با انواع بولت های موجود در بازار آشنا شوید

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

بولت نوعی پیچ است

بولت چیست و چه کاربردی دارد؟

بولت چیست؟

بولت در واژه نامه انگلیسی به معنای پیچ است. در زبان ما بولت در واقع نوعی از انواع پیچ است که برای اتصال یک سازه به سازه دیگر یا به بتن مورد استفاده قرار می گیرد. بولت برای اتصالات ساختمانی و فولادی کاربرد دارد و معمولا در مصارف ساده و سبک استفاده نمی شود. بیشترین کاربرد این محصول کوچک در اتصالات بین صفحه زیر ستون فولادی با  فوندانسیون یک بنا است. 

بولت انواع مختلفی دارد. کاربردی ترین نوع بولت انکر بولت است که بعضی افراد به آن رول بولت هم می گویند. رول بولت یا انکر بولت ابزاری است که قطعات یک سازه یا غیر سازه را به بتن و سنگ متصل می کند. بولت ها قدرت اتصال بسیار قوی دارند و هنگامی که داخل بتن فرو می شوند محکم شده و اتصال قوی و غیر قابل باز شدنی را ایجاد می کنند. 

انواع بولت 

همان طور که گفتیم بولت یک نوع نیست و در انواع مختلفی ساخته شده است. این انواع مختلف براساس شکل ظاهری و کاربرد با هم فرق دارند. در ادامه با این مدل های مختلف آشنا شوید. 

انکر بولت

انکر به معنای لنگر است و برای اتصالات بین سازه ها و بتن مورد استفاده قرار می گیرد. انکر بولت را برای اتصال بین سازه ای و ایجاد اتصال محکم بین قطعات فولادی مورد استفاده قرار می دهند. شاید انکر بولت را بتوان پراستفاده ترین نوع بولت در ساخت و ساز و صنعت به حساب آورد. انکر بولت در صنعت به دو دسته تقسیم می شود. انکر مکانیکی و انکر شیمیایی. 

گاهی برخی افراد انکر مکانیکی را به نام رول بولت می شناسند که این نام گذاری اشتباه است. رول بولت واژه ای است که اشتباها برای این نوع پیچ به کار می رود. رول بولت از نام یک محصول انگلیسی به نام رول پلاک گرفته شده و به جهت شباهت ساختاری انکر مکانیکی به آن رول بولت می گویند. با این حال اگر جایی نام رول بولت را شنیدید بدانید که منظور همان انکر مکانیکی است. در ادامه این دو نوع انکر بولت را معرفی کرده ایم. 

انکر بولت شیمیایی 

انکر بولت شیمیایی در واقع نوعی چسب کاشت میلگرد است که برای کاشت میلگرد و بولت و سازه ها داخل بتن از آن استفاده می کنند. در واقع عملیات کاشت انکر بولت به وسیله چسب انجام می پذیرد. این چسب شیمیایی معمولا بر پایه رزین و هاردنر ساخته می شود. انکر شیمیایی یا چسب میلگرد باید استحکام بالایی داشته باشد. 

انکر بولت مکانیکی 

انکر مکانیکی که ما در ایران به آن رول بولت می گوییم برای کاشت داخل بتن یا سازه نیازی به چسب ندارد. در واقع این رول بولت برای محکم شدن بر انبساط پایه خود داخل بتن متکی است. معمولا به این نوع انکر اکسپنشن انکر هم می گویند و بیشتر منظور ما از انکر بولت این نوع است. انکرهای مکانیکی معمولا به دو نوع پلاستیکی و فلزی تقسیم شده و همان طور که گفتیم تا حدودی به رول پلاک شباهت دارند. اجزای انکر بولت مکانیکی شامل: پیچ، مهره و غلاف منبسط شونده هستند. 

انکر بولت پرکاربردترین نوع بولت است

روش کاشت انکر بولت مکانیکی 

همان طور که گفتیم انکر مکانیکی یا رول بولت به روش کاشت داخل بتن جای گذاری می شود. روش کاشت و جای گذاری این انکر بدین شکل است که در ابتدا حفره مورد نظر را دست کم دو سایز بیشتر از سایر رول بولت سوراخ می کنیم. رول بولت یا همان انکر مکانیکی را داخل حفره ایجاد کرده در بتن یا سنگ فرو می کنیم. 

بر روی بدنه رول بولت یک خط راهنما وجود دارد که باید تا همان خط رول بولت داخل حفره برود. وقتی رول بولت داخل حفره جای گذاری شد با آچار مخصوص سفت می شود. انتهای رول بولت یا پایه آن که حالت چاکدار و پروانه ای است در اثر نیروی انبساطی خود باز شده و در داخل بدنه بتن گیر کرده و محکم می شود. 

کاربردهای انکر بولت

مهمترین کاربرد انکر بولت ها برای اتصال سازه های فلزی به بتن در ساختمان سازی کاربرد دارد. به عنوان نمونه اتصال لولاهای درب و پنجره داخل پایه بتنی، اتصال سقف کاذب، اتصال نما و نرده و پارتیشن و ... همچنین هنگام نصب آسانسور لازم است که شاسی آن به دیوار چاله اتصال پیدا کند و برای این اتصال نیز از انکر بولت مکانیکی استفاده می شود. 

سومین استفاده از انکر بولت در نصب و جای گذاری پله برقی و اتصال پله های فلزی به جایگاه بتنی آن است. همچنین دیگر کاربردهای این پیچ در نصب داربست های فلزی هنگام انجام عملیات ساخت و ساز، ساخت و اتصال قطعات جرثقیل های سقفی، نصب ریل های راه آهن و مترو و نصب دکل های مربوط به برق و مخابرات است. 

آی بولت 

آی بولت یکی از انواع ساده بولت است. این نوع بولت یک حلقه بر سر خود داردکه پیچاندن آن را بسیار ساده می کند. برخی معتقدند که علت نام گذاری این نوع پیچ به جهت حلقه ای که بر روی سر آن قرار گرفته و شباهت آن به چشم است. زیرا در زبان انگلیسی آی (eye) به معنای چشم است. احتمالا همه شما این پیچ را دیده اید. از این نوع برای متصل کردن طناب یا زنجیر داخل بتن استفاده می کنند. 

آی بولت به چشم تشبیه شده است

یو بولت 

یو بولت به لحاظ ظاهری به کلمه U انگلیسی شباهت دارد. یو بولت به جهت شکل ظاهری برای نگه داری و اتصال لوله ها که بدنه نیم دایره و یو شکل دارند استفاده می کنند. در ساخت یک بنا لوله ها باید داخل دیوار محکم شوند و برای این اتصال به پیچ های مخصوصی که به خوبی بدنه لوله را ساپورت کنند نیاز است. 

یو بولت تنها برای همین کار ساخته شده است و در عملیات لوله کشی بسیار پرکاربرد است. این پیچ را بر اساس سایز لوله ها سایز بندی می کنند و هر سایز لوله ای یو بولت مخصوص به خود را دارد. یو بولت برای ساپورت لوله های نفت، گاز و آب مورد استفاده قرار گرفته و معمولا از جنس فلز ساخته می شود. 

یو بولت به یو انگلیسی شباهت دارد

جی بولت 

ظاهر این بولت به کلمه J انگلیسی یا یک عصای ساده شباهت دارد. جی بولت شبیه به یک قلاب است و در جاهایی که نیاز است چیزی را به قلاب متصل کنیم از این بولت استفاده می شود. پس می توان گفت که در جاهای مختلفی کاربرد دارد. باز و بسته کردن این پیچ نسبت به آی بولت ساده تر است و به همین جهت گاهی به جای آی بولت از این نوع استفاده می شود؛ به ویژه در زمان هایی که سرعت عمل بسیار مهم است. 

جی بولت به جی انگلیسی شبیه است

استاد بولت

استاد بولت نوعی از پیچ ها هستند که معمولا سر تا سر بدنه آن ها رزوه یا شیار است. دو سر استاد بولت ها به وسیله مهره های 6 ضلعی بسته می شود، بنابراین هیچ سمت این پیچ باز نیست که در جای خاصی فرو برود. این بولت را در پیچ کردن ابزارها و ماشین آلات مانند فلنچ ها در صنایعی مانند نفت و گاز و پتروشیمی استفاده می کنند. 

با توجه به تعداد سوراخ های موجود روی دیسک های فلنچ از تعداد معینی استاد بولت استفاده می شود. ( فلنچ ها برای اتصال لوله ها و دستگاه ها در صنایع کاربرد دارند). استاد بولت ها در سایز، قطر و طول های مختلفی تولید شده اند که با توجه به سوراخ فلنچ یا ابزار از نوع خاصی استاد بولت استفاده می شود.

 قطر مهره های ابتدا و انتهای استاد بولت نیز برابر با  قطر رزوه های آن است و معمولا بر روی سری مهره شش گوش استاندارهای آن نوشته شده است. این پیچ کاربردی معمولا با پوشش های مختلفی مانند: استنلس استیل، گالوانیزه و تفلون تولید می شوند. 

استاد بولت پر کاربرد در صنایع پتروشیمی

هنگر بولت

هنگر بولت یک قطعه پیچ فولادی است که کاملا صاف بوده اما سر تا سر آن رزوه است. معمولا دو سر این پیچ رزوه های متفاوتی دارد. رزوه های یک سمت برای چوب و رزوه های سمت دیگر برای اتصال قطعات غیر چوبی طراحی شده است.

هنگر بولت ها استحکام بالایی ایجاد می کنند. سرعت کار با این پیچ بسیار بالاست و پس از جای گذاری و اتصال دادن دو قطعه امکان جداسازی آن بسیار دشوار است؛ زیرا هنکر بولت هیچ سری یا قلابی ندارد. معمولا زمانی که بخواهیم یک وسیله را به چوب متصل کنیم از این پیچ فولادی استفاده می کنیم. 

هنکر بولت پرکاربرد در نساجی

نکات مهم هنگام خرید و استفاده از بولت

بولت ها پیچ های فولادی هستند که از لحاظ شکل ظاهری و کارایی به 6 نوع مختلف تقسیم می شوند. این بولت ها معمولا در صنعت و ساختمان سازی و مشاغل کاربرد دارند و کاربردهای سبک و خانگی آن ها کمتر است. اگر در مشاغل ساخت و ساز، پتروشیمی، نفت و گاز، نجاری و مانند این فعال هستید احتمالا به تعداد زیادی بولت در کار خود نیاز خواهید داشت. برای خرید انواع بولت به موارد زیر دقت کنید.

1. بولت ها را با توجه به نیاز شغل خود خریداری کنید. در قسمت های قبلی کاربردهای هر نوع بولت را برایتان شرح داده ایم. مثلا در صنعت پتروشیمی و نفت و گاز اغلب به استاد بولت نیاز است در حالی که در مشاغل ساخت و ساز نیاز فراوانی به انکر بولت ها داریم. 

2. به سایز و قطر بولت و قطر رزوه های آن توجه کنید. تمام بولت ها سایز بندی دارند و هر سایزی برای نوع خاصی سازه یا ابزار کاربرد دارد. پس هنگام خرید بولت ابتدا سایز سازه و محصولی که قرار است اتصال پیدا کند را پیدا کرده و متناسب با آن بولت سفارش دهید. بهتر است از هر سایزی بولت داشته باشید تا زمان نیاز مجبور نباشید مجددا سفارش دهید. 

3. بولت ها معمولا در چند جنس متفاوت مانند استیل، فلز، پلاستیک یا با روکش هایی از جنس گالوانیزه و تفلون تولید می شوند. در بعضی مشاغل جنس خاصی بولت استفاده می شود بهتر است این مورد را نیز هنگام خرید در نظر بگیرید. 

4. هنگامی که می خواهید انکر بولت را داخل بتن بکارید به عمق حفره ایجاد شده و تناسب آن با طول انکر بولت و همچنین به فاصله بین انکرها توجه کنید. ضمنا در هنگام استفاده از انکر بولت به وجود ترک خوردگی و امکان از هم گسستن سازه بتنی توجه کنید. 

5. هنگام استفاده از انواع بولت به نوع باری که قرار است بولت را در آن جای گذاری کنید توجه کنید. منظور از نوع، متحرک یا ساکن بودن نوع بار است. 

چگونه یک بولت خوب بخریم؟

کلام پایانی 

بولت همان پیچ های مستحکم و اغلب فولادی هستند که در مشاغل مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. پیچ یا بولت عموما برای اتصال بین سازه ها و اجسام یا برای محکم شدن یک شی در دیوار یا بتن مورد استفاده قرار می گیرد. بولت انواع مختلفی دارد و در مشاغلی مانند ساختمان سازی و تولید خط لوله نفت و گاز و پتروشیمی و حتی نجاری و ساخت سازه های فلزی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته