ورق های آلومینیومی: ویژگی ها، انواع و کاربردها

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

ورق آلومینیوم با نورد گرم تولید می شود

انواع ورق آلومینیوم (کاربردها و ضخامت ورق های آلومینیومی)

ورق آلومینیوم چگونه تولید می شود؟

سنگ بوکسیت که همان سنگ حاوی آلومینیوم است پس از استخراج از پوسته زمین طی فرآیندهایی شیمیایی تصفیه شده و به فلز آلومینا تبدیل می شود. پس از استخراج آلومینا از سنگ معدنی باید آن را نیز تصفیه کرد و به فلز خالص تبدیل کرد. طی فرآیندهای بازیافت ناخالصی ها و مواد اضافی آلومینا از آن خارج می شود. 

برای اینکه آلومینا را به ورق تبدیل کنیم باید طی فرآیندی شمش های آلومینیومی بسازیم. این شمش ها برای تبدیل شدن به ورق وارد کوره ای با دمای 400 درجه سانتی گراد می شوند. این فرآیند که نورد گرم نام دارد با چرخاندن و حرکت دادن شمش ها روی غلطک ها آن ها را کم کم نرم می کند. با نرم شدن شمش به پهنا و ابعاد آن اضافه شده و از قطر و ضخامت آن کم می شود. این فرآیند تا جایی که آلومینیوم به ضخامت مورد نظر برسد ادامه می یابد. 

ضخامت ورق های آلومینیوم را بین 00.08 تا نهایتا 0.25 اینچ در نظر می گیرند. برای تولید انواع محصولات آلومینیومی باید ضخامت محصول بین این دو عدد باشد و کمتر یا بیشتر از آن نباشد. مثلا فویل آلومینیوم که نازک ترین محصول آلومینیومی است دست کم باید ضخامتی معادل 00.8 داشته باشد؛ چراکه کمتر از آن دیگر فویل نیست و کیفیت خود را از دست می دهد. 

پس از تولید ورق ها، حال آن ها را در ابعاد گوناگون برش می زنند و در نهایت مرحله آنیل کردن بر روی ورق های برش خورده انجام می شود. ورق ها قبل از برش خوردن رول می شوند و می توان آن ها را به شکل رولی هم به فروش رساند. 

ضخامت ورق آلومینیوم بیش از 0.25 اینچ نیست

ویژگی های ورق آلومینیوم

برای اینکه بدانیم یک محصول را می توان در چه مصارفی مورد استفاده قرار دارد ابتدا باید با خواص و ویژگی های این محصول آشنا شویم. ورق آلومینیوم و در مجموع خود فلز آلومینیوم ویژگی های منحصر به فردی دارد که در قسمت بعدی بدان ها اشاره کرده ایم:

• اگرچه همه ما فلزت را با عنوان محصولاتی سنگین وزن می شناسیم اما فلز آلومینیوم از این قاعده مستثنی است. وزن سبک آلومینیوم آن را به فلزی محبوب برای صنایع مختلف تبدیل کرده است. از ساخت بدنه ماشین آلات و کشتی ها تا ساخت سقف سوله ها و ساختمان ها. 

• ورق آلومینیوم در مقابل حرارت و آتش بسیار مقاوم است. حتی در برابر حرارت های بالا این محصول به هیچ وجه تغییر شکل و تغییر حالت و حتی تغییر رنگ نمی دهد و بدین ترتیب خواص آن حفظ می شود. همین ویژگی باعث شده این محصول به این سادگی ها خراب و غیر قابل استفاده نشود. 

• قیمت این محصول نسبت به بسیاری از فلزات مناسب تر است و همین باعث استفاده گسترده از آن در صنایع مختلف شده است. 

• فلز آلومینیوم پس از تبدیل شدن به ورق قابلیت رنگ آمیزی دارد و می توان آن را به طیف وسیطی از رنگ ها درآورد. بدین ترتیب مصارف آن در ساخت دکوری ها و ساخت نماهای داخلی و زیباسازی های بنا گسترده تر می شود. 

ورق آلومینیوم بسیار سبک است

• آلومینیوم یکی از معدود فلزاتی است که بسیار شکل پذیر و انعطاف پذیر است و می توان به سادگی و بدون زحمت زیاد آن را به اشکال مختلفی تبدیل کرد. همین ویژگی هم باعث افزایش کاربرد این فلز شده است. 

• آلومینیوم قابل بازیافت است. این یعنی زمانی که یک محصول فلزی خراب و غیر قابل استفاده شد می توان بخش آلومینیومی آن را برای بازیافت فرستاد و مجدد در ساخت محصولات و لوازم آلومینیومی استفاده کرد. با بازیافت کردن این محصول به هیچ وجه خواص آن تغییر نمی کند. 

• یکی از بهترین ویژگی های آلومینیوم مقاومت بالای آن در برابر خوردگی و زنگ زدن است. آلومینیوم در مقابل آب و رطوبت و حتی سرمای زیاد کاملا مقاوم است و بدین ترتیب در ساخت سقف خانه ها، درب و پنجره ها و ... هم بسیار پرکاربرد است. 

انواع ورق آلومینیوم

گاهی این ورق را بر مبنای ظاهر تقسیم بندی می کنند که در این حالت به سه نوع: رنگی، آجدار و کامپوزیتی تقسیم می شود. گاهی ورق آلومینیوم را بر مبنای مواد تشکیل دهنده تقسیم بندی می کنند که به سه نوع 6000، 5000 و 1000 تقسیم بندی می شوند. در ادامه هر کدام از این انواع را با توضیح مختصری معرفی کرده ایم. 

ورق رنگی 

ورق هایی که رنگی به جز نقره ای مخصوص آلومینیوم خام دارند را ورق رنگی می گویند. برای تولید این ورق تنها باید یک مرحله رنگ آمیزی به مراحل تولید ورق اضافه شود. بدین شکل که ورق های تولید شده به سمت محل رنگ آمیزی رفته و در آنجا رنگ مخصوص روی آن ها اضافه می شود. در مرحله نهایی برای تثبیت بیشتر رنگ ورق ها وارد کوره می شوند. 

ورق آجدار

تمامی ورق ها بعد از تولید کاملا صاف و صیقلی هستند و هیچ برجستگی روی آن ها وجود ندارد. برای تولید ورق آجدار باید ورق معمولی را به واحد آجزنی فرستاد و روی آن برجستگی های آج مانند ایجاد کرد. این کار برای افزایش خواص فیزیکی و افزایش خاصیت اصطکاکی ورق است که روی ورق های آلومینیومی هم انجام می شود. این ورق ها برای مکان های لیز و شیب دار مورد استفاده قرار می گیرند. 

ورق آلومینیوم را می توان آجدار کرد

ورق کامپوزیتی

ورق های آلومینیومی کامپوزیت یک لایه پلی اتیلن و یک لایه کاغذ کرافت را بر روی خود دارند. این لایه ها به مقاومت بالاتر ورق آلومینیومی کمک زیادی می کند. در عین اینکه وزنی به ورق اضافه نمی شود لایه کامپوزیتی باعث افزایش مقاومت ورق در برابر حرارت و رطوبت شده و مانع از خوردگی محصول می شود. 

ورق 5000

یکی از مقاوم ترین ورق ها است که بیشترین مقاومت را در برابر خوردگی و پوسیدگی آب شور دارد و به همین جهت بدان ورق دریایی هم گفته شده. ورق 5000 وزن کمتری نسبت به انواع دیگر دارد و به همین جهت هم در صنایع هوایی مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول دارای سه سری: 5038، 5754 و 5052 است. 

ورق آلومینیوم 5000 در برابر آب شور مقاومت بالایی دارد

ورق 6000

یکی از ورق های آلومینیومی است که بیشترین مقاومت را در برابر خوردگی و اکسید شدن دارد. مواد تشکیل دهنده آن منیزیم و سیلیسیم است و موارد استفاده از این ورق بسیار متنوع و گسترده است؛ از ساخت قطعات هواپیما تا بدنه لوازم الکترونیکی و ... این ورق هم مانند نوع 5000 دارای سه سری مختلف با کمی تفاوت در خواص است: 6061، 6063 و 6082.

ورق 1000

یکی از خالص ترین ورق های آلومینیوم از لحاظ مواد تشکیل دهنده است. در این محصول بیشتر از 99 درصد آلومینیوم استفاده شده. این محصول قیمت مناسبی هم نسبت به سری های دیگر دارد چرا که هیچ موادی داخل آن به کار نرفته تا قیمت را بالا ببرد.

در مصارف معمولی از ورق آلومینیوم 1000 استفاده می کنند اما اگر به دنبال مقاومت فوق العاده هستید باید سراغ دیگر مدل ها بروید. سری های این مدل عبارت اند از: 1060، 1070، 110 و 1200. 

از لحاظ جنس و مواد تشکیل دهنده انواع دیگری از ورق های آلومینیومی وجود دارند مانند مدل های 3000 و 4000. با این حال پر استفاده ترین مدل ها و نمونه ها همین سه مدل ذکر شده در بالا است و بقیه به اندازه آن ها استفاده ای در صنایع ندارند. 

ورق آلومینیوم 1000 مقدار بیشتری آلومینیوم در خود دارد

کاربردهای ورق آلومینیوم

تا اینجا درباره خواص، ویژگی ها و انواع ورق های آلومینیومی صحبت کردیم. اما این محصول پر خاصیت و ویژه در چه صنایع و مصارفی کاربرد دارد و به طور کلی در ساخت چه محصولاتی مورد استفاده قرار می گیرد؟

در پاسخ باید بگوییم گستره آن ها بسیار بالاست و آلومینیوم یکی از محصولاتی است که با وجود اینکه استخراج سختی دارد اما کاربرد گسترده ای هم دارد. موارد استفاده آن را در ادامه بخوانید:

• در صنایع مربوط به هوا فضا برای ساخت بدنه هواپیما، مخزن سوخت و بال ها و بسیاری قسمت های دیگر به جهت سبکی زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.

• در ساخت و ساز و ساختمان سازی برای پنجره ها، درب ها، سقف و ناودانی ها و حتی ساخت گاراژ خودرو از آلومینیوم استفاده می کنند. 

• از آنجایی که ورق آلومینیوم قابلیت منحرف کردن گلوله کالیبری و گلوله های جنگی را دارد و در برابر ضربه ادوات جنگی مقاوم است برای ساخت زره جنگی از آن استفاده می کنند.

• فویل های آلومینیومی نیز مصارف گسترده ای دارند. از جمله در اغذیه فروشی ها برای بسته بندی ساندویچ ها و مواد غذایی و همچنین برای بسته بندی محصولات غیر خوراکی و روکش کردن خوراکی های باز و ... از این محصول استفاده می کنند. 

از ورق آلومینیوم استفاده های گسترده ای می شود

کلام پایانی

ورق آلومینیوم محصولی است که از سنگ معدنی آلومینیوم تولید می شود. این محصول مصارف گسترده ای دارد و به جهت ویژگی های خاص خود یعنی ضد زنگ بودن، سبکی و مقاومت در برابر حرارت بالا می توان در جاهای مختلفی از آن استفاده کرد. ورق آلومینیوم همچنین انواع گوناگونی دارد که به لحاظ ظاهر و میزان مقاومت با هم متفاوت هستند. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته