سنت گشه بری چیست؟
- مجموعه: فرهنگ زندگی
سنت گیشه بری چیست؟
مراسم گیشه بری
در گیلان در منطفه های گوناگون مراسم گیشه بری با روش های متفاوتی برپا می شود . در شرق گیلان ، یک نهال را از خانه پدر عروس می کند و عروس و داماد ، با هم در خانه خود می کارند. در برخی از روستاهای غرب و شرق گیلان ، مادر عروس پای خروسی را که از مادر داماد گرفته ، با نخ های رنگارنگ ابریشمی به پای مرغ می بندد و آن مرغ و خروس را به خانه داماد می برد ، تا در خانه او نخ را از پای آن باز می کنند و در لانه ای که آماده کرده اند ، قرار می دهند.
در بسیاری از جاها نان و آرد در سفره ای می گذارند و به كمر عروس میبندند، تا با خود خیروبركت به دنبال داشته باشد. به این صورت عروس راهی خانه بخت میشود، ولی پیش از آنكه پا از خانه بیرون بگذارد در هرجا مطابق رسم برادر یا دایی عروس جلوی در را میگیرد و در سری (در ماسال) و داییانه (در شرق گیلان) میگیرند و این مبلغ پولی است به متناسببا شرایط مالی و طبق ارتباطات خانوادهها كه متقابلاً آنها را نیز هدیه ایی میبرند.
چنانچه مسیر منزل داماد نزدیک باشد ، عروس را پیاده عازم خانه بخت می کنند و در صورتیکه مسیر منزل داماد دور باشد ، اسبی تزیین کرده و آراسته مرکبش خواهد بود که البته باید نر و اخته نکرده باشد.
در منطقه های شرق گیلان (روستاهای کوهستانی دیلمان) ، عروس از هر جوی آب روان که عبور کند ، قسمتی از مهریه خود را به حضرت فاطمه الزهرا ((س)) می بخشد و جمع ، این بخشش ها را از مهریه او کم می کنند. در نیمه راه ، داماد با دو تن ساقدوش و سلدوش به استقبال عروس آمده و یک نارنج ، پرتغال و سیب با یک تکه قند به سمت عروس پرتاب می کند که معنی آن برکت خواهی و طلب نیک بختی است.
در بیشتر نقاط گیلان رسم است كه موقع بردن عروس افرادی كه از منزل داماد آمدهاند تلاش میكنند چیزی از خانه عروس بدزدند. و متقابلاً خانواده عروس با دقت مواظب هستند تا كسی موفق به این کار نشود و اینها در کنار مراسم عروس بران «گیشهبری» لطف و شیرینی و هیجان ویژه ای به آن میدهد و گاهی بگو مگوهایی را نیز به دنبال دارد.
در روستای ناصر كیاده لاهیجان، زمانی که عروس از جلوی منزل اقوام نزدیك می گذرد علاوه بر شاباش و پذیرایی با نقل و شیرینی یك قاشق چوبی نیز در دستمالی كه به كمر عروس بسته شده بود می گذارند. قاشق چوبی نماد وجودی والا و سرچشمه خیرو بركت است.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته