همهچیز درباره قرص رابپرازول: کاربردها، عوارض و نکات کلیدی
- مجموعه: اطلاعات دارویی
مشخصات قرص رابپرازول
• نام دارو: رابپرازول
• نام لاتین: Rabeprazole
• نام تجاری: آسیفکس، رابزول، پاریت، پروتورابکس، رابیمیزول
• رده دارویی: مهارکننده پمپ پروتون (PPI)
• اشکال دارویی: قرص با پوشش مقاوم به اسید معده (10 و 20 میلیگرم)، کپسول با انتشار تاخیری
• فروش دارو: با نسخه پزشک
موارد مصرف قرص رابپرازول
• درمان بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)
• درمان زخمهای خوشخیم معده و دوازدهه
• درمان زخمهای مرتبط با هلیکوباکتر پیلوری (در ترکیب با آنتیبیوتیکها)
• پیشگیری از زخمهای گوارشی ناشی از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
• درمان سندرم زولینگر-الیسون
• کاهش اسید معده در جراحی
• درمان سوء هاضمه مرتبط با اسید معده
• پیشگیری از آسیبهای گوارشی ناشی از سایر داروها
• کمک به بهبود التهاب مری زخمیشونده
موارد منع مصرف قرص رابپرازول
• حساسیت به رابپرازول یا سایر مهارکنندههای پمپ پروتون (مانند امپرازول، لانسوپرازول)
• مصرف همزمان با داروهای حاوی ریلپیویرین
• بیماران مشکوک به سرطان معده (تا رد تشخیص)
مقدار و نحوه مصرف قرص رابپرازول
• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• برای رفلاکس معده (GERD): معمولاً 20 میلیگرم یک بار در روز، صبح قبل از صبحانه به مدت 4 تا 8 هفته
• برای زخم دوازدهه: 20 میلیگرم یک بار در روز پس از صبحانه به مدت 4 هفته
• برای سندرم زولینگر-الیسون: دوز اولیه 60 میلیگرم یک بار در روز، قابل تنظیم تا 100 میلیگرم یک بار یا 60 میلیگرم دو بار در روز
• برای درمان هلیکوباکتر پیلوری: 20 میلیگرم دو بار در روز به مدت 7 روز (همراه با آنتیبیوتیک)
• کودکان 1 تا 11 سال (GERD): وزن کمتر از 15 کیلوگرم: 5 میلیگرم یک بار در روز، وزن 15 کیلوگرم و بیشتر: 10 میلیگرم یک بار در روز، حداکثر 12 هفته
• کودکان 12 سال و بالاتر (GERD): 20 میلیگرم یک بار در روز، حداکثر 8 هفته
• قرص باید به طور کامل بلعیده شود و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری شود
• کپسولها باید 30 دقیقه قبل از غذا مصرف شوند
• در صورت مصرف کپسول، میتوان آن را باز کرد و محتویات را با غذای نرم (مانند ماست یا سس سیب) مخلوط کرد و بلافاصله مصرف کرد
• دارو را طبق دستور پزشک و در دوره تجویز شده مصرف کنید، حتی اگر علائم بهبود یافت
• در صورت فراموشی دوز، آن را به محض یادآوری مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک به زمان دوز بعدی باشد
• از مصرف دوز مضاعف برای جبران دوز فراموش شده خودداری کنید
• در صورت عدم بهبود علائم یا بدتر شدن، به پزشک اطلاع دهید
• از مصرف طولانیمدت بدون نظارت پزشک خودداری کنید
• در بیماران مسن یا با نارسایی کبدی، دوز ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشد
• برای بهترین اثر، دارو را صبح ناشتا مصرف کنید
• از قطع ناگهانی دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید
عوارض جانبی قرص رابپرازول
• سردرد
• حالت تهوع یا استفراغ
• اسهال
• یبوست
• درد شکمی
• نفخ
• خشکی دهان
• سرگیجه
• خستگی یا ضعف
• بثورات پوستی
• التهاب گلو
• عفونتهای تنفسی
• کمبود ویتامین B12 (در مصرف طولانیمدت بیش از 3 سال)
• کمبود منیزیم خون (در مصرف طولانیمدت)
• افزایش خطر شکستگی استخوان (بهویژه در لگن، مچ دست یا ستون فقرات)
• عفونت کلوستریدیوم دیفیسیل (بهویژه در مصرف طولانیمدت)
• نفریت بینابینی حاد
• گاستریت آتروفیک (در مصرف طولانیمدت)
• تغییرات در ادرار (مانند خون در ادرار یا کاهش حجم ادرار)
• تب
• درد مفاصل
• کاهش اشتها
• تورم
• علائم کبدی (زردی پوست، ادرار تیره، مدفوع روشن)
• تغییرات خلقی یا اسپاسم عضلانی (در کمبود منیزیم)
• ضربان قلب نامنظم
• ذاتالریه
• پولیپ غدد فوندیک معده (در مصرف طولانیمدت)
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخل دارویی قرص رابپرازول
• ضد قارچهای آزولی (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول، پوساکونازول)
• متوترکسات (بهویژه در دوز بالا)
• آتازاناویر
• دلاویردین
• نلفیناویر
• ریلپیویرین
• پازوپانیب
• ارلوتینیب
• آمپیسیلین
• مایکوفنولات مفتیل
• داروهای متابولیزه شده توسط آنزیم CYP2C19
• داروهای ضد انعقاد (مانند وارفارین)
• دیگوکسین
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
موارد احتیاط مصرف قرص رابپرازول
• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به سایر مهارکنندههای پمپ پروتون (مانند امپرازول، لانسوپرازول، پنتوپرازول) یا هر ماده دیگر، پزشک را مطلع کنید.
• مصرف قرص رابپرازول در دوران بارداری: تنها در صورت ضرورت و با نظر پزشک مصرف شود، زیرا ایمنی کامل آن در بارداری تأیید نشده است.
• مصرف قرص رابپرازول در دوران شیردهی: با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است به شیر مادر منتقل شود و اثرات آن بر نوزاد مشخص نیست.
• مصرف قرص رابپرازول در سالمندان: با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است حساسیت بیشتری به عوارض جانبی مانند کاهش تراکم استخوان یا عفونت کلوستریدیوم دیفیسیل داشته باشند.
• مصرف قرص رابپرازول در کودکان: برای کودکان زیر 12 سال در درمان زخم اثنیعشر و زیر 18 سال برای سایر بیماریهای گوارشی توصیه نمیشود، مگر با تجویز پزشک.
نحوه عملکرد
• رابپرازول با مهار آنزیم H+/K+-ATPase در سلولهای آهیانهای معده عمل میکند.
• این دارو تولید اسید معده را کاهش میدهد.
• با کاهش اسید، علائم رفلاکس، سوزش سر دل و زخمهای گوارشی بهبود مییابد.
• به بهبود آسیبهای ناشی از اسید به معده و مری کمک میکند.
• از ایجاد زخمهای جدید و سرطان مری پیشگیری میکند.
شرایط نگهداری قرص رابپرازول
• در دمای اتاق (15 تا 30 درجه سانتیگراد) نگهداری شود.
• دور از نور مستقیم، رطوبت و گرما نگهداری شود.
• در ظرف دربسته و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار گیرد.
• از نگهداری در حمام یا فریز کردن دارو خودداری شود.
توصیه هایی برای مصرف کنندگان قرص رابپرازول
• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• بروشور داخل بستهبندی را قبل از مصرف مطالعه کنید.
• در صورت بروز عوارض جانبی شدید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
• از مصرف الکل در دوره درمان خودداری کنید، زیرا ممکن است علائم را بدتر کند.
• در صورت مصرف طولانیمدت، آزمایشهای دورهای (مانند منیزیم، ویتامین B12 و عملکرد کبد) انجام دهید.
• در بیماران با خطر پوکی استخوان، مصرف کافی کلسیم و ویتامین D توصیه میشود.
• در صورت انجام آزمایشهای پزشکی، مصرف این دارو را به آزمایشگاه اطلاع دهید.
• دارو را به دیگران، حتی با علائم مشابه، توصیه نکنید.
تذکر مهم
مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته