آشنایی با رشته علوم کامپیوتر

مجموعه: معرفی رشته های تحصیلی

آشنایی با رشته علوم کامپیوتر

معرفی رشته علوم کامپیوتر

رشته علوم کامپیوتر از زیر مجموعه های رشته ریاضی می باشد که هر سال بسیاری از دانش آموزان برای انتخاب رشته، بین رشته علوم کامپیوتر و رشته مهندسی کامپیوتر به سوالات و ابهامات زیادی برمی خورند.

جالب است بدانید که رشته علوم کامپیوتر در سال 1358 و در مقطع کارشناسی به عنوان یک رشته مادر، وارد دانشگاه تهران شد.

اما در سال 1365 با راه اندازی دو شاخه اصلی مهندسی کامپیوتر، این رشته از لیست رشته های انتخابی دانش آموزان در کنکور حذف شد، با این حال نقش و اهمیت این رشته به حدی بالا است، که وزارت علوم مجبور شد بار دیگر این رشته را در سال 1377، به دفترچه های کنکور باز گرداند.

در تمام دنیا از رشته علوم کامپیوتر به عنوان «مادر» علم کامپیوتر که یکی از ارکان غیرقابل انکار علوم و صنایع حیاتی است، یاد می شود، زیرا کارشناسان این رشته، با داشتن پایه تئوری قوی می توانند با ابداع روش های جدید، نوشتن برنامه های جامع و مفید و… کمک های مؤثری به مهندسان کامپیوتر و همچنین مشاغل دیگر کنند.

این رشته بخاطر نیاز به یافتن بهترین الگوریتم ها برای حل مسائل در کمترین زمان و با بالاترین دقت، برای اولین بار در سطح بین المللی ارائه شد، در واقع هدف این رشته، تربیت متخصصان حرفه ای برای پردازش الگوریتم ها و ایجاد راه ارتباطی بین دانش ریاضی و کامپیوتر است.

در رشته علوم کامپیوتر، خلاقیت است. اشخاصی که در این رشته تحصیل می‌کنند، یا دانش آموخته‌ آن و در بازار کار مشغول هستند، نیاز است تا به دلیل رشد سریع فناوری و تغییر در تکنولوژی های روز، همیشه در حال یادگیری باشند؛ در مورد جهان اطراف خود کنجکاوی کنند و با دید تحلیلی به آن بنگرند، چرا که برنامه ها و سیستم ها در هر زمینه ای از زندگی و تجارت مورد استفاده قرار می گیرند.

نکته: برخلاف باورهایی که وجود دارد، علوم کامپیوتر، برنامه نویسی نیست، بلکه استفاده از زبان های مختلف برنامه نویسی برای حل مسائل مختلف می باشد.

تفاوت علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر چیست؟

هرچند رشته های علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر، نقاط مشترک زیادی دارند اما در عین‌ حال تفاوت های بسیار زیادی هم با یکدیگر دارند.

در علوم کامپیوتر، ما به پردازش، ذخیره سازی و انتقال دیتا سروها می پردازیم، اما در مهندسی کامپیوتر ترکیبی از مهندسی برق و علوم کامپیوتر است، تفاوت اصلی رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر (به ویژه گرایش نرم افزار) در این است که رشته علوم کامپیوتر برخلاف مهندسی کامپیوتر به مباحث بنیادی کامپیوتر می پردازد و از این رو فاقد دروس آزمایشگاهی و کارگاهی است و بیشتر جنبه تحقیقات نظری دارد و همچنین در مجموعه علوم پایه (و نه فنی و مهندسی) جای می گیرد.

تفاوت رشته علوم کامپیوتر با مهندسی کامپیوتر به زبان ساده :

در مهندسی کامپیوتر می آموزید چطور با طراحی نرم‌افزار، مفاهیم پردازش دیتا را میسر کنید. در واقع یک مهندس کامپیوتر مسئول اجرای نرم افزاری است که توسط یک متخصص علوم کامپیوتر ایجاد شده‌ است

در رشته علوم کامپیوتر می آموزید که چه مشکلاتی توسط کامپیوتر قابل حل هستند، الگوریتم می نویسید و با نوشتن برنامه ها، به کارگیری دیتابیس ها و سیستم های امنیتی، برای دیگر کاربران، سیستم های کامپیوتری ایجاد می کنید.

گرایش های رشته علوم کامپیوتر:

در حال حاضر دامنه وسیعی از مهارت ها و گرایش های رشته علوم کامپیوتر وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:

– اینترنت پیشرفته

– برنامه نویس پیشرفته

– هوش و زندگی مصنوعی

– منطق محاسباتی

– گرافیک کامپیوتر

– مدل سازی کامپیوتر

– شبکه های رایانه

– امنیت رایانه

– بینایی رایانه ای

– شبکه های عصبی

– تجسم داده ها

– رمزگذاری

– هک اخلاقی

– رابط کاربر گرافیکی GUIs

– توسعه بازی

– تعامل انسان با کامپیوتر

– نرم افزارهای موبایل

– محاسبات چندرسانه ای

– نظریه شبکه سازی

– مسائل و مشکلات حرفه ای

– روش های پژوهش و تحقیق

– مهندسی نرم افزار

– طراحی نرم افزار

– توسعه وب سایت

همه چیز درباره ی رشته علوم کامپیوتر

توانایی های‌ لازم برای رشته علوم کامپیوتر :

شرط‌ اول‌ موفقیت‌ در رشته‌ علوم‌ کامپیوتر تسلط‌ و علاقه‌ به‌ ریاضیات‌ است‌ و دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید بتواند با استدلال‌ ریاضی‌ با مسائل‌ برخورد نماید. در ضمن‌ باید اطلاعات‌ عمومی‌ خوبی‌ داشته‌ و حتی‌ پس‌ از فارغ التحصیلی‌ به‌ مطالعه‌ و تحقیق‌ خود ادامه بدهد زیرا‌ در طول‌ تحصیل‌ تنها اطلاعات‌ پایه ای‌ و کلی‌ را فرا می گیرد و برای‌ حضور در بازار کار باید خود فرد تلاش‌ کند و اهل‌ مطالعه‌ و تحقیق‌ باشد.

دروس‌ اصلی‌ و تخصصی‌ مشترک‌ در گرایش های مختلف علوم کامپیوتر :

ریاضی‌ عمومی‌، فیزیک‌ پایه‌، آمار و احتمال‌، اصول‌ کامپیوتر، اصول‌ سیستم های‌ کامپیوتری‌، جبر خطی‌ عددی‌، ریاضیات‌ گسسته‌، آنالیز عددی‌، ساختمان‌ داده ها و الگوریتم ها، نظریه‌ اتوماتا و زبان ها، کامپایلر، نظریه‌ محاسبات‌، اصول‌ طراحی‌ نرم افزار، منطق‌، ذخیره‌ و بازیابی‌ اطلاعات‌، پایگاه‌ داده ها، اصول‌ سیستم های‌ عامل‌، شبیه سازی‌ کامپیوتری‌، زبان های‌ برنامه سازی‌، اصول‌ مدیریت‌، مبانی‌ اقتصاد.

دروس‌ تخصصی گرایش‌ محاسبات‌ علمی :

برنامه ریزی‌ خطی‌، برنامه ریزی‌ غیرخطی‌، نرم افزار ریاضی‌، آنالیز عددی‌، طراحی‌ هندسی‌ کامپیوتری.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ نظریه‌ الگوریتم ها :

برنامه‌ریزی‌ پویا، نظریه‌ گراف‌، بهینه سازی‌ ترکیبی‌ و آنالیز شبکه ها، نظریه‌ ی‌ کدگذاری‌، سیستم های‌ صفی و مدل های‌ کارآیی‌.

دروس‌ تخصصی گرایش‌ سخت افزار :

مدارهای‌ منطقی‌، معماری‌ کامپیوتر، ریزپردازنده‌

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ سیستم های‌ اطلاعاتی :

تحلیل‌ و طراحی‌ سیستم های‌ اطلاعاتی‌، متدولوژی‌ ساخت‌ سیستم های‌ اطلاعاتی، مدیریت‌ پروژه های‌ نرم افزاری‌، سیستم های‌ اطلاعاتی‌ مدیریت‌.

درس های رشته علوم کامپیوتر

بازار کار و آینده شغلی رشته علوم کامپیوتر در ایران :

فرصت های شغلی مهندسین رشته علوم کامپیوتر با توجه به سطح مدرک تحصیلی آن ها مشخص می شود. فارغ التحصیلانی که دارای مدرک کارشناسی هستند، فرصت های شغلی مشابه مهندسین نرم افزار دارند، اما فارغ التحصیلانی که دارای مدارک بالاتر هستند دارای فرصت های شغلی مدیریتی گروه ها هستند و در زمینه حل مسائل تئوریک کار می کنند. به دلیل نقش مهم این رشته در توسعه کشور، آینده شغلی این رشته را خوب پیش بینی می کنیم.

چرا که بسیاری از مراکز صنعتی، سازمان ها، مراکز تحقیقاتی، وزارتخانه ها دارای پروژه های بسیار مهمی هستند، که از این مهندسین استفاده می کنند. اگر این افراد به فکر استخدام نباشند در همان دوران تحصیل می توانند با کسب مهارت های لازم در زمینه های شغلی توسعه دهنده نرم افزار، مدیر پایگاه داده، تحلیل گرد سیستم های کامپیوتری، مدیر پروژه های نرم افزاری، توسعه دهنده وب مشغول به کار شوند و درآمد قابل توجهی داشته باشند.

بازارکار و آینده شغلی رشته علوم کامپیوتر در جهان :

رشته علوم کامپیوتر شامل طیف گسترده ای از مشاغل جالب و متنوع است؛ از توسعه دهندگان نرم افزار گرفته تا مدیران پایگاه داده تا توسعه دهندگان وب. علاوه بر فرصت های سنتی تر در این زمینه، حوزه دیگری مانند هوش مصنوعی که در حال گسترش است. همچنین شغل های زیادی متقاضی جذب فارغ التحصیلان این رشته برای حوزه امنیت سایبری هستند. کشورهایی مانند سوئیس، کانادا، استرالیا، هلند، آلمان، آمریکا، سوئد و دانمارک بهترین کشورها برای مشاغل این رشته هستند.

با توجه به اینکه با روز به روز شاهد وابسته شدن زندگیمان با رایانه ها هستیم، می توان گفت آینده شغلی این متخصصین تا سال 2028، رشد 32 درصدی داشت که این میزان رشد بسیار خوب است و تحصیل در این رشته به ویژه در حوزه هوش مصنوعی بسیار ارزشمند است.

ادامه تحصیل رشته علوم کامپیوتر در ایران :

رشته ارشد علوم کامپیوتر دارای 4 گرایش اصلی شامل: سیستم های هوشمند، محاسبات علمی، سیستم های کامپیوتری و نظریه محاسبه، می باشد.

در مقطع دکتری هم، گرایش های نظریه محاسبه، نظریه سیستم ها، محاسبات نرم و هوش مصنوعی، محاسبات علمی و زبان های رسمی و روش های صوری وجود دارد.

همچنین کلیه فارغ التحصیلان در مقطع ارشد از تمامی رشته ها، امکان انتخاب کد رشته علوم کامپیوتر در مقطع دکتری و تحصیل در این مقطع را دارند.

دانشگاه تهران، شهید بهشتی، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و باهنر به صورت همزمان دارای مقاطع ارشد و دکتری در رشته علوم کامپیوتر هستند و دانشگاه های متعددی هم برای مقطع ارشد، آمادگی پذیرش دانشجو و ارائه رشته‌های مربوطه را دارند. در کل با توجه به پتانسیل دانشجو، امکان ادامه تحصیل در این رشته و در مقاطع تکمیلی در داخل ایران فراهم است.

دانشگاه های برتر رشته علوم کامپیوتر در دنیا:

• موسسه فناوری ماساچوست

• دانشگاه استنفورد

• دانشگاه کارنگی ملون

• دانشگاه کالیفرنیا، برکلی

• دانشگاه آکسفورد

گردآوری: بخش علمی بیتوته