مستحبات و مکروهات سجده چیست؟
- مجموعه: اعمال مستحبی
آشنایی با مستحبات و مکروهات سجده:
اگر بعد از سجده بفهمد پيشانى را روى چيزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است، اشكال ندارد.
سجده كردن براى غير خداوند متعال حرام مى باشد و بعضى از مردم عوام كه مقابل قبر امامان عليهم السلام پيشانى را به زمين مى گذارند، اگر براى شكر خداوند متعال باشد، اشكال ندارد و گرنه حرام است.
مستحبات سجده :
چند کار برای نمازگزار در سجده، مستحب شمرده شده است:
1. کسی که ایستاده نماز می خواند، بعد از آنکه سر از رکوع برداشت و کاملاً ایستاد و همچنین، کسی که نشسته نماز می خواند بعد از آنکه کاملاً نشست، برای رفتن به سجده، تکبیر بگوید.
2. هنگام سجده رفتن، آقایان اوّل دست ها و خانم ها، اوّل زانوها را به زمین بگذارد.
3. بینی را بر مُهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است، بگذارد.
4. دو کف دست (که شامل انگشتان نیز می شود) را بدون وجود فاصله و به هم چسبیده و برابر گوش ها روی زمین بگذارد، به صورتی که سر آن ها رو به قبله باشد.
5. در حال سجده نگاهش به سمت نوک (گوشۀ) بینی باشد و هنگامی که بین دو سجده یا بعد از آن نشسته، به دامان خود نگاه کند (مراد، قسمت دو ران پا واقع در بالای زانو می باشد).
6. ذکر سجده را تکرار نماید.
7. ذکر سجده را به عدد فرد، مثل سه یا پنج یا هفت مرتبه، ختم کند.
8. پیش از شروع در ذکر سجده این دعا را بخواند: «اللّٰهُمَّ لَکَ سَجَدْتُ وَبِکَ آمَنْتُ وَلَکَ أَسْلَمْتُ وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ وَأَنْتَ رَبّی، سَجَدَ وَجْهی لِلَّذیٖ خَلَقَهُ وشَقَّ سَمْعَهُ وَبَصَرَهُ وَالْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعٰالَمیٖنَ، تَبٰارَکَ اللّهُ أَحْسَنُ الْخٰالِقیٖنَ».
9. در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و این دعا را بخواند: «یا خَیرَ المَسؤُولین وَ یا خَیرَ المُعطِین َ ارزُقنِی وَ ارزُق عِیالی مِن فَضلِک َ فَانَّک َ ذُو الفَضل ِ العَظِیم ِ» به معنای: ای بهترین کسی که از او سؤال می کنند و ای بهترین عطا کنندگان، روزی بده به من و عیال من از فضل خودت، پس به درستی که تو دارای فضل بزرگی.
10. سجده را طولانی کند و تسبیح و ذکر را زیاد بگوید.
11. بعد از سجده، بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد که این نوع نشستن را «تَورُّک» می نامند.
12. بعد از هر سجده، وقتی نشست و بدنش آرام گرفت، تکبیر بگوید.
13. بعد از سجدۀ اوّل، بدنش که آرام گرفت ذکر «أَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبّی وَأَتُوْبُ إِلَیْهِ» بگوید.
و بین دو سجده بگوید: «اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لی وَارْحَمْنی وَأَجِرْنی وَادْفَعْ عَنّی، إِنّی لِمٰا أَنْزَلْتَ إِلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقیْرٌ، تَبٰارَکَ اللّهُ رَبُّ الْعٰالَمیٖنَ».
14. در هنگام نشستن، دست ها را روی ران ها بگذارد.
15. برای رفتن به سجده ی دوم، در حال آرامی بدن، «اللّهُ أَکْبَر» بگوید و مستحب است موقع گفتن تکبیرها دست ها را بلند کند، همچنان که در تکبیرة الاحرام گذشت.
16. در سجده ها صلوات بفرستد.
17. آقایان آرنج ها و ساق دست را به زمین نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگه دارند و خانم ها آرنج ها و ساق دست را بر زمین بگذارند و اعضای بدن را به یکدیگر بچسبانند.
18. آقایان در هنگام بلند شدن برای قیام رکعت بعد، دست ها را بعد از زانوها از زمین بردارند.
19. در وقت برخاستن برای قیام رکعت بعد، انگشتان را مشت نکرده، بلکه باز کرده و بر زمین پهن کند.
20. خانم ها هنگامی که برای قیام بلند می شوند از حال نشسته به طور مستقیم و راست، بلند شوند بدون آنکه خود را خم کنند و کمانی بسازند.
21. در هنگام برخاستن برای قیام رکعت بعد، بگوید: «بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ أَقُوْمُ وَأَقْعُدُ» یا بگوید: «بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ أَقُوْمُ وَأَقْعُدُ وَأَرْکَعُ وَأَسْجُدُ».
مکروهات سجده :
1- قرآن خواندن در سجده مكروه است.
2- برای برطرفكردن گرد و غبار، جای سجده را فوت كند، و اگر در اثر فوت كردن دو حرف از دهان بیرون آید، نماز باطل است.
غير از اينها مكروهات ديگرى هم در كتابهاى مفصل گفته شده است.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته