خطرات مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی
- مجموعه: بهداشت مادر کودک
همه چیز درباره مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی
گاهی اوقات برخی از بیماری ها نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها دارند که از جمله شایع ترین این بیماری ها در زنان می توان از عفونت های گوش و یا سینوس ها، عفونت دندان و یا لثه ها و ورم پستان نام برد.
پس ممکن است که برای شما در دوران بارداری آنتی بیوتیک تجویز شده باشد و شما نگران عوارض و خطرات آن برای نوزاد تان شده اید.
در ادامه به این که آیا مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی مضر است و یا خیر می پردازیم و گزینه های جایگزین و ایمن تری از آنتی بیوتیک ها را برای شما توضیح می دهیم.
آیا مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی ایمن است؟
در اکثر موارد آنتی بیوتیک ها برای مادران شیرده و نوزادان ضرری ندارند.
در واقع آنتی بیوتیک ها نیز مانند دارو های دیگر، به مقدار کمی وارد شیر می شوند ولی مقدار کم آن برای نوزاد ضرری ندارد.
اما مثل همیشه در این امر نیز استثنا هایی وجود دارد و در شرایطی آنتی بیوتیک ها می توانند برای مادر و یا نوزاد مضر باشند.
بهتر است که قبل از مصرف آنتی بیوتیک با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا او راهنمایی های لازم در مورد مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی به شما بدهد.
مورد دیگری که در مورد مصرف آنتی بیوتیک ها وجود دارد این است که هر چه سن کودک بیشتر باشد، تاثیر و خطر آنتی بیوتیک برای او کم تر می شود. همین طور هر چه سن کودک کمتر باشد تاثیر دارو بیشتر می شود.
به همین دلیل نوزادان نارس در معرض بیشترین تاثیر و خطر دارو ها هستند.
اگر قبلا آنتی بیوتیک به کودک شما به صورت مستقیم تزریق شده و یا مصرف شده و حساسیتی نسبت به آن نشان نداده است، مصرف آنتی بیوتیک توسط شما نیز مشکلی ندارد و خطری برای کودک ایجاد نمی کند.
کدام یک از آنتی بیوتیک ها بی خطر هستند؟
این که کدام یک و چه اندازه از آنتی بیوتیک ها برای شما و کودک بی خطر است، به عوامل زیادی مانند سن، وزن و سلامتی کودک شما بستگی دارد به همین دلیل بهتر است که قبل از مصرف هر نوع آنتی بیوتیک با یک پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
با این حال مصرف چند نوع از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری بی خطر اعلام شده است از جمله این آنتی بیوتیک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• انواع پنی سیلین ها مانند آمپی سیلین، سفالکسین و آموکسی سیلین
• فلوکونازول که در واقع آنتی بیوتیک نیست اما همانند آنتی بیوتیک خاصیت ضد میکروبی دارد و برای درمان عفونت ها خصوصا عفونت های قارچی استفاده می شود.
همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، باز هم تاکید می شود که بهتر است قبل از مصرف هر نوع آنتی بیوتیک با یک پزشک اطفال مشورت کنید تا از مشکلات احتمالی پیشگیری کنید و در صورت نیاز از جایگزین های آنتی بیوتیک ها استفاده کنید.
آنتی بیوتیک های خطرناک در دوران بارداری کدام نوع هستند؟
مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین ها، مترونیدازول ها، ماکرولیدها، سولفونامیدها و کینولون ها برای دوران شیردهی خطرناک است.
به طور مثال تتراسایکلین ها باعث می شوند که دندان های نوزاد سیاه شوند و یا این که مترونیدازول ها باعث بد طعم شدن شیر مادر می شوند.
هر چند که پزشکان نیز این دارو ها را برای مادرانی که در دوران شیردهی و یا بارداری هستند تجویز نمی کنند ولی بهتر است در هنگام مراجعه به پزشک شما هم به پزشک در مورد این که در حال شیردهی هستید یاد آوری کنید تا برای شما آنتی بیوتیک مناسب تجویز کند.
اما مصرف به مدت کم و با دوز پایین همین آنتی بیوتیک ها تاثیر زیادی در کودک ندارد. شیر مادر غنی از مواد مغذی است که می تواند جلوی ضرر های آنتی بیوتیک ها را بگیرد ولی استفاده طولانی مدت از این دارو ها می تواند آثار مخربی بر جا بگذارد.
عوارض و خطرات احتمالی مصرف آنتی بیوتیک در دوران بارداری
جدای این که آنتی بیوتیک ها ممکن است که ایجاد حساسیت کنند، خطرات کلی دیگری نیز برای مادر و کودک ایجاد خواهند کرد.
کار آنتی بیوتیک ها از بین بردن باکتری ها است. اما در هنگامی که آنتی بیوتیک ها در حال از بین بردن باکتری های مضر بدن هستند، باکتری های مفید بدن نیز همراه با آن ها از بین می روند.
باکتری های مفید باعث هضم غذا و افزایش ایمنی با جنگیدن با دیگر باکتری ها می شوند و با از بین رفتن آن ها ممکن است که گوارش افراد دچار مشکل شود و نسبت به باکتری ها و ویروس های دیگر ضعیف تر شوند.
در ادامه برخی از مشکلات احتمالی که با مصرف آنتی بیوتیک ها در دوران شیردهی ایجاد می شوند می پردازیم.
