آشنایی با مراسم حشر در سیستان

مجموعه: فرهنگ زندگی

کشاورزان با برگزاری مراسم حشر در منطقه سیستان سال زراعی جدید را اعلام می دارند

حشر از قدمت بالایی در سیستان برخوردار بوده و مردان سیستانی همواره با نمادی از غیرت و تعصب در جهت آبادانی منطقه خود با تیشه های معروف سیستانی پای به این نهر ها گذاشته و انهار مربوطه را لایروبی می کنند.

رسوبات حمل شده توسط آب رودخانه ی هیرمند و وزش بادهای ۱۲۰ روزه که میلیون‌ها تن گل و لای و شن و ماسه ی روان را با خود به همراه دارد، نظام هماهنگ و پیچیده‌ای برای لایروبی انهار در سیستان به نام “حشر” به وجود آورده است.

کشاورزان هر ساله با برگزاری مراسم حشر در منطقه سیستان سال زراعی جدید را اعلام می دارند و پیر و جوان با تیشه زنی انهار پر از خاک و شن ،حمل شده توسط طوفان های نفس گیر سیستان پاک سازی می کنند. تشکیل حشر و لایروبی دستی انهار علاوه بر اشتغال موقت جوانان و جلوگیری از مهاجرت روستاییان باعث احیاء سنت‌ها و فرهنگ‌های کهن منطقه خواهد شد.

مراسم حشر از قدمت بالایی در سیستان برخوردار بوده است

مردم روستايي سيستان از قرن‌ها پيش براي ساختن بندها و لايروبي رودخانه و انهار بزرگ، دو ماه از سال را با رضايت کامل به بيگاري مي‌پردازند که به گويش محلي آن را «اشر» يا «حشر» مي‌گويند، از اين رو در هنگام لايروبي به منظور افزايش نيروي کار کشاورزان، يکي از آنان از ميان جمعيت با صداي بلند (در هنگام خستگي) اظهار مي‌دارد:
اين نوح نبي، کرم از علي هر کس محمدي است، غلام علي
هر که آقايش علي يه به آواز جلي بگه يا علي

پس از اينکه همه پاسخ دادند و گفتند «يا علي»، همان شخص مجدداً اظهار مي‌دارد: لال نگردي بلندتر بگک يا علي. سپس جمعيت با صداي بلندتر مي‌گويند «يا علي!». مجدداً اظهار مي‌دارد:
بارها گفت محمد که علي جان من است که به جان علي و نام محمد صلوات
بعضي اوقات نيز چنين مي‌گويند:
برش برش ذوالفقار جهنم است پاي کوه
کشته است برزگر خاکسار توان بده تيشه کو، آلو کو
عده‌اي نيز در هنگام لايروبي و کارهاي گروهي اين ترانه را مي‌خوانند:
او ور سر سنگ قلقلي مي‌خوانه بلبل سر شاخ يا علي مي‌خوانه
اگه خسته جاني بگو يا علي اگه ناتواني بگو يا علي

برگزاری مراسم حشر در استان سیستان و بلوچستان

منبع:dana.ir

irandeserts.com