جک گیربکس درار و کاربرد آن

مجموعه: اخبار علمی و آموزشی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 04 تیر 1403 11:44

گیربکس چیست؟

قبل از آن که به جک گیربکس درار بپردازیم بهتر است با گیربکس آشنا شویم. هر خودرویی برای حرکت نیاز به نیرو دارد. نیروی عامل حرکت در موتور خورو تولید می‌شود و سپس با کمک یک سیستم انتقال دهنده، به چرخ‌ها منتقل شود. سیستم انتقال دهنده شامل کلاچ، جعبه دنده و دیفرانسیل هستند که مهم‌ترین بخش، جعبه دنده است که اصطلاحا به آن گیربکس نیز گفته می‌شود.

تولد جک گیربکس درآر

در روزهای اولیه صنعت خودروسازی، تعمیر گیربکس‌ خودروها چالش مهمی بود. مکانیک‌ها با وزن و اندازه گیربکس‌ها دست و پنجه نرم می‌کردند و اغلب به راه حل‌های موقتی متوسل می‌شدند. در این دوره از نوآوری، مفهوم جک گیربکسی درآر به وجود آمد. طرح‌های اولیه به دنبال حل یک چالش اساسی در صنعت تعمیر خودرو با ارائه یک پلت فرم پایدار و قابل اعتماد برای بالا بردن گیربکس‌ها بودند.

نوآوری و پیشرفت

تکامل جک‌های گیربکسی با اختراع اولیه آنها همواره رو به بهبود و پیشرفت بود. در طول دهه‌ها، این جک‌ها پیشرفت‌های قابل توجهی را تجربه کردند. سیستم‌های هیدرولیک، قدرت و دقت بالابری را متحول کردند و استفاده از آنها را کارآمدتر و ایمن‌تر کردند.

جک گیربکس درار در طول تاریخ خود نقشی اساسی در صنعت تعمیر خودرو داشته اند. مکانیک ها در سراسر کشور این ابزار قابل اعتماد را پذیرفتند و کارایی این جک‌ها را در مدیریت گیربکس‌های سنگین به افزایش بهره وری نسبت می‌دهند.

امروزه جک‌های گیربکس درار که با نام عمومی جک بالابر نیز شناخته می‌شود، در دو نوع اصلی عرضه می شوند: هیدرولیک و پنوماتیک. محبوب ترین نوع جک انتقال هیدرولیک است که معمولاً نسبت به جک‌های پنوماتیک مقرون به صرفه‌تر است.

جک گیربکس درار به زبان ساده

در تعمیر یک خودرو، خصوصا تعمیر ماشین‌های سنگین، تعمیر گیربکس برای تعمیرکاران دغدغه است. چرا که در ماشین‌های سنگین مثل کامیون و کامیونت، وزن گیربکس بسیار سنگین است و تعمیرکار به تنهایی و بدون کمک قادر به جابه جا کردن گیربکس نمی‌باشد. جک گیربکس درار یک ابزار مکانیکی است که فرایند تعمیر و تعویض گیربکس ماشین‌های سنگین را سهل و آسان می‌کند.

چه ماشین‌هایی نیاز به جک گیربکس درار دارند؟

در انواع ماشین‌های سنگین و باری دسترسی به گیر بکس ماشین دو راه متفاوت دارد. در برخی از ماشین‌ها، دسترسی به گیربکس از زیر اتاق ماشین است یعنی اتاق (جایی که صندلی راننده قرار دارد)، باید جابه جا شود. و در برخی از ماشین‌ها، دسترسی به گیربکس از زیر ماشین ممکن است. در تمام مدل ماشین‎‌هایی که گیربکس از زیر ماشین جدا می‌شود نیاز به جک گیربکس درار دارد.

روش‌های باز کردن و تعمیر گیربکس

روش قدیم: در گذشته از داخل اتاق ماشین صندلی‌ها را باز می‌کردند، همزمان دو نفر از زیر ماشین، گیربکس را با بالا هل می‌دادند و دو نفر دیگر از روی ماشین و با کمک یک سیم بکسل از بالا گیربکس را بلند می‌کردند به این صورت گیربکس از زیر ماشین جدا می‌شد. البته ناگفته نماند که این روش به دلیل سنگین بودن گیربکس علاوه بر زمان بر بودن، گاهی به دلیل عدم دقت، منجر به آسیب جسمی و حتی فوت افراد می‌شد.

روش جدید: امروزه با مدل‌های مختلف جک گیربکس درار، به چندین روش می‌توان گیربکس را از ماشین جدا کرد.

نحوه استفاده از جک گیربکس درار در تعمیر ماشین

روش اول: استفاده از جک گیربکس درار توچالی

جک گیربکس درار توچالی، همانطور که از اسمش مشخص است، در چال سرویس مکانیکی قابل استفاده است. دهانه این نوع جک، به اندازه دهانه چال سرویس مکانیکی است. انتهای جک داخل چال سرویس قرار می‌گیرد. سر جک به سمت بالاست و با حرکت روی چهارچرخ زیر ماشین می‌رود، گیربکس را در آورده و از زیر ماشین بیرون می‌کشند.

روش دوم: استفاده از جک گیربکس درآر ایستاده

این مدل از جک، ارتفاع خیلی زیادی دارند به صورت ایستاده است و یک شکل پنجه مانند روی سر آن قرار دارد. برای استفاده این مدل از جک، ابتدا باید با یک جک لیفتر، کل ماشین را از سطح زمین حدود نیم الی یک متر بلند ‌کنند. سپس جک ایستاده را زیر ماشین برده و گیربکس را از زیر ماشین جدا می‌کنند.

این روش هزینه بر است زیرا نیاز به دو مدل جک دارد. یک جک که کل ماشین را لیفت کند و جک گیربکس درار ایستاده.

روش سوم: استفاده از جک گیربکس درار سوسماری

در توضیح جک گیربکس درآر سوسماری، به طور اختصاصی به جک گیربکس درار رفیعیان می‌پردازیم. که حدود 50 سال پیش، جک گیربکس درار توسط حاج محمدعلی رفیعیان و برای اولین بار در ایران طراحی و تولید گردید. این مدل جک خوابیده است و ارتفاع زیادی ندارد. بنابراین نه به چال سرویس نیاز است و نه به جک برای لیفت کردن کل ماشین. بنابراین استفاده از این مدل جک گیربکس درار مقرون به صرفه است. در حال حاضر شرکت فیدار آروند سپاهان به طور انحصاری مجوز تولید آن را دارد.

مزیت استفاده از جک گیربگس درار سوسماری

همانطور که گفته شد، در حال حاضر انواع جک‌های گیربکس درار در بازار موجود است. این نوع محصولات ممکن است انتخاب و خرید بهترین و کاربردی ترین جک را برای تعمیرکاران خودرو سخت کند. از این رو در این قسمت به بررسی مزیت‌های جک گیربکس درار رفیعیان می‌پردازیم.

* مزیت اول: این مدل جک به غیر از استفاده برای در آوردن گیربکس، برای تعمیر صفحه کلاج، همچنین برای فرایویل نیز استفاده می‌شود. تعمیر صفحه کلاج نیز برای ماشین‌های سنگین یک معضل است. فرض کنید صفحه کلاج یک ماشین با بار و در جاده بیرون از شهر، خراب شود، دیگر نمی‌تواند حرکت کند. یا باید کل بار را در یک ماشین دیگر خالی کند و ماشین را تا تعمیرگاه یدک بکشد ، یا با مکانیک تماس بگیرد و مکانیک با حضور در محل ماشین، اقدام به تعمیر آن کند. در حالی که مکانیک می‌تواند با این مدل جک گیربکس درار (سوسماری) و یک صفحه کلاج، به محلی که ماشین خراب شده است برود و آن را تعمیر کند.

* مزیت دوم: ابعاد جک گیربکس درار رفیعیان، به گونه‌ای طراحی شده است که می‌توان آن را داخل صندوق عقب یک ماشین سواری جا داد. بنابراین حمل آن برای یک مکانیک سیار ماشین سنگین بسیار راحت است.

* مزیت سوم: نیاز به جابه جایی ماشین نیست. الزامی به انتقال ماشین به تعمیرگاه و یا چال سرویس نیست.

* مزیت چهارم: پس از باز کردن گیربکس از ماشین، برای تعمیر الزامی به قرار داشتن گیربکس روی جک نسیت نیست و در این حالت اصطلاحا جک درگیر نیست. این مزیت باعث می‌شود که یک تعمیر کار بتواند برای تعمیر چند گیربکس در یک روز با استفاده از تنها یک جک گیربکس درار اقدام کند.

* مزیت پنجم: بر خلاف سایر جک‌های موجود در بازار که چرخ‌های کوچکی دارند و حرکت روی سطح زمین سخت است، چرخ‌های طراحی شده در جک گیربکس درار رفیعیان، به صورت لاستیکی و بادی است. به این منظورکه قابلیت حرکت در زمین و جاده خاکی را داشته باشد. ‌زیرا اکثر تعمیرگاه‌ها زمین خاکی دارند. جک گیربکس درآر رفیعیان با این طراحی، محدودیت ناشی از شرایط را به حداقل رسانده است.

نکته مهم: در حال حاضر نمونه خارجی جک‌های سوسماری با برند خارجی در بازار موجود است. اما دو تفاوت عمده با جک گیربکس درآر رفیعیان دارد؛ اول اینکه ابعاد آن بزرگ است و داخل صندوق سواری جا نمی‌شود و دوم ان که چرخ‌های کوچک است و قابلیت حرکت روی سطح خاکی را به راحتی ندارد. بعد از تهیه‌ی هر نوع جکی، حتما به نکات مهم هنگام استفاده از جک گیربکس درار و نکات فنی ارائه شده توسط سازنده توجه کنید.

آشنایی با انواع مدل جک گیربکس درار رفیعیان

• جک گیربکسی سه چرخ

• جک گیربکسی چهار چرخ

با یک توضیح کوتاه و مقایسه‌ای این دونوع جک را توضیح می‌دهیم.