افزایش ناراحتی های معده
همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم آنتی بیوتیک ها باکتری های مفید بدن را نیز از بین می برند. به همین دلیل بیماری ها و ناراحتی های گوارشی در مادر و کودک افزایش می یابد.
این اثرات کوتاه مدت است و در ادامه ی قطع شدن آنتی بیوتیک و تغذیه کودک با شیر مادر، این مشکلات از بین می رود و جای نگرانی نیست.
برای این که باکتری های مفید را در بدن افزایش دهید می توانید به کودک پروبیوتیک بدهید. البته باید قبل از انجام این کار نیز باید با پزشک اطفال مشورت کنید.
برفک
با از بین رفتن باکتری های مفید، کنترل میکروارگانیسم های بیماری زا از دست بدن خارج می شود و تعداد آن ها زیاد می شود و به همین دلیل امکان ابتلا به بیماری های قارچی و باکتریایی افزایش می یابد.
برفک یکی از انواع بیماری های عفونی قارچی است که در نبود باکتری های مفید خودنمایی می کند.
اگر به برفک رسیدگی نشود، تعداد قارچ های بیماری زا در بدن افزایش می یابد و سیستم گوارشی با مشکلات زیادی روبرو می شود.
نشانه برفک، ایجاد پوشش سفید رنگی در دهان و زبان کودک و ناراحتی های معده و کم خوراکی در کودک است و ممکن است که این پوشش سفید بر نوک سینه مادر نیز سرایت کند.
درمان این بیماری به وسیله دارو های ضد قارچ انجام می شود. اگر شما در حال مصرف آنتی بیوتیک ها هستید، بهتر است که برای جلوگیری از خطرات احتمالی، مصرف پروبیوتیک ها را برای خود و کودک آغاز کنید.
پروبیوتیک ها محلول های حاوی باکتری های مفید هستند.
چرا حتما باید با پزشک متخصص مشورت کنید؟
با توجه به این که تاثیر آنتی بیوتیک ها در افراد مختلف، متفاوت است، برای جلوگیری از خطرات احتمالی و یا در صورت نیاز جایگزین کردن آنتی بیوتیک با دارو های دیگر، شما نیاز دارید تا با یک پزشک مشورت کنید.
در هنگام مراجعه به پزشک، می توانید سوالات زیر را از او بپرسید:
• آیا آنتی بیوتیک برای کودک من مضر است؟
• آیا مصرف پروبیوتیک ها نیاز است؟
• عوارض احتمالی آنتی بیوتیک برای کودک من چیست؟
اگر هم به شما گفته شده که استفاده از آنتی بیوتیک برای کودک شما خطر دارد، می توانید از پزشک در مورد جایگزین های آنتی بیوتیک و یا این که مصرف چه اندازه از آنتی بیوتیک بی خطر است سوال بپرسید.
اگر مجبور به استفاده از آنتی بیوتیک شدید چه باید کرد؟
اگرچه که گفتیم که آنتی بیوتیک ها ضرری برای اکثر کودکان ندارد ولی با این حال اگر آنتی بیوتیک ها برای کودک شما خطرناک است و در عین حال شما مجبور به مصرف این دارو شدید، می توانید چند وقتی کودک را با شیر خشک تغذیه کنید تا مصرف دارو تمام شود.
لازم به ذکر است که دارو هایی که مصرف می کنید، تا دو هفته پس از آخرین مصرف نیز در بدن وجود دارند. بنابر این دو هفته پس از قطع دارو می توانید به شیر دهی ادامه دهید.
اصلا در مورد این موضوع ناراحت نشوید زیرا کودک قبل از هر چیز نیاز به یک مادر سالم دارد!
اگر در هنگام شیر دهی در حال مصرف آنتی بیوتیک ها هستید، استفاده از پروبیوتیک ها می تواند از خطرات احتمالی جلوگیری کند.
جمع بندی مطالب و سخن پایانی
بیماری هایی که نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارند بسیار کم هستند اما اگر به هر حال دچار این بیماری ها شده اید، شما باید در مورد دارویی که قصد مصرف آن را دارید تحقیقات کاملی انجام دهید تا از بی خطر بود آن برای کودک مطلع شوید.
همان طور که پیش تر نیز گفته شد، اکثر آنتی بیوتیک ها خطری برای مادر و کودک ایجاد نمی کنند و نیازی به نگرانی بیش از حد در مورد آن ها نیست.
اگر در دوران شیردهی آنتی بیوتیک مصرف می کنید، استفاده از پرو بیوتیک ها می تواند کمک زیادی به شما برای جلوگیری از خطرات احتمالی بکنند. زیرا آن ها باکتری های مفید را به بدن باز می گردانند.
با توجه به تمامی موارد، بهتر است که قبل از مصرف هر نوع دارویی با پزشک خود مشورت نمایید و از او خطرات احتمالی و راه های جلوگیری از آن ها را بپرسید و در صورت نیاز جایگزین آنتی بیوتیک ها برای شما تجویز شود تا خطرات از بین بروند.
اگر مجبور به استفاده از دارو های خطرناک برای کودک شدید، هیچ نگرانی وجود ندارد! شیردهی را متوقف کنید تا مصرف دارو تمام شود و در این مدت با شیر خشک ها کودک را تغذیه کنید.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته