زندگینامه صفیه دختر حیی بن اخطب: همسری که با شجاعت به اسلام پیوست

مجموعه: زندگینامه بزرگان دینی

زندگینامه صفیه دختر حیی بن اخطب: همسری که با شجاعت به اسلام پیوست

زندگینامه صفیه بنت حیی بن اخطب یکی از همسران پیامبر :

صفیه دختر حیی بن اخطب، دختر حیی بن اخطب رئیس بنی نضیر بود دهمین همسر محمد بود. او به همراه سایر همسران محمد، مادر مؤمنان یا «ام المؤمنین» نام داشت.

چکیده ای از زندگی نامه صفیه بنت حیی :

لقب : مادر مؤمنان - ام المؤمنین

نام : صفیه بنت حیی بن اخطب

محل تولد : یثرب، حجاز، عربستان (مدینه کنونی، عربستان سعودی)

تاریخ تولد : ج.  610–614 م

محل وفات : مدینه، حجاز، خلافت امویان (عربستان کنونی)

تاریخ وفات : ج.  664–672 م (50-52 قمری)

محل دفن : قبرستان بقیع

محل زندگی : قلعه خیبر

همسران :

– سلّم بن مشكم ( م 624 - طلاق 625)

– کنانا بن الربیع ( م 627 - متوفی 628)

– محمد بن عبدالله ( م 628 - تا زمان مرگش در 632)

پدر : حیی بن اخطب

مادر : بارا بنت سماوال

دین : یهودیت (سابق) و بعد اسلام

زندگی نامه صفیه دختر حیی :

صفیه بنت حیی، از خانواده ای اصیل و با نفوذ بود. پدرش حیی بن اخطب، رئیس قبیله یهودی بنی نضیر بود و از نوادگان حضرت هارون و برادر حضرت موسی علیه السلام بود. به عبارتی، پس از ازدواج با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، تنها همسری بود که این امتیاز را داشت که با سه پیامبر ارتباط فامیلی داشته باشد. حتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز این تمایز را تشخیص داد و در یک مورد به او گفت که به هر کسی که او را به خاطر داشتن میراث یهود مسخره می کند، باید به این شکل پاسخ دهد: "چگونه بهتر از من بودی، در حالی که حضرت هارون پدرم و حضرت موسی عمویم و محمد صلی الله علیه و آله شوهر من است!"

جنگ خیبر و ازدواج با پیامبر (ص) :

در حالی که نشانه های آشکاری در حمایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وجود داشت، یهودیان مخالفت خود را با او ادامه دادند و به توطئه علیه او پرداختند. پدر صفیه، حیی بن اخطب، نیز از جمله افرادی بود که علیه پیامبر اسلام مخالفت می کرد. در این شرایط، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به دلیل اقدامات قبیله ای که مترادف با جنگ افروزی بود، چاره ای جز مقابله با آنان نداشت.

قبل از جنگ، صفیه در خواب دید که ماه در دامان او افتاده است. وقتی این مطلب را برای پدرش نقل کرد، او را به ازدواج با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که برای محاصره آنها آمده بود، تشویق کرد.

پس از شکست بنی نذیر، صفیه اسیر جنگ شد. وقتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از او مطلع شد، به او پیشنهاد ازدواج داد. با این کار، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قصد داشت تنش میان یهودیان و مسلمانان را از بین ببرد. هنگامی که بنی نذیر شاهد ازدواج صفیه با پیامبر اسلام بودند، این احتمال وجود داشت که دشمنی آنها از بین برود و هر دو طرف بتوانند در هماهنگی و صلح زندگی کنند.

محل دفن صفیه دختر حیی بن اخطب در قبرستان بقیع

نمونه بزرگ :

صفیه، یکی از همسران پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بود. ازدواج او با پیامبر اسلام، نشانه ای از والای پیامبر و اخلاق بالای او بود. قبل از اسلام، پدر صفیه به عنوان یکی از مخالفان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بود و او نیز در ابتدا، برای نگرانی از خود و خانواده اش، از ازدواج با پیامبر اسلام استقبال نمی کرد. او شوهر و پدرش را در طول جنگ از دست داد و می توان درک کرد که او در ابتدا چه بغضی از مسلمانان داشت. با این حال، احترام و محبت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به او و خانواده اش، نهایتاً باعث شد که حضرت صفیه به میل خود با این ازدواج موافقت کند. ازدواج او با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم دلیل بر حقیقت و اخلاق والای پیامبر اسلام بود.

هنگام بازگشت از جنگ خیبر، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، برای صفیه یک هوده و یک عبایی آماده کرد تا راحت تر سوار شود و جای او نرم باشد، همچنین، در یک حادثه دیگر، هنگامی که شتری که پیامبر صلی الله علیه و آله بر آن سوار بود، سر خورد و از زمین افتاد، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، ابتدا از صفیه مراقبت کرد و سپس به دیگران کمک کرد.

از این رویدادها می توان به این نتیجه رسید که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، به تمامی همسران خود، احترام و محبت قائل بود و در همه موارد، حساسیت و توجه خاصی به نیازهای آنان داشت.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، به میراث صفیه و خانواده اش اذعان کرد و این امر باعث شد که پیامبر اسلام به دنبال ازدواج با زنی با اصل و نسب بزرگوار باشد. این ازدواج، نشانه ای از رفتار شایسته و اخلاق بالای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بود.

وقتی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، پرده را به جا آورد، اصحاب او نیز فهمیدند که او اکنون یکی از مادران مؤمنان شده است و جایگاه شایسته ای را که داشت، به او تعلق دارد. حرکات محبت و توجهی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نسبت به صفیه انجام داد، قلب او را به خود جلب کرد و هر گونه خصومت و ناسزاگویی را که در گذشته داشت، به کنار گذاشت. او به یک مسلمان مؤمن و همسر فداکار تبدیل شد و به دستورات الهی عمل کرد.

این رفتار شایسته پیامبر اسلام، نشانگر این است که همانطور که او به عنوان پیامبر خدا به ارشاد و هدایت مردم پرداخت، به عنوان یک همسر و خانواده دار نیز نمونه ای برجسته از اخلاق و رفتار شایسته بود. صفیه با این رفتار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، به عنوان یکی از همسران او، نشان داد که چگونه باید در برابر همسران خود احترام و محبت نشان داد و با اخلاص و وفاداری به آنان خدمت کرد.

هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، قبل از رحلت خود در بستر بیماری بود، صفیه به خاطر همسر وفاداری که داشت، بسیار ناراحت شد و فرمود: "کاش این من بودم که به جای تو عذاب می کشیدم." این نشانه ای از عشق و احترامی است که پیامبر اسلام به همسران خود داشت و همچنین نشانگر این است که صفیه به عنوان یکی از همسران او، با وفاداری و اخلاص به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خدمت کرد.

صفیه علیرغم اینکه از خانواده ای با نفوذ بود، از زنانی متواضع بود که همیشه در هنگام فشار و نیاز به دیگران کمک می کرد. در دوران خلافت عثمان، که خانه ی صفیه در محاصره شورشیان قرار داشت، او برای دفاع از عثمان و آرام کردن جمعیت، مستقیماً به سوی خطر رفت. این اقدام شجاعانه و از خودگذشتگی بسیار بود، گرچه او را برگرداندند، اما همچنان تلاش می کرد تا حمایت از عثمان را ادامه دهد.

صفیه، در زمان حکومت معاویه، رحلت کرد و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد. او همچنان در طول زندگی خود به عنوان یک نمونه برجسته از زنان مؤمن، به خدمت به دیگران و عمل به دستورات الهی می پرداخت و در همه حوزه های زندگی خود، با اخلاص و تواضع به خدمت به خداوند و خلق ادامه می داد.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته