تقویم تاریخ - 20 مرداد

مجموعه: تقویم تاریخ

1332ش:در اين روز (20 مرداد) در سال 1332 (11 اوت 1953) نتايج رفراندوم انحلال دوره 17 مجلس شوراي ملي اعلام شد و مردم راي به پيشنهاد انحلال داده بودند. رفراندوم در تهران روز 12 مرداد و در شهرستانها 19مرداد برگزار شده بود. ضمنا روز 20 مرداد دكتر مصدق شش ژنرال و سه سرهنگ را بازنشسته كرد كه براي پيشگيري از كودتاي 28 مرداد خيلي دير بود.

1335ش:20 مرداد 1335 (11 اوت 1965) معلوم شد كه اقامت دكتر مصدق در روستاي احمد آباد كرج، تبعيد ـ تبعيد غيرقانوني ـ خواهد بود و وي در آنجا تحت نظر ماموران انتظامي خواهد بود و بدون اجازه مقامات دولتي حق خروج از اين روستا را نخواهد داشت. دكتر مصدق روز 13 مرداد (7 روز پيش از اين) در آستانه سپري شدن دوران سه ساله محكوميتش به زندان، كه وي و ساير روشنفكران و وطندوستان هرگز اين ظلم را قانوني تلقي نكرده اند از زندان به روستاي احمد آباد منتقل شده بود. دکتر مصدق 16 روز پيش از اتمام سه سال زندان به احمد آياد منتقل شده بود .وي بدون اين كه از سوي يك مرجع قضايي محكوم به تبعيد شده باشد تا پايان عمر (اسفند ماه 1345) به مدت ده سال و چند ماه در اين روستا تبعيد غيرقانوني بود كه ايرانيان هرگز آن را فراموش نخواهند كرد.

117م:هادريان (هادريانوس) امپراتور روم يازدهم اوت سال 117 ميلادي با دولت ايران صلح كرد. وي سه روز پيش از اين تاريخ (هشتم اوت) بر جاي تراژان نشسته بود كه در جريان جنگ با ايران درگذشته بود . برخلاف تراژان كه از طريق جنگ امپراتوري روم را حفظ مي کرد و وسعت مي داد، هادريان با مخالفان حكومت روميان سازش مي کرد و يا به راههاي ديگري جز جنگ متوسل مي شد . براي مثال: براي احتراز از جنگ با مخالفان سلطه روم بر انگلستان كه در شمال اين جزيره سكونت داشتند، در آن جزيره ديواري نظير ديوار چين ميان قسمت متصرفي روم و اراضي غيرمتصرفي كشيد. هادريان پس از امضاي قرارداد صلح با ايران و صرفنظر كردن از دعاوي تراژان، در 9 ژوئيه سال بعد (118 ميلادي) از شرق مديترانه به شهر رم بازگشت و از سناي امپراتوري درخواست راي اعتماد كرد و موفق به دريافت آن شد. وي پيش از دريافت راي اكثريت سنا، امپراتور برگزيده ژنرالهاي رومي بود زيرا كه تراژان درگذشته بود و طبق قانون روم، حتي براي يك روز هم نمي شد كشور را بدون رئيس گذارد و «سنا» كه مقر آن در شهر رم بود در دسترس نبود كه در روز درگذشت تراژان، جانشين او را برگزيند. به علاوه، بدون حضور نامزد امپراتوري در جلسه سنا و گفتن برنامه هاي خود و قانع شدن سناتورها، راي گيري امكان نداشت.

خسرو، شاه اشكاني ايرانيان كه در سال 107 ميلادي از سوي مهستان (سناي ايران) به آن مقام انتخاب شده بود تا لحظه روي كارآمدن هادريان، بيشتر وقت خود را صرف جنگ با تراژان كرده بود.

1357م:20 مرداد 1357 ( 11 اوت 1978 ) موج اعتراض و تظاهرات ضد حكومت ، ايران را فراگرفت كه صحنه هاي گسترده وخشن آن در اصفهان ، شيراز ، قزوين و تبريز به چشم خورد . متعاقب اين تظاهرات ، در اصفهان حكومت نظامي برقرار و فرودگاه اين شهر بسته شد و از ساعت هشت شب تا شش بامداد رفت و آمد در معابر عمومي و اجتماع بيش از سه نفر ممنوع گرديد. تلفات رويدادهاي 20 مرداد اصفهان 4 كشته و 66 مجروح اعلام و اضافه شد كه در تظاهرات اصفهان به هتل شاه عباس ، و ساختمانهاي ديگر از جمله چندين بانك آسيب وارد آمده است .

داريوش همايون وزير و سخنگوي دولت در اين زمينه گفته بود كه در هر شهري كه از اين حوادث روي دهد در آنجا حكومت نظامي بر قرار خواهد . وي در عين حال تاكيدكرده بود كه سياست دولت مبني بر فضاي باز سياسي تغيير نخواهد كرد و ادامه خواهد يافت.

اعتراضات 20 مرداد چند روز پس از اعلام سياست فضاي باز سياسي و تصميم دولت مبني بر انجام انتخابات آزاد با شركت همه مردم از جمله مخالفان صورت گرفته بود.

روزنامه هاي تهران صفحات اول و بسياري از صفحات ديگر خود را به انتشار عكسها و گزارشهاي مربوط اختصاص داده بودند كه عكس قسمت بالاي روزنامه اطلاعات آن روز در زير آمده است:

1921م:يازدهم اوت زادروز الكس هيلي alex haley نويسنده سياه پوست آمريكايي است كه بسال 1921 در نيويورك به دنيا آمد. وي عمدتا يك بيوگرافر و نمايشنامه نگار بود كه به صف نويسندگان داستان پيوست و داستان بسيار معروف و نافذ « ريشه ها » را نوشت.

در اين داستان . وي تا شش نسل خود را كه به افريقا و سپس به بردگي گرفته شدن ختم مي شد به رشته تحرير كشيد و باعث شد كه مهاجران آمريكا به ويژه سياهان در صدد شناختن نياكان خود بر آيند و به ريشه خود توجه كنند و ....

2005م:پروفسور «تران كواك وونگTran Quoc Vuong» مورخ و صاحبنظر بزرگ ويتنامي ششم اوت 2005 در 71 سالگي از بيماري سرطان مري درگذشت. تران استاد دانشگاه هانوي و صاحب روشهاي تازه در پژوهش و نيز تاليفات متعدد بود.

توجه به تاريخچه (سرگذشت) يك فرد معمولي (عمدتا سالخورده) و نتيجه گيري از آن براي انعكاس وضعيت جامعه (كشور) در برهه هاي مختلف و يافتن ضعف ها و قوت ها در مقاطع زماني از ابتكارهاي پروفسور تران است كه جهاني شده است. وي كه زماني رئيس انجمن تاريخ بود درباره روش كار خود نوشته است كه سرگذشت هر فرد يك تاريخ است و بررسي و كنكاش در زندگي يك فرد و يا يك جامعه كوچك و محدود؛ تاثير اقتصاد، روش دولت، رفتار پليس و ... را بر زندگي فرد و جامعه به دست مي دهد زيرا كه اين تاثيرات، رفتار و روحيه فرد و جامعه را تغيير مي دهد كه فساد، جرم، مهرباني، خشم، تعاون و ... نتيجه آن است.

تران در رساله خود «سكوتي كه مادر فريادهاست» نوشته است كه بي اعتنايي يك مدير جامعه، از كشور گرفته تا جامعه كوچك خانواده به خواست ها، اعضاي جامعه را آماده نشان دادن واكنش ناگهاني و شديد مي كند و از هر فرصت براي اين واكنش كه گاهي انفجار آميز و مخرب است استفاده خواهند كرد. در اين رساله خود، تران نتيجه گيري كرده است كه بهتر است مديريت جامعه ملي در دست حزب باشد زيرا كه حزب كمتر از فرد اشتباه مي كند.

مطالعات پروفسور تران درباره فرهنگ و رسوم ويتنامي ها كامل و وسيع است كه در كتاب او «بهار و رسوم ويتنامي ها» آورده شده است. دو تاليف ديگر از كارهاي او «هزار سال Ha _ Noi » و «شخصيت هاي تاريخي» هستند. تران كه مطالعات وسيع باستان شناسي هم داشت در كتابهايش كوشيده است كه به ويتنامي ها بفهماند كه ملتي بزرگند و بايد ميراث و فرهنگ خود را دوست بدارند و چون نياكانشان مشترك و عضو جامعه واحدي بوده اند بايد نسبت به يكديگر علاقه و محبت داشته و خود را از آن هم بدانند و درغم و شادي يكديگر شريك شوند تا به صورت يك پيكر واحد در آيند.

1338ش:احمد خادم المله مديرعامل ايرنا (خبرگزاري ملي ايران) در روزي چون امروز (بيستم مرداد) در سال 1338 به دنيا آمده و در چهل و ششمين زادروز خود، ربع قرن تجربه روزنامه نگاري و ازجمله شش سال در آمريكا داشته است.

خادم در كار خبر استاد است و خبرگيري، خبرنويسي و اديت كردن را در مدارس عالي روزنامه نگاري وطن تدريس مي كند و از علاقه مندان روزنامه نگاري اينوستيگيتيو است. خادم كه در دانشگاه علامه طباطبايي رشته روزنامه نگاري را تحصيل كرده بعدا به تحصيلات خود (ضمن كار خبر) در رشته مديريت و به ويژه مديريت رسانه ها ادامه داده و سخنراني هاي او درباره مديريت علمي، اينك راهنماي بسياري از مديران كشور است.

«خادم» پيشه روزنامه نگاري را با خبرنگاري آغاز و سپس مراحل ترقي در اين كار، يعني دبيري و سردبيري خبر را با موفقيت طي كرده است. خادم كه شايد بيش از هر روزنامه نگار وطن توان تحمل استرس را دارد به عنوان بهترين مديريت خبر (خبرگيري و خبر نويسي) در لحظات بحراني (اخبار غير مترقبه) شناخته شده است كه هنر بزرگي است و مي تواند تيم هاي خبري را بمانند و مثابه ژنرال ميدان جنگ هدايت، و محصول كار آنان با حوصله تمام تنظيم و منتشر سازد. خادم حتي در زمان رياست اطاق خبر در خبرگزاري هفتاد و چند ساله (ايرنا)، خود شخصا به تهيه اخبار مهم و حساس مي پرداخت كه كاري سخت، دقيق و استرس زا است. وي در طول شش سال رياست دفتر خبر در مقر سازمان ملل موفق شد كه يك شبكه خبري در قاره آمريكا از كانادا تا آرژانتين ايجاد كند و گزارش هاي دست اول اين ديار را به رسانه هاي وطن برساند و آنان را از ترجمه اخبار خبرگزاري هاي كشورهاي بيگانه بي نياز سازد. خادم كه از آغاز كار روزنامه ايران (متعلق به خبرگزاري ملي) با آن همكاري داشت اينك در سمت مدير عامل خبرگزاري جزئيات كار آن را زير نظر دارد.

روزنامه نگاران وطن خادم را به دليل كار خبر در طول 25 سال در داخل و خارج و تدريس حرفه خبر در مدارس عالي از جمله دانشكده خبر، مرد خبر مي خوانند. از زمان رياست او برخبرگزاري ملي، طرز تنظيم اخبار به مراتب بهتر از گذشته شده است و بر اخبار، سابقه نوشته مي شود تا از لحاظ اطلاع رساني كامل باشند و براي مخاطب جاي سئوال باقي نگذارند. خادم درعين حال به عنوان مدير خبرگزاري مادر، به ايجاد خبرگزاري هاي تازه نيز كمك مي كند. وي همچنين از كارشناسان روزنامه نگاري الكترونيك (سايبر) و خبرنويسي پيشرفته است.

