آیا درد سینه های مادر بعد از شیر گرفتن کودک طبیعی است؟

مجموعه: بهداشت مادر کودک

آیا درد سینه های مادر بعد از شیر گرفتن کودک طبیعی است؟

دلیل درد سينه بعد از شير گرفتن و نحوه درمان آن

از شیر گرفتن کودک فرآیندی طبیعی اما گاهی چالش برانگیز برای مادر و کودک است. این مرحله می تواند تأثیرات جسمی و روانی مختلفی بر مادر داشته باشد، از جمله تغییراتی در سینه ها، هورمون ها و احساسات. در ادامه به طور جامع به عوارض این فرآیند برای مادر، طبیعی بودن درد سینه، راه های پیشگیری و درمان آن می پردازم.

عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر

تغییرات هورمونی:

وقتی شیردهی متوقف می شود، سطح هورمون های پرولاکتین و اکسی توسین (که در تولید و ترشح شیر نقش دارند) کاهش می یابد. این تغییر می تواند باعث نوسانات خلقی، احساس افسردگی یا اضطراب در برخی مادران شود، مشابه علائم پس از زایمان.

احتقان و درد سینه:

در روزهای ابتدایی پس از قطع شیردهی، سینه ها ممکن است به دلیل تجمع شیر پر و سفت شوند (احتقان). این وضعیت می تواند دردناک باشد و گاهی با حساسیت یا گرما همراه شود.

خطر التهاب پستان (ماستیت):

اگر شیر به طور کامل تخلیه نشود، ممکن است مجاری شیر مسدود شوند و منجر به التهاب یا حتی عفونت پستان (ماستیت) شوند. علائم آن شامل قرمزی، تورم، درد شدید و گاهی تب است.

تغییرات در وزن و متابولیسم:

شیردهی کالری زیادی مصرف می کند. با توقف آن، برخی مادران ممکن است افزایش وزن را تجربه کنند، مگر اینکه رژیم غذایی و فعالیت بدنی خود را تنظیم کنند.

تأثیرات روانی:

از شیر گرفتن می تواند حس از دست دادن ارتباط نزدیک با کودک را ایجاد کند. برخی مادران احساس غم، گناه یا نگرانی در مورد استقلال کودک خود دارند.

آیا درد سینه های مادر بعد از شیر گرفتن طبیعی است؟

بله، درد سینه پس از شیر گرفتن کاملاً طبیعی است، به ویژه در هفته های اول. این درد معمولاً به دلیل احتقان سینه ها رخ می دهد، زیرا بدن هنوز به تولید شیر عادت دارد، اما تقاضا (مکیدن کودک) قطع شده است. با گذشت زمان، بدن متوجه کاهش نیاز به شیر می شود و تولید آن را متوقف می کند. این فرآیند ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد، بسته به اینکه شیر گرفتن به صورت تدریجی یا ناگهانی انجام شده باشد.

درد معمولاً با علائمی مثل سفتی، سنگینی یا حساسیت همراه است. اما اگر درد شدید، مداوم یا همراه با تب و قرمزی باشد، ممکن است نشانه ماستیت یا مشکل دیگری باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.

علائمی که در سینه های مادر بعد از شیر گرفتن کودک بروز می کند:

• با توجه به گفته های مشاور شیردهی می توان ادعا کرد که درد به وجود آمده در سینه های مادر بعد از شیر گرفتن کودک، ممکن است در هر نقطه از پستان های او رخ دهد. لازم است به عنوان یک مادر شیرده بدانید از جمله مناطقی که درگیر این مشکل می شوند، می توان ناحیه آرئول و یا کل قسمت های پستان مادر شیرده را نام برد.

درد به وجود آمده در یک پستان و یا در هر دو آن ها، اغلب در چند روز اول بعد از شیر گرفتن کودک به اوج خود می رسد، که بعد از مدتی به آرامی و به طور طبیعی کاهش خواهد یافت. در این مواقع، معمولا سینه های مادر متورم شده و او احساس می کند که آن ها سخت یا ناصاف شده اند، حتی ممکن است این علائم با بروز تب زیاد در مادر هم همراه باشد.

خوب است بدانید که ترشح و نشت شیر از سینه در روزهای پس از گرفتن کودک از شیر مادر، امری غیر معمول نیست، به ویژه هنگامی که شما در حمام در حال دوش هستید یا پس از شنیدن صدای گریه فرزندتان یا زمانی که اصطکاک پیراهن و یا سینه بند با نوک سینه های شما بیشتر باشد، این حالت دیده خواهد شد.

علل بروز تورم در سینه های مادران شیرده بعد از شیر گرفتن کودک :

به عنوان یک مادر شیرده همیشه به خاطر داشته باشید که از شیر گرفتن ناگهانی نوزاد باعث ایجاد درد در سینه های شما، به دلیل تورم آن ها خواهد شد. پمپاژ و مکش شیر توسط کودک باعث تولید مقدار بیش از حدی از شیر در بدن شما مادر شیرده شده است که بدن شما به طور طبیعی، ترشح شیر را چند هفته پس از جدا کردن نوزاد از شیر مادر ادامه خواهد داد که گاهی اوقات این شیر ترشح شده، سبب مسدود شدن مجاری شیری در سینه های مادر خواهد شد.

اگر این انسداد مجاری شیری در مادر درمان نشود، باعث ورم پستان ها و یا حتی سبب به وجود آمدن عفونت های دردناک در بدن مادر شیرده خواهد شد، که گاهی با علائمی مشابه بیماری آنفولانزا که با تورم و به وجود آمدن رگه های قرمز رنگ و دردناک در سینه ها همراه خواهد بود.

همچنین، شما مادر شیرده که به تازگی کودک خود را از شیر گرفته اید، ممکن است با سوالاتی مانند سوالات زیر روبرو شوید.

علت درد سينه بعد از شير گرفتن بچه و روش درمان آن

چطور از درد سینه جلوگیری کنیم؟

برای کاهش عوارض و پیشگیری از درد سینه، بهتر است فرآیند از شیر گرفتن به صورت تدریجی انجام شود. در اینجا چند راهکار مؤثر آورده شده است:

کاهش تدریجی شیردهی:

به جای قطع ناگهانی، تعداد دفعات شیردهی را به تدریج کم کنید (مثلاً هر چند روز یک وعده را حذف کنید). این کار به بدن فرصت می دهد تا تولید شیر را به آرامی کاهش دهد و از احتقان جلوگیری کند.

استفاده از جایگزین ها:

به کودک غذاهای جامد، شیر خشک یا مایعات دیگر بدهید تا وابستگی او به شیر مادر کمتر شود.

اجتناب از تحریک سینه ها:

از دوش آب گرم طولانی یا فشار دادن سینه ها خودداری کنید، زیرا این کار می تواند تولید شیر را تحریک کند.

پوشیدن سوتین مناسب:

از سوتین های محکم اما نه بیش از حد تنگ استفاده کنید تا سینه ها حمایت شوند و از فشار اضافی جلوگیری شود.

مصرف مایعات متعادل:

برخلاف باور رایج، کاهش شدید مصرف آب تولید شیر را متوقف نمی کند، اما هیدراته ماندن به تعادل بدن کمک می کند.

چگونه درد سینه را درمان کنیم؟

اگر درد یا احتقان رخ داد، می توانید با روش های زیر آن را تسکین دهید:

تخلیه دستی یا پمپاژ محدود:

اگر سینه ها بیش از حد پر و دردناک شدند، مقدار کمی شیر را با دست یا پمپ خارج کنید، اما نه به طور کامل، زیرا تخلیه کامل تولید شیر را تحریک می کند.

کمپرس سرد:

استفاده از کمپرس سرد یا کیسه یخ (پیچیده در پارچه) روی سینه ها می تواند تورم و درد را کاهش دهد. این کار را 10-15 دقیقه در هر نوبت انجام دهید.

کمپرس گرم (در صورت نیاز):

اگر احساس می کنید مجاری شیر مسدود شده اند، کمپرس گرم قبل از تخلیه دستی می تواند به باز شدن مجاری کمک کند.

مسکن های بدون نسخه:

داروهایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن (با مشورت پزشک) می توانند درد و التهاب را کاهش دهند.

برگ کلم:

قرار دادن برگ کلم سرد در سوتین (به مدت 20-30 دقیقه) یک روش سنتی و مؤثر برای کاهش احتقان و درد است. این کار را چند بار در روز تکرار کنید.

مراجعه به پزشک:

اگر علائم ماستیت (تب، لرز، قرمزی شدید) ظاهر شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک باشد.

نکات تکمیلی :

زمان بندی: هرچه شیر گرفتن تدریجی تر باشد، عوارض کمتری برای مادر و کودک به همراه دارد. معمولاً 2-4 هفته برای این فرآیند مناسب است.

حمایت عاطفی: صحبت با همسر، دوستان یا مشاور می تواند به مدیریت احساسات مرتبط با این تغییر کمک کند.

توجه به کودک: همزمان با مراقبت از خود، به نیازهای عاطفی و تغذیه ای کودک نیز توجه کنید تا او هم این مرحله را راحت تر پشت سر بگذارد.

در نهایت، بدن هر مادر متفاوت است و واکنش ها ممکن است متغیر باشد. اگر درد یا مشکلات دیگری بیش از چند هفته ادامه یافت یا شدت گرفت، مشورت با پزشک یا متخصص شیردهی ضروری است. این فرآیند با صبر و مراقبت مناسب به خوبی قابل مدیریت است.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته