احادیثی از ائمه درباره روز عاشورا

مجموعه: احادیث و سخنان بزرگان

احادیثی از ائمه درباره روز عاشورا

حدیث هایی از ائمه در مورد روز عاشورا

روز عاشورا، نقطه عطفی در تاریخ بشریت و یادآور رشادت ها و مظلومیت امام حسین (ع) و یاران باوفایشان است. در این روز، حماسه ای جاودانه رقم خورد که تا ابد در قلب و جان آزادگان و موحدان جهان طنین انداز خواهد بود.

اهمیت عزاداری در تاسوعا و عاشورا از نظر امام صادق  (ع) :

امام صادق (ع) فرمود: و أمّا یوم عاشورا فیوم أصیب فیه الحسین (ع) صریعاً بین أصحابه و أصحابه حوله صرعی عراة؛ عاشورا روزی است که حسین (ع) میان یارانش کشته شد و بر زمین افتاد. یاران او نیز پیرامون او به خاک افتاده و عریان بودند.

روز نهم محرم، تاسوعای سال 61 هجری امام حسین و یارانش در محاصره نیروهای دشمن بودند. در این روز دشمن آب را به روی اهل بیت امام حسین (ع) و یاران او بسته بود.

این روز به دلیل این که بر اهل بیت سخت گذشت و شاید یکی از روزهای بسیار سخت و مصیبت بار برای خاندان پیامبر بود،به عنوان تاسوعای حسینی، مورد توجه شیعیان قرار گرفت.

امام صادق (ع) فرمودند: «تاسوعا روزی است که حسین (ع) و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شامیان بر ضد آنان گرد آمد. ابن زیاد و عمر سعد از فراهم آمدن آن همه سوار خوشحال شدند و آن روز، حسین (ع) و یارانش را ناتوان شمردند و یقین کردند دیگر برای او یاوری نخواهد آمد و عراقیان او را پشتیبانی نخواهند کرد».

عاشورا از نظر امام سجاد (ع) :

حضرت سجاد (ع) که خود از نزدیک شاهد حوادث عاشوراء بود هرگز آن را فراموش نکرد و تا آخر عمر برای حوادث آن اشک ریخت و دیگران را نیز تشویق می کرد، هرگاه چشمش به غذا و آب می افتاد گریه می کرد. روزی یکی از خدمتگذاران آن حضرت عرض کرد: آیا هنوز زمان پایان حزن و اندوه شما فرا نرسیده است.

فرمودند: وای بر تو! یعقوب دارای دوازده فرزند بود خداوند یکی از آنان را از جلوی چشمش دور و پنهان کرد. چشمان یعقوب از اندوه سفید شد در حالی که یوسف زنده بود. امّا من در جلو چشمانم شاهد بودم که پدرم،برادرم، عمویم هفده تن از اهلبیتم و گروهی از یاران پدرم را به قتل رساندند، و سرهایشان را از تن جدا کردند آنوقت چگونه اندوه من به پایان برسد. علاوه بر آن در کربلا ناموس اهلبیت به اسارت رفت که این داغ را هرگز نمی شود فراموش کرد.

و همچنین نقل شده است که امام سجاد (ع) به عبیداللّه بن عباس بن علی نگاه کرد و اشکش جاری شد سپس فرمود: «هیچ روزی سخت تر از روز احد برای رسول (ص) نبود که در آن روز عمویش حضرت حمزه، شیر خدا و شیر رسول خدا(ص) کشته شد و بعد از آن روزی سخت تر از روز موته نبود که پسرعمویش جعفر بن ابی طالب کشته شد.

سپس فرمود: هیچ روزی مثل (روز عاشورا) روز امام حسین (ع) نیست (چرا که) سی هزار نفر که به گمان خود امّت پیغمبر (ص) بودند، جمع شدند و هر یک قربةً الی اللّه برای کشتن پسر پیغمبر(ص) خود را آماده کرده بودند، در حالی که آن حضرت آنها را نصیحت و موعظه کرد، امّا نصیحت پذیر نشدند تا این که او را از راه دشمنی، مظلومانه کشتند.»

و در ماه مبارک رمضان نیز حضرت هنگام افطار به یاد روز عاشورا می افتاد و می فرمود: «وا کربلا واکربلا» و این جمله را همواره تکرار می کرد که «کشته شد پسر رسول خدا در حالی که خایف بود! کشته شد پسر رسول خدا در حالی که تشنه بود» این جملات را آنقدر تکرار می کرد و گریه می کرد که لباسش بر اثر اشک خیس می شد.

روز عاشورا از نظر امامان

احادیثی از ائمه درباره روز عاشورا :

العاشِرُ مِنهُ [أي مِن مُحَرَّمٍ ] قُتِلَ سَيِّدُنا أبو عَبدِ اللّه ِ الحُسَينُ بنُ عَلِيٍّ مِن سَنَةِ إحدى و سِتّينَ مِنَ الهِجرَةِ و هُوَ يَومٌ يَتَجَدَّدُ