چگونه شنوايي كودكان را بسنجيم؟
- مجموعه: بچه های سالم
نخستين ماهها و سالهاي حيات کودک از نظر تکامل زباني بسيار مهم است. عدم تشخيص کاهش شنوايي يکي از علل تاخير تکلم کودکان است. تاخير تکلم ميتواند باعث مشکلات رفتاري، رواني و تحصيلي کودکان شود. سنين و مراحل ذکر شده در ذيل بعضي از معيارهايي را که مشخصکننده پيشرفت کودک در برقراري ارتباط و کسب مهارتهاي زباني و کلامي است، نشان ميدهند. اگر در هريک از مقاطع زير، کودکتان معيارهاي متناسب با سنش را کسب نکرده به پزشک مراجعه كنيد.
از تولد تا 3 ماهگي
- کودک در حين تغذيه به شما نگاه ميکند.
- در زمان شنيدن صداهاي آشنا آرام ميشود.
- شروع به اداي اصواتي شبيه به اقوو گووو و صداهايي شبيه به صداي کبوتر ميکند.
- با صداهاي بلند از جا ميپرد.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- در حين تغذيه، حمام کردن و تعويض پوشک و البسه وي به او نگاه و توجه کنيد.
- با کودک صحبت کنيد.
- متقابلا اصواتي شبيه به صداهاي او را ادا کنيد.
- براي کودک خود آواز بخوانيد.
از 3 تا 6 ماهگي
- چشمها و سر را به سمت صدا برميگرداند.
- با ايجاد صدا و تکان دادن دستها و پاها به شما پاسخ ميدهد.
- لبخند و قهقه ميزند.
- شروع به ايجاد اصواتي مانند با، ما و بو ميکند.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- به کودک لبخند زده و با او بخنديد.
- به صداي کودکتان توجه کرده و علاقه نشان دهيد و تکرار آن صداها را به او برگردانيد.
- انواعي از اصوات اعم از موزيک، صداهاي محيط بيرون از منزل، صداهاي حيوانات و اسباببازيها را براي او فراهم کنيد.
- به کودکتان در حين غذا خوردن، حمام کردن و لباس پوشاندن، کاري را که انجام ميدهيد توضيح دهيد.
از 6 تا 9 ماهگي
- در برابر شنيدن صداي نامش پاسخ و واکنش نشان ميدهد.
- کلمه نه را ميفهمد.
- با صدا کردن و اشاره کردن به اشياي معمول و افراد خانواده به آنها نگاه ميکند.
- کلماتي مانند بابا، دد، ماما را ادا ميکند.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- به افراد، تصاوير و اشياي معمولي و آشنا اشاره و اسامي آنها را ذکر کنيد.
- به کتابها نگاه کنيد، به تصاوير آنها اشاره کنيد و نام آنها را بگوييد.
- تا زماني که کودک علاقه دارد، صداهايي را قبل و بعد از او ادا كنيد.
- براي کودک آواز بخوانيد.
از 9 تا 12 ماهگي
- دستورات ساده را ميفهمد؛ مثلا دستوراتي مانند: آن را به مامان بده، دست نزن.
- سئوالات ساده را ميفهمد؛ مثلا توپ کجاست.
- از صداها و حرکاتي استفاده ميکند تا به شما بفهماند که چه ميخواهد.
- اولين کلمات و لغات را ادا ميکند.
- بازيهايي مانند داليکردن را آغاز ميکند.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- کودک خود را در استفاده از حرکات و اداها تشويق کنيد و به او پاسخ دهيد. مثلا وقتي او دستهايش را بلند ميکند تا بلندش كنيد، به او بگوييد چه ميخواهي يا ميخواهي بلند شوي؟ و سپس او را بلند کنيد.
- در مورد هر کاري که انجام ميدهيد، با کلمات ساده و جملات کوتاه با او صحبت کنيد.
- به دقت به صداهايي که کودک ايجاد ميکند گوش دهيد؛ ممکن است که شما اولين لغات وي را بشنويد مثلا «با» براي بابا و «ما» براي مامان.
- با کودک خود به بازي و تفريح بپردازيد.
از 12 تا 18 ماهگي
- دستورات ساده را انجام ميدهد؛ مثلا توپ را بگير.
- وقتي از او پرسيده ميشود، به افراد و قسمتهاي بدن و اسباببازيها اشاره ميکند.
- از اصوات متصل که شبيه به جملات است استفاده ميکند.
- در حين حرف زدن از 10 کلمه يا بيشتر استفاده ميکند.
- از عبارات معمول و رايج استفاده ميکند؛ مثلا همه رفتند يا برويم بيرون.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- همراه با او به کتابها نگاه کنيد و قصههايي در مورد تصاوير آن بگوييد.
- زماني که کودک با شما صحبت ميکند، جواب او را بدهيد.
- به جاي استفاده از الفاظ کودکانه مثل تاتا، بَبَ از کلمات واقعي و کامل استفاده کنيد.
- با او بازي کنيد و از اسباببازيها و اشيايي استفاده کنيد که او از آن لذت ميبرد.
از 18 تا 24 ماهگي
- از 20 کلمه يا بيشتر استفاده ميکند.
- دو يا تعداد بيشتري از کلمات را ترکيب ميکند؛ مثلا آبميوه، بيشتر.
- به داستانهاي ساده اشعار و آوازها گوش ميدهد.
توصيههايي به والدين، متناسب با سن فرزند
- در زمان صحبت با او از انواع مختلفي از کلمات استفاده کنيد. داخل، بزرگ، خوشحال، پريدن
- کودک خود را به بازي گروهي با کودکان ديگر تشويق کنيد.
- صداهايي را که کودک ميشنود به او معرفي کرده و برايش تقليد کنيد؛ مانند صداي حيوانات و آواز پرندگان.
- بدون اينکه مستقيما تکلم کودک را تصحيح کنيد، از روش تکلم افراد بزرگسال براي گفتن کلمات و عبارات استفاده کنيد.