راه های درمان کهیر در طب سنتی
- مجموعه: داروهای گیاهی و طب سنتی
علت کهیر زدن در طب سنتی و درمان کهیر در طب سنتی
کهیر چیست ؟
کهیر (Urticaria) یک بیماری پوستی شایع است که با بروز لکه های قرمز، برجسته و خارش دار روی پوست مشخص می شود. این عارضه می تواند به صورت حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (بیش از ۶ هفته) ظاهر شود و در کودکان و بزرگسالان دیده می شود. در طب سنتی، کهیر به عنوان نتیجه عدم تعادل در اخلاط بدن (صفرا، سودا، بلغم یا خون) و تجمع مواد زائد یا سموم در بدن در نظر گرفته می شود. این مقاله به بررسی علل کهیر از دیدگاه طب سنتی، روش های درمان سریع، درمان کهیر در کودکان می پردازد.
علت کهیر در طب سنتی :
از دیدگاه طب سنتی، کهیر معمولاً ناشی از اختلالات داخلی بدن، به ویژه در کبد، طحال، و سیستم گوارشی است. علل اصلی کهیر در این مکتب درمانی عبارت اند از:
طغیان اخلاط:
خلط صفرا: گرمی و خشکی بیش ازحد در بدن، به ویژه در کبد، می تواند منجر به التهاب و کهیر شود. این حالت با مصرف غذاهای گرم و تند (مانند ادویه جات، فلفل، و گوشت قرمز) تشدید می شود.
خلط سودا: تجمع سودا (به دلیل تغذیه نادرست یا استرس) می تواند باعث خشکی مزاج و بروز کهیر شود.
خلط خون: عفونت یا طغیان خون (به دلیل تجمع سموم) می تواند به بروز کهیر منجر شود.
یبوست و تجمع سموم:
در طب سنتی، یبوست یکی از عوامل اصلی کهیر است، زیرا مانع دفع سموم از بدن می شود. این امر باعث تجمع مواد زائد در پوست و بروز کهیر می گردد.
عوامل محیطی و غذایی:
مصرف غذاهای محرک مانند آجیل، غذاهای دریایی، تخم مرغ، یا غذاهای با طبع گرم (مانند خرما و گوشت قرمز) می تواند کهیر را تحریک کند.
تماس با مواد حساسیت زا (مانند گرده گل، مواد شوینده، یا نیش حشرات) نیز از عوامل محیطی است.
استرس و عوامل عصبی:
استرس و اضطراب می توانند تعادل اخلاط را برهم زده و کهیر عصبی را ایجاد کنند.
ضعف سیستم ایمنی یا کبد:
کبد نقش مهمی در تصفیه خون و دفع سموم دارد. ضعف عملکرد کبد می تواند به تجمع مواد زائد و بروز کهیر منجر شود.
درمان سریع کهیر در طب سنتی :
در طب سنتی، درمان کهیر بر اصلاح مزاج، دفع سموم، و تسکین علائم متمرکز است. روش های زیر برای درمان سریع کهیر توصیه می شوند:
1. رژیم غذایی و پرهیزات
پرهیز از غذاهای محرک: اجتناب از غذاهای گرم و خشک مانند ادویه جات (فلفل، دارچین)، گوشت قرمز، خرما، آجیل، و غذاهای فرآوری شده (مانند سس مایونز و کاکائو).
مصرف غذاهای سرد و مرطوب: غذاهایی مانند خیار، کاهو، هندوانه، ماست، و گشنیز به کاهش التهاب و خارش کمک می کنند.
سوپ جو و عدسی: این غذاها به دفع سموم و بهبود حساسیت کمک می کنند.
2. عرقیات و دمنوش های گیاهی
عرق کاسنی: به دلیل طبع سرد، عرق کاسنی به پاکسازی کبد و کاهش التهاب کمک می کند. روزانه ۱ تا ۲ لیوان عرق کاسنی با کمی نبات توصیه می شود.
عرق شاهتره: این عرق تصفیه کننده خون است و برای درمان کهیر و خارش پوستی مفید است. می توان آن را به صورت شربت (با خاکشیر و نبات) صبح ناشتا مصرف کرد.
دمنوش بابونه یا نعناع: این دمنوش ها به آرامش بدن و کاهش خارش کمک می کنند.
دمنوش زردچوبه: زردچوبه به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی هیستامینی می تواند به کاهش التهاب کمک کند.
یک قاشق چایخوری زردچوبه را در یک لیوان شیر حل کرده و روزی دو بار بنوشید.
3. درمان های موضعی
سرکه سیب: مالیدن سرکه سیب روی نواحی مبتلا به کهیر می تواند التهاب و خارش را کاهش دهد. پس از ۲۰ دقیقه با آب سرد بشویید.
ژل آلوئه ورا: ژل تازه آلوئه ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و خنک کننده، خارش و سوزش را تسکین می دهد.
ضماد حنای هندی: استفاده از حنای هندی روی کف پاها، زیر بغل، و نواحی کهیر می تواند به کاهش علائم کمک کند.
حمام جو دوسر: جو دوسر پرک را داخل جوراب ریخته، زیر آب گرم نگه دارید و سپس روی پوست بمالید تا خارش کاهش یابد.
4. حجامت
حجامت عام، کبد، یا ساقین (هر ۱۵ تا ۲۰ روز یک بار) به دفع اخلاط کثیف و سموم از بدن کمک می کند و می تواند کهیر را بهبود بخشد. تحقیقات نشان داده اند که حجامت تخصصی در ناحیه پیشانی و پشت برای کهیر مزمن مؤثر است.
5. سایر روش ها
دوش آب سرد: دوش آب سرد یا استفاده از کمپرس سرد به کاهش ترشح هیستامین و تسکین خارش کمک می کند.
مصرف خاکشیر: خاکشیر به دلیل خواص خنک کننده و ضدالتهابی، به صورت شربت (با آب و شکر یا نبات) می تواند خارش و تورم را کاهش دهد.
مصرف آبلیمو یا شربت آبلیمو: آب لیمو به کاهش خارش و گرمی بدن کمک می کند.
درمان کهیر در کودکان در طب سنتی :
کودکان به دلیل پوست حساس و سیستم ایمنی در حال رشد، بیشتر مستعد کهیر هستند. درمان کهیر در کودکان نیاز به دقت بیشتری دارد تا از عوارض جانبی جلوگیری شود. روش های زیر برای کودکان توصیه می شوند:
1. رژیم غذایی مناسب
اجتناب از آلرژن ها: غذاهای محرک مانند آجیل، تخم مرغ، غذاهای دریایی، و شکلات باید از رژیم غذایی کودک حذف شوند.
مصرف غذاهای ملایم: سوپ جو، عدسی، و غذاهای با طبع سرد مانند خیار و ماست برای کودکان مناسب اند.
2. درمان های موضعی ملایم
حمام جو دوسر: حمام با آب ولرم و جو دوسر به تسکین خارش و التهاب پوست کودک کمک می کند.
کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد روی نواحی کهیر به کاهش خارش کمک می کند.
پماد کالامین یا هیدروکورتیزون: این پمادها برای کاهش خارش در کودکان ایمن هستند، اما باید با مشورت پزشک استفاده شوند.
3. عرقیات و دمنوش ها
عرق کاسنی یا شاهتره: در مقادیر کم (۱/۴ لیوان روزانه با نبات) برای کودکان بالای ۲ سال می تواند مفید باشد. حتماً با متخصص طب سنتی مشورت کنید.
شربت آبلیمو: شربت آبلیمو با مقدار کمی عسل برای کودکان بالای ۱ سال به کاهش گرمی و خارش کمک می کند.
4. اجتناب از محرک ها
از صابون ها و شوینده های شیمیایی قوی پرهیز کنید و از لباس های نخی و گشاد برای کودک استفاده کنید.
استرس و اضطراب کودک را با بازی و محیط آرام کاهش دهید.
5. مشاوره با پزشک
اگر کهیر بیش از یک هفته ادامه یافت یا با علائم شدید (مانند تورم گلو یا مشکل تنفسی) همراه بود، فوراً به پزشک مراجعه کنید. آزمایش های آلرژی یا خون ممکن است برای شناسایی علت لازم باشد.
آیا داروی امام کاظم برای کهیر مفید است؟
داروی امام کاظم (ع) در طب اسلامی، ترکیبی از گیاهان دارویی مانند هلیله سیاه، شکر سرخ، و مصطکی است که به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی، تصفیه کننده خون، و دفع کننده سموم شناخته می شود. این دارو در طب اسلامی آیت الله تبریزیان برای درمان بیماری های پوستی از جمله کهیر توصیه شده است.
مکانیسم اثر :
تقویت سیستم ایمنی: داروی امام کاظم می تواند با تقویت بدن، واکنش های آلرژیک را کاهش دهد.
تصفیه خون: این دارو به دفع سموم و اخلاط کثیف کمک می کند، که در طب سنتی از علل اصلی کهیر است.
کاهش التهاب: خواص ضدالتهابی گیاهان موجود در این دارو می تواند خارش و تورم را تسکین دهد.
نحوه مصرف :
معمولاً به صورت پودر (۱ قاشق چایخوری در آب یا شیر) یا کپسول (۱ تا ۲ عدد روزانه) با مشورت متخصص طب اسلامی مصرف می شود.
برای کودکان، دوز باید کاهش یابد و تحت نظر پزشک باشد.
شواهد و احتیاط
• شواهد علمی محدودی در مورد اثربخشی این دارو وجود دارد، اما گزارش های تجربی از بهبود کهیر در برخی بیماران حکایت دارند.
• قبل از مصرف، به ویژه برای کودکان یا افراد با بیماری های زمینه ای، مشورت با متخصص طب اسلامی یا پزشک ضروری است.
• عوارض جانبی نادر است، اما ممکن است در برخی افراد حساسیت یا مشکلات گوارشی ایجاد شود.
آیا عرق چنار برای کهیر مفید است؟
عرق چنار (تهیه شده از برگ درخت چنار) در طب سنتی به دلیل طبع سرد و خواص ضدالتهابی و خنک کننده شناخته می شود. با این حال، اطلاعات محدودی در مورد استفاده مستقیم از عرق چنار برای درمان کهیر وجود دارد.
خواص احتمالی عرق چنار
• طبع سرد: عرق چنار می تواند به کاهش گرمی و التهاب ناشی از کهیر کمک کند، زیرا کهیر در طب سنتی اغلب با گرمی و طغیان صفرا مرتبط است.
• ضدالتهابی: خواص ضدالتهابی برگ چنار ممکن است به تسکین خارش و تورم کمک کند.
• تصفیه کننده خون: مشابه عرق کاسنی و شاهتره، عرق چنار می تواند به پاکسازی بدن از سموم کمک کند.
نحوه مصرف :
روزانه ۱ تا ۲ لیوان عرق چنار (ترجیحاً با کمی نبات یا عسل) می تواند به صورت خوراکی مصرف شود.
برای کودکان، مقدار کمتر (۱/۴ لیوان) و با مشورت پزشک توصیه می شود.
شواهد و احتیاط :
• اطلاعات علمی در مورد اثربخشی عرق چنار برای کهیر محدود است و بیشتر بر اساس تجارب سنتی است.
• بهتر است قبل از مصرف، به ویژه برای کودکان یا افراد با شرایط خاص، با متخصص طب سنتی مشورت شود.
• از مصرف بیش ازحد پرهیز کنید، زیرا طبع سرد عرق چنار ممکن است در برخی افراد باعث ضعف یا مشکلات گوارشی شود.
جمع بندی :
در طب سنتی، کهیر نتیجه عدم تعادل اخلاط، تجمع سموم، و عوامل محیطی یا عصبی است. برای درمان سریع کهیر، اصلاح رژیم غذایی، مصرف عرقیات گیاهی (مانند کاسنی و شاهتره)، درمان های موضعی (مانند سرکه سیب و آلوئه ورا)، و حجامت توصیه می شود. در کودکان، درمان باید با احتیاط بیشتری انجام شود و شامل روش های ملایم مانند حمام جو دوسر و کمپرس سرد است. داروی امام کاظم و عرق چنار ممکن است به دلیل خواص ضدالتهابی و تصفیه کننده خون برای کهیر مفید باشند، اما شواهد علمی محدودی دارند و نیاز به مشورت با متخصص دارند.
برای کهیر مزمن یا شدید، به ویژه در کودکان، مراجعه به پزشک برای شناسایی علت و درمان مناسب ضروری است. ترکیب طب سنتی با روش های مدرن (مانند آنتی هیستامین ها) می تواند بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته