آیا مصرف جگر در بارداری مضر است؟
- مجموعه: بارداری و زایمان
آیا خوردن جگر برای زن باردار ضرر دارد؟
مصرف جگر در دوران بارداری یک موضوع مهم است که برخی از زنان در این مرحله نگرانی دارند. برای پاسخ به این سوال که آیا خوردن جگر برای مادر و جنین ضرر دارد یا خیر، باید توجه کنیم که مصرف جگر به میزان معقول و با احتیاط انجام شود.
اصولاً، مصرف معتدل جگر در دوران بارداری به مادر و جنین آسیبی نمیزند. اما مهمترین نکته این است که جگر از منبع اعتمادی و تازه تهیه شود تا از مسمومیت جگرهای آلوده جلوگیری شود.
بنابراین، خوردن جگر در دوران بارداری در حد معقول و متعادل و تنها به عنوان راهی برای رفع ویار بارداری مشکلی نخواهد داشت. اما مصرف بیش از حد جگر باید اجتناب شود، زیرا این ممکن است به مشکلاتی منجر شود.
آیا زنان باردار می توانند جگر مصرف کنند؟
به طور کلی، مصرف جگر برای زنان باردار ممنوع نیست. در واقع، جگر حاوی موادی است که برای جنین در حال رشد بسیار مفید است. این مواد از جمله ویتامینها و مواد مغذی اساسی هستند که به رشد و توسعه جنین کمک میکنند. با این حال، باید در مصرف جگر دقت کرد، زیرا در آن مقادیر قابل توجهی از مادهای به نام رتینول ویتامین A وجود دارد که مصرف بیش از حد آن ممکن است خطر ناهنجاریهای جنین را افزایش دهد.
بنابراین، تعادل در مصرف جگر بسیار مهم است. به عبارت دیگر، مصرف معتدل و متعادل جگر میتواند به جنین کمک کند، اما مصرف بیش از حد و بدون کنترل ممکن است به جنین آسیب برساند. در هر صورت، برای بحث دقیقتر در مورد مضرات و فواید مصرف جگر، بهتر است با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
آیا خوردن جگر سفید در دوران بارداری مجاز است؟
مطالب مرتبط با جگر سفید و جگر سیاه در ارتباط با ارزش غذایی و محتوای مختلف مواد مغذی به شرح زیر است:
جگر سفید و جگر سیاه از نظر میزان پروتئین تفاوت دارند، که جگر سیاه دارای مقدار بیشتری پروتئین است. اما از نظر میزان چربی تقریباً مشابه هم هستند. همچنین، مقدار کلسترول در جگر سفید بیشتر از گوشت کم چربی است. در مقابل، مقدار آهن در جگر سفید کمتر از جگر سیاه است.
اشتباهی که بسیاری از افراد دارند این است که جگر سفید منبع غنی از ویتامین A است، اما در واقعیت مقدار این ویتامین در جگر سفید بسیار کمتر از جگر سیاه است. به عنوان مثال، در 100 گرم جگر سیاه حدود 36,000 واحد ویتامین A وجود دارد، در حالی که در 100 گرم جگر سفید تنها 36 واحد ویتامین A وجود دارد. برای اینکه جلوی مصرف بیش از حد ویتامین A که ممکن است خطرناک باشد، برای سلامتی جنین را بگیرید، بهتر است از قرصهای پرهناتال و مشورت با پزشک استفاده کنید.
با این حال، جگر سفید نیز منبعی از ویتامینهای مهمی مانند D، E و B12 است و میتواند برای رشد استخوانها و درمان کمخونی مفید باشد. 100 گرم جگر سیاه گوسفند دارای تقریباً 220 کالری انرژی، 2.5 گرم کربوهیدرات، 30 گرم پروتئین و 8.8 گرم چربی است.
بنابراین، استفاده از جگر سفید یا سیاه باید با دقت و به میزان معقول انجام شود و در صورت داشتن هرگونه نگرانی یا شرایط خاص در دوران بارداری، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
فواید مصرف جگر در دوران بارداری
جگر حاوی عناصر حیاتی مهمی است که برای مادر و نوزاد در دوران بارداری بسیار ضروری میباشد، که مصرف جگر را به یک انتخاب مفید تبدیل میکند. در ادامه، برخی از این عناصر حیاتی آورده شده است:
اسید فولیک (ویتامین B9)
این ویتامین نقش بسیار مهمی در دوران بارداری ایفا میکند. اسید فولیک در جگر وجود دارد و نقش مهمی در محافظت از کودک در رحم دارد. همچنین، به تقویت رشد عصبی جنین کمک میکند.
پروتئینها
پروتئینها برای تقویت بدن مادر و رشد جنین بسیار مهم هستند. مصرف جگر میتواند به زنان باردار کمک کند تا پروتئین کافی را دریافت کنند و رشد سالم نوزاد را تضمین کنند.
ویتامین A
جگر منبع خوبی از ویتامین A است. این ویتامین نه تنها تغذیه همه جانبه را تامین میکند بلکه بر رشد بینایی و ایمنی کودک نوپا نیز اثر مستقیم دارد.
آهن
وجود آهن در جگر یکی از دلایل اصلی توصیه به زنان باردار است. آهن کمک به کاهش خطر کمخونی در دوران بارداری دارد و خون را سالم نگه میدارد.
بنابراین، مصرف معتدل و متوازن جگر میتواند به تأمین این مواد مغذی مهم برای مادر و نوزاد در دوران بارداری کمک کند. با این حال، توصیه میشود که مصرف هر مواد غذایی در دوران بارداری با مشورت پزشک و تغذیهشناس متخصص انجام شود تا نیازهای خاص هر فرد در نظر گرفته شود و به میزان مناسب و مطمئن انجام شود.
خطرات خوردن جگر در دوران بارداری
مصرف جگر در دوران بارداری نیاز به احتیاط دارد به خاطر مواد مغذی موجود در آن، به ویژه ویتامین A. برخی نگرانیها و مطالعات نشان دادهاند که دوزهای بالای ویتامین A میتوانند عوارضی را در دوران بارداری ایجاد کنند. بر اساس توصیههای مؤسسه پزشکی (IOM)، مصرف روزانه توصیه شده ویتامین A برای زنان باردار باید حدود 2565 واحد بین المللی (IUS) باشد.
یک مطالعه انجام شده در سال 1995 نشان داد که زنانی که بیش از 10,000 واحد ویتامین A روزانه (تقریباً 4 برابر توصیه IOM) مصرف میکردند، در دو ماه اول بارداری خطر ابتلا به نقص های زایمان نوزاد را بیش از دو برابر افزایش میدادند. مطالعات دیگر نیز پیشنهاد دادهاند که دوزهای کمتر از 30,000 IUS ویتامین A روزانه احتمالاً نقص مادرزادی را ایجاد نمیکنند، اما دوزهای خیلی پایینتر از این ممکن است خطر ایجاد نقصهای مادرزادی را افزایش دهند.
بنابراین، توصیه میشود که زنان باردار از مصرف جگر به عنوان منبع ویتامین A با احتیاط عمل کنند و دقت کنند که مصرف ویتامین A به میزان مناسب و توصیه شده توسط مؤسسه پزشکی صورت گیرد. همچنین، بهتر است همیشه با پزشک خود در مورد مکملهای ویتامین A و سایر نیازهای تغذیهای خود در دوران بارداری مشورت کنند.
تغذیه در بارداری
بدن انسان قادر به تولید ویتامین A خودی در صورت نیاز میباشد، از موادی مانند بتا کاروتن که در سبزیجات زرد و سبز یافت میشوند، این مواد خام برای تامین ویتامین A در طول بارداری کاملاً سالم هستند. با این حال، ویتامین A پیشساخته به شکل رتینول نیز در دسترس است که در مقادیر بیش از حد، ممکن است منجر به مشکلات در زمان زایمان شود.
ویتامین A پیشساخته در بسیاری از مکملهای ویتامینی و بعضی از مواد غذایی مانند گوشت، تخممرغ، محصولات لبنی، و محصولات غلات صبحانه غنی شده وجود دارد. کبد نیز تنها منبع غذایی است که مقادیر بسیار زیادی از ویتامین A را فراهم میکند. به عنوان مثال:
مصرف 3 اونس جگر گوساله ممکن است حاوی 27000 واحد ویتامین A باشد.
مصرف 3 اونس کبد مرغ حاوی 12000 واحد ویتامین A است.
در مورد زنان باردار، مصرف مکملهای حاوی ویتامین A پیشساخته باید با دقت انجام شود. مصرف بیش از حد ویتامین A توسط زنان باردار میتواند خطر ابتلا به مشکلات زایمانی را افزایش دهد. اگرچه ارتباط مستقیم بین مصرف جگر و نقصهای مادرزادی ثابت نشده است، اما ایمنترین راه برای زنان باردار این است که مصرف جگر را به حداقل برسانند.
زنان باردار باید همچنین اطمینان حاصل کنند که مکملهای ویتامینیشان حاوی میزان ویتامین A پیشساخته بیش از 5000 واحد نیستند. برخی از مکملهای قبل از زایمان، ویتامین A پیشساخته را جایگزین بتا کاروتن میکنند یا به طور کامل از ویتامین A خودداری میکنند.
میزان مجاز مصرف جگر در دوران بارداری
مصرف جگر کاملاً پخته و بدون آلودگی به مقدار ۶۵ تا ۷۵ گرم در هفته به منظور بهرهبردن از فواید آن به طور عمومی کافی است. اما باید توجه داشت که مصرف بیش از حد جگر به دلیل حاوی رتینول میتواند مادر و کودک را در معرض مشکلات قرار دهد.
جگر حاوی مقدار بالایی از ویتامین A است و بنابراین، مصرف نصف وعده (یا ۱.۵ اونس) یک یا دو بار در ماه احتمالاً برای شما یا کودکتان بیخطر است. اما از آنجایی که بدن انسان توانایی ذخیره ویتامین A اضافی را دارد، مصرف مکرر و مقادیر زیاد جگر ممکن است برای جنین زنان باردار مضر باشد.
بنابراین، بهتر است مصرف جگر در دوره بارداری را به هفتهای یک یا دو بار در ماه محدود کنید. این کمترین مقدار مصرف جگر میتواند فواید آن را بهرهبری برای شما حفظ کند و در عین حال از ایجاد مخاطره برای سلامت جنین جلوگیری کند.
نکات مراقبتی برای مصرف جگر در دوران بارداری
- به خانمهای باردار توصیه میشود که تا حد امکان از جگرهایی که در مغازهها با عنوان "جگرکی" پخته میشوند، خودداری کنند. از آنجایی که نمیتوان به سلامت جگرهای موجود در این مغازهها اطمینان حاصل کرد و همچنین ممکن است نکات بهداشتی در هنگام طبخ به درستی رعایت نشده باشد، بهتر است جگر را در خانه خود پخته کنند.
- در دوران بارداری هیچگز جگر را به صورت خام یا نیمهپخته مصرف نکنید.
- هنگام خرید جگر، به تاریخ تولید و تاریخ انقضا روی بستهبندی توجه کنید.
- از خرید جگرهای باز در فروشگاهها پرهیز کنید، چرا که ممکن است مانده یا فاسد شده باشند.
- اگر گهگاه جگر مصرف میکنید، برای از بین بردن باکتری "سالمونلا" که به طور بالقوه میتواند منجر به عفونتهای خطرناک در بدن مادر و نوزاد شود، باید جگر را تا حد امکان پخته کنید. برای اطمینان از سلامت جگر، باید رنگ آن شفاف باشد و نباید داشته باشد رنگ صورتی.
بهترین جایگزین جگر در بارداری چیست؟
درست است که در دوران بارداری نمیتوانید جگر را به صورت منظم در رژیم غذاییتان قرار دهید، اما نیاز به ویتامین A برای حفظ سلامت پوست، چشم، و سیستم ایمنی خود و جنین دارید. برای تأمین ویتامین A میتوانید از سایر منابع غذایی استفاده کنید که به رشد کودک شما نیز کمک میکنند. این منابع شامل:
- هویج
- سیبزمینی شیرین
- کدو حلوائی
- اسفناج
- شلغم
- چغندر
تمام این مواد غذایی برای سلامت چشم و تقویت سیستم ایمنی بسیار مفید هستند و به عنوان آنتیاکسیدانهای مؤثر عمل میکنند. بهترین بخش این است که ویتامین A موجود در این سبزیجات به شکل بتاکاروتن است، که برای بدن شما و جنین بسیار مفید است و مانند ویتامین A در جگر، به زیان نیست. مصرف بتاکاروتن برای مادر و جنین هیچ ضرری ندارد.
گردآوری: بخش زناشویی بیتوته