آیا ادرار نارنجی نوزاد خطرناک است؟

مجموعه: دانستنيهاي نوزادان

چرا ادرار نوزاد نارنجی رنگ می شود

علت ادرار نارنجی نوزاد چیست و آیا خطرناک است؟

ادرار نارنجی در نوزادان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از کم‌آبی تا مشکلات کبدی و کلیوی متغیر است. شناخت علل و علائم همراه، والدین را در تشخیص زودهنگام و مراقبت مناسب از نوزاد یاری می‌دهد.

ادرار نارنجی در نوزادان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که بسته به سن، وضعیت سلامت، و میزان تغذیه‌ی نوزاد متفاوت است. در برخی موارد، این تغییر رنگ طبیعی است و جای نگرانی ندارد، اما در شرایطی خاص ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی باشد. در ادامه، به دلایل مختلف، اهمیت هر مورد و راهکارهای مناسب برای هر شرایط اشاره می‌کنیم.

دلایل نارنجی شدن ادرار نوزاد

• کم آبی یا دهیدراسیون: کم‌آبی شایع‌ترین علت ادرار نارنجی در نوزادان است. زمانی که بدن نوزاد آب کافی دریافت نمی‌کند، غلظت ادرار افزایش یافته و به رنگ نارنجی درمی‌آید. این مشکل به‌خصوص در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و کمتر از حد نیاز مایعات دریافت می‌کنند، مشاهده می‌شود. در نوزاد سالم، ادرار به رنگ زرد کمرنگ تا پررنگ است. هر چه ادرار پررنگ تر باشد، غلظت آن بیشتر است و این حالت بیشتر مواقع وقتی دیده می شود که آب بدن نوزاد کم شده باشد.

• وجود کریستال‌های اورات: نوزادان در روزهای ابتدایی زندگی ممکن است کریستال‌های اورات در ادرارشان مشاهده شود که ادرار را به رنگ نارنجی یا گاهی قرمز در می‌آورد. کریستال‌های اورات معمولاً در نوزادان سالم و تازه متولد شده طبیعی هستند و به دلیل تکامل ناکامل کلیه‌ها و غلظت بالای مواد معدنی ایجاد می‌شوند. این وضعیت به‌مرور و با افزایش مصرف مایعات کاهش می‌یابد.

• مصرف مکمل‌ها یا داروها: اگر نوزاد به هر دلیلی مکمل‌ها یا داروهای خاصی مصرف می‌کند، ممکن است رنگ ادرار تغییر کند. برخی مکمل‌های آهن یا ویتامین‌ها می‌توانند رنگ ادرار را به نارنجی تغییر دهند.

• مشکلات کبدی یا صفراوی: مشکلات کبدی یا صفراوی، اگرچه در نوزادان نادر هستند، اما ممکن است با تغییر رنگ ادرار همراه باشند. مشکلات مربوط به کبد می‌تواند باعث افزایش بیلی‌روبین و در نتیجه تغییر رنگ ادرار به نارنجی شود.

• غذاهای مصرف‌شده توسط مادر (در نوزادان شیرده): اگر مادر نوزاد از غذاهای خاصی مانند چغندر، هویج، یا مواد غذایی حاوی رنگدانه‌های قوی استفاده کند، این رنگدانه‌ها ممکن است از طریق شیر به نوزاد منتقل شده و رنگ ادرار را تغییر دهد.

آیا ادرار نارنجی نوزاد خطرناک است؟

به طور کلی، در اغلب موارد، ادرار نارنجی نوزاد جای نگرانی جدی ندارد و بیشتر به کمبود مایعات یا وجود کریستال‌های اورات برمی‌گردد. با این حال، در مواردی که این تغییر رنگ طولانی‌مدت باشد یا با علائم دیگری همراه باشد، نیاز به بررسی‌های پزشکی دارد.

علائمی که می تواند نگران کننده باشد عبارتند از:

• گریه شدید نوزاد در هنگام ادرار: می‌تواند نشانه عفونت یا انسداد مجاری ادراری باشد.

• رنگ ادرار بسیار تیره و غلیظ: می‌تواند نشانه دهیدراسیون شدید یا مشکلات کبدی باشد.

• رنگ پوست و چشم‌های زرد (یرقان): اگر نوزاد همزمان با ادرار نارنجی، دچار زردی پوست و چشم‌ها نیز باشد، احتمال مشکل کبدی یا صفراوی وجود دارد.

کم آبی یکی از علت نارنجی بودن ادرار نوزاد می باشد

راهکارها و اقدامات لازم برای پیشگیری و درمان :

۱. تأمین مایعات کافی:

اگر نوزاد شیر مادر می‌خورد، تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید. شیر مادر معمولاً تمام مایعات مورد نیاز نوزاد را تأمین می‌کند، اما اگر نوزاد به مقدار کافی شیر نمی‌خورد، ممکن است دچار دهیدراسیون شود.

اگر نوزاد از شیر خشک تغذیه می‌کند، باید از رعایت نسبت دقیق آب و پودر شیر خشک اطمینان حاصل کنید.

۲. بررسی رژیم غذایی مادر:

مادرانی که نوزاد خود را با شیر خود تغذیه می‌کنند، بهتر است به مواد غذایی مصرفی خود توجه کنند. مصرف زیاد غذاهایی مانند هویج و چغندر می‌تواند بر رنگ ادرار نوزاد تأثیر بگذارد. بنابراین، اگر مشکوک به تغییر رنگ ناشی از غذاهای خاص هستید، می‌توانید مصرف آن‌ها را کاهش دهید.

۳. مشاوره با پزشک در صورت نیاز:

اگر ادرار نارنجی با علائم دیگری مانند تب، گریه شدید هنگام ادرار، یا بی‌قراری شدید همراه است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آزمایش‌هایی برای بررسی عفونت، عملکرد کلیه‌ها، و یا سطح بیلی‌روبین خون انجام دهد.

در صورت نیاز، ممکن است پزشک توصیه کند که نوزاد از برخی داروها یا مکمل‌های تجویز شده به منظور رفع مشکل تغذیه کند.

اگر لکه های کوچک قرمزی دیدید به پزشک مراجعه کنید، چون ممکن است لکه های عفونت قارچی باشد و لازم باشد دارو تجویز شود.

۴. مراقبت از سلامت کلی نوزاد:

کنترل وزن و رشد نوزاد و اطمینان از تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش خطرات مرتبط با دهیدراسیون و تغییر رنگ ادرار کمک کند.

نظارت مداوم بر تعداد دفعات دفع ادرار و تغییرات رنگ آن نیز می‌تواند به شما کمک کند تا به موقع متوجه مشکلات شوید.

توجه به علائم دیگر کبدی و کلیوی:

اگر تغییر رنگ ادرار به همراه زردی پوست، استفراغ، و یا تغییرات غیرعادی در رفتار نوزاد مشاهده شود، بلافاصله با پزشک مشورت کنید. مشکلات کبدی و کلیوی اگر زود تشخیص داده شوند، قابل درمان هستند.

نتیجه نهایی :

ادرار نارنجی در نوزادان معمولاً نگران‌کننده نیست و بیشتر به کم‌آبی یا وجود کریستال‌های اورات مربوط است، به‌ویژه در روزهای اول زندگی. با این حال، اگر تغییر رنگ ادرار طولانی‌مدت باشد و یا با علائم دیگری همراه شود، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی بررسی شود.

افزایش تعداد دفعات شیردهی، نظارت بر رژیم غذایی مادر، و کنترل شرایط عمومی نوزاد می‌تواند در کاهش احتمال ادرار نارنجی و حفظ سلامتی نوزاد موثر باشد.

گردآوری : بخش کودکان بیتوته