تقویم تاریخ - 13 تیر

مجموعه: تقویم تاریخ

489پیش ازمیلاد:4 ژوئيه سال 489 پيش از ميلاد داريوش بزرگ - شاه شاهان - كه بر تمركز امور و ايراني بودن هر كار تعصب مي ورزيد و پيدايش ناسيوناليسم نيرومند ايراني را به او نسبت مي دهند تصميم گرفت كه قلمرو ايران به 30 ايالت تقسيم شود و هر ايالت را ساتراپي (كه واژه اي مادي است) ناميد (قانون، ايالت هاي فعلي ايران «استان» خوانده است كه اختصاص به ايالت ايران دارد و نمي توان ايالت كشور ديگر را «استان» ترجمه كرد). داريوش شرح اين ساتراپي ها را در سنگنبشته داده است كه باقي مانده است و تاريخنگاران جهان آن را «سند مالكيت ايران = ديد» خوانده اند (هيچ كشوري در جهان چنين سندي را ندارد). مصر يكي از ساتراپي هاي ايران آن زمان بود كه داريوش توجه خاصي به آبادكردن آن داشت. داريوش در همين روز دستور داد كه با تاسيس پستخانه ارتباط مردم اين ايالتها با هم تامين شود و داد و ستد با پول انجام گيرد (سكه هايي كه ضرب كرده بود و در جهان به «داريك» معروف شده اند). داريوش همچنين دستور داد که ميان شهرهاي شوش و سارد (نزديك مديترانه) يك شاهراه ارابه رو ساخته شود (اين راه به طول 2700 كيلومتر كشف شده است كه در بسياري از قسمتهايش، نوعي اسفالته بود) و ... . داريوش سه سال بعد درگذشت و استخوانهاي او، پس از دخمه گذاري، در گوري در «نقش رستم» كه از قبل آماده كرده بود دفن شد.

979م:مطابق اسناد متعدد، كار ساختن «بند امير» در چهارم ژوئيه سال ۹۷۹ ميلادى كاملاً به پايان رسيد. عضدالدوله ديلمى از دودمان بوئيان ايران اين بند (سد) را بر روى رود «كر Kor» در استان فارس - نزديك شيراز - ساخته است.

عضدالدوله كه مانند ساير بوئيان يك ميهندوست تمام عيار ايرانى بود، در تاريخ به آبادسازى و عمران معروفيت ويژه دارد. وى در سال ۹۸۳ ميلادى درگذشت.

1887م:بيست سال پيش از امضاى قرارداد تقسيم ايران به دو منطقه نفوذ (ميان انگلستان و روسيه) در سن پترزبورگ كه مورخان متفق القول از آن به عنوان شرم آورترين معاهده قرن ۲۰ ياد كرده اند، انگلستان و روسيه چهارم ژوئيه ۱۸۸۷ در زمينه سرنوشت افغانستان به توافق رسيدند كه اين توافق نيز بر ضد تماميت تاريخى ايران بود. طبق اين توافق، انگلستان سلطه روسيه بر «فرارود» را برسميت شناخت و روسيه نفوذ انگلستان بر افغانستان و خطوط مرزي آن را. به اين ترتيب، مرزهاي شرقي و شمالشرقي وطن ما در سازش اين دو قدرت استعماري تعيين و تثبيت، و ايران رسما كوچكتر شد!. رقابت هاى استعمارى انگلستان و روسيه در قرون ۱۹ و ۲۰ دشوارى هاى متعدد براى ايران به بار آورده است. سرزمين كليدي افغانستان نيز به خاطر موقع جغرافيايي خود در رنج و گرفتاري است و دشواري هاي اين سرزمين، با انسجام قدرت تازه اي به نام «اوراسيا» كه از شكل گيري آن چند سال گذشته است بيشتر خواهد شد. مشكلات جاري افغانستان از سوم ژوئيه 1979 شدت گرفته است كه در اين روز جيمي كارتر رئيس جمهور وقت آمريكا دستورالعمل محرمانه كمك همه جانبه را به مخالفان دولت كمونيست كابل كه دست نشانده مسكو بود امضاء كرد و .... گفته شده است كه همين دستور العمل سرانجام به پيدايش طالبان و القاعده انجاميد و ....

1329ش:در اين روز در سال 1329 هجري خورشيدي (مصادف با 4 زوئيه 1950) و برغم مخالفت شديد دكتر مصدق و يارانش، مجلس بر نخست وزير شدن سپهبد رزم آرا صحه گذارد كه نمايندگان مخالف - از فرط خشم صندلي هاي مجلس را شكستند.

همين ابراز خشم كه در جامعه منعكس شد نقطه عطفي در تاريخ ايران شد و مبارزات ملي به منظور نجات ايران از سلطه دولتهاي استعمارگر اروپايي به ويژه انگلستان كه از 120 سال پيش از آن آغاز شده بود شدت گرفت و به ترور رزم آرا و ملي شدن نفت ايران انجاميد، و مردم ظرف مدتي كوتاه بساط سابق را برچيدند. اما، نظم نو پس از پيروزي ملت ايران كه سرمشق ساير ملل استعمار زده قرار گرفت، به دليل ادامه توطئه از خارج و سازش (خيانت) از داخل بيش از 30 ماه طول نكشيد و با براندازي 28 مرداد سال 1332 پايان يافت. خشم مردم ايران از اين براندازي هنوز فرو ننشسته است.

460پیش ازمیلاد:عرق برگ درخت بيد(بيد شيرين) همان خاصيت آسپرين را در پيشگيري از سكته مغزي و حمله قلبي و رقيق سازي خون دارد، البته به ميزاني ضعيف تر و يك ضد درد است و بر خلاف آسپرين به معده هم آسيب نمي زند. در مورد تاريخچه كشف خاصيت آن كه 25 قرن سابقه دارد و به زمان كنفوسيوس مي رسد، به درستي معلوم نيست كه كدام ملت ، زودتر آن را مورد استفاده قرار داده اند: ايرانيان و يا چينيان. هردو ملت در آن زمان همسايه بي واسطه بودند و با هم وسيعا مراوده داشتند، ولي نوشته هاي چيني كه به خاصيت درماني برگ بيد و ساير ريشه ها ، برگها و گلهاي گياهان اشاره كرده قدمت بيشتري دارد. تاريخ قديمي ترين اين اسناد مربوط به ژوئيه سال 470 پيش از ميلاد است. با وجود اين؛ سابقه نگاران علوم، ايرانيان را مخترع تقطير و عرقگيري گياهان و گلهااز جمله مينت Mint (نعناع) بشمار آورده اند. يونانيان باستان و مردم مديترانه هم در اين كار سابقه طولاني داشته اند.

2004م:«جان كري» نامزد دمكراتها در انتخابات دوم نوامبر 2004 هم متوجه اهميت وب سايت شخصي در اينترنت شده بود. وي سوم ژوئيه 2004 اعلام داشت كه اخبار مربوط به تصميماتش را نخست در اين «وبلاگ» قرار خواهد داد از جمله تعيين معاون آينده اش را.

او از رسانه ها خواسته بود كه براي كسب هر گونه اطلاع، نخست به اين سايت كه ساعت به ساعت ـ اگر مطلب تازه اي باشد ـ در آن قرار داده خواهد شد مراجعه كنند. وي گفته بود كه عده مراجعين روزانه به اين سايت از رقم يك ميليون گذشته است و هركس مي تواند نظر و پرسش خود از طريق « اي ـ ميل» ضميمه اين سايت براي او ارسال دارد.

كري همچنين گفته بود كه با بكار گيري اين سايت، صرفه جويي او در هزينه هاي تبليغاتي، دست كم پنج ميليون دلار بوده است؛ حال آن كه هزينه ادامه فعاليت اين سايت براي او در ماه حدود يكي ـ دو هزار دلار است.

2005م:اوايل ژوئيه 2005 دو روزنامه نگار آمريكايي، هر دو 89 ساله درگذشتند كه هركدام نظر مهمي را در ژورناليسم از خود به يادگار گذارده اند. ويليام برينك در طول عمر روزنامه نگاري خود كه از شش دهه تجاوز كرده بود سردبير چند روزنامه بزرگ از جمله نيويورك ديلي نيوز بود. او معتقد به زدن تيتر بزرگ و چاپ عكس با حالت در صفحه اول روزنامه بود، حتي اگر اين صفحه حاوي تنها يك تيتر و يك عكس باشد. او مي گفت كه چنين تيتر و عكسي بايد همه چيز را بگويد و در مغز خواننده و بيننده آن نقش بندد و نظرش را تغيير و عزم او را راسخ كند. وي در سي ام اكتبر سال 1975 با زدن يك تيتر چند كلمه اي و چاپ عكس جرالد فورد رئيس جمهوري وقت كه وي را مردي بي اعتنا و از خود راضي نشان مي داد باعث شد كه نيويوركي ها به او راي ندهند و در انتخابات از كارتر شكست بخورد و نه تنها مسير تاريخ آمريكا بلكه تاريخ جهان ورق بخورد. اگر فورد شكست نخورده بود نظامهاي ايران، افغانستان، اتيوپي، نيكاراگوئه و ... تغيير نمي كردند. فورد با دادن كمك مالي از جانب دولت فدرال به شهرداري نيويورك كه در آستانه ورشكستگي قرار داشت مخالفت كرده بود و ويليام برينك از اين موضوع استفاده كرد و در آن روز تيتر زد كه فورد گفت: مرده را بايد حذف شده تلقي كرد. (كه اشاره فورد به شهر نيويورك بود كه از نظر وي يك «مرده» بود و نبايد به آن اعتنا و كمك مي شد). بسياري هستند كه اين روش تيتر زني ويليام برينك را بكار مي برند.

روزنامه نگار ديگر كه فوت شد ويليام بلاك ناشر چندين نشريه در سراسر آمريكا از جمله پيتسبورگ پرس (پنسيلوانيا)، هرالد (كاليفرنيا) و بليد(اهايو) بود. وي عقيده داشت كه روزنامه بايد متعلق به فرد و يا يك خانواده باشد تا در نتيجه دلسوزي آنان رشد كند، همانند نيويورك تايمز و واشنگتن پست. تعلق داشتن روزنامه به يك شركت باعث دست به دست شدن متوالي و تغيير روش مي شود، نه خودش رشد مي كند و نه سودي به جامعه مي رساند و تنها در خدمت اهداف بزرگترين سهامدار است كه هدف روزنامه نگاربودن و درنتيجه دلسوزي ندارد ــ دلسوزي او در حد سرمايه گذاري اوست و اگر سود حاصله اش از اعمال نفوذ از طريق روزنامه از ميزان سرمايه گذاري اش بيشتر باشد خيلي آسان روزنامه به كشتن مي دهد. بلاك 62 سال روزنامه نگاري كرد. پدر و پدر بزرگ او هم روزنامه نگار بودند.

1776م:چهارم ژوئيه مصادف با سالروز تصويب اعلاميه استقلال مهاجرنشينان انگليسي آمريكاي شمالي (ايالات متحده) در سال 1776 در کنگره نمايندگان اين مهاجر نشينان است كه جزيي از قلمرو انگلستان بشمار مي رفتند، ولي تحقق اين جدايي بدون جنگ صورت نگرفت و اين جنگ كه با كمك فرانسه ــ رقيب اروپايي انگلستان ــ انجام گرفت مدتها طول كشيد. سالروز امضاء شدن اعلاميه استقلال آمريكا به نام يكايك مردم اين سرزمين در سال 1776، دراين كشور روز ملي و تعطيل عمومي است.

1807م:چهارم ژوئيه 1807 جيوسپ گاريبالدي Giuseppe Garibaldi ميهندوست بنام ايتاليا كه در تامين وحدت وطن خود، پس از 14 قرن از هم پاشيدگي، جانفشاني بسيار كرد به دنيا آمد و 74 سال عمر كرد. كاوور با زبان و قلم و گاريبالدي با تفنگ، وحدت ايتاليا را تامين كردند كه كاري بس دشوار بود. گاريبالدي پس از بيرون آوردن مناطق متعدد ايتاليا از دست حكام مستقل، براي تحقق آرزوي ديرينش كه شهر رم بار ديگر پايتخت ايتاليا شود، با مردان خود دو بار به اين شهر كه در دست پاپ بود حمله برد. گاريبالدي كه در جنگهاي وحدت ايتاليا با ارتشهاي فرانسه و نيروهاي اتريش هم درگير شده بود پس از تامين وحدت، شهر به شهر مي رفت و از مهندسان و صنعتگران ايتاليايي مي خواست كه سلاحهاي برتر بسازند و مي گفت كه تا دنيا چنين است و حرف آخر را گلوله مي زند، ايتاليا هم بايد بهترين توپها را داشته باشد تا از حق و منافع خود دفاع و ديگران را وادار به قبول خواستهايش كند. گاريبالدي يك جمهوريخواه بود ولي به نظر اكثريت احترام مي گذاشت و هنگامي كه پارلمان ايتاليا راي به پادشاهي امانوئله بر همه ايتاليا داد آن را پذيرفت مشروط بر اين كه حكومت در دست نخست وزير باشد. نظام پادشاهي ايتاليا تا بعد از جنگ جهاني دوم ادامه داشت و دوم ژوئن 1949 با انجام رفراندم به جمهوري تغيير يافت. گاريبالدي دوم ژوئن 1882 درگذشت.

1826م:چهارم ژوئيه سال 1826 جان ادامز John Adams دومين رئيس جمهوري و توماس جفرسونThomas Jefferson انديشمند معروف و سومين رئيس جمهوري آمريکا در گذشتند. اتفاقا جيمز مونرو James Monroe پنجمين رئيس جمهوري آمريکا هم در همين روز در سال 1831 ميلادي جان سپرد.

1966م:ليندن جانسون Lyndon B. Johnson رئيس جمهوري وقت آمريکا چهارم ژوئیه1966 قانون «آزادي اطلاعات» را که به تصويب کنگره اين کشور رسيده بود امضا کرد. اين قانون که کار روزنامه نگار را آسان ساخته است درست در همين روز از سال بعد (1967) به اجرا درآمد. روزنامه نگار، تاريخنگار و هر پژوهشگر می تواند در ايالات متحده آمريکا به استناد این قانون خواستار مطالعه و نسخه برداری از اسناد عمومي شود و منتشر سازد.

2004م:درپي انتشار گزارش جلسه تفهيم اتهام كه اول ژوئيه 2004 انجام شد، صدها حقوقدان از سراسر جهان و به ويژه دنياي عرب داوطلبانه آمادگي خود را براي دفاع از صدام حسين در جريان محاكمه او اعلام داشته بودند كه در ميان آنان «عايشه معمر قذافي» دختر رهبر ليبي كه يك پروفسور درس حقوق است و نيز «رمسي کلارک» داستان کل آمريکا در دوران زمامداري جيمي کارتر ديده مي شدند.

بيشتر اين حقوقدانان اين رسيدگي قضايي را غير قانوني و غير مشروع دانسته بودند؛ زيرا كه بزعم آنان، دولت موقت عراق از جانب آمريكا كه عراق را در اشغال نظامي دارد منصوب شده بود، نه مردم عراق در يك انتخابات آزاد و يا يك بپاخيزي (انقلاب) سراسري داخلي؛ و در نتيجه ارکان چنين دولتي نمي تواند اعضاي دولتي را كه بر سركار بود و اتهام دزدي و اختلاس و سوء استفاده هم به آنان وارد نشده بود تعقيب قضايي كند.

دفتر زياد الخسونه، يك وكيل قضايي اردني در شهر امان كه وكالت از صدام را به خواست خانواده اش برعهده گرفته بود به مركز دريافت پيامهاي حقوقدانان از سراسر جهان مبدل و از مشاركت داوطلبانه دختر قذافي ابراز قدرداني كرده بود.

با صدام، يازده تن از دستياران او در حکومت نيز متهم شده اند که در جلسه مقدماتي اول ژوئيه، به آنان تفهيم اتهام شد.

2004م:دوم و سوم ژوئيه 2004 اظهارات صدام حسين در نخستين جلسه قضايي تفهيم اتهام و عكسهاي او وسيعا در رسانه هاي جهان انتشار يافته و روزنامه هاي آمريكا تمامي قسمت بالاي صفحه اول خود را به درج آن اختصاص داده بودند. ماحصل نظر مفسران اين رسانه ها در اين باره و در آن دو روز از اين قرار بود:

- اظهارات و عكسهاي صدام نظر بسياري از جهانيان را نسبت به او تغيير داد و مساعد وي ساخت. اين رسيدگي عجولانه به زيان دولت موقت بغداد تمام شد و دشوار است كه بتواند نظر جهانيان را نسبت به خود كه ترديد دارند مستقل از آمريكا عمل کند تغيير دهد.

- حمايت دولتهاي ديگر از دولت موقت بغداد كمي دشوارتر شده است.

- ترديد به قانوني بودن و مشروعيت محاكمه صدام در عراق توسط يك محكمه داخلي، خيلي بيشتر شده و صداي اعتراض حقوقدانان را بلندتر كرده است.

- جز مطبوعات كويت و تا حدي كم امارات عربي متحده، ساير رسانه ها گزارشهاي مربوط را بي طرفانه منعكس كرده بودند.

- همدردي نسبت به عراقي ها در مورد اشغال نظامي كشورشان در كشورهاي اسلامي و عرب و از جمله اندونزي افزايش يافته است.

- صدام حسين به صورت سمبول ضد آمريكا در آمده است و دشوار است كه بشود حتي در زندان او را دست كم گرفت.

- دولت آمريكا اين بار هم بدون تعقل كافي و پيش بيني نتايج، با پيش افتادن رسيدگي قضايي موافقت كرد. اين رسيدگي زودرس حتي سبب شد كه حزب بعث عراق پس از 15 ماه جان بگيرد و رسما اعلاميه بدهد و هر خشونت قبلي صدام را به حساب «حفظ منافع ملي» بگذارد. پيش انداختن زمان اين رسيدگي قضايي نتوانست شيعيان عراق را كه نسبت به دولت موقت ظنين هستند راضي كند.

- بيشتر روزنامه ها از جمله گاردين لندن نخستين جلسه رسيدگي را «نمايش روي صحنه به كارگرداني آمريكا» و يا همانند ايديپندنت

1636: شهر پراويدنس در امريکاي شمالي توسط مهاجران انگليسي ساخته شد که بعدا مرکز ايالت رودآيلند قرار گرفت.

1715: Christian Gellert شاعر و داستان نگار ساکسوني (آلمان) متولد شد.

1789: کنگره ايالات متحده قانون تعرفه کمرگ را به تصويب رساند تا نه تنها درآمد براي دولت نوبنياد تامين کند بلکه کنترل تجارت خارجي را در دست داشته باشد.

1802: آکادمي نظامي آمريکا (دانشکده افسري) در "وست پوينت" ايالت نيويورک آغاز بکار کرد.

1845: کنگره جمهوري مستقل تکزاس راي به الحاق اين جمهوري به ايالات متحده آمريکا داد و يک ايالت اين کشور شد.

1848: شاتوبريان Francois Rene de Chateaubriand داستان نگار و سياستمدار فرانسوي در گذشت.

1874: حزب سوسيال دمکرات آمريکا تاسيس شد.

1894: مجمع الجزاير هاوائي که قبلا نظام پادشاهي داشت جمهوري شد.اين جزاير بعدا به صورت يک ايالت آمريکا درآمد.

1946: فيليپين پس از نزديک به نيم قرن، استقلال خود را از آمريکا گرفت. فيليپين که از مستعمرات اسپانيا در آسيا بود در جريان جنگ آمريکا و اسپانيا به تصرف آمريکا درآمده بود.

1950: دولت آمريكا راديوي اروپاي آزاد را بكار انداخت كه يك ابراز جنگ سرد توصيف شده است.