از تعرفه تا ممنوعیت دیزل؛ سال پر التهابی پیشروی ماشینآلات سنگین اروپا در سال 2025
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, ۲۶ شهریور ۱۴۰۴ ۱۰:۲۳

این تحولات نهتنها تولیدکنندگان و واردکنندگان را تحت فشار قرار داده، بلکه اپراتورها، شرکتهای ساختوساز و حتی زنجیره تأمین قطعات یدکی را نیز به تکاپو انداخته است. در این میان، نامهایی مانند لوازم یدکی کمنز ، که به دلیل کیفیت و دوام در بازار ماشینآلات سنگین شناخته شدهاند، بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفتهاند. این مقاله به بررسی دقیق این تغییرات، تأثیرات آن بر بازار و چشمانداز آینده میپردازد.
تغییرات زیستمحیطی و استانداردهای جدید یورو 7
اتحادیه اروپا در سال 2024 استاندارد یورو 7 را به تصویب رساند که از سال 2025 برای تمامی ماشینآلات سنگین جدید اجباری خواهد بود. این استاندارد، که سختگیرانهترین مقررات آلایندگی تاکنون محسوب میشود، بر کاهش انتشار اکسیدهای نیتروژن (NOx)، ذرات معلق (PM) و مونوکسید کربن (CO) تمرکز دارد. برخلاف استانداردهای قبلی که عمدتاً بر آلایندگی اگزوز متمرکز بودند، یورو 7 برای اولین بار محدودیتهایی را بر انتشار ذرات ناشی از سایش لاستیکها و ترمزها اعمال کرده است. این موضوع برای ماشینآلات سنگین، که اغلب در شرایط سخت عملیاتی کار میکنند، چالشی بزرگ ایجاد کرده است.
تولیدکنندگان ماشینآلات سنگین، مانند کاترپیلار، ولوو و لیبهر، مجبور شدهاند فناوریهای جدیدی را برای انطباق با این استانداردها توسعه دهند. به عنوان مثال، استفاده از فیلترهای پیشرفته ذرات معلق (DPF) و سیستمهای کاهش کاتالیزوری انتخابی (SCR) در موتورهای دیزلی به شدت افزایش یافته است. این فناوریها، اگرچه مؤثر هستند، اما هزینههای تولید را به طور قابلتوجهی بالا بردهاند. برای نمونه، هزینه یک سیستم SCR برای یک بیل مکانیکی سنگین میتواند تا 15 درصد به قیمت نهایی دستگاه اضافه کند. این افزایش هزینه مستقیماً به مصرفکنندگان منتقل شده و قیمت ماشینآلات جدید را در بازار اروپا بالا برده است.
ممنوعیت تدریجی دیزل و فشار بر الکتریکیسازی
یکی از جنجالیترین تصمیمات اتحادیه اروپا در سال 2025، برنامهریزی برای ممنوعیت تدریجی ماشینآلات سنگین دیزلی در برخی مناطق شهری است. شهرهایی مانند پاریس، مادرید و آمستردام از ژانویه 2025 ورود ماشینآلات دیزلی با استاندارد یورو 3 یا پایینتر را به مناطق کمآلاینده (LEZ) ممنوع کردهاند. این ممنوعیت بهتدریج تا سال 2028 به ماشینآلات یورو 4 و حتی یورو 6 گسترش خواهد یافت. این سیاستها، که با هدف کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها اجرا میشوند، شرکتهای ساختوساز را وادار کردهاند تا به سمت ماشینآلات برقی یا هیبریدی حرکت کنند.

با این حال، الکتریکیسازی ماشینآلات سنگین چالشهای خاص خود را دارد. ماشینآلات برقی، مانند بیلهای مکانیکی الکتریکی ولوو یا لودرهای باتریدار لیبهر، هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند. این دستگاهها به باتریهای عظیم نیاز دارند که نهتنها گرانقیمت هستند، بلکه زمان شارژ طولانی و زیرساختهای محدود شارژ، کاربرد آنها را در پروژههای بزرگ مقیاس محدود کرده است. به عنوان مثال، یک لودر برقی با ظرفیت 5 تن ممکن است برای شارژ کامل به 6 ساعت زمان نیاز داشته باشد، در حالی که یک لودر دیزلی مشابه در کمتر از 10 دقیقه سوختگیری میکند. این تفاوت در راندمان عملیاتی، بسیاری از پیمانکاران را به استفاده از ماشینآلات دیزلی قدیمیتر، اما قابل اعتماد، سوق داده است.
تأثیر تعرفههای گمرکی بر بازار ماشینآلات سنگین
تعرفههای گمرکی در سال 2025 نیز نقش مهمی در شکلدهی بازار ماشینآلات سنگین اروپا ایفا میکنند. اتحادیه اروپا برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، تعرفههای سنگینی را بر ماشینآلات وارداتی از کشورهایی مانند چین و ایالات متحده اعمال کرده است. برای مثال، ماشینآلات سنگین چینی، که در سالهای اخیر به دلیل قیمت پایینتر محبوبیت زیادی در اروپا کسب کردهاند، اکنون با تعرفههای گمرکی تا 25 درصد مواجه شدهاند. این موضوع باعث شده است که برندهای چینی مانند XCMG و SANY رقابتپذیری خود را در برابر غولهای اروپایی مانند لیبهر و کوماتسو از دست بدهند.
از سوی دیگر، این تعرفهها تأثیرات منفی نیز داشتهاند. افزایش قیمت ماشینآلات وارداتی، هزینههای پروژههای زیرساختی را در اروپا بالا برده است. به عنوان نمونه، پروژههای ساختوساز در آلمان، که یکی از بزرگترین بازارهای ماشینآلات سنگین در اروپا است، با افزایش 12 درصدی هزینههای تجهیزات در سال 2025 مواجه شدهاند. این افزایش هزینه، بهویژه در پروژههای دولتی که بودجههای محدودی دارند، فشار زیادی به پیمانکاران وارد کرده است.
جدول: تأثیرات کلیدی تغییرات 2025 بر ماشینآلات سنگین اروپا
عامل |
تأثیر |
چالشها |
فرصتها |
---|---|---|---|
استاندارد یورو 7 |
کاهش آلایندگی اگزوز، ترمز و لاستیکها |
هزینههای بالای تولید، پیچیدگی فناوریها |
نوآوری در فناوریهای سبز، افزایش تقاضا برای قطعات پیشرفته |
ممنوعیت دیزل |
محدودیت ورود ماشینآلات دیزلی به مناطق کمآلاینده |
کمبود زیرساختهای شارژ، محدودیتهای عملیاتی ماشینآلات برقی |
رشد بازار ماشینآلات برقی و هیبریدی |
تعرفههای گمرکی |
افزایش قیمت ماشینآلات وارداتی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی |
افزایش هزینههای پروژههای ساختوساز |
تقویت برندهای اروپایی، تشویق به تولید داخلی |
الکتریکیسازی |
حرکت به سمت ماشینآلات برقی و هیبریدی |
هزینههای بالای باتری، زمان شارژ طولانی |
کاهش هزینههای سوخت، بهبود شهرت زیستمحیطی شرکتها |
زنجیره تأمین قطعات |
افزایش تقاضا برای قطعات سازگار با یورو 7 و ماشینآلات برقی |
کمبود قطعات در کوتاهمدت، افزایش قیمتها |
فرصت برای تولیدکنندگان قطعات یدکی مانند کمنز و بوش |
زنجیره تأمین و چالشهای قطعات یدکی
یکی از مهمترین مسائل پیشروی صنعت ماشینآلات سنگین در سال 2025، زنجیره تأمین قطعات یدکی است. با اجباری شدن استاندارد یورو 7، تقاضا برای قطعاتی مانند فیلترهای DPF، سیستمهای SCR و سنسورهای پیشرفته آلایندگی به شدت افزایش یافته است. این موضوع باعث شده که شرکتهای تولیدکننده قطعات، مانند بوش و کمنز، با فشار زیادی برای تأمین تقاضا مواجه شوند. کمبود قطعات در برخی مناطق، بهویژه در شرق اروپا، گزارش شده است که منجر به تأخیر در تعمیر و نگهداری ماشینآلات شده است.
علاوه بر این، افزایش هزینههای مواد اولیه، مانند فلزات کمیاب مورد استفاده در باتریهای ماشینآلات برقی، زنجیره تأمین را تحت فشار قرار داده است. برای مثال، قیمت لیتیوم در سال 2025 نسبت به سال 2023 حدود 30 درصد افزایش یافته است. این افزایش قیمت مستقیماً بر هزینههای تولید باتریهای ماشینآلات برقی تأثیر گذاشته و قیمت تمامشده این دستگاهها را بالا برده است.

تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
تغییرات زیستمحیطی و تعرفهای سال 2025 تأثیرات گستردهای بر اقتصاد و جامعه اروپا داشته است. از یک سو، این سیاستها به بهبود کیفیت هوا در شهرهای بزرگ کمک کردهاند. برای مثال، پاریس گزارش داده است که از زمان اجرای مناطق کمآلاینده، میزان ذرات معلق PM2.5 در مرکز شهر 15 درصد کاهش یافته است. این موضوع به کاهش بیماریهای تنفسی و بهبود سلامت عمومی منجر شده است.
از سوی دیگر، افزایش هزینههای ماشینآلات و قطعات یدکی، فشار اقتصادی زیادی به شرکتهای کوچک و متوسط وارد کرده است. بسیاری از این شرکتها، که توانایی سرمایهگذاری در ماشینآلات برقی جدید را ندارند، مجبور به استفاده از دستگاههای قدیمیتر شدهاند که با محدودیتهای جدید سازگار نیستند. این موضوع خطر از دست دادن قراردادهای پروژههای شهری را برای آنها افزایش داده است.
چشمانداز آینده و راهکارها
با نگاهی به آینده، صنعت ماشینآلات سنگین در اروپا در سال 2025 و پس از آن با چالشهای متعددی مواجه خواهد بود، اما فرصتهای جدیدی نیز در انتظار است. تولیدکنندگان باید بر نوآوریهای فناورانه، مانند توسعه باتریهای با ظرفیت بالاتر و زمان شارژ کوتاهتر، تمرکز کنند. همچنین، دولتهای اروپایی میتوانند با ارائه مشوقهای مالی، مانند یارانه برای خرید ماشینآلات برقی یا معافیتهای مالیاتی، به کاهش فشار اقتصادی بر شرکتها کمک کنند.

علاوه بر این، همکاری بین تولیدکنندگان ماشینآلات و شرکتهای فناوری میتواند به توسعه راهحلهای هوشمند، مانند سیستمهای مدیریت ناوگان مبتنی بر هوش مصنوعی، منجر شود. این سیستمها میتوانند بهرهوری ماشینآلات را افزایش داده و هزینههای عملیاتی را کاهش دهند. به عنوان مثال، شرکت کاترپیلار اخیراً سیستمی را معرفی کرده که با استفاده از دادههای بلادرنگ، مصرف سوخت را تا 10 درصد کاهش میدهد.
نتیجهگیری
سال 2025 برای صنعت ماشینآلات سنگین اروپا سالی پر از تحولات و چالشها است. از استانداردهای سختگیرانه یورو 7 گرفته تا ممنوعیتهای دیزلی و تعرفههای گمرکی، این صنعت در حال پوستاندازی است. اگرچه این تغییرات هزینههای کوتاهمدت را افزایش دادهاند، اما در بلندمدت میتوانند به بهبود کیفیت هوا، تقویت تولید داخلی و پیشرفت فناوری منجر شوند. شرکتهای ساختوساز، تولیدکنندگان و حتی تأمینکنندگان قطعات یدکی باید خود را با این تغییرات وفق دهند تا در بازار رقابتی 2025 جایگاه خود را حفظ کنند. آینده این صنعت به توانایی آن در نوآوری و سازگاری با نیازهای زیستمحیطی و اقتصادی بستگی دارد.