همه‌چیز درباره ریواروکسابان؛ از عملکرد تا نکات ایمنی

• نام دارو: ریواروکسابان

• نام لاتین: Rivaroxaban

• نام تجاری: Xarelto

• رده دارویی: ضد انعقاد (Anticoagulant)

• اشکال دارویی: قرص 

• فروش دارو: با نسخه پزشک

• پیشگیری از ترومبوآمبولی وریدی (VTE) پس از جراحی تعویض مفصل زانو یا لگن

• درمان ترومبوز وریدی عمقی (DVT) و آمبولی ریوی (PE)

• پیشگیری از سکته مغزی و آمبولی سیستمیک در بیماران با فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچه‌ای

• کاهش خطر عود DVT و PE پس از درمان اولیه

• پیشگیری از رویدادهای قلبی عروقی در بیماران با بیماری عروق کرونری (CAD) یا بیماری عروق محیطی (PAD)

• خونریزی فعال یا شدید (مانند خونریزی گوارشی یا مغزی)

• حساسیت شناخته‌شده به ریواروکسابان یا اجزای آن

• بیماری‌های کبدی شدید همراه با انعقاد غیرطبیعی

• بارداری و شیردهی (مگر با نظر پزشک)

مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• دوز معمول برای پیشگیری از VTE پس از جراحی: 10 میلی‌گرم یک‌بار در روز

• دوز معمول برای درمان DVT/PE: 15 میلی‌گرم دو بار در روز برای 21 روز، سپس 20 میلی‌گرم یک‌بار در روز

• دوز برای فیبریلاسیون دهلیزی: 20 میلی‌گرم یک‌بار در روز همراه با غذا

• بیماران با نارسایی کلیوی متوسط تا شدید: دوز ممکن است کاهش یابد (15 میلی‌گرم یک‌بار در روز)

• مصرف دارو باید همراه با غذا (برای دوزهای 15 و 20 میلی‌گرم) انجام شود.

• در صورت فراموشی دوز، هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید.

• قبل از توقف مصرف یا تغییر دوز، حتماً با پزشک مشورت کنید.

• خونریزی (مانند خون‌دماغ، خونریزی لثه، یا کبودی غیرمعمول)

• خونریزی شدید (مانند خونریزی گوارشی یا مغزی)

• سرگیجه یا ضعف

• سردرد

• درد شکمی

• تهوع یا استفراغ

• افزایش آنزیم‌های کبدی

• واکنش‌های آلرژیک (مانند راش پوستی)

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم، به‌ویژه خونریزی شدید یا علائم آلرژیک، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن

• سایر ضد انعقادها یا ضد پلاکت‌ها (مانند وارفارین، آسپرین، کلوپیدوگرل)

• مهارکننده‌های CYP3A4 قوی (مانند کتوکونازول، ریتوناویر)

• القاکننده‌های CYP3A4 (مانند ریفامپین، کاربامازپین)

• داروهای مهارکننده P-gp (مانند وراپامیل)

• داروهای ضد افسردگی SSRI یا SNRI (افزایش خطر خونریزی)

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت داشتن حساسیت به سایر داروهای ضد انعقاد یا هر ماده دیگر، پزشک خود را مطلع کنید.

 

• مصرف ریواروکسابان در دوران بارداری: استفاده در بارداری توصیه نمی‌شود، مگر در موارد ضروری و تحت نظر پزشک (دسته‌بندی C).

 

• مصرف ریواروکسابان در دوران شیردهی: اطلاعات محدودی وجود دارد؛ ممکن است در شیر مادر ترشح شود، لذا با پزشک مشورت کنید.

 

• مصرف ریواروکسابان در سالمندان: با احتیاط مصرف شود، زیرا خطر خونریزی در سالمندان بیشتر است.

 

• مصرف ریواروکسابان در کودکان: ایمنی و اثربخشی در کودکان زیر 18 سال تأیید نشده است.

• ریواروکسابان یک مهارکننده مستقیم فاکتور Xa است.

• با مهار فاکتور Xa، از تبدیل پروترومبین به ترومبین جلوگیری می‌کند.

• این عمل باعث کاهش تشکیل لخته خون می‌شود.

• اثر ضد انعقادی سریع (در عرض 2-4 ساعت پس از مصرف) دارد.

• نیمه‌عمر دارو حدود 5-9 ساعت در بزرگسالان سالم و 11-13 ساعت در سالمندان است.

• در دمای اتاق (15-25 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود.

• دور از نور مستقیم و رطوبت نگهداری شود.

• در ظرف اصلی و در بسته‌بندی محکم نگه دارید.

• دور از دسترس کودکان قرار دهید.

• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.

• در صورت برنامه‌ریزی برای جراحی یا اقدامات دندانپزشکی، پزشک خود را مطلع کنید.

• از مصرف الکل بیش از حد خودداری کنید، زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.

• در صورت بروز علائم خونریزی (مانند مدفوع تیره یا ادرار خونی)، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

• از فعالیت‌هایی که خطر آسیب یا خونریزی دارند (مانند ورزش‌های سنگین) اجتناب کنید.

• همیشه لیست داروهای مصرفی خود را به همراه داشته باشید.

• دارو را در زمان مشخصی از روز مصرف کنید تا فراموش نشود.

• در صورت بروز هرگونه عارضه غیرعادی، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.