نوزدهمین روز متوالی آلودگی هوای اصفهان در نخستین ماه پاییزی | خشکی زاینده‌رود و آزمون سیاست‌گذاری آبی در سطح ملی
- مجموعه: اخبار اجتماعی
- تاریخ انتشار : شنبه, ۱۹ مهر ۱۴۰۴ ۱۰:۵۴
به گزارش مهر، شاخص کیفیت هوای کلانشهر اصفهان بر اساس داده‌های ۱۵ ایستگاه سنجش فعال در ۲۴ ساعت منتهی به هشت صبح روز شنبه نوزدهم مهر با میانگین ۱۰۸ AQI برای نوزدهمین روز پیاپی در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس است.
بر اساس داده‌های سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان محیط‌زیست (منطقه اصفهان) شاخص هوای این کلانشهر امروز در ایستگاه خیابان ۲۵ آبان با عدد ۱۱۴، خیابان پروین اعتصامی ۱۲۲، بزرگراه خرازی ۱۰۷، دانشگاه صنعتی ۱۲۶، خیابان رهنان ۱۳۷، زینبیه ۱۱۱، خیابان فیض و بولوار کاوه ۱۰۹، کردآباد ۱۳۶، خیابان میرزا طاهر ۱۰۶ و ولدان ۱۱۰ AQI وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس را نشان می‌دهد.
شاخص هوای اصفهان همچنین در ایستگاه پارک زمزم ۹۹، خیابان رودکی ۶۷، سپاهان‌شهر ۸۰ و خیابان فرشادی ۹۴ AQI قابل قبول است.
امروز همچنین شاخص هوای خمینی‌شهر در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس و در قهجاورستان برای عموم افراد جامعه ناسالم است.
هواشناسی اصفهان اعلام کرده است که شرایط سکون و پایداری جوی و غبارآلودی هوا به ویژه در ساعات اولیه روز در مناطق مرکزی و صنعتی، شمال و شرق استان منجر به کاهش کیفیت هوا می‌شود. این شرایط تا اواسط هفته جاری ادامه دارد.
شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.
این شاخص به طور معمول برای پنج آلاینده هوا شامل مونوکسیدکربن (CO) ، اُزن (O۳) ، دی اکسید نیتروژن (NO۲) ، دی اکسید گوگرد (SO۲) و ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون (PM۲.۵) اندازه گیری و به طور روزانه در ایستگاه های پایش هوا، ثبت می شود.
شاخص کیفی هوا (Air Quality Index) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق (ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.
***
خشکی زاینده‌رود و آزمون سیاست‌گذاری آبی در سطح ملی
احیای زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی یک اولویت ملی است و باید در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان در کشور، موردتوجه جدی قرار گیرد.
به گزارش فارس، زاینده‌رود یا زنده‌رود، رگ حیات استان اصفهان است. فارغ از ابعاد کشاورزی، محیط زیستی و صنعتی، این رودخانه زندگی‌بخش به‌عنوان نماد هویتی و فرهنگی شناخته می‌شود. با همین نگاه بود که زاینده‌رود به‌عنوان ۱۱۸ اُمین اثر طبیعی، توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
زاینده‌رود از سال ۱۳۸۶ جریان دائمی خود در کل مسیر را از دست‌داده و خشک‌شدن آن در شهر اصفهان از نظر توریستی و نگاه فرهنگی ساکنان شهر به رودخانه بسیار تأثیرگذار بوده، در طی این سال‌ها روز‌های محدودی بستر زاینده‌رود در شهر اصفهان دارای آب بوده است.
روز زاینده‌رود در تقویم رسمی کشور ثبت شود
علی صالحی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان از مدیران و نمایندگان اصفهان خواست در شورای عالی انقلاب فرهنگی یا نهادهای مرتبط پیگیری کنند تا روز زاینده‌رود به‌عنوان نماد وحدت و مطالبه مردمی برای احیای این رود تاریخی، در تقویم رسمی کشور ثبت شود.
به گفته او، اکنون بیش از 2 برابر منابع موجود در حوزه آب زیرزمینی و سطحی، بارگذاری صورت گرفته و در کنار برداشت‌های غیرمجاز، حذف مصارف بی‌رویه و تأمین منابع جدید باید همزمان در دستور کار قرار گیرد تا بحران مهار شود.
صالحی می‌گوید: بر اساس آمار رسمی، در سه دهه اخیر بیش از یک میلیون نفر جمعیت مولد از استان‌های چهارمحال و بختیاری و خوزستان به اصفهان مهاجرت کرده‌اند و این مسئله فشار مضاعفی بر منابع آبی استان وارد کرده است.
زاینده‌رود، روح زندۀ ایران مرکزی است
زاینده‌رود، تنها یک رودخانه نیست؛ روح زندۀ ایران مرکزی و نشانه‌ای از پیوند و همبستگی عمیق انسان با محیط زیست و جوامع محلی است.
این رود زندگی‌بخش به‌ويژه از حدود سه دهۀ پیش، گرفتار ناپایداری‌هایی در زمینۀ جریان دائمی زیست محیطی و نیز تأمین آب برای بهره‌وران طبیعی و انسانی خود شده است.
اگر تا یک دهۀ قبل موضوع بحران ناپایداری جریان زاینده‌رود و خشکی تالاب بین‌المللی گاوخونی به‌عنوان یک معضل محیط‌زیستی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی مطرح می‌شد، در طی دهۀ اخیر، به دلیل تأمین‌نکردن آب سطحی و فشار بر منابع آب زیرزمینی و نیز عدم تغذیه آبخوان‌های حوضۀ آبریز زاینده‌رود با مسیر طبیعی رودخانه و شاخ آبه‌هایش مادی‌ها که آب را به‌تمامی تاروپود شهر می‌رسانده، پیامد شوم فرونشست زمین به‌ویژه در شهر تاریخی اصفهان نیز ایجاد شده است که در برخی از مناطق شهر به میزان ۱۵ سانتیمتر در سال رسیده است.
ایجاد شکاف‌های عمیق و فروریزی بخش‌هایی از ابنیه و آثار تاریخی متعلق به فرهنگ بشری، با قدمت هزار‌ساله، تخلیۀ مدارسِ در معرض خطر و نیز منازل مسکونیِ در حال فروریزش، از جمله پیامدهای این پدیدۀ روبه‌رشد است.
انتشار ریزگردهای حاوی مواد سمی از تالاب بین‌المللی گاوخونی و حتی از بستر خشک زاینده‌رود تا شعاع چند صد کیلومتر، نشان‌دهندۀ اهمیت مسئله ملی بودن معضلات خشکی این رودخانه و تالاب بین‌المللی گاوخونی است.
زاینده رود تنها متعلق به مردم اصفهان نیست، بلکه یک ثروت ملی است
داریوش گل علیزاده، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان می‌گوید: زاینده‌رود تنها یک رودخانه نیست؛ بلکه نمادی است از پیوند دیرین انسان و طبیعت، سرچشمه حیات و پایداری فرهنگی و اقتصادی مردم این خطه و استان‌های مجاور است.
وی ادامه می‌دهد: متأسفانه در سال‌های اخیر، زاینده‌رود با چالش‌های جدی مواجه شده است که مهمترین آنها خشک‌شدن تالاب بین‌المللی گاوخونی و تشدید فرونشست در جای‌جای استان اصفهان است. توسعه بی‌رویه کشاورزی، باغداری و پرورش ماهی در بالادست و فعالیت‌های آب بر، به‌عنوان یکی از مهمترین حوضه‌های آبریز زاینده‌رود، فشار زیادی بر منابع آبی وارد کرده و به حیات این رودخانه تاریخی و فرهنگی آسیب‌زده است.
به گفته گل علیزاده، باتوجه‌به تداوم خشکسالی، این وضعیت موجب تهدید اکوسیستم‌های طبیعی، کاهش پوشش گیاهی، خشک‌شدن فضای سبز و باغات، آسیب به تالاب بین‌المللی گاوخونی، تشدید فرونشست و افت کیفیت زندگی مردم شده است. حفظ و احیای زاینده‌رود، نیازمند مشارکت و همکاری همه مردم و مسئولان در تمامی استان‌های واقع در حوضه آبریز آن و مسئولان ملی است و باید به یک مطالبه عمومی تبدیل شود.
مدیرکل محیط‌زیست استان اصفهان از مردم شریف استان اصفهان و همچنین مردم استان‌های چهارمحال‌وبختیاری، یزد، فارس و دیگر مناطق حوضه آبریز زاینده‌رود، دعوت کرد که همچون همیشه با همدلی، مشارکت فعال و رعایت حقابه‌ها و مصرف بهینه آب، در مسیر حفظ این میراث طبیعی و فرهنگی همگام شوند، همه یک تن، یادآور «چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار» شویم.
وضعیت کنونی زاینده‌رود یادآور این حقیقت است که آب، صرفاً مایۀ حیات نیست، بلکه اساس همبستگی، امنیت و پایداری سرزمین است.
احیای زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی یک اولویت ملی است و باید در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های کلان در کشور، موردتوجه جدی قرار گیرد.
