تقویم تاریخ -22خرداد

مجموعه: تقویم تاریخ

813م: 12ژوئن سال 813 ميلادي (روزي چون پريروز) 30 هزار داوطلب ايراني كه از خراسان به حركت آمده بودند تا مأمون حاكم خراسان را خليفه عباسيان كنند كه از جانب مادر، ايراني بود در نبرد همدان بر سپاه انبوه عباسيان قاطعانه پيروز شدند. اين داوطلبان (و عمدتا تاجيك) كه توسط شبكه هاي زيرزميني ايراندوستان آماده شده بودند قبلا در محل تهران امروز (شمال غربي شهر ري) سپاه خليفه را كه از لحاظ شمار سه برابر آنان بود درهم شكسته و فراري داده بودند. انگيزه واقعي اين داوطلبان كسب استقلال وطن بود. مامون پس از اطلاع از شكست ري، دو سپاه 20 هزار نفري ديگر را روانه همدان كرده بود تا نيروهاي شكست خورده اش را تقويت كنند.

1805م: 12ژوئن سال 1805 (دوران پادشاهي فتحعلي شاه) در نبرد نرماشير، نيروهاي دولتي به فرماندهي نوروزخان قاجار بر واحدهاي محمدخان حاكم ياغي بم پيروزشدند و او را به بلوچستان فراري دادند كه از آنجا به منطقه هلمند (افغانستان امروز) رفت و مخفي شد. محمدخان پسر اعظم خان پس از اين كه متوجه سرگرمي ارتش در قفقاز شد كه روسها داشتند وجب به وجب آن را تصرف مي كردند و پيش مي آمدند، با تكيه بر استحكامات ارگ بم دست به تمرد زده، بر دولت ياغي شده و از دادن ماليات خودداري كرده بود. با وجود اين، محمد خان پس از نزديك نيروي اعزامي دولت ترجيح داد كه جنگ در «نرماشير» صورت گيرد و ساختمان ارگ بم براثر شليك توپهاي دولت ويران نشود. در نبرد نرماشير، چون محمدخان فاقد توپخانه موثر بود شكست خورد و با اين كه دولت آماده دادن امان به او بود فرار كرد.

1359ش:مهدي ذكايي روزنامه نگار ايراني كه تا سال 1359 نزديك به دو دهه در تهران در موسسه اطلاعات معاون «ر. اعتمادي» سردبير مجله جوانان بود و در اين سال اين موسسه را ترك كرد و چندي بعد عازم آمريكا شد مجله جوانان را در لس آنجلس راه اندازي كرد و نخستين شماره آن را در 12 ژوئن 1987 منتشر ساخت كه محتوايي شبيه «اطلاعات جوانان» دوران سردبيري اعتمادي داشته است. مجله جوانان موسسه اطلاعات در زمان فعاليت مهدي ذكائي (و سردبيري اعتمادي) هر هفته نزديك به نيم ميليون نسخه فروش داشت و ده تا پانزده درصد اين تيراژ در افغانستان توزيع مي شد.

2006م:تورج فرازمند روزنامه نگار معروف ايران که شش دهه سرگرم کار در رسانه ها بود 11 ژوئن 2006 در لس آنجلس در گذشت. وي در دهه 1330 چند سال سردبير روزنامه اطلاعات بود. او از مقام دبيري اخبار بين الملل روزنامه اطلاعات به آن مقام ارتقاء يافته بود. وي سالها براي روزنامه اطلاعات تفسير خارجي مي نوشت. فرازمند سپس همين کار را در راديو ايران دنبال کرد و براي اخبار راديو تفسير مي نوشت. او مدتي عضو شوراي نويسندگان راديو ايران و سردبير مجله راديو بود. در سال 1350، پس از ادغام راديو در تلويزيون به سمت مدير اخبار راديو منصوب شد که بعدا هم به رياست راديو ايران ارتقاء يافت. فرازمند در آستانه پيروزي انقلاب از ايران خارج شد و پس از چند سال اقامت در فرانسه به آمريکا رفت و مقيم لس آنجلس شد و در اين شهر به کار رسانه ادامه داد و مدتي نيز يک مجله ماهانه منتشر کرد. او داراي تاليفات متعدد و از جمله ترجمه کتاب چرچيل درباره جنگ جهاني دوم است.

1429م:12 ژوئن 1429 و در جريان جنگهاي 116 ساله انگلستان و فرانسه (در تاريخ، معروف به جنگهاي صد ساله)، فرانسويان كه ژاندارك جوان را از روز پيش از آن كار فرماندهي آنان برعهده گرفته بود براي نخستين بار بر انگليسي ها پيروزشدند و ويليام لاپل امير سافولك فرمانده نيروي انگليسي را به اسارت گرفتند. قبلا ژاندارك تنها در جريان نبرد، فرانسويان نااميد و فرسوده را تشويق به ادامه محاربه مي كرد كه از11 ژوئن كار فرماندهي را مستقيما به دست گرفته بود. جنگهاي انگلستان و فرانسه كه ازسال 1337 آغاز شده بود تا 1453 ادامه يافت. اينك اين دو كشور در اتحاديه اروپا با هم متحد شده اند!.

1898م: 12ژوئن سال 1898 چند واحد از سپاه تفنگداران دريايي آمريكا (نيروي دريابرد) در خليج گوانتانامو در كوبا مستقر شدند كه هنوز در اين منطقه باقي هستند. اين واحدها يازدهم ژوئن 1898 در خليج گوانتانامو پياده شده بودند تا اسپانيايي ها را از كوبا برانند و سپس به وطن خود بازگردند. اسپانيا كوبا را از 1492 كه كريستف كلمب در نخستين سفر دريايي خود به قاره آمريكا به اين جزيره رسيد از آن خود مي دانست و در طول چهار قرن و اندي مالكيت، مهاجران فراوان به آنجا فرستاده بود كه همچنان به زبان اسپانيايي تكلم مي كنند، فرهنگ اسپانيايي دارند و كاتوليك مذهب اند. با وجود خروج اسپانيا از كوبا، دولت آمريكا پايگاه خود در گوانتانامو را (البته با پرداخت اجاره آن به دولت كوبا) همچنان حفظ كرده و از سال 2002 آن را به بازداشتگاه مظنونين به تروريسم و همكاري با القاعده مبدل ساخته است.

1967م: 13ژوئن 1967 پيشنهاد مسكو به شوراي امنيت سازمان ملل كه اسرائيل را مجازات و آن را وادار به تخليه اراضي متصرّفه كند ردّ شد. ارتش اسرائيل پنجم ژوئن 1967 دست به يك حمله غافلگيرانه به پايگاههاي هوايي مصر زده بود كه مقدمه جنگ شش روزه اسرائيل با اعراب بشمار مي آيد. اين جنگ دهم ژوئن عملا پايان يافته بود. در اين جنگ بود كه اسرائيل اورشليم شرقي (بيت المقدس) را تصرف و اردن را از منطقه غرب رود اردن بيرون راند، ارتفاعات جولان، نوار غزه و صحراي سينا را اشغال كرد. جنگ شش روزه با شبيخون 197 هواپيماي اسرائيلي به پايگاههاي هوايي مصر آغاز شده بود. مصر با اين كه 450 هواپيماي نظامي ازجمله 30 بمب افكن متوسط «تي يو ـ 16» داشت، داراي آشيانه فلزي و زير زميني نبود؛ بنابراين بيشتر اين هواپيماهاي در همان نخستين حمله، روي زمين نابود شدند و صد هزار نظامي، 450 تانك و هزار توپ مصري در صحراي سينا پوشش هوايي خود را از دست دادند و شكست خوردند. هواپيماهاي اسرائيلي از طريق مديترانه كه انتظار نمي رفت به پايگاههاي هوايي مصر حمله غافلگيرانه كرده بودند. در پي اين حمله؛ جبهه هاي زميني صحراي سينا، جولان و غرب رود اردن با حملات 264 هزار سرباز اسرائيلي گشوده شد. در حمله به سوريه و اردن نيز، نيروي هوايي اسرائيل نخست پايگاههاي هوايي اين دو كشور را هدف قرارداده بود.

2004م:روزنامه هاي آمريكاي لاتين كه هيچيك از سران اين ممالك با وجود هم قاره بودن در مراسم ترحيم رونالد ريگن رئيس جمهوري اسبق آمريكا كه 11 ژوئن 2004 برگزار شد شركت نكرده بودند، اسامي 14 رئيس كشور و رئيس دولتي را كه در اين مراسم شركت داشتند چاپ كرده و آنان را دوستان اقتدار آمريكا خوانده بودند.

در اين مراسم از ميان 190 كشور جهان تنها صدراعظم آلمان، نخست وزير انگلستان، نخست وزير ايتاليا، نخست وزير ايرلند، رئيس جمهوري افريقاي جنوبي، رئيس جمهوري نيجريه ، رئيس جمهوري روماني، رئيس جمهوري ليتواني، رئيس جمهوري اسلواكي، رئيس جمهوري افغانستان، رئيس جمهوري لتوني، رئيس جمهوري چك، نخست وزير تركيه، نخست وزير كانادا، و دبيركل سازمان ملل شركت كرده بودند.

2004م:دهم ژوئن 2004 كارمندان و كارگران روسيه در شهرهاي مختلف اين كشور از جمله مسكو اجتماع كرده و خواهان دستمزد و مزاياي بيشتر شده اند. اتحاديه هاي مربوط شمار معترضين را يك ميليون تن بيان داشته اند و گفته اند كه مي توانند تا چهل ميليون نفر را به خيابان بياورند.

انگيزه اعتراض اين بوده است كه دولت مي خواهد به جاي حمل و نقل رايگان به محل كار و نيز درمان و از اين قبيل مزايا كه از زمان حكومت سوسياليستي برجاي مانده است به آنان كمك پولي بدهد كه كافي نخواهد بود و احتمال عقب افتادن آن هم مي رود.

به گزارش خبرنگاران روزنامه هاي غرب در روسيه كه از فرصت استفاده كرده و با معترضين مصاحبه كرده اند، يك كمك پزشك روستايي گفته است كه دستمزد ماهانه او برابر 70 دلار و يك افسر ارتش دريافتي ماهانه اش را 170 دلار بيان داشته است. اين روسها گفته اند: پس كجاست اين درآمد نفت كه در روزنامه ها مي نويسند. اين خبرنگاران نوشته اند كه روسها افسوس رفاه و مزاياي برابر و يكسان دوران گذشته و نظام سوسياليستي را مي خورند.

1580: يك حكمران اسپانيايي آمريكاي جنوبي شهر بوئنوس آيرس (پايتخت آرژانتين) را بناد نهاد.

1665: انگليسي ها در جريان جنگهاي خود با هلند بر سر مستعمرات، 12 ژوئن «نيوآمستردام» را در آمريکاي شمالي با اعزام چند كشتي جنگي و تفنگدار از دست هلندي هاي مهاجر خارج ساخته و آن را به «نيويورک» تغيير نام دادند که اين نام بر اين شهر همچنان باقي مانده است.

1886: يک گردباد شديد در ايالت ويسکانسين آمريکا 119 تن را کشت و 146 نفر را زخمي ساخت.

1898: در جريان جنگ آمريكا با اسپانيا، «اميليو آلينالدو» ميهندوست فيليپيني استقلال اين سرزمين را كه قرنها مستعمره اسپانيا بود و نام پادشاه اسپانيا بر آن گذاشته شده است اعلام داشت. پس از شكست اسپانيا در جنگ با آمريكا، فيليپين طبق قرارداد پاريس تا سال 1946 توسط آمريكا اداره مي شد، ولي فيليپيني ها روز 12 ژوئن را كه اميليو اعلام داشت، سالگشت استقلال خود مي دانند و مراسم برگزار مي كنند.

1964: يک دادگاه رژيم سفيد پوستان جمهوري آفريقاي جنوبي نلسون ماندلا را به حبس ابد محکوم کرد.

1972: سائول ديويد الينسکيSaul D. Alinsky نويسنده راديکال در 63 سالگي درگذشت.

1990: 12 ژوئن روز ملي روسيه فدراتيو اعلام شد.

1991: يلتسين رئيس جمهور روسيه شد.