2005م:در پي انتشار مقاله هشدار دهنده نشريه «كريسچن ساينس مانيتور» كه در شماره نهم اوت 2005 اين نشريه انتشار يافته بود، اصحاب نظر مركب از جامعه شناس، روانشناس، روزنامه نگار و دست اندر كاران فنون كامپيوتر و اينترنت در باره كاهش فروش رسانه هاي چاپي به ذكر عوامل و راه حلها پرداختند. مانيتور نوشته بود كه ناشران روزنامه ها اين روزها سخت نگرانند زيرا كه شمار مخاطبان آنها هر روز كم مي شود، اعتماد مردم نسبت به مطالب روزنامه ها رو به كاهش است و ناشران نمي دانند كه مشكل از عرضه مطالب است كه مطابق خواست و سليقه مخاطب كنوني آگاهتر از گذشته (قرن 21 ) نيست و يا اين كه عوامل ديگري دارد.

1792م:يازده اوت سال 1792 , پس از اشغال كاخ سلطنتي و زنداني كردن لوئي 16 پادشاه فرانسه، انقلابيون اين كشور يك شوراي شش نفري براي اداره امور فرانسه به نام «شوراي انقلاب فرانسه» ايجاد كردند كه در آن ژرژ دانتون و ژان ماري رولن عضويت داشتند. نخستين اقدام اين شورا انتخاب «آنتوان سانتر» به رياست گارد ملي انقلاب فرانسه بود. انقلابيون كه از 20 ژوئن (هفت هفته پيش از اين) حاضر به ترك خيابانها نشده بودند كاخ سلطنتي فرانسه را كه از آن دوهنگ نظامي اجير شده سويسي محافظت مي كردند تصرف كرده بودند. در حمله انقلابيون بيش از يك هزار تن از افراد گارد سويسي شاه فرانسه كشته شدند. لوئي 16 كه در اطاق نوكرانش پنهان شده بود دستگير شد.

انقلابيون فرانسه از 11 اوت كه داراي گاردملي انقلاب شدند عنوان خود را هم به «جامعه انقلابي» تغيير دادند و اعلام كردند كه گارد انقلاب كه رئيس آن آنتوان سانتر خواهد بود وظيفه دارد كه از دستاوردهاي انقلاب حراست كند و نگذارد كه انقلاب فرانسه از مسير تعيين شده خارج گردد (جزئيات، برحسب روز وقوع، به موقع خود آمده است ).

1894:« سعدي كارنو Sadi Carnot » رئيس جمهوري فرانسه كه 24 ژوئن سال1894 به دست «سانتو سازيو» آنارشيست ايتاليايي كشته شد يازده اوت 1837 به دنيا آمده بود و نام « سعدي » شاعر و نويسنده بنام ايران بر وي گذارده شده بود. چون كارنو حاضر نشد به خواست آنارشيست ها ، « وايلان » مردي را كه به جرم شروع به انفجار پارلمان فرانسه زنداني شده بود عفو كند جان خود را از دست داد. آنارشيستها مخالف هرگونه حكومت بودند و حاكمان را مردمي جاه طلب و خودخواه كه در فكر مردم و وطن نيستند مي پنداشتند.

1898م:يازدهم اوت سال 1898، دولت واشنگتن مجمع الجزاير هاوايي را كه كشوري مستقل در اقيانوس آرام و داراي يک پادشاه بومي بود ضميمه قلمرو خود كرد . هاوائي که تا خاك اصلي آمريكا هزاران كيلومتر فاصله دارد اينك يك ايالت اين كشور بشمار مي رود.

1918م:11 اوت 1918 در ميان نيروهاي آلمان در نبرد آمينز Amiens آثار شكست آشكار شد و اين وضعيت شكست هاي ديگري را در پي داشت كه به عقب نشيني نيروهاي آلماني در همه جبهه ها و ورود نيروهاي متحدين به خاك آلمان و تسليم اين كشور ظرف درست 3 ماه منجر شد و جنگ جهاني اول ساعت 11 روز 11 ماه يازدهم سال ميلادي 1918 پايان يافت. دلايل عمده عقب نشيني آلمان در اوت 1918 نداشتن نيروي ذخيره ، تسليم پي در پي نيروهاي خسته و نااميد آلماني و نيز تظاهرات چپها در برلن بود. 11 اوت 1918، براي آلمان تنها 600 هزار نظامي باقي مانده بود. عكس ، گروهي از نظاميان متحدين را در جبهه فرانسه درحال پيشروي به سوي خاك اصلي آلمان نشان مي دهد.

1945م:11 اوت 1945، يك روز پس از اين كه ژاپن اعلام داشت كه حاضر است تسليم شود، ژنرال مك آرتور از سوي رئيس جمهوري آمريكا مامور تحويل گرفتن ژاپن و امضاي قرارداد تسليم اين كشور شد. با وجود اين حملات هوايي آمريكا به خاك ژاپن ادامه داشت.

1953م:11 اوت 1953، شوروي نخستين بمب هيدروژني را آزمايش كرد و برتري نظامي به دست آورد. شوروي پيش از فروپاشي بيش از كشورهاي ديگر سلاح هسته اي داشت، به همينگونه زيردريايي و موشك. طبق عهدنامه ستارت، تعداد سلاحهاي اتمي مسكو و واشنگتن بايد تقريبا برابر يكديگر و هريك داراي شش تا هفت هزار بمب و كلاهك باشد. در 63 سالي كه از ساخت سلاح اتمي گذشته، اين سلاح تنها دو بار و آن هم بر ضد امپراتوري ژاپن بكار رفت ولي بازدارندگي آن از جنگ به ثبوت رسيده و به علاوه، از ابزار قدرت و اقتدار ملي است.

1795: مجلس ملي فرانسه نظام پولي « فرانك » را به وجود آورد كه از 15 اوت قدرت اجرايي يافت.

1813: روسيه ، سوئد و پروس ( آلمان) بر ضد ناپلئون متحد شدند كه يك اتحاديه تازه تلقي شده است.

1860: نيروهاي فرانسه و انگلستان عمليات تازه نظامي خود را در چين آغاز كردند و چهار روز بعد شانگهاي و نزديك به دو ماه پس از آن پكن را تصرف و كاخ سلطنتي چين را غارت كردند.

1906: ( 1285 )شش روز پس از صدور فرمان مشروطيت ، ديگر هيچيك از متحصصنين در سفارت انگلستان در تهران باقي نمانده بود. تحصن در سفارت انگلستان بعدا يك امتياز منفي براي متحصصنين و لكه ننگي بر پيشاني آنان شد.

1916: نيروهاي عثماني كه از طريق خاك عراق وارد ايران شده بودند شهر همدان را متصرف شدند و از طريق قزوين عازم تهران گرديدند.

1922: ( 1301 ) : تيپ آذربايجان به فرماندهي سرتيپ امان الله ميرزا قلعه چهريق را تصرف و اسماعيل اقا سميتقو را با تلفات سنگين به تركيه فراري داد و اسلحه و مهمات فراوان به دست آورد.

1932: هيتلر نپذيرفت كه معاون «پاپن» صدر اعظم آلمان شود.

1990: اوضاع پاكستان در سومين روز پس از بركناري بي نظير بوتو و كابينه او به تصميم رئيس جمهوري اين كشور بحراني است.