نحوه نگهداری و تکثیر گیاه کاکتوس
- مجموعه: گیاهان،حیوانات و آکواریوم
راهنمای جامع برای نگهداری از گل کاکتوس
کاکتوسها با ظاهری خاص و مقاوم خود، انتخابی محبوب برای بسیاری از علاقهمندان به گیاهان هستند. نگهداری از این گیاهان بیابانی، با وجود ظاهری سرسختشان، نیازمند توجه و مراقبت خاصی است. در این مقاله، به صورت جامع به شرایط و نحوه نگهداری از کاکتوسها میپردازیم تا بتوانید با اطمینان از کاکتوسهای خود مراقبت کنید.
گیاهان کاکتوس داخلی انواعی از ساکولنت ها هستند که مراقبت از آنها بسیار آسان است. کاکتوس ها از خانواده گیاهان Cactaceae هستند. این گیاهان آبدار دارای برگ ها یا ساقه های گوشتی ضخیم هستند که رطوبت زیادی را در خود حفظ می کنند. کاکتوس ها به دلیل داشتن ساقه های شاداب ضخیم به آبیاری کمتری نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی نیاز دارند.
کاکتوس ها گیاهان جذابی هستند که متعلق به خانواده کاکتاسه ها هستند که شامل بیش از 2000 گونه است - برخی از آنها شبیه توپ های خزدار گرد با سنبله هستند، در حالی که برخی دیگر بلند با ساقه هایی هستند که به سمت بالا می رسند. آنها بومی قاره آمریکا، به ویژه در مناطق خشک و بیابانی هستند. آنها برای زنده ماندن در محیط های سخت با دسترسی کم آب و نور شدید خورشید سازگار شده اند.
یکی از بارزترین ویژگی های کاکتوس ها آبدار بودن آنهاست. آنها دارای ساقه های ضخیم و گوشتی هستند که به عنوان اندام های ذخیره آب عمل می کنند و به آنها اجازه می دهد دوره های طولانی خشکسالی را تحمل کنند. ساقهها معمولاً آجدار یا تقسیمبندی میشوند که انعطافپذیری و توانایی انبساط و انقباض را با نوسانات در دسترس بودن آب فراهم میکنند.
کاکتوس ها فاقد برگ هستند یا دارای برگ های کوچک شده اند تا از دست دادن آب از طریق تعرق به حداقل برسد. در عوض، آنها ساختارهای اصلاح شده ای به نام خارها دارند. خارها با ایجاد سایه، کاهش جریان هوا در اطراف گیاه و جلوگیری از گیاهخواران به کاهش از دست دادن آب کمک می کنند.
گل ها اغلب پر جنب و جوش و خودنمایی هستند و برای مدت کوتاهی شکوفا می شوند. آنها معمولاً دارای گلبرگ های متعدد هستند و برای گرده افشانی توسط گرده افشان های خاص مانند خفاش ها، پروانه ها یا پرندگان سازگار می شوند. بسیاری از کاکتوس ها نیز میوه های خوشمزه ای تولید می کنند که به عنوان منبع غذایی برای حیوانات در اکوسیستم بیابانی عمل می کند!
کاکتوس ها گیاهان قابل توجهی هستند که سازگاری های منحصر به فردی برای زنده ماندن در شرایط سخت ایجاد کرده اند. مورفولوژی متمایز، توانایی های ذخیره آب، خارها و گل های زیبا آنها را به نمادهای نمادین مناظر خشک در سراسر جهان تبدیل می کند.
چرا کاکتوسها ؟
کاکتوسها به دلیل سازگاری با محیطهای خشک و نیاز کم به آب، گیاهانی ایدهآل برای فضاهای داخلی و افرادی با مشغله زیاد هستند. همچنین تنوع بسیار بالای گونههای کاکتوس، امکان انتخاب گیاهی متناسب با سلیقه و فضای هر فرد را فراهم میکند.
نحوه مراقبت از کاکتوس ها :
وقتی مخلوط گلدان خشک شد، گیاهان کاکتوس را در خاک و آب با زهکشی سریع بکارید. کاکتوس ها در نور شدید خورشید تا 12 ساعت در روز رشد می کنند. در تابستان، گیاهان کاکتوس ممکن است هر هفته نیاز به آبیاری داشته باشند، اما در زمستان، هر چهار تا شش هفته یکبار. کاکتوس ها در دمای بین 60 تا 80 درجه فارنهایت (16 تا 27 درجه سانتیگراد)، رطوبت کم رشد می کنند و در فصل رشد نیاز به تغذیه دو یا سه بار دارند.
کاکتوس ها گیاهان آپارتمانی فوق العاده مقاومی هستند که در اکثر شرایط زنده می مانند. اگر از کاکتوس به خوبی مراقبت کنید، می تواند برای چندین دهه در داخل خانه رشد کند. برخی از گونه های کاکتوس در فضای باز می توانند بین 20 تا 200 سال زندگی کنند. برای کمک به عمر طولانی کاکتوس ها، گیاهان به آبیاری کامل نیاز دارند تا زمانی که خاک خشک شود.
کاکتوسها - مانند اکثر ساکولنتها - گیاهانی با رشد آهسته هستند، مخصوصاً وقتی در گلدانهای داخل خانه رشد میکنند. در طی دو یا سه سال اول، گیاهان کاکتوس فقط چند سانتی متر رشد می کنند. هنگامی که گیاهان در شرایط بهینه رشد می کنند و اگر آب کافی دریافت کنند، گیاهان معمولاً بین 0.5 تا 1 اینچ (1 تا 3 سانتی متر) در سال رشد می کنند. کاکتوس ها به دلیل سرعت رشد آهسته خود به تغذیه زیادی نیاز ندارند.
شرایط نگهداری از کاکتوسها :
نور خورشید
کاکتوس ها برای رشد به نور مستقیم و روشن خورشید نیاز دارند. آنها برای مناطق کم نور در خانه مناسب نیستند اما می توانند نور غیر مستقیم روشن را تحمل کنند. آنها را در نزدیکی یک پنجره رو به جنوب یا غرب قرار دهید که بیشترین نور را فراهم می کند، اما آنها می توانند در پنجره شرقی که آفتاب مستقیم صبحگاهی دارد به خوبی عمل کنند.
مطمئن نیستید که آیا فضای شما نور کافی را فراهم می کند؟ اندازه گیری نور را در نظر بگیرید تا مطمئن شوید کاکتوس شما به اندازه کافی آن را دریافت می کند!
آب
کاکتوس ها گیاهان مقاوم به خشکی هستند و نیازی به آبیاری مکرر ندارند. بهترین راه برای آبیاری کاکتوس، استفاده از روش "خیساندن و خشک کردن" است که اجازه دهید خاک کاملا خشک شود و سپس آن را کاملا خیس کنید تا به طور یکنواخت و کاملاً اشباع شود.
در طول فصل رشد، اگر کاکتوس را در ظروف کوچکتر با قطر 3 اینچ یا کوچکتر یا هر 2 تا 3 هفته یکبار برای کسانی که در ظروف بزرگتر هستند، خود را در حال آبیاری هفتگی ببینید. در طول ماه های زمستان آبیاری را کاهش دهید. می توانید از آن استفاده کنید. رطوبت سنج به شما کمک می کند رطوبت خاک را به درستی اندازه گیری کنید و از آبیاری بیش از حد جلوگیری کنید.
رطوبت
کاکتوس ها رطوبت کم را ترجیح می دهند، بنابراین بهتر است آنها را در محیط خشک نگهداری کنید. از قرار دادن آنها در حمام یا سایر مناطق با رطوبت زیاد خودداری کنید، زیرا این امر می تواند باعث ایجاد بیماری های قارچی یا مرطوب ماندن خاک برای مدت طولانی شود.
دما
کاکتوس ها دمای گرم را ترجیح می دهند، بین 60 درجه فارنهایت تا 80 درجه فارنهایت (16 تا 27 درجه سانتی گراد). آنها می توانند دمای سردتر را در زمستان تحمل کنند، اما باید دور از پیش نشینی و تغییرات ناگهانی دما نگهداری شوند.
خاک
کاکتوس ها به خاکی با زهکشی خوب و کم مواد مغذی نیاز دارند. می توانید از هر مخلوط استاندارد گلدان کاکتوس که زهکشی خوبی دارد استفاده کنید. اگر کاکتوس ها با مخلوط گلدان استاندارد یا خاک باغچه ای که رطوبت را حفظ می کند و سطح مواد مغذی بالاتری دارد، کاشته شوند، مستعد پوسیدگی ریشه هستند.
کود مورد نیاز کاکتوس
کاکتوس در طی پاییز و زمستان تنها هر دو تا سه ماه یک مرتبه به کود احتیاج دارد. یک کود کم ازت برای کاکتوس مناسب است. کودهایی که به تدریج در خاک آزاد می شوند نیز برای کاکتوس مناسب هستند، اما این کودها تنها یک مرتبه در بهار به خاک افزوده می شوند.
تکثیر کاکتوس :
بهترین زمان برای این کار بهار است ولی در دیگر فصول نیز این کار امکان پذیر است.
بدست آوردن قلمه مناسب نیاز به حسن انتخاب دارد کاکتوس ها از راه قلمه زدن به راحتی تکثیر می شوند. ولی این عمل بیشتر از کاکتوس های جزء جزء صورت می گیرد. زیرا به گیاه آسیب کمتری می زند.از جوانه هایی استفاده کنید که سطح تماس کمتری با گیاه دارند.
از گرفتن قلمه از پایه گیاه خودداری کنید. رطوبت این قسمت از گیاه بیشتر است و خطر گندیدگی گیاه مادر بیشتر است. اگر این کار را کردید و پایه گیاه شروع به فاسد شدن کرد سریعا قسمت گندیده را جدا کرده و گیاه مادر را یک هفته خارج از خاک قرار داده و سپس به گلدان انتقال دهید.
بهترین زمان برای این کار بهار است ولی در دیگر فصول نیز این کار امکان پذیر است. برای این کار از چاقویی تیز استفاده کنید. از چاقوی اره ای استفاده نکنید.
قلمه زدن کاکتوس
ریشه های گندیده شده و زرد (بدلیل آبیاری زیاد) را با چاقوی تمیز برش بزنید و قسمت سالم را چند ساعت می گذاریم پینه ببندند و بعد در خاک کاکتوس می کاریم و تا چند روز آب نمی دهیم و بعد آن را سیراب می کنیم.
کاکتوس ها سر و ته رشد نمی کنند، بنابراین وقتی چند برش از یک کاکتوس بر می دارید به این نکته دقت کنید. برای جلوگیری از بین رفتن کاکتوس و پوسیدگی آن قبل از اینکه آن را در خاک قرار دهید چند روزی آن را در سایه قرار دهید تا قسمت بریده شده خشک شود. هر چه قدر کاکتوس بزرگتر باشد به زمان بیشتری برای خشک شدن احتیاج دارد (3 تا 15 روز). هم چنین گرم و سرد بودن هوا نیز به ترتیب موجب کاهش و افزایش زمان خشک شدن می شود. پس از این دوره آن را در گلدانی با زه کشی مناسب قرار داده مانند دیگر کاکتوس های بالغ آبیاری کنید. معمولا 2 تا 3 هفته طول می کشد تا ریشه ها نمایان شوند.
نحوه نگهداری کاکتوس در مهر ماه
در ماه مهر تابش نور آفتاب تا اندازه ای کاهش یافته و بهترین نور مناسب برای کاکتوس ها وجود د دارد.
آفتاب مستقیم مهرماه برای کاکتوس ها خوشایند است و در زیر پرتو آن گیاهان خود را برای گذراندن شرایط سخت زمستان آماده نموده و مواد مورد نیاز را در بافت های درونی خود ذخیره می سازند.
دقت کنید فاصله بین دو آبیاری چون هوا رو به خنکی بیشتر شود و در مناطق سردسیر که شب ها دما به 10 درجه می رسد، کاکتوس ها بیرون نمانند.
نحوه نگهداری کاکتوس در آبان
در آبان ماه، گلدان های کاکتوس را در بخشی از گلخانه که دارای هوای کم و بیش خشک تری است و روشنایی ملایمی دارد جای دهید. و هر 15 تا 20 روز یکبار مختصر آبی به آنها بدهید.
باید توجه داشت که در این ماه وجود رطوبت زیاد سبب پوسیدن بافت این گیاهان می گردد و دمای 15 تا 20 درجه سانتیگراد برای آنها مناسب است.
و اگر بخواهیم خواب زمستانی کاکتوس ها شروع شود دمای پنج تا ده درجه باید برای آن ها فراهم کرد.
و از این رو می توان آنها را در اتاق ها یا پشت پنجره ها یا پارکینگ یا راه پله، نیز نگهداری کرد.
نکته :
• بهترین مکان برای نگهداری کاکتوس در تابستان پشت پنجره جنوبی ساختمان است.
• اگر در آفتاب شدید بمانند رنگشان سفید می شود.
• هر هفته باید آن را بچرخانیم تا صاف قد بکشد.
نکاتی برای نگهداری کاکتوس :
جا به جایی کاکتوس ها
بیشتر افراد جابجایی گلدان گیاه را بیش از اندازه انجام می دهند. این کار به ریشه های کاکتوس آسیب وارد می کند. فقط هنگامی که گیاه احتیاج به تعویض گلدان دارد باید این کار صورت بگیرد بهترین فصل برای تعویض گلدان بهار است که گیاه در حال رشد بوده و انرژی زیادی دارد.
یک کاکتوس برای سال ها (5 تا 10 سال) می تواند در یک گلدان باشد بدون اینکه احتیاجی به تعویض گلدان داشته باشد. کاکتوس ها در هر گلدانی که زه کشی و تخلیه آب مناسبی داشته باشد میتوانند به خوبی رشد کند. گلدان هایی گلی با عمق کم برای کاکتوس ها بسیار مناسب است و اصولا کاکتوس ها به عمق زیادی احتیاج ندارند. برای انتخاب سایز گلدان، گلدانی با قطری کمی بیشتر از قطر کاکتوس را انتخاب کنید.
گلدان های بزرگ برای کاکتوس های کوچک مناسب نبوده، موجب از بین رفتن گیاه خواهد شد. پس از انتقال کاکتوس برای آبیاری آن عجله نکنید تا فرصت ترمیم به ریشه های گیاه داده باشید. پس از چند روز به آبیاری گیاه بپردازید. در سه هفته اول به ابیاری کم اکتفا کنید.
مراحل جابجایی گلدان گل کاکتوس :
• قسمت پایینی گلدان را با سنگ هایی تمیز بپوشانید. مقداری زغال فعال شده در این قسمت قرار دهید.
• گلدان را با ترکیب دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک و مقداری perlite. پر کنید. (خاک های آماده در مغازه های معتبر یافت می شود).
• دقت کنید که هیچ گونه کلوخ در مخلوط وجود نداشته باشد سپس کاکتوس ها را در خاک قرار دهید.
• مقداری سنگ و خزه را بر روی خاک گلدان برای نگهداری رطوبت قرار دهید.
توصیه های زمستانی برای نگهداری از کاکتوس :
• موقع خواب گیاهان در مقابل آفت ها و بیماری ها آسیب پذیرتر هستند.
• تا جایی که ممکن است کاکتوسها را موقع خواب زمستانی در محل خشک نگهداری کنید زیرا انواع قارچ ها در رطوبت زیاد رشد و نمو می کنند و گیاهان بیمار را از بقیه جدا کنید.
• همچنین از مصرف انواع کودها و مکملها در دوره خواب خودداری کنید.
• توجه داشته باشید که چروک شدن کاکتوس ها در موقع خواب عادی می باشد.
• در طبیعت برای جلوگیری از یخ زدگی کاکتوس ها آب زیادی از دست میدهند. پس با مشاهده چروک شدن آنها آبیاری نکنید.
گلدهی کاکتوس :
کاکتوس برای گلدهی نیاز به چند شرط دارد:
• شرط اول، سن کاکتوس است، این سن در خانواده مختلف کاکتوس فرق دارد و از سه سال تا سی سال و بیشتر است.
مامیلاریاها در سال چهارم به بلوغ می رسند.
• شرط دوم خواب زمستان است که در نیمه دوم سال باید سرما را حس کند و در دمای 10 درجه و آبیاری کم قرار بگیرد.
• شرط سوم سایز گلدان است، گلدان نباید زیاد بزرگ باشد چون گلدان بزرگ، گلدهی را به تعویق می اندازد.
• شرط چهارم رسیدن نور کافی به کاکتوس در فصل بهار و تابستان است.
دقت کنید شرط اول اگر نباشد یعنی کاکتوس به سن بلوغ نرسیده باشد گل نمی دهد، پس بهتر است وقتی کاکتوسی می خریم گلدار بخریم که بدانیم به سن گلدهی رسیده است.
همچنین در زمستان باید دمای محیطی را که داخل آن کاکتوس ها را نگه می دارید کم کنید مثلا به 2 تا 5 درجه برسانی تا گل بدهند.
کاکتوس ها دو مرحله زندگی در هرسال دارند، بهار و تابستان که فصل رشدشان است.
پاییز و زمستان فصل خواب و استراحت شان است.
حالا این سوال پیش می آید آیا کاکتوس ها خودشان به خواب می روند.
برای خواب کاکتوس ها دما خیلی مهم است.
کاکتوس ها در دمای 5 تا 10 درجه به خواب می روند که مسلما داخل خانه این دما را ندارید، پس باید داخل راه پله یا پارکینگ جایی را برای کاکتوس ها آماده کنید که این دما را داشته باشند.
بیماری کاکتوس ها:
کاکتوس ها در اثر آبیاری زیاد، خاک نامناسب، نور نامناسب و رطوبت زیاد دچار بیماری های قارچی می شوند.
لک سفید بر بدن کاکتوس احتمال بیماری قارچی و آفت هست.
درمان :
یک قاشق چایخوری سم حشره کش مانند دیازینون و یک قاشق قارچ کش مانند مانکوزب را در یک لیتر آب حل کرده و به صورت اسپری و یا مانند آبیاری به گیاه بدهید.
در مصرف محلول زیاده روی نکنید و به مقدار کفایت پشت و روی برگ ها اسپره کنید. بعد از 7 روز سمپاشی را تکرار کنید. بهتر است سم پاشی را در مورد تمام گیاهان سالم و با حجم کمتر و بیمار انجام دهید.
موارد احتیاط :
در حالی که کاکتوس ها به طور کلی برای رشد در خانه بی خطر هستند، چند اقدامات احتیاطی وجود دارد که باید برای اطمینان از سلامت و ایمنی خود و دیگران انجام دهید:
خارها: کاکتوس ها دارای خارهای تیز هستند که در صورت لمس یا دست زدن نادرست می توانند باعث آسیب شوند. هنگام دست زدن به کاکتوس، دستکش های ضخیم بپوشید و از یک انبر یا انبر برای حرکت گیاه استفاده کنید.
کودکان و حیوانات خانگی: کاکتوس ها در صورت بلعیدن می توانند خطرناک باشند، بنابراین آنها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید. بلعیدن ستون فقرات یا پوست کاکتوس می تواند باعث تحریک، استفراغ و سایر علائم شود.
با رعایت این نکات و رعایت نکات احتیاطی لازم می توانید بدون هیچ مشکلی از زیبایی بی نظیر کاکتوس در خانه خود لذت ببرید.
گردآوری: بخش علمی بیتوته