لکه‌های سفید روی سینه؛ نشانه چیست و چه باید کرد؟
- مجموعه: بهداشت بانوان
لکه‌های سفید روی نوک سینه اغلب در دوران بارداری ظاهر می‌شوند
لکه‌های سفید روی نوک سینه؛ علل، علائم، درمان و پیشگیری
لکه‌های سفید روی نوک سینه یک پدیده شایع است که اغلب در زنان باردار یا شیرده رخ می‌دهد. این لکه‌ها می‌توانند ناشی از تغییرات هورمونی طبیعی، انسداد مجاری شیری یا حتی عفونت‌ها باشند. در حالی که بیشتر موارد بی‌خطر هستند، گاهی اوقات ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری مانند عفونت یا حتی سرطان باشند.
نوک سینه و آرئول (هاله اطراف نوک سینه) بخش‌های حساسی از سینه هستند که در دوران بارداری، شیردهی و تغییرات هورمونی دستخوش تغییرات می‌شوند. لکه‌های سفید معمولاً به صورت نقاط کوچک سفید، زرد یا شفاف ظاهر می‌شوند و می‌توانند دردناک یا بدون درد باشند. طبق منابع پزشکی، این لکه‌ها اغلب نتیجه انسداد منافذ نوک سینه یا واکنش طبیعی بدن به هورمون‌ها هستند. همچنین، تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که عفونت‌های قارچی (مانند برفک) کمتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، شایع هستند و اغلب علائم مشابه به دلیل درماتیت یا انسداد مجاری ایجاد می‌شوند.
انسداد منافذ شیری شایع‌ترین علت لکه‌های سفید است
علل شایع لکه‌های سفید روی نوک سینه
لکه‌های سفید می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند. در ادامه به شایع‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:
1. تغییرات هورمونی و بارداری (غدد مونتگومری)
یکی از اولین نشانه‌های بارداری، بزرگ شدن غدد مونتگومری است. این غدد کوچک اطراف نوک سینه و آرئول قرار دارند و ماده‌ای روغنی ترشح می‌کنند که نوک سینه را مرطوب نگه می‌دارد و به نوزاد کمک می‌کند تا نوک سینه را پیدا کند. در دوران بارداری، این غدد ممکن است به صورت لکه‌های سفید یا برآمدگی‌های کوچک ظاهر شوند. این وضعیت کاملاً طبیعی است و پس از زایمان یا بازگشت هورمون‌ها به حالت عادی، برطرف می‌شود. همچنین، تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی، مصرف قرص‌های ضدبارداری یا یائسگی می‌تواند باعث ظاهر شدن این لکه‌ها شود.
2. انسداد منافذ یا مجاری شیری (بلب شیر یا تاول شیری)
این یکی از شایع‌ترین علل در دوران شیردهی است. هنگامی که شیر خشک‌شده منافذ نوک سینه را مسدود می‌کند، لکه سفید (بلب شیر) تشکیل می‌شود. اگر پوست روی آن رشد کند، به تاول شیری تبدیل می‌شود. این وضعیت می‌تواند دردناک باشد و با قرمزی و التهاب همراه باشد. عواملی مانند تخلیه ناکافی شیر، شیردهی نامنظم یا لچ ضعیف نوزاد این مشکل را تشدید می‌کنند. زنان با تولید شیر زیاد بیشتر در معرض خطر هستند.
3. فشار روی سینه
پوشیدن سوتین تنگ، به‌ویژه مدل‌های زیرسیم‌دار، یا استفاده از کریر نوزاد و کمربند ایمنی نامناسب می‌تواند جریان شیر را مختل کند و باعث انسداد و ظاهر شدن لکه‌های سفید شود.
4. عفونت‌ها
• برفک (عفونت قارچی): قبلاً تصور می‌شد عفونت کاندیدا شایع است، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این عفونت نادر است و علائم مشابه اغلب به دلیل درماتیت، بلب شیر یا اسپاسم عروقی هستند. با این حال، اگر رخ دهد، با لکه‌های سفید، قرمزی و درد همراه است و مسری است.
• هرپس (تبخال): ویروس هرپس می‌تواند از نوزاد به مادر منتقل شود و باعث تاول‌های پر از مایع شود که پس از بهبودی، دلمه می‌بندند.
• آبسه زیرآرئولار: تجمع چرک ناشی از عفونت باکتریایی، که می‌تواند با ماستیت مرتبط باشد و باعث توده دردناک و لکه‌های سفید شود.
علائم همراه
لکه‌های سفید ممکن است بدون علامت باشند، اما اغلب با موارد زیر همراه هستند:
• درد سوزشی یا تیرکشنده، به‌ویژه در شیردهی.
• قرمزی، التهاب یا تورم اطراف نوک سینه.
• ترشح غیرعادی (زرد یا خونی).
• در موارد عفونی، تب یا احساس ناخوشی عمومی.
تغییرات هورمونی می‌توانند غدد مونتگومری را فعال کنند
درمان و پیشگیری
درمان بسته به علت متفاوت است:
درمان‌های خانگی و عمومی
• برای انسداد مجاری: شیردهی مکرر، شروع از سینه مبتلا، استفاده از کمپرس گرم قبل از شیردهی و کمپرس سرد بعد از آن. ماساژ آرام سینه و دوش آب گرم نیز کمک‌کننده است. هرگز لکه‌ها را نترکانید، زیرا ممکن است باعث عفونت شود.
• برای غدد مونتگومری: نیازی به درمان نیست؛ طبیعی هستند.
• برای عفونت‌ها: در صورت مشکوک به برفک یا هرپس، پزشک ممکن است داروهای ضدقارچ یا ضدویروسی تجویز کند. برای آبسه، آنتی‌بیوتیک یا جراحی تخلیه لازم است.
پیشگیری
• شیردهی منظم و کامل تخلیه سینه‌ها.
• استفاده از سوتین مناسب و اجتناب از فشار روی سینه.
• حفظ بهداشت: شستشوی منظم سینه‌ها و خشک نگه داشتن آن‌ها.
• بررسی نحوه پستان گرفتن یا لچ نوزاد توسط مشاور شیردهی.
علل نادر و جدی
در موارد نادر، لکه‌های سفید می‌توانند نشانه مشکلات جدی‌تری باشند:
• بیماری پاژه سینه: یک نوع نادر سرطان سینه (1-4% موارد) که با قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و ترشح همراه است. تشخیص با بیوپسی و درمان با جراحی.
• ویتیلیگو: اختلال خودایمنی که باعث از دست رفتن رنگدانه می‌شود.
• اتساع مجاری شیری (مامری دکت اکتازی): التهاب مجاری شیری که می‌تواند باعث ترشح و لکه‌ها شود.
• پاپیلوما یا زگیل: ناشی از HPV، نادر روی نوک سینه.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
اگر لکه‌ها ظرف یک هفته برطرف نشدند، یا با علائم زیر همراه بودند، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
• درد شدید یا تب.
• ترشح خونی یا زرد.
• توده در سینه یا صاف شدن نوک سینه.
• علائم عفونت مانند قرمزی گسترده.
هر تغییر غیرعادی در سینه باید بررسی شود، زیرا سرطان سینه دومین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان است.
در صورت تداوم علائم، به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
1. چه زمانی لکه‌های سفید روی نوک سینه خطرناک هستند؟
اگر لکه‌ها با علائمی مانند ترشح خونی، تب، توده در سینه، یا پوسته‌پوسته شدن همراه باشند، ممکن است نشانه‌ای از بیماری جدی مانند بیماری پاژه یا عفونت باشند و باید به پزشک مراجعه کنید.
2. آیا لکه‌های سفید روی نوک سینه می‌توانند نشانه سرطان باشند؟
در موارد نادر، لکه‌های سفید ممکن است به دلیل بیماری پاژه سینه (نوعی سرطان نادر) یا فشار تومور روی مجاری شیری ایجاد شوند. اگر علائم بیش از یک هفته ادامه یافت یا غیرعادی بود، به پزشک مراجعه کنید.
3. آیا لکه‌های سفید روی نوک سینه در مردان هم دیده می‌شود؟
بله، اگرچه نادر است، مردان نیز ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، عفونت یا بیماری‌هایی مانند پاژه سینه دچار این مشکل شوند. بررسی پزشکی در این موارد ضروری است.
4. آیا مصرف آنتی‌بیوتیک می‌تواند باعث لکه‌های سفید روی نوک سینه شود؟
آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است تعادل باکتریایی بدن را تغییر دهند و خطر برفک (عفونت قارچی) را افزایش دهند که می‌تواند باعث لکه‌های سفید شود.
5. آیا لکه‌های سفید روی نوک سینه می‌توانند با درد همراه باشند؟
بله، به‌ویژه در موارد انسداد مجاری یا عفونت‌هایی مانند برفک، این لکه‌ها می‌توانند دردناک باشند، به‌خصوص هنگام شیردهی.
6. آیا می‌توانم از کرم‌های موضعی برای درمان لکه‌های سفید استفاده کنم؟
بدون تجویز پزشک خیر، زیرا برخی کرم‌ها ممکن است برای شیردهی ایمن نباشند یا مشکل را تشدید کنند. برای عفونت‌های قارچی، پزشک ممکن است کرم ضدقارچ تجویز کند.
نتیجه‌گیری
لکه‌های سفید روی نوک سینه اغلب بی‌خطر و مرتبط با بارداری یا شیردهی هستند، اما آگاهی از علل احتمالی و علائم هشداردهنده ضروری است. با رعایت نکات پیشگیری و مراجعه به‌موقع به پزشک، می‌توانید از سلامت سینه‌های خود محافظت کنید.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته
