راهنمای خرید هواکش و فن تهویه؛ از تجهیزات تهویه مطبوع در محیط

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

هواکش و فن تهویه برای پاکیزگی هوا در محیط به کار می رود

راهنمای خرید هواکش و فن تهویه

هواکش و فن تهویه چیست؟

هواکش یا فن برای تهویه محیط و جابه جا کردن هوا مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله را خیلی از ما در خانه های خود مثلا در سرویس های بهداشتی، حمام و آشپزخانه استفاده می کنیم. اما در محیط های صنعتی بزرگ هم انواع بزرگتر و پیشرفته تر این فن ها برای تهویه و خارج کردن گازها و دودهای محیط استفاده می شود. 

از لحاظ ظاهری اغلب هواکش ها به شکل یک چرخه پروانه ای هستند. این پروانه ها که همان پره ها هستند به هاب دستگاه متصل هستند و از طریق نیروی الکتروموتور هوا را بین پره ها به چرخش در می آورند. البته ممکن است سیال گاز باشد به جای هوا. 

دستگاه های فن از طریق جریان الکتریکی کار می کنند. برای شروع به کار این سیستم ها نیاز به سیم کشی است. فن از طریق نیروی الکتروموتور به جریان می افتد. در واقع این نیرو از طریق سیم پیچ ها به هاب می رسد و هاب گره ها را به جریان می اندازد.

فن ها را می توان در وسایل تهویه مطبوع هم مشاهده کرد. در واقع اکثر تجهیزات تهویه یک فن داخلی دارند که هوا را داخل دستگاه به جریان می اندازد و به وسیله بخش خروجی به محیط منتقل می کند. 

استفاده از هواکش و فن تهویه در محیط های آلوده کاملا ضروری است

انواع هواکش و فن تهویه 

فن ها انواع مختلفی دارند و همان طور که گفتیم شیوه کار آن ها است که آن ها را از هم متمایز می کند. در حالت کلی سه نوع فن تهویه یا هواکش وجود دارد: نوع محوری، نوع سانتریفیوژ و نوع جریان متقابل. در ادامه با این سه نوع بیشتر آشنا خواهیم شد. 

فن جریان محوری

فن های محوری با نام آکسیال هم شناخته می شوند. این فن ها انواع کوچک و بزرگ دارند و یکی از پر استفاده ترین و در عین حال متنوع ترین انواع تهویه هستند. در این مدل جریان هوا در داخل فن به شکل موازی یا خطی با محور پراونه حرکت می کند. فن های آکسیال ساده هستند و نگه داری آن ها هم سخت نیست. 

همان طور که گفتیم این فن بسیار تنوع دارد. یکی از انواع آن فن پروانه ای است. این فن یک پروانه، تعداد کمی پره پهن، الکتروموتور و یک قاب دارد. فن های اکسیال می توانند در مکان های مختلف برای تهویه و خروج گازهای خطرناک مورد استفاده قرار گیرند.

در سرویس های بهداشتی، در کارخانه ها، انبارها، آزمایشگاه ها و ... این فن ها با توجه به نیاز محیط می تواند بزرگتر یا کوچکتر باشد اما معمولا اندازه اصلی آن ها خیلی بزرگ نیست. به همین جهت در صورتی که بخواهید برای محیط بزرگ استفاده کنید می توانید از چندین فن آکسیال استفاده کنید. 

نوع دیگر فن محوری نوع لوله محوری است. از لحاظ شکل ظاهری با نوع پروانه ای متفاوت است. در واقع پره ها داخل یک لوله یا محفظه قرار گرفته اند. از جهت راندمان کاری بسیار قوی تر از نوع قبلی هستند و به همین جهت برای مکان های بزرگ صنعتی یا محیط هایی با هوای آلوده مناسب تر هستند. معمولا در این مدل ها اتصال الکتروموتور به شکل مستقیم یا از طریق یک تسمه پولی صورت می گیرد. 

فن پره محوری سومین نوع هواکش های آکسیال است. اگر به این فن نگاهی بیاندازید از لحاظ اندازه بسیار بزرگتر از دو نوع قبلی است و تعداد پره های آن هم زیادتر است. این فن ها جریان هوایی با فشار خیلی زیاد تولید می کنند. عملکرد قوی دارند و برای مکان های بسیار بزرگ صنعتی و تجاری بهتر عمل می کنند. 

آخرین مدل فن آکسیال نوع سقفی است. فن های سقفی همان طور که واضح است داخل سقف نصب می شوند. در واقع هر زمان که شما فضای کافی برای فن دیواری نداشتید می توانید از نوع سقفی استفاده کنید. پروانه و موتور این فن ها قوی تر است و خارج از محیط نصب می شود و به همین دلیل صدای زیادی ندارند. فن آکسیال سقفی را می توان برای جریان هوا تنظیم کرد. 

هواکش و فن تهویه آکسیال 

فن سانتریفیوژ

در این مدل هواکش ها جریان گاز سیال است و از طریق نیروی گریز از مرکز داخل بدنه فن جابه جا می شود. در این مدل هوا در زاویه ای عمود بر قسمت ورودی حرکت کرده و به وسیله نیروی گریز از مرکز از ورودی به خارج فرستاده می شود. پروانه های فن هوا را حرکت می دهند و به خارج منتقل می کنند. 

یکی از ویژگی های این فن در مقایسه با نوع محوری آن است که جریان هوا از این هواکش ها با فشار بسیار بالاتر خارج می شود. اما حجمی که هوا خارج می شود اغلب کمتر از نوع آکسیال است. این فن ها را بیشتر در محیط هایی که آلودگی هوای زیادی وجود دارد یا دمای هوا بسیار بالاست استفاده می کنند.

در بعضی تجهیزات برقی بادی مانند سشوار یا تشک بادی از این فن ها استفاده می شود. این فن ها هم معمولا به سه دسته فوروارد، بک وارد و نوع شعاعی تقسیم می شوند که از لحاظ شکل پره ها با هم متفاوت هستند. 

هواکش و فن تهویه سانتریفیوژ

فن های جریان متقاطع

فن های جریان متقاطع را با نام فن مماسی یا تیوبی هم می شناسند. معمولا فن هایی که داخل تجهیزات تهویه مطبوع هستند از این دست هستند. پره های این فن معمولا به شکل خمیده و روبه جلو است. این پره ها داخل یک محفظه گردابی قرار دارند. در این مدل جریان هوا در سرتاسر پروانه فن حرکت کرده و در برخورد با پره ها فشار هوا را بالاتر می برد. 

هواکش و فن تهویه جریان متقاطع

روش انتخاب بهترین هواکش و فن تهویه

خب بسته به اینکه قرار است فن را برای کدام مکان استفاده کنید می توانید انتخاب های محدود تری داشته باشید. بعضی فن ها برای محیط های صنعتی مناسب تر هستند و بعضی دیگر تنها کارکردهای کوچک و خانگی دارند. در واقع باید دید شدت جریان باد و همچنین حجم باد فن ها چه میزان است. همان طور که گفتیم در انواع هواکش این میزان ها متفاوت است. 

مثلا فن های جریان متقاطع به تنهایی قابل استفاده نیستند و در داخل تجهیزات تهویه مطوبه مانند کولرها و اسپیلت ها کاربرد دارند. انواع فن محوری اغلب قدرت کمتر و حجم باد بیشتری دارند و سر و صدای آن ها هم زیاد است.

فن های سانتریفیوژ قدرت پرتاب باد بالاتری دارند و برای محیط های بسیار آلوده خوب هستند ضمنا صدای آن ها هم بسیار کم یا کلا بی صدا هستند. توجه به این موارد می تواند به شما در انتخاب بهترین هواکش صنعتی کمک کند.

کلام پایانی 

هواکش و فن تهویه یکی از تجهیزات مهم به ویژه در محیط هایی با هوای آلوده، غبار آلود و بسیار بسته است. این تجهیز می تواند برای ورود هوای سالم تر به محیط کمک کننده باشد و ضمنا آلودگی های هوا را تا حد زیادی خارج کند. فن های تهویه انواع مختلفی دارند و بر اساس نوع چرخش پره ها یا حرکت پروانه و در کل نوع عملکرد با هم متفاوت هستند. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته