تقویم تاریخ -14خرداد

مجموعه: تقویم تاریخ

1301ش:دولت تهران پس از بركناري سيد ضياء الدین طباطبایی یزدی از نخست وزیری، در خرداد 1301 بیست و پنج هزار تومان هزينه سفر به او داد تا كشور را داوطلبانه ترك كند و سيد ضياء از ايران رفت. طبق برنامه ريزي دولت لندن كه هنوز سيد ضياء را براي روز مبادا لازم داشت، وي سال ها در فلسطين كه توسط انگلستان اداره مي شد اقامت كرد كه پس از اشغال نظامي ايران در شهريور 1320(آگوست 1941) به كشور بازگشت و از شهر يزد ـ زادگاه خود ـ به نمايندگي مجلس انتخاب گرديد و اعتبارنامه وي برغم مخالفت شديد دكتر مصدق كه او را عامل يك دولت خارجي (انگلستان) اعلام كرده بود تصويب شد. سيد ضياء تا پايان عمر در ملك خود ـ سعادت آباد (نه چندان دور از ونك ـ تهران) اقامت داشت. محمدرضاشاه ضمن ادامه ظاهر دوستانه با او، محرمانه به ژاندارمري تهران كه انتظامات خارج از محدوده پايتخت را در دست داشت دستورداده بود كه با گماردن مامور مخفي (از اطلاعات ژاندارمري و پاسگاه ونك) رفت و آمدها و ديدارها و مراجعين اورا زير نظر داشته باشد و ژاندارمري تهران گاهي و عمدتا در روزهاي تعطيل كه شمار مراجعين سيد ضياء چشمگير بود، به بهانه مبارزه با فساد علني (عمل منافي عفت در اتومبیل در زمین ها و تپه هایی که بعدا شهرک غرب و زندان اوین بر روی آنها ساخته شد)، در این محل ها که مشرف به سعادت آباد بود جيپ مسلح و ماموران داراي دوربين مستقر مي ساخت.

1952م:در پی پیشنهاد دانكن سندز (ساندز) سياستمدار، دولتمرد انگليسي و داماد وينستون چرچيل نخست وزير وقت، چهارم ژوئن 1952 یک مقام انگلیسی دیگر از گروه محافظه کاران نیز برای حل مسئله ایران پیشنهاد کرده بود که تاجیک های افغانستان تحریک شوند و با قراردادن ابزار تبلیغ در دسترسشان، ادعای همه ایران را به پایتختی شهر هرات کنند که این نظریه هم به این دلیل که نیمی از تاجیکها در منطقه فرارود زندگی می کنند و از اتباع شوروی هستند و هرگونه اقدامی از آن دست به سیاست توسعه طلبانه مسکو کمک خواهد کرد ردّ شده بود. 21ماه مه 1952 (ارديبهشت 1331و 14 ماه پس از ملي شدن نفت ايران) دانکن ساندز سياستمدار، دولتمرد انگليسي و داماد وينستون چرچيل نخست وزير وقت به پارلمان انگلستان پيشنهاد كرده بود كه آسانترين راه حل مسئله اي به نام «ايران» كه به وجود آمده بود اين است كه ايران بارديگر ميان دولتهاي لندن و مسكو (مطابق توافق سن پترزبورگ آگوست 1907) قسمت شود!. وي كه در پارلمان انگلستان سخن مي گفت، اضافه كرده بود: «محاصره اقتصادي ايران به تنهایی موثر واقع نخواهد شد و حمله نظامی بدون توافق قبلی با مسکو، به تصرف ایران توسط شوروی منجر خواهد شد که دولت واشنگتن چنین اجازه ای را به ما (لندن) نخواهد داد زیرا که راندن شوروی از ایران، برای غرب امکان پذیر نخواهد بود».

1332ش:از خرداد 1332 پرداخت دستمزد کارکنان دولت ایران طبق اشل ترميم شده وقت آغاز شده بود. در اين اشل، حقوق كارمند پايه يك (تازه استخدام) 150 تومان (1500 قران، مساوی با 21 دلار) و از لحاظ ریالی به مراتب كمتر از يك هزار و دویستم آن در سال 1388 تعيين شده بود. طبق اين جدول، حقوق آخرين پايه آن زمان (پايه 9 با نزدیک به 30 سال سابقه کار) ششصد و نود و دو تومان در ماه (با نرخ تسعیر آن زمان، نزدیک به صد دلار) بود. متوسط دستمزد یک کارمند دولت ایران در سال 1388 (سال 2009) هشتصد دلار و بازنشسته دولتی هفتصد دلار (بالاتر از متوسط آن در آمريکا) است. افزایش دستمزد و مستمری کارکنان دولت که از سال 1388 (سال 2009) آغاز شده است این بحث را به میان آورده است که آیا دولت ایران قادر به پرداخت این پول در صورت کاهش بهای بین المللی نفت و وقوع رویدادهای غیر مترقبه خواهد بود یا نه؟!.

1335ش:در پي چند نشست، در خردادماه 1335 (ژوئن 1956) وزارت فرهنگ وقت (آموزش و پرورش، علوم، هنر و ...) تصميم گرفت كه با توجه به بزرگ شدن شهر تهران نواحي آموزشي اين شهر را كه به ده ناحيه (بعدا 11 ناحيه) تقسيم شده بود زير نظر يك مدير كل قراردهد و دكتر فاطمي (بعدا موسس يك مدرسه عالي غير دولتي در ونك) و از مقامات آن وزارت مامور اجراي اين تصميم شده بود كه ساختماني را كه در زمين دبستان دولتي نظامي (مشرف به خيابان شمالي پارك شهر) ساخته شده بود محل اين اداره كل تعيين كرد ولي سه ماه طول كشيد تا يك مقام آموزشي كشور حاضر شد مدير كل آموزش و پرورش تهران شود زيرا كه خزانه كشور از پول تهي بود و قبول چنين مقامي با آن بي پولي جز درد سر چيز ديگري نداشت. در آن زمان درآمد ايران از نفت خود چندان چشمگير نبود. بالاخره پس از سه ماه تلاش و درخواست «التماس گونه» از اين و آن، «مصطفي زماني» حاضر به قبول مديركلي آموزش و پرورش تهران شد. نخستين مشكل او نداشتن ميز و صندلي براي نشستن در اطاق تازه ساز مديركلي بود و .... در آن زمان، یافتن افرادی که حاضر به قبول مقام دولتي باشند خالي از چنين مشكلاتي نبود.

1358ش:در اين روز از خرداد سال 1358 دريادار مدني كرماني استاندار وقت خوزستان صدام حسين را متهم به ارسال اسلحه به ايران و عامل تحريك برخي عوامل درخوزستان كرد و اطمينان داد كه از تماميت خوزستان محافظت خواهد شد و گفت كه اگر يك وجب از خاك خوزستان از دست رود حاضر است او را اعدام كنند. در ناآرامي هاي خوزستان كه بوي ضد ميهني از آن به مشام مي رسيد 23 تن كشته و شماري مجروح و 120 نفر هم دستگير شده بودند. با بكارگيري واحدهاي ارتش، بالاخره اين غائله پايان يافت.

1979م:هفته یکم ژوئن 1979 (نیمه خرداد 1358) تيراژ روزنامه اطلاعات به سردبیری غلامحسین صالحیار (متوفی در دسامبر 2006) از هشتصد و پنجاه هزار نسخه در روز (13 برابر جون 2009) تجاوز كرده بود. پس از انقلاب و تا مدتي، روزنامه هاي تهران با حداقل آگهي منتشر مي شدند زيرا كه كسب و كار تحت الشعاع تحولات سياسي روز قرار گرفته بود و بنابراين افزايش تيراژ (بيش از آن) سودآور نبود و چون دو روزنامه بزرگ وقت حاضر به چاپ كردن نسخه هاي بيشتري نبودند، در ایران فروش روزنامه بازار سياه پيدا كرده بود و در اين بازار، گاهي هر نسخه روزنامه تا پنج برابر بهاي رسمي بفروش مي رسيد. در آن وقت بهرام مسعودي مديريت روزنامه اطلاعات را برعهده داشت. اين روزنامه و همتاي آن كيهان نزديك به سه ماه بعد مصادره شدند و ظرف هشت ماه بيشتر نويسندگان و روزنامه نگاران اين دو موسسه مطبوعاتي قديمي بركنار شدند و به نویسندگان اطلاعات، غرامت اخراج هم پرداخت نشد. بيش از يك دهه بعد، موسسان روزنامه های همشهري و ايران با كمك و استفاده از تجربه و مهارت همين روزنامه نگاران خانه نشين آن دو روزنامه را راه اندازي كردند و موفق شدند. اين پيشرفت يك بار ديگر ثابت كرد كه مخاطبان، روزنامه را به خاطر مطالبش مي خرند نه صاحبش. از آن خيل روزنامه نگاران قديمي، اينك در همشهري تنها دو - سه نفر باقي مانده و در روزنامه ايران؛ هيچ، ودر غیاب چنین روزنامه نگارانی، و نيز پيدايش رسم اجاره دادن نشريات به افراد خارج از حرفه (زيرا که به ندرت ديده شده است به اهل خبر و و حرفه زورناليسم و روزنامه نگاران قديمي پروانه نشر داده شده باشد) و مسائل ديگر، ژورنالیسم ایران دارد از استاندارد مقرر خارج می شود.

219م:امروز 219 سال از اجراي نخستين قانون مهاجرت به فدراسيون آمريكاي شمالي (مهاجرنشين پيشين انگلستان ـ ايالات متحده) مي گذرد كه در 26 مارس 1790 به تصويب رسيده و پس از طي مراحل و تشريفات مرسوم به اجرا گذارده شده بود. اين قانون تنها به سفيدپوستان اجازه مهاجرت و تابعيت مي داد (زردپوستان حق مهاجرت نداشتند و سياهپوستان برده بودند و كالا بشمار مي رفتند و خريد و فروش مي شدند ـ تابعيت آمريكا (نچرالايزد شدن فردي كه در كشوري ديگر به دنيا آمده باشد) حق افراد آزاد و سفيدپوست بود). تا آن زمان كه از استقرار انگليسي ها در آن منطقه 183 سال گذشته بود مهاجرت قيد و بندي نداشت و چون در جريان جنگ استقلال، برخي از مهاجران تازه وارد به نيروهاي نظامي دولت لندن در سركوب بپاخاستگان استقلال طلب كمك كرده بودند داشتن ضابطه براي مهاجرت لازم آمده بود.

منبع:www.iranianshistoryonthisday