موسیقی کلاسیک چیست و شامل چه دوره هایی است؟
- مجموعه: آکادمی هنر
موسیقی کلاسیک چیست؟
تعریف موسیقی کلاسیک
هنگامی که خواننده یک قطعهای را میخواند، شعری را در یک گام موسیقی با یک سازبندی مخصوصی خوانده است.
اکنون امکان دارد در کنسرتی که اجرا می شود برای آسانی کار خواننده یا نوازندهها یا … گامی که خواننده در موسیقی استودیویی اجرا کرده است را تغییر دهند و موسیقی در گام متفاوتی اجرا شود، یا اینکه با سازبندی متفاوتی قطعه را اجرا کنند. با همه این تغییرات ما باز همان قطعه قبلی را خواهیم شنید.
ولی این کار نمیتواند در مورد موسیقی کلاسیک اتفاق بیفتد، زیرا موسیقی کلاسیک دقیق است.
آهنگساز همه ساز بندی، سرعت اجرای قطعه، گام و همه جزییات دیگر قطعه را معین میکند.
نوازندهها و رهبر ارکستر در همه نقاط دنیا و در همه زمانها باید دقیقا همان چیزی را اجرا کنند که آهنگساز خواسته است.
تاریخچه ی موسیقی کلاسیک
اصطلاح موسیقی کلاسیک برای نخستین بار در ابتدای قرن نوزدهم اشکار گردید. در میان دوستداران موسیقی که دوره باخ (در حقیقت، آهنگساز باروک) تا بتهوون را به عنوان یک دوره درخشان در تاریخ موسیقی می دانستند، محبوبیت بسیاری پیدا کرد.
عاقبت در اواخر قرن نوزدهم، این موسیقی به دوره رمانتیک معروف گردید. ولی هنگامی که نوبت به دیگر مردم رسید که ارکسترهای محلی آنها چه چیزی اجرا می کنند، برلیوز و برامز تحت عنوان موسیقی کلاسیک قرار گرفتند.
دورههای موسیقی کلاسیک
موسیقی کلاسیک را از جهت سبک و تحوّل تاریخی آن به چند دورهٔ کوچکتر تقسیم نموده اند:
قرون وُسطی
دوره سدههای میانه یا قرون وسطی به یک هزاره از تاریخ و تاریخ موسیقی غرب گفته میشود که فروپاشی امپراطوری روم غربی در سال ۴۷۶ شروع و با پیدایش دورهی رُنسانس در اواسط قرن پانزدهم میلادی پایان پیدا می کند. موسیقی در این هزاره معمولا در دست کلیسا بوده و کامل شدن آن به وسیله آهنگسازانی انجام گرفت که در خدمت کلیسا بودند و بیشتر موسیقیهای به جا مانده از این دوره، موسیقی مذهبی است که متون آن از اِنجیل آمده است.
دوره رنسانس
رنسانس به جریان فکری سختی گفته میشود که میان قرن چهاردهم و شانزدهم میلادی، اروپا را شدیدا تغییر داد. در ایتالیا شروع شد؛ با پیدا کردن دوباره نیاکان روم- یونانیشان و تقلید از آنها. ایتالیاییها آرزو داشتند بتوانند گذشتهی شکوهمندشان را ترمیم کنند. ایدهی واقعگرایانهای نبود و از نظر سیاسی به موفقیتی نرسید.
در آخر رنسانس، ایتالیا بهجای تبدیل به امپراتوری روم، درگیر همان جنگهایی بود که از زمان سدههای میانه شروع شده بود.با این حال، زنده نگه داشتن فرهنگ رومی و یونانی ارزشهای تازه ای به بار آورد. نخست در ایتالیا و بعد در همه اروپا، رنسانس به صورتی دوران کشف دنیا بود. دوره ای که کلمب، ماگلان، داوینچی، کوپرنیک، گالیله و شکسپیر را به خود دید. با اشغال امریکای جنوبی به وسیله اسپانیا در اواخر قرن پانزدهم و وارد شدن انگلیس به امریکای شمالی در ابتدای قرن هفدهم، دیگر سرزمین دست نخورده ای برای اروپاییان وجود نداشت.
دوران باروک
دوران باروک از سالهای ۱۶۰۰ تا ۱۷۶۰ میلادی شامل می شد. این موسیقی دارای تزیینات زیادی بوده و از ترکیب همزمان چند ملودی تشکیل شده است. در همان وقت داری تم و ریتم یکنواختی است. خیلی از اصطلاحات و مفاهیم موسیقی امروز در این دوره به وجود آمده و اپرا در این دوره اهمیت بسیاری پیدا نمود.
از جمله مشهورترین آهنگسازان دوران باروک، میتوان به موسیقیدان بزرگ آلمانی یوهان سباستین باخ اشاره نمود که اثر بسیاری بر آهنگسازان و موسیقدانان پس از خود گذاشت.
دوران کلاسیک (سالهای ۱۷۳۰ تا ۱۸۲۰ میلادی)
در این دوران تزیینات دوره باروک برکنار شده و موسیقی از پیچیدگی به سوی سادگی حرکت نمود و ساختار موسیقی بیشتر به شکل هوموفونیک (دارای یک ملودی غالب) درآمد. سمفونی در این دوران شکل گرفت و پیانو که در اواخر دوران باروک اختراع شده بود، در آثار این دوران اهمیت زیادی پیدا کرد.
هایدن و موتسارت اتریشی و بتهوون آلمانی از مشهورترین چهرههای موسیقی این دوران هستند. شاید موتسارت و بتهوون به همراه باخ سه چهره برتر کل تاریخ موسیقی کلاسیک باشند.
دورهٔ رمانتیک
ارکستر سمفونیک فیلادلفیا (۱۹۱۶ م)، اجرای سمفونی شماره ۸ گوستاو مالر، آخرین
سبک رمانتیک سالهای ۱۸۲۰ تا ۱۹۱۰ م را شامل میشود. در این دوره، احساسات نقش بسیار زیادی در موسیقی پیدا میکند. موسیقی در این دوره به گونه ابزاری در دست آهنگساز برای نشان دادن احساسات شخصیِ اوست.
توبای واگنر یکی از سازهای بادی برنجی است که در دورهٔ ریشارد واگنر به سازهای بادی افزوده گردید، که بعدها هم در سمفونی شماره ۷ آنتون بروکنر و بالهٔ دریاچه قو از چایکوفسکی هم مورد استفاده قرار گرفت. معروفترین آهنگسازان و موسیقیدانان این سبک فردریک شوپن، فرانتس لیست و فلیکس مندلسون هستند.
دوران کلاسیک مدرن (قرن بیستم به بعد)
آثار این دوره با ادامه آثار رمانتیک آغاز گردید و تحت تاثیر مدرنیسم قرن بیستم قرار گرفت. کلا همآهنگی به تدریج جای خود را به ناموزونی در موسیقی داد. سرگی راخمانینف، دیمیتری شوستاکوویچ،کارل ارف، ریچارد اشتراوس، ایگور استراوینسکی، جرج گرشوین و آرنولد شونبرگ از آهنگسازان مطرح این دوره هستند.
انتقال سبک موسیقی از یک دوره به دوره دیگر به صورت ناگهانی رخ نداده است و دائما هنرمندانی بودهاند که با سبکهایی بینابین، آثار هنری خود را به وجود آورده اند.
دوره معاصر
موسیقی معاصر از سال ۱۹۷۰ م شروع شدهاست و تا به حال ادامه دارد. آهنگسازان معاصرِ کلاسیک بیشتر به ساختن موسیقی مینیمال و آوانگارد روی آوردهاند.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته