روزهداری در دوران بارداری
- مجموعه: بارداری و زایمان
یکی از پرسشهایی که در این روزهای نزدیک به ماه مبارک رمضان پیش میآید، این است که آیا زنان باردار میتوانند روزه بگیرند؟ آیا روزهداری برای مادر یا جنین عارضهای دارد و اصولا با رعایت چه شرایطی مادر باردار میتواند روزه بگیرد؟
بارداری شرایط ویژه ای برای مادر ایجاد می کند. از جمله این که با تغییر هورمون ها سیستم گوارشی تغییر می کند به گونه ای که تحمل حجم زیاد غذا برای برخی مادران دشوار می شود به این ترتیب مادران برای تامین انرژی مناسب باید تعداد کم غذا را به دفعات و با فواصل کم مصرف کنند تا میزان انرژی لازم دوران بارداری که حدود 300 کیلوکالری در روز، بیش از رژیم یک زن غیرباردار است، تامین کنند. البته مقداری از این انرژی اضافی با استراحت و کاهش تحرک مادر بویژه در ماه های آخر بارداری تامین می شود.
مسأله، دیگر تغییر گوارشی و مشکلاتی است که بویژه در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد و به حالت تهوع و استفراغ منجر می شود به طوری که بسیاری از مادران در این دوران دچار سوءتغذیه و کاهش وزن می شوند و نیاز به بستری در بیمارستان پیدا می کنند. گرسنگی طولانی گاه خود را با وجود کتون در خون و ادرار نشان می دهد که این ماده سمی برای مادر و جنین هر دو خطرناک است.
بدن به گونه ای تنظیم شده که عمدتا از گلوکز (قند) برای تغذیه سلول ها استفاده می کند و زمانی که تغذیه انجام نشود تا هشت ساعت کبد با ذخیره موجود، این نیاز را بر طرف می کند، اما پس از این زمان از منابع انرژی دیگر مثل پروتئین و چربی برای رفع نیازهای سلول ها استفاده می شود. در مادر باردار، پروتئین نقش مهمی در رشد و نمو جنین دارد؛ بنابراین در شرایط گرسنگی طولانی و مصرف پروتئین برای تامین نیاز انرژی بدن، جنین با کمبود پروتئین مواجه می شود.
در مادرانی که دچار سوءتغذیه بودند، نوزادان با وزن پایین تری متولد شدند. در کسانی که با وزن پایینی متولد شده اند احتمال بیماری به نام سندرم متابولیک یا «سندرم ایکس» زیاد است. این بیماران دچارفشار خون بالا، ناتوانی در تحمل گلوکز و دیابت، افزایش چربی خون (تری گلیسیرید)، تنبلی تخمدان و چاقی در بزرگسالی می شوند. احتمال اختلالات تنفسی در این افراد وجود دارد. این مساله بویژه در کسانی رخ می دهد که در ماه های آخری که در رحم مادر بوده اند با کمبودهای تغذیه ای مواجه شده باشند، اما در سه ماهه اول بارداری که مهم ترین زمان رشد و نمو سلول های عصبی و مغزی است، چنانچه جنین با کمبود تغذیه ای مواجه شود، احتمال بیماری های سیستم عصبی و مغزی و بیماری روانی شیزوفرنی افزایش می یابد.
از طرفی مادر در دوران بارداری بویژه سه ماهه سوم که جنین بیشترین افزایش وزن را دارد بشدت نیاز به کلسیم و آهن و دیگر مواد معدنی و ویتامین ها دارد. همین طور باید به میزان کافی کالری دریافت کرده تا سلامتش برای زمان زایمان و پس از آن در دوران شیردهی حفظ شود.
منبع:جام جم /سلامت نیوز