همه چیز درباره زالپلون؛ داروی خواب سریع‌الاثر

• نام دارو: زالپلون

• نام لاتین: Zaleplon

• نام تجاری: سوناتا (Sonata)

• رده دارویی: داروهای خواب‌آور غیربنزودیازپینی (هیپنوتیک)

• اشکال دارویی: کپسول 

• فروش دارو: با نسخه پزشک

• درمان کوتاه‌مدت بی‌خوابی (مشکل در به خواب رفتن)

• کمک به کاهش زمان لازم برای به خواب رفتن

• استفاده در بزرگسالان با بی‌خوابی اولیه

• درمان موقت بی‌خوابی مزمن

• بهبود کیفیت خواب بدون اختلال در ساختار طبیعی خواب

• استفاده در مواردی که بیمار حداقل ۴ ساعت زمان خواب دارد

• درمان بی‌خوابی ناشی از استرس یا اضطراب موقت

• به عنوان جایگزین برای بنزودیازپین‌ها در موارد خاص

• کمک به خواب‌آلودگی در بیماران با اختلالات خواب خفیف

• حساسیت شناخته‌شده به زالپلون یا اجزای آن

• سابقه رفتارهای خواب پیچیده (مانند خواب‌رانندگی) پس از مصرف زالپلون

• نارسایی کبدی شدید

>مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• دوز معمول برای بزرگسالان: ۱۰ میلی‌گرم خوراکی بلافاصله قبل از خواب

• در صورت مشکل در به خواب رفتن پس از رفتن به تخت: ۱۰ میلی‌گرم

• حداکثر دوز روزانه: ۲۰ میلی‌گرم

• برای افراد مسن یا با اختلال کبدی خفیف تا متوسط: ۵ میلی‌گرم

• مصرف با یا بدون غذا، اما با غذا ممکن است جذب کندتر شود.

• فقط در صورتی مصرف شود که حداقل ۴ ساعت زمان خواب باقی مانده باشد.

• دوره درمان: کوتاه‌مدت (حداکثر ۲ هفته مداوم، تا ۴-۵ هفته با نظارت)

• قطع ناگهانی ممکن است باعث بی‌خوابی بازگشت شود.

• دوز را بدون مشورت پزشک افزایش ندهید.

• در صورت فراموشی دوز، دوز بعدی را دو برابر نکنید.

• برای بیماران با وزن کم: ممکن است ۵ میلی‌گرم کافی باشد.

• همراه با الکل یا داروهای CNS depressant ممنوع

• بلافاصله قبل از خواب مصرف شود.

• از مصرف طولانی‌مدت خودداری کنید تا وابستگی ایجاد نشود.

• در صورت عدم بهبود پس از چند شب، به پزشک اطلاع دهید.

• سردرد

• خواب‌آلودگی

• سرگیجه

• ضعف یا خستگی (asthenia)

• تهوع

• درد شکمی

• فراموشی کوتاه‌مدت

• توهم یا رفتارهای خواب پیچیده (مانند خواب‌راه رفتن)

• اضطراب یا تحریک‌پذیری

• افسردگی تشدید شده

• افکار خودکشی

• اختلال در هماهنگی حرکتی

• خشکی دهان

• لرزش

• اختلالات گوارشی مانند اسهال

• حساسیت پوستی یا بثورات

• اختلال در بینایی

• کاهش تمرکز

• بی‌خوابی rebound پس از قطع

• وابستگی یا سوءمصرف

• افزایش خطر افتادن در سالمندان

• گیجی

• خواب‌آلودگی روز بعد

• اختلال در حافظه

• تهوع و استفراغ

• درد عضلانی

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

• الکل: افزایش خواب‌آلودگی و افسردگی CNS

• بنزودیازپین‌ها یا سایر خواب‌آورها: افزایش اثرات sedative

• cimetidine: افزایش غلظت زالپلون (دوز را به ۵ میلی‌گرم کاهش دهید)

• مهارکننده‌های CYP3A4 مانند ketoconazole یا erythromycin: افزایش غلظت دارو

• diphenhydramine: افزایش خواب‌آلودگی

• thioridazine: افزایش sedation

• rifampicin یا carbamazepine (inducerهای CYP3A4): کاهش اثربخشی

• opioidها: خطر تنفس افسرده و coma

• ibuprofen: بدون تداخل عمده

• warfarin: بدون تداخل عمده

• digoxin: بدون تداخل عمده

• imipramine: بدون تداخل عمده

• sodium oxybate: ممنوع

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

• حساسیت به داروهای دیگر: اگر به سایر Z-drugs یا بنزودیازپین‌ها حساسیت دارید، با احتیاط مصرف شود و علائم آلرژیک را نظارت کنید.

 

• مصرف زالپلون در دوران بارداری: دسته C بارداری؛ فقط در صورت فایده بیشتر از خطر، مصرف شود. ممکن است به جنین آسیب بزند.

 

• مصرف زالپلون در دوران شیردهی: وارد شیر مادر می‌شود؛ از مصرف خودداری کنید یا شیردهی را قطع نمایید.

 

• مصرف زالپلون در سالمندان: خطر گیجی، سرگیجه و افتادن بیشتر است؛ دوز ۵ میلی‌گرم شروع شود و نظارت دقیق.

 

• مصرف زالپلون در کودکان: ایمنی و اثربخشی تأیید نشده؛ ممنوع.

• زالپلون به گیرنده‌های GABA-A در مغز متصل می‌شود و فعالیت GABA را افزایش می‌دهد

• این اتصال باعث باز شدن کانال‌های کلرید و هایپرپولاریزاسیون نورون‌ها می‌شود

• اثر sedative و hypnotic بدون اختلال عمده در مراحل خواب ایجاد می‌کند

• انتخابی برای زیرواحد آلفا-۱ (BZ1) عمل می‌کند که مسئول خواب است

• نیمه‌عمر کوتاه (حدود ۱ ساعت) باعث اثربخشی سریع و خروج سریع می‌شود

• در دمای اتاق (۲۰-۲۵ درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود

• دور از نور مستقیم و رطوبت

• در ظروف محکم و مقاوم به نور

• دور از دسترس کودکان

• فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید و دوز را تغییر ندهید

• حداقل ۴ ساعت زمان خواب پس از مصرف در نظر بگیرید

• از رانندگی یا کارهای خطرناک تا صبح اجتناب کنید

• الکل و داروهای sedative را همزمان مصرف نکنید

• اگر علائم خواب پیچیده مشاهده شد، فوراً به پزشک اطلاع دهید

• برای جلوگیری از وابستگی، طولانی‌مدت استفاده نکنید

• پس از قطع، ممکن است بی‌خوابی موقت رخ دهد؛ صبر کنید

• بهداشت خواب را رعایت کنید: ساعات منظم خواب، اجتناب از کافئین

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.