعت ۴:۲۰ صبح بلد شوید و به ریل راه آهن بروید (نزدیک ترین راه آهن).

• یک روز با کسی صحبت نکنید.

• قول بدهید یک نهنگ باقی بمانید.

• ساعت ۴:۲۰ صبح از خواب بلند شوید، فیلم ترسناک مورد نظر را نگاه کنید، آهنگ‌هایی که برایتان می‌فرستیم را گوش کنید، یک خراش بر روی بدن خود ایجاد کنید، با یک نهنگ صحبت کنید. (تا روز ۴۹ باید همین کار را هر روز انجام دهید).

• نهایتاً نیز به بازیکن گفته می‌شود از ساختمان بلندی بپرد و نهنگ خود را بردارد.

چرا کسانی که بازی نهنگ آبی را انجام می‌دهند خودکشی می کنند؟

شما لینک بازی نهنگ آبی را در رسانه‌های اجتماعی خود (فیس بوک، اینستاگرم، توییتر) مشاهده خواهید کرد اگر شما آن را نادیده بگیریدهمه چیز درست است، اما اگر این بازی را دانلود کنید، نمی‌توانید این بازی را حذف کنید. پس از دانلود این بازی نهنگ آبی مدیر با شما تماس خواهد گرفت و مکالمه ای انجام خواهید داد مانند این:

شما: من می‌خواهم بازی کنم

مدیر: آیا شما مطمئن هستید؟ هیچ راهی وجود ندارد

شما: بله، منظورتان از این که هیچ راهی وجود ندارد چیست؟

مدیر: شما بعد از شروع بازی نمی توانید آن را ترک کنید.

شما: آماده هستم.

مدیر: هر کار را با دقت انجام دهید و هیچ‌کس نباید در مورد آن بداند. وقتی که کار را تمام کردید، باید عکسی از آن را به عنوان مدرک برای ما ارسال کنید.

شما: و اگر بخواهم از این بازی خارج شوم چه می شود؟

مدیر: ما تمام اطلاعات شما را دارم، و در صورت خروج شما علیه خودتان از آن ها استفاده می کنیم (این به این معنی است که اگر این بازی را در وسط کار رها کنید، خانواده شما را خواهیم کشت، به همین دلیل است که بیشتر بازیکنان تحت فشار خودکشی می کنند).

پس از آن، شما شروع به بازی نهنگ آبی و انجام یک به یک هر مرحله می کنید.

این وظایف مغز شما را دستکاری و شستشو می دهند و شما تصمیم خواهید گرفت که مراحل را کاملا انجام دهید و در نهایت دست به خودکشی بزنید.

قاعده ی بازی

این بازی بر اساس رابطه ی بین شرکت کنندگان و گردانندگان بازی پیش می رود و مجموعه ای از وظایف است که هر روز یک بار در نیمه های شب به شرکت کنندگان محول می‌شود و آنان برای ورود به مرحله‌ی بعدی بازی باید آن را به انجام برسانند و مدارک و شواهد انجام آن را از راه اینترنت برای گردانندگان بازی ارسال کنند.

پنجاه وظیفه بطور اختصاصی برای هر شرکت کننده در نظر گرفته می شود که بازی را تا پنجاه روز طول می دهد؛ البته هر شرکت‌کننده تنها عبور از ۴۹ مرحله را می‌بیند چراکه با عبور از مرحله‌ی آخر شرکت‌کننده دیگر در قید حیات نخواهد بود که پیروزی‌اش را جشن بگیرد!

اطلاع دقیقی از مراحل مختلف بازی در دست نیست اما یافته‌هایی که از شرکت‌کنندگانی که بازی را به آخر برده‌اند به جا مانده و اظهارات کسانی که در تمام کردن آن ناموفق بوده‌اند، نشان می‌دهد بازی از مراحل ساده ای مثل ارسال عکس و اطلاعات شخصی برای گردانندگان آغاز می‌شود و تا بیدار شدن در ساعت مشخصی از نیمه‌شب و تماشای فیلم‌های ترسناک، نشستن روی بام و آویزان کردن پاها، رفتن روی لبه‌ی پل، بالا رفتن از جرثقیل های بلند ساختمانی، گردش‌ شبانه در گورستان ها، حک کردن طرح یک نهنگ آبی روی ساعد با جسمی تیز، بریدن دست و فروکردن سوزن در بدن شرکت‌کننده را در بر می‌گیرد؛ آخرین وظیفه -که معنای پیروزی را البته برای گردانندگان بازی کامل می‌کند- خودکشی است!

در مرحله‌ی پایانی چالش، شرکت کنندگان که طی ۴۹ روز توسط گردانندگان بازی از نظر روانی برای از بین بردن خودشان آماده شده‌اند، فرمان خودکشی را دریافت می کنند. (ناگفته نماند که هر شرکت کننده از ابتدای بازی به پایان آن واقف است). گفته‌ می‌شود گردانندگان بازی با اتکا به اطلاعاتی که در طول بازی از شرکت کننده دریافت کرده‌اند، او را تهدید می کنند که اگر مراحل بازی را به پایان نبرد، اعضای خانواده اش به خطر می افتند. بنابراین شرکت کننده باید از کارهایی که انجام داده فیلم و عکس تهیه کند تا به گردانندگان بازی اثبات کند که کارش را بخوبی انجام داده است؛ البته این به ندرت شامل مرحله‌ی آخر بازی می‌شود؛ چونمرده‌ها نمی‌توانند چیزی را ارسال کنند. به همین دلیل در برخی موارد نمی‌توان خودکشی را به این بازی نسبت داد، مگر اینکه شواهدی از شرکت فرد در بازی برجای مانده باشد.

ریشه های قضیه

چرا «نهنگ آبی»؟ گفته می‌شود که مبتکر این چالش با انتخاب این اسم به نهنگ‌هایی اشاره کرده که در سواحل به گل می‌نشینند؛ اتفاقی مرموز که گرچه علتش دقیقاً مشخص نیست اما باور عامه بر این است که این نهنگ‌ها، «خودکشی» می‌کنند.

این به اصطلاح بازی اولین بار سال ۲۰۱۳ در یک شبکه‌ی اجتماعی روسی به نام «وی‌کنتاکت» آغاز شد و گفته می‌شود که سال ۲۰۱۵ منجر به اولین خودکشی شد. فیلیپ بودکین خودش ادعا کرده که بازی را اختراع کرده است؛ همین ادعا منجر شد او به اتهام تحریک حداقل ۱۶ نوجوان به خودکشی بازداشت شود. گرچه، با دستگیری او بازی همچنان ادامه یافت که این نشان می‌دهد این بازی بیش از یک مغز متفکر و گرداننده دارد.

روسیه از کشورهایی است که بیشترین شرکت‌کننده در این چالش را دارد؛ بعد از اینکه در سال ۲۰۱۶  یک روزنامه‌نگار مقاله‌ای نوشت و بسیاری از قربانیان خودکشی‌های جداگانه را به این بازی مرتبط دانست، توجه عمومی به این پدیده جلب شد و بسیاری از نوجوانان که چیزی از این چالش نشنیده بودند هم جذب آن شدند.

در همان روسیه، اخیراً یک دختر هفده‌ساله‌ هم به اتهام اینکه مغز متفکر بازی بوده و چندین نوجوان را وادار به خودکشی کرده، بازداشت شده است. دست‌کم دو بازداشت دیگر در رابطه با این بازی صورت گرفته است.

دختر هفده‌ساله‌ی روس که مغزمتفکر و یکی از گردانندگان چالش نهنگ آبی است بازداشت شد

گزارش های واصله

چالش نهنگ آبی در کشورهای زیادی نفوذ کرده و مواردی از خودکشی یا اقدام به خودکشی در این کشورها نیز گزارش شده است: آرژانتین، برزیل، بلغارستان، شیلی، چین، کلمبیا، گرجستان، هند،‌ ایتالیا، کنیا، پاراگوئه، پرتغال، عربستان سعودی، صربستان، اسپانیا، آمریکا، اروگوئه، ونزوئلا و ایران.

چالش نهنگ آبی در هند رواج زیادی پیدا کرده و حداقل پنج مورد خودکشی به آن مرتبط دانسته شده است. جوان بیست‌ودو ساله‌ای که از چالش انتحاری نهنگ آبی نجات یافته، این تجربه را دردناک توصیف کرده است؛ تله‌ی  مرگی که حتی اگر می‌خواست نمی‌توانست از آن جدا شود.

الکساندر با چاقو در حال حک کردن طرح نهنگ آبی روی دستش بود که یک تیم پلیس وارد خانه‌ شد و او را از ادامه  کار باز داشت. حالا او می‌گوید بعد از چند جلسه مشاوره، از نظر روحی پایدار است.

این جوان در یک گروه واتس‌اپ، لینک چالش نهنگ آبی را دریافت کرده و می‌گوید: «این یک برنامه یا بازی نیست که بتوان آن را دانلود کرد. فقط یک لینک است. چالش توسط مدیر نهنگ آبی برای افرادی که می‌خواهند بازی کنند بطور سفارشی طراحی می‌شود».

او در دورانی که در این بازی شرکت داشت از صحبت کردن با اهل خانه اجتناب می‌کرد و بیشتر خود را در اتاقش محصور کرده بود. گرچه می‌خواست از بازی خارج شود، اما نمی‌توانست. بالاخره برادرش که از بازی نهنگ آبی با خبر بود، متوجه رفتار عجیب او شد و به پلیس اطلاع داد.

در برزیل دختری از بالای دیوار شش‌متری خانه‌شان پایین پرید. او زنده ماند و به پلیس گفت قبلاً به خاطر این بازی دست‌های خود را بریده بود و در مرحله‌ی آخر بازی یعنی خودکشی قرار داشت.

در سائو پالئولو، پایتخت برزیل نیز دو عاشق و معشوق هجده و نوزده‌ساله بالای هتلی مجلل رفتند و آنجا پسر با شلیک یک گلوله در سر نامزدش او را کشت و سپس اقدام به خودکشی کرد. مقامات برزیل این اتفاق را با چالش نهنگ آبی مرتبط دانسته‌اند.

در کنیا دانش آموزی در چالش نهنگ آبی شرکت کرده بود و در نهایت خود را در بالکون هتل پدربزرگش در مرکز شهر حلق آویز کرد.

در عربستان سعودی پسری سیزده‌ساله در اتاقش با کابل پلی‌استیشن خودکشی کرد و مادرش جسد او را پیدا کرد. مرگ او به بازی نهنگ آبی مرتبط دانسته شد. او اولین قربانی این چالش عربستان شناخته می‌شود.

در ایران نیز نگرانی های در خصوص این بازی وجود دارد؛ اخیراً یورو نیوز گزارش داد ویدئویی در فضای مجازی منتشر شده که گفته می‌شود مربوط به خودکشی دو جوان است که در این چالش شرکت کرده بودند.

آنجلینای دوازده ساله خود را از طبقه‌ی چهاردهم به پایین پرت کرد

آنجلینای دوازده ساله روز کریسمس سال ۲۰۱۵ خود را از طبقه‌ی چهاردهم به پایین پرت کرد ۵۰ روز قبلش او در گروهی به نام «ساعت چهار و ۲۰ دقیقه بیدارم کن» عضو شده بود

تمهیدات لازم

بازی نهنگ آبی، نگرانی‌های شدیدی را در هند، روسیه و اروپای غربی از جمله فرانسه و انگلیس موجب شده است. برزیلی‌هادر واکنش به این بازی، جنبشی به نام «نهنگ صورتی» ایجاد کردند که با کمک و همکاری صدها داوطلب ایجاد شد. این جنبش بر اساس وظایف مثبتی ایجاد شده که به زندگی بها می‌دهند و با افسردگی مبارزه می‌کنند. همچنین در برزیل جنبش مردمی برای مقابله با این بازی ایجاد شده تا کسانی که به کمک روحی احتیاج دارند را راهنمایی کنند. همچنین پلیس مبارزه با جرائم فناوری‌های پیشرفته‌ی برزیل  سازوکاری دیجیتال برای هشدار به جوانان درباره‌ی خطرات این بازی فراهم کرده.

در آمریکا، سایتی که اسمش «چالش نهنگ آبی» بود، یک چالش ۵۰ روزه‌ی ارتقای سلامت ذهنی و تندرستی ارائه داد. یک نویسنده نیز گفته می‌خواهد فیلمنامه‌ای با نام «نیروی اراده» درباره‌ی این بازی بنویسد.

شرکت‌های اینترنتی چین هم گروه‌های مجازی مشکوک به دست داشتن در این بازی را مسدود می‌کنند. همچنین نتایج جست‌وجوی کلمات مرتبط با این بازی نیز در کیوکیو (شبکه‌ی اجتماعی ملی چین) مسدود شده است.

مقامات هندی نیز از گوگل، فیسبوک و یاهو خواسته‌اند تمامی لینک‌هایی که کاربران را به چالش نهنگ آبی هدایت می‌کرد، حذف کنند.

این بازی برپایه‌ی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی طراحی شده اما با تلفاتی که برجای گذاشته و اطلاع رسانی‌های گسترده درباره‌ی آن، این شبکه‌ها نیز تمهیداتی را برای مقابله با آن به کار گرفته‌اند.

وقتی در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی نظیر فیسبوک، توئیتر، اینستاگرام و یوتیوب درباره‌ی نهنگ آبی جست‌وجو کنید با انبوهی از محتواهای تولید شده مواجه خواهید شد که البته ۹۹ درصد آنها ماهیت آموزشی و اطلاع رسانی دارند. به محض اینکه در فیسبوک و اینستاگرام عبارت «نهنگ آبی» را جست‌وجو کنید پیامی را مشاهده خواهید کرد که می‌گوید: «اگر شما یا کسی که می‌شناسید دوران سختی را پشت سر می‌گذارد و نیاز به حمایت دارید، ما مایلیم به شما کمک کنیم».

منابع : isna.ir - fa.wikipedia.org

گردآوری: بخش علمی بیتوته