وجود سه چرخ در این نوع جک باعث حرکت راحت تر و مانور و چرخش بیشتر زیر ماشین می‌شود. اما هنگامی که گیر بکس روی آن قرار می‌گیرد، نسبت به مدل چهار چرخ تعادل و استیبل کمتری دارد. هنگامی که قرار است شفت گیربکس را با موتور تنظیم کنیم و قسمت کوپلین را با هم فیکس و در هم پیچ کنیم، نیاز است در جا ته گیربکس را بچرخانیم و محض جفت شدن، با یک فشار و هل، گیر بکس را داخل قرار دهیم. ولی جک گیربکسی چهار چرخ، چنین قابلیتی ندارد و درست مثل یک خودرو نیاز است چندین بار عقب و جلو شود تا به درستی و تنظیم شده زیر ماشین و گیربکس قرار بگیرد. صفحه گردان را روی جک گیربکسی سه چرخ قرار می‌دهیم نه چهار چرخ. صفحه گردان، یک صفحه است که زیر گیر بکس با پیچ بسته می‌شود. حین استفاده از جک، پین خارج شده از صفحه گردان را فیکس می‌کنند تا گیربکس از روس جک نیفتد و سر جای خودش، قابلیت مانور و چرخش داشته باشد. این قابلیت کار مکانیک را بسیار راحت می‌کند.

در جک گیربکس درار چهار چرخ، سیستمی شبیه فرمان خودرو وجود دارد این مورد می‌تواند باعث شود که بحث جابجایی و مانور جک زیر ماشین کم شود ولی در عوض وجود چهار چرخ باعث می‌شود تا جک در عین حرکت و یا موقع درآوردن گیربکس تعادل بیشتری داشته باشد و جک لمبر و لرزش اضافه نداشته باشد و به نسبت مدل سه چرخ، استیبل‌تر باشد.

جک‌ها چه سه چرخ باشند و چه چهار چرخ، هر دو به دو نوع بدنه کوتاه و بدنه بلند تقسیم می‌شوند.

جک های بدنه کوتاه در حالت خوابیده، از سطح زمین تا کف جک، ارتفاعی حدود 23 سانتی متری دارد ولی بدنه بلند، از کف جک تا سطح زمین، ارتفاعی حدود 32 سانتی متر دارد. جک‌های بدنه بلند استراکچر قوی‌تری دارد و مناسب برای ماشین‌های بنز و مایلر است. زیرا مایلر، سنگین‌ترین گیربکس را دارد.

عملکرد و نحوه کار جک گیربکس درار رفیعیان

این نوع جک با استفاده از قانون فشار در سیالات کار می‌کنند. جک از دو جز پمپ و جک تشکیل شده است.

جک گیربکسی تک پمپ: سایر مدل‌های موجود در بازار تک پمپ هستند. وقتی دسته پمپ را بالا می‌کشیم، روغن از داخل مخزن حرکت می‌کند و وارد پمپ می‌شود. وقتی دسته را فشار می‌دهیم، یک ساچمه دقیقا روی سوراخ ورودی مخزن کیپ می‌شود و اجازه خروج روغن از دریچه ورودی را نمی‌دهد و همزمان یک ساچمه دیگر جابه جا می‌شود و روغن به سمت جک حرکت می‌کند.

جک تک پمپ به معنی این است که وقتی دسته را بالا می‌کشیم، روغن پر شده و وقتی دسته را پایین می‌کشیم روغن داخل جک خالی می‌شود.

جک دو پمپ: دو پمپ موازی دارد که بین دو پمپ یک اهرم قراردارد. وقتی دسته را بالا می‌کشیم به طور همزمان هاهرم یکی از پمپ‌ها را به بیرون می‌کشو و دیگری را به سمت داخل هل می‌دهد. این اهرم درست شبیه الاکلنگ عمل می‌کند. با عقب و جلو کردن دست، همزمان یک پمپ پر شده و دیگری خالی می‌شود.

جمع بندی

در دنیای پویا و رو به پیشرفت صنعت خودرو، دقت و کارایی تجهیزات مورد استفاده در تعمیر و نگهداری خودرو، از اهمیت بالایی برخوردار است. جک‌های گیربکسی درآر به عنوان ابزاری ضروری و لازم در بخش تعمیرات در صنعت خودرو شناخته می‌شوند. و روشی دقیق و کارآمد برای جابجایی و تعمیر گیربکس‌های ماشین‌های سنگین را ارائه می دهند. جک‌های گیربکس درار فرآیند حذف، تعمیر ، جابه جایی و نصب گیربکس خودرو را بدون هیچ دردسری تسهیل می‌کنند. در نتیجه ایمنی و بهره وری را در کارگاه‌ها و گاراژهای تعمیر خودرویی فراهم می‌کنند. شرکت فیدار اروند سپاهان همچون سایر شرکت‌های تولیدی در صنعت، اقدام به تولید و فروش محصولات متنوع کارگاهی و امنیتی نموده است که تولید جک گیربکس درار رفیعیان نیز از جمله محصولات این شرکت است.