کراودینگ دندان چیست و چگونه درمان می شود؟
- مجموعه: پیشگیری بهتر از درمان
روشهای درمان کراودینگ یا نامرتبی دندان
توضیحات تکمیلی در زمینه کراودینگ
کراودینگ هنگامی پدید می آید که میان فضای قوس دندانی و فضای مورد نیاز برای رشد دندان ها تعادل وجود نداشته باشد. از مهم ترین دلایل اتفاق افتادن کراودینگ می توان به : اندازه کوچک قوس دندانی، عرض زیاد دندان ها و اختلال های تکاملی هنگام رویش دندان ها ، اشاره کرد .به صورت کلی در مواردی که فضای مورد نیاز برای رشد دندان ها از فضای موجود بیشتر باشد دندان ها وادار می شوند تا رویش خود را در وضعیت نا مرتبی انجام دهند که درنتیجه کراودینگ پدیدار می شود.
ازدحام و نامرتب بودن دندان ها می تواند حفظ سلامت دندان ها و سلامت لثه ها را با مشکل رو به رو کند. با شلوغ بودن دندان ، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم انجام نمی شود که این اتفاق می تواند به بیماری لثه و خونریزی کردن لثه ها ختم شود.افزون بر موارد بیان شده کراودینگ در بعضی موارد می تواند سبب ساییدگی نا هموار و یا خرد شدن دندان ها شود.
انواع مختلف کراودینگ
- کراودینگ ارثی :
کراودینگ ارثی زمانی پدید می آید که تعادل نداشتن اندازه فک و دندان ها به دلایل ارثی مرتبط باشد . ارثی بودن کراودینگ می تواند در پدر و مادر وجود نداشته باشد و از ترکیب دو مورد مناسب یک مورد نا مناسب درست شده باشد . برای درک بهتر مطلب ، موضوع را این گونه بیان می کنیم که مادر دندان های کوچک و فک کوچکی داشته باشد و هیچ مورد نا منظمی دندانی هم در دهان او دیده نشود ، در مقابل پدر هم از دندان های بزرگ و فک بزرگ برخوردار باشد و در عین حال در دندان های او هم هیچ مشکل کراودینگی رویت نشود ، اما فرزند فک کوچک را از مادر و دندان های بزرگ را از پدر به ارث باشد و با این شرایط در نهایت یک کراودینگ ارثی ظاهر می گردد.
- کراودینگ اکتسابی :
در کراودینگ اکتسابی نا منظمی واقعی میان اندازه قوس دندانی و دندان ها وجود ندارد ، اما شرایط محیطی قوس دندانی را کوچک می سازد ، برای مثال کشیده شدن زود تر از زمان طبیعی آخرین دندان شیری باعث می شود مولر های دائمی به سمت جلو حرکت کنند و سبب کوتاه شدن قوس دندانی شوند.از آن جا که قوس دندانی از سن پنج سالگی رشد خود را متوقف می کند این کاهش غیر قابل جبران به شمار می آید و در نتیجه کراودینگ رخ می دهد.کراودینگ اکتسابی اهمیت حفظ دندان های شیری را به خوبی ثابت می کند .
همچنین به غیر از کراودینگ اکتسابی و ارثی موارد زیر هم می توانند باعث رخ دادن کراودینگ دندانی شوند ، که عبارتند از :
- عادت های بد: منظور از عادت های بد عمل هایی چون : مکیدن انگشت ، زبان یا ناخن است که می توانند سبب شلوغی دندان و رخ دادن کراودینگ شوند.
- تغذیه ضعیف: برنامه غذایی ضعیف هم می تواند باعث رشد نکردن فک شود.
- دندان های اضافی: بعضی از افراد دندان های زیادی دارند ، پس داشتن دندان های اضافی هم می تواند منجر به شلوغ شدن دندان ها و کراودینگ شود .
درمان مشکل کراودینگ:
خوشبختانه کراودینگ قابل درمان است و درمان این مشکل به موارد مختلفی وابسته می باشد که عبارتند از :سن بیمار-شدت نا مرتبی دندان ها -زاویه دندان های قدامی-رابطه فک بالا و فک پایین نسبت به هم-ضخامت لب ها- برجستگی بینی و وضعیت چانه . در بعضی موارد کراودینگ بدون کشیدن دندان درمان می شود اما برای درمان اغلب موارد مخصوصا کراودینگ های ارثی باید چند عدد از دندان ها کشیده شوند تا پزشک بتواند درمان را به صورت کامل انجام دهد.
