مدارگرد مریخ اروپا دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای «3I/ATLAS» را رصد کرد
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, ۱۶ مهر ۱۴۰۴ ۱۱:۵۲
به گزارش ایسنا به نقل از اسپیس، دنباله‌دار «3I/ATLAS» روز سوم اکتبر در فاصله ۳۰ میلیون کیلومتری مریخ قرار گرفت. مدارگرد «اگزومارس»(ExoMars) آژانس فضایی اروپا برای ثبت این نمای نزدیک آماده بود و با استفاده از سیستم تصویربرداری «CaSSIS» خود، تصاویری را از این دنباله‌دار گرفت.
«نیک توماس»(Nick Thomas)، پژوهشگر ارشد سیستم CaSSIS در بیانیه منتشرشده توسط آژانس فضایی اروپا، گفت: این رصد برای این سیستم بسیار چالش‌برانگیز بود. این دنباله‌دار حدود ۱۰هزار تا ۱۰۰ هزار برابر کم‌نورتر از هدف معمول ماست.
دنباله‌دار 3I/ATLAS در ماه ژوئیه گذشته توسط رصدخانه «سامانه هشدار نهایی برخورد سیارک به زمین» یا «اطلس»(ATLAS) در شیلی کشف شد. عبارت 3I در نام دنباله‌دار نشان می‌دهد که این سومین جرم میان‌ستاره‌ای مشاهده‌شده مورد تایید در منظومه شمسی ما پس از «۱آی/اوموآموآ»(1I/'Oumuamua) کشف‌شده در سال ۲۰۱۷ و «بوریسف/۲۱»(2I/Borisov) کشف‌شده در سال ۲۰۱۹ است.
ستاره‌شناسان مشتاق هستند درباره چنین بازدیدکنندگانی که ممکن است اطلاعاتی را درباره قلمروهای دوردست و اسرارآمیز با خود داشته باشند، تا حد امکان اطلاعات کسب کنند. مقامات آژانس فضایی اروپا گفتند: همه سیاره‌ها، قمرها، سیارک‌ها، دنباله‌دارها و همه شکل‌های زندگی در منظومه شمسی ما منشأ مشترکی دارند، اما دنباله‌دارهای میان‌ستاره‌ای، بیگانگان واقعی هستند و سرنخ‌هایی را درباره شکل‌گیری جهان‌های بسیار فراتر از جهان ما را در خود جای داده‌اند.
درباره 3I/ATLAS، این سرنخ‌ها نشان‌دهنده یک منشأ باستانی و در عین حال عجیب هستند. ستاره‌شناسان معتقدند این قدیمی‌ترین دنباله‌دار مشاهده‌شده تا به امروز است و تولد آن شاید سه میلیارد سال پیش از تولد منظومه شمسی ما رخ داده باشد.
مشاهدات مدارگرد اگزومارس که در سال ۲۰۱۶ به مریخ رسید تا متان و سایر گازهای کمیاب را در جو آن پیدا کند، بخشی از یک کمپین هماهنگ آژانس فضایی اروپا برای مطالعه 3I/ATLAS هنگام عبور از منظومه شمسی بود.
مدارگرد «مارس اکسپرس»(Mars Express) آژانس فضایی اروپا که از سال ۲۰۰۳ در حال گردش به دور سیاره سرخ است نیز در روز سوم اکتبر تلاش کرد از این دنباله‌دار عکس بگیرد. مقامات آژانس فضایی اروپا در همان بیانیه گفتند: دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند 3I/ATLAS را در تصاویر مارس اکسپرس مشخص کنند، زیرا این تصاویر با زمان نوردهی تنها ۰.۵ ثانیه (حداکثر زمان برای مارس اکسپرس) در مقایسه با پنج ثانیه برای اگزومارس گرفته شده‌اند.
«کالین ویلسون»(Colin Wilson)، دانشمند پروژه مارس اکسپرس و اگزومارس در آژانس فضایی اروپا گفت: اگرچه مدارگردهای مریخ ما همچنان به ارائه کمک‌های چشمگیر به علم مریخ ادامه می‌دهند، اما دیدن واکنش آنها به موقعیت‌های غیرمنتظره‌ای از این دست همیشه هیجان‌انگیز است. مشتاقانه منتظرم ببینم داده‌ها پس از تجزیه و تحلیل بیشتر چه چیزی را نشان می‌دهند.
در ماه‌های آینده، فضاپیماهای دیگری نیز به این جرم یخی چشم خواهند دوخت؛ از جمله «کاوشگر قمرهای یخی مشتری»(JUICE) آژانس فضایی اروپا که در مسیر سیاره مشتری است.
کاوشگر JUICE جست‌وجوی خود را برای یافتن دنباله‌دار 3I/ATLAS از دوم نوامبر آغاز خواهد کرد؛ یعنی تنها سه روز پس از آن که این دنباله‌دار به نزدیکترین فاصله خود از خورشید برسد. احتمالاً در این مرحله، 3I/ATLAS در وضعیت فعال‌تری خواهد بود و به JUICE یک فرصت واقعی را برای یافتن آن خواهد داد؛ حتی با وجود این که کاوشگر مشتری در روز سوم اکتبر نسبت به کاوشگرهای مریخ آژانس فضایی اروپا از دنباله‌دار دورتر خواهد بود.
