زیارتگاه ستی فاطمه؛ بنایی با معماری منحصر به فرد در اصفهان
- مجموعه: مکانهای زيارتي ايران و جهان
آشنایی با زیارتگاه ستی فاطمه اصفهان
زیارتگاه ستی فاطمه بنایی با معماری منحصر به فرد در اصفهان است. مقبره اصلی ستی فاطمه مربوط به زمان صفویه بوده و هنگام حمله افغان ها به اصفهان تخریب گردید و تا دوران قاجار مخروبه بود تا این که به دستور فتحعلی شاه قاجار ، یکی از معماران معروف اصفهان به نام محمد علی خان که از وابستگان ، محمد حسین صد اصفهانی بود ، این بنا را مرمت و بازسازی کرد.
در زیارتگاه ستی فاطمه ، قبرهای شاهزادگان صفوی و مقبره یکی از سرداران شاه عباس صفوی قرار دارد که روی قبور همه آنها سنگ های مرمر نفیس و یکپارچه با نقوش مختلف ، کتیبه ها و اشعار با خط نستعلیق دیده می شود.
مشهور ترین خطاط کتیبه های به جا مانده از عصر صفوی ، محمد رضا امامی ، در سال 1401 ، نوشتن آن ها را بر عهده داشته است.
ستی فاطمه کیست؟
بی بی فاطمه خاتون ، فرزند امیر محمد و همسر امیر جلال الدین چقماق شامی و از عالمان دینی قرن نهم قمری بوده است. او یکی از زنان بزرگوار و خیر زمان خودش بوده که به کمک همسرش بناهای عام المنفعه می ساخته است. از جمله ساخت مسجد جامع امیر چقماق در سال 841 قمری ، آسیای نو در بیرون یزد ، باغ بیگم ، آرامگاه ستی فاطمه ، ساخت گرمابه ، خانقاه ، رباط ، کاروانسرا ، حفر چندین چاه و غیره .
ستی فاطمه بعد از درگذشت در آرامگاهی که در نزدیکی مسجد امیر چقماق ساخته بود ، دفن گردید. مردم اصفهان اعتقاد دارند که ستی فاطمه ، فاطمه صغری دختر امام موسی بن جعفر است. در کتاب های نسب شناسی ، گفته شده که امام کاظم دو دختر به نام فاطمه داشته ، فاطمه کبری در قم و فاطمه صغری در اصفهان دفن شده است.
زیارتگاه ستی فاطمه کجاست؟
این بنا که یکی از مکان های تاریخی و دیدنی اصفهان محسوب می شود در محله چهار سوی کوچک و در خیابان کاشانی قرار گرفته است.
بنای زیارتگاه ستی فاطمه
زیربنای زیارتگاه ستی فاطمه 500 متر مربع و وسعت صحن آن 2 هزار متر مربع می باشد.
ضریح ستی فاطمه چوبی است که بر سنگ مزاری مرمری به ابعاد 3 * 1.5 متر قرار گرفته است. این بقعه 2 رواق در سمت راست و چپ ضریح دارد. گنبد بقعه با خشت و گل به ارتفاع 9 متر ساخته شده است.
در بدنه ساختمان بقعه گچ بری و مقرنس کاری های زیبا و منحصر به فردی دیده می شود.
اطراف گنبد زمینه لاجوردی دارد که با خطوط نستعلیق در سال 1242 قمری منقوش گردیده است.
بقعه شاه اسماعیل اول در ضلع جنوبی صحن قرار گرفته است ، داخل بقعه با گچ بری تزئین شد و بیرون بقعه با کاشی کاری. کتیبه ای در این بقعه به جا مانده که البته بیشتر آن تخریب شده و از بین رفته است.
معرفی زیارتگاه ستی فاطمه
فضای زیارتگاه ستی فاطمه شامل بقعه ستی فاطمه ، مقبره خصوصی خاندان خلیفه سلطانی یا سادات مرعشی و آرامگاه شاهزدگان صوفی می باشد.
خاندان خلیفه سلطانی یکی از خاندان های سرشناس و با نفوذ و از نزدیکان شاهان صفویه بوده اند و در محله گلبهار اصفهان زندگی میکردند.
مقبره خاندان خلیفه سلطانی و خاندان میرزا داوود مرعشی در داخل مزار ستی فاطمه و بقعه شاه اسماعیل اول توسط شاه عباس صفوی دوم ساخته شده و در ضلع جنوبی صحن قرار گرفته است.
گردآوری : بخش گردشگری بیتوته