روش اندازه گیری ازدحام و نامرتبی دندان:
متخصصان ارتودنسی این نا هنجاری ها را با مقیاس میلی متر اندازه گیری می کنند. اگر دندان ها از هم فاصله داشته باشند ، به این معنی است که بیمار دندان های نا مرتب و دیاستما دارد. اگر دندان های بیمار بیش از حد به هم نزدیک باشند یا روی هم قرار گرفته باشند، امکان دارد مشکل بیمار شلوغی دندان باشد.
کشیدن دندان برای درمان کراودینگ:
زمانی که فک بیمار فضای مورد نیاز خود را جهت آرایش منظم دندان ها داشته باشد ، نیازی به کشیدن دندان ها نیست. اما زمانی که متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که روند بهبود دندان بیمار به کشیدن نیاز دارد، این عمل انجان می شود. در بیشتر اوقات هنگام کشیدن دندان ها، دندان های خراب را برای کشیدن انتخاب می کنند و از کشیدن دندان های سالم بیمار خود داری می کنند. به صورت کلی متخصص های ارتودنسی از کشیدن دندان جلوگیری می کنند مگر در مواقعی که بیمار دندان اضافه داشته باشد.
درمان ارتودنسی برای مشکل کراودینگ
برای درمان این نوع بهم ریختگی های دندانی و کراودینگ ابتدا باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. برخی از افراد به دندانپزشک مراجعه کنید و با تشخیص آن ها ، در صورت لزوم دندان های خلفی یا عقل خود را بکشید.
نکته حائز اهمیت این می باشد که کشیدن دندان های خلفی بدون مشورت با متخصص ارتودنسی در پیشرفت درمان مفید نیست و اگر کشیدن لازم نباشد و به صورت خودکار این کار انجام شود تاثیر مثبتی در درمان نخواهد داشت ، زیرا دندان های شلوغ باید به وسیله یک دستگاه ارتودنسی مناسب جا به جا شوند و دقیقا در جای مناسب قرار بگیرند.
اگر بدون مشورت پزشک فضا برای دندان های شلوغ خالی شود تغییری ایجاد نخواهد شد زیرا دندان ها حرکتی نمی کنند و تنها این عمل توسط متخصص ارتودنسی تعیین می شود که چه تعداد دندان و در چه مکان هایی باید از قوس دندان کشیده شود. در درمان ارتودنسی دندان های شلوغ بین ۲ تا ۴ دندان کشیده می شود. این دندان ها به صورت متقارن در آورده می شوند. اگر یک دندان از قوس بالای دندان راست کشیده شود ، دندان های دیگر از سمت چپ همان قوس دندانی کشیده می شوند.
کشیدن ۴ دندان در ارتودنسی و درمان کراودینگ
در این روش ۲ عدد دندان از قوس فوقانی و ۲ عدد دندان از قوس پایین کشیده می شود. اما این مسئله نگران کننده نیست زیرا با تکمیل شدن دوره درمان ارتودنسی، کسی نمی تواند متوجه شود که ۲ یا ۴ دندان از پایه بیمار کشیده شده است. و این نکته همیشه همراه با عمل های ارتودنسی درمان کراودینگ است که یک متخصص ارتودنسی تا جایی که ممکن دارد دندان های سالم را بیرون نمی کشد و در موارد ممکن دندان های خراب را استخراج می کنند.
درمان کراودینگ با کامپوزیت یا ارتودنسی
هنگامی که بیمار افزون بر دندان های نا منظم و شلوغ از نا هنجاری های فک نیز رنج می برد، کامپوزیت حتی برای بهبود و اصلاح موقت دندان ها نمی تواند تاثیر گذار باشد. به غیر از مورد بیان شده، کامپوزیت باعث ناتوانی در حرکت دندان ها و قرار دادن آن ها در جای مناسب می شود. پس می توان نتیجه گرفت که کامپوزیت نمی تواند انتخاب خوبی برای درمان کردن مشکل کراودینگ باشد.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته