گلیپیزاید؛ دارویی موثر برای مدیریت دیابت

• نام دارو: گلیپیزاید 

• نام لاتین: Glipizide

• نام تجاری: گلوکترول

• رده دارویی: داروی ضد دیابت

• اشکال دارویی: قرص

• فروش دارو: بانسخه

• درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع دو (غیر وابسته به انسولین)

• سابقه حساسیت به گلی‌پیزاید یا سایر سولفونیل اوره‌ها و حساسیت شدید به سولفونامید‌ها

• دیابت نوع یک

• کتواسیدوز دیابتی

• بارداری (نزدیک به زایمان)

 

>مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• دوز اولیه: روزی یک بار قرص گلوکترول ۵ باید مصرف شود. اگر قرص با رهش طولانی باشد، همراه با صبحانه مصرف شده و اگر رهش آن فوری باشد، حداقل ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه باید مصرف شود.

• میزان افزایش دوز: در صورت نیاز پزشک هر دوهفته یک بار دوز دارو را افزایش می‌دهد.

• حداکثر دوز: معمولا نباید در روز بیشتر از ۲ عدد قرص گلوکترول ۱۰ مصرف شود.

• تعیین میزان دوز دارو برای کودکان باید توسط پزشک تعیین شود.

• سرگیجه

• اسهال

• عصبی بودن

• احساس لرزش یا لرزش

• قند خون پایین  

• نفخ

• واکنش های آلرژیک شدید. گلیپیزید ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد. اگر هر یک از علائم واکنش آلرژیک جدی زیر را دارید، مصرف گلیپیزید را متوقف کنید و فورا کمک بگیرید : مشکلات تنفسی یا خس خس سینه ، ضربان قلب ، تب یا احساس بیماری عمومی ، تورم غدد لنفاوی ، تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو ، مشکل در بلع یا گرفتگی گلو ، خارش، بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز کم رنگ روی پوست به نام کهیر ، حالت تهوع یا استفراغ ، سرگیجه، احساس سبکی سر، یا غش کردن ، گرفتگی معده ، درد مفاصل

• قند خون پایین ( هیپوگلیسمی ). گلیپیزید می تواند باعث کاهش قند خون شود که می تواند جدی باشد و ممکن است منجر به مرگ شود. اگر تغییراتی در رژیم غذایی، رژیم ورزشی یا داروهای دیابت دارید، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر قند خون داشته باشید. گلیپیزید مصرف نکنید و در صورت داشتن هر یک از علائم هیپوگلیسمی زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. سردرد ، بدخلقی یا اضطراب ، گرسنگی ، سرگیجه یا گیجی ، تاری دید ، لکنت زبان ، تعریق ، احساس لرزش یا لرزش ، ضربان قلب سریع ، تشنج

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

• برخی از داروهای مورد استفاده برای عفونت های قارچی مانند فلوکونازول (Diflucan) و میکونازول (Oravig)

• کولسولام (ولچول)

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

• حساسیت به داروهای دیگر: قبل از مصرف گلیپیزاید، اگر به آن حساسیت دارید یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

 

• مصرف گلیپیزاید در دوران بارداری: یکی از عوارض شایع در زمان بارداری دیابت بارداری است. در این شرایط ممکن است پزشک داروی گلوکترول را تجویز کند. در بیشتر مواقع زمان بارداری داروی انسولین تجویز می‌شود. اگر پزشک قرص گلوکترول را تجویز کند، باید حداقل ۲ هفته قبل از زایمان انسولین را جایگزین آن کند. زیرا این دارو خطر افت قند خون در نوزاد را افزایش می‌دهد.

 

• مصرف گلیپیزاید در دوران شیردهی: انتقال گلیپیزاید از طریق شیر مادر به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است. مطالعات روی داروهای مشابه نشان داده که آنها می توانند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و باعث کاهش سطح قند خون نوزاد شوند.به همین دلیل، مصرف گلوکترول در دوران شیردهی توصیه نمی شود.

 

• مصرف گلیپیزاید در سالمندان: داروهای سولفونیل اوره در سالمندان باید با احتیاط استفاده شوند. خطر بروز هیپوگلیسمی شدید در پی مصرف این داروها افزایش می یابد. در صورت نیاز به تجویز داروی سولفونیل اوره، داروهای با پتانسیل پایین تر برای ایجاد افت قندخون (به عنوان مثال، گلیکلازید) ترجیح داده می شود.

 

• مصرف گلیپیزاید در کودکان: گلیپیزاید برای کودکان زیر 12 سال تأیید نشده است. این به این دلیل است که ایمنی و اثربخشی این دارو در این گروه سنی به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است.

• گلیپیزاید با تحریک لوزالمعده برای ترشح انسولین و افزایش حساسیت بافت‌ها به انسولین عمل می‌کند.

• این کار را با مسدودسازی گیرنده‌های پتاسیم در سلول‌های بتا در جزایر لانگرهانس انجام می‌دهد.

• انسولین هورمونی است که میزان قند خون را کنترل می‌کند. گلیپیزاید در درمان بیماران دچار دیابت نوع یک (وابسته به انسولین) به‌تنهایی به‌کار نمی‌رود، چرا که در این بیماران لوزالمعده قادر به ساخت انسولین نیست.

• در دمای اتاق و به دور از نور خوشید نگهداری شود.

• براى حصول اثربخشى بهتر است دارو را نيم‌ساعت قبل از وعده غذائى مربوطه مصرف کنيد.

• این دارو حساسیت به نور خورشید را افزایش داده و باید از کرم ضدآفتاب و لباس مناسب استفاده کنید.

• در بیماران مبتلا به فاویسم(نقص G6PD) بهتر است از داروهای غیرسولفونیل اوره‌ای به جای گلی‌بنکلامید استفاده شود.

• از نصف کردن، خرد کردن یا جویدن قرص‌های آهسته‌رهش خودداری شود.

• در شرایطی که بیمار باید ناشتا باشد یا نیاز به کاهش کالری دریافتی دارد، بهتر است مصرف این دارو جهت جلوگیری از افت قندخون متوقف شود.

• در بیمارانی که جراحی‌های چاقی انجام داده‌اند(بای‌پس معده، اسلیو و باندینگ) تصمیم به تجویز این دارو حتما با محاسبه‌ی نسبت خطر به منفعتی که برای بیمار دارد گرفته شود و ترجیحاً از گزینه‌های دارویی جایگزین استفاده شود. احتمال بازگشت اضافه وزن وجود دارد.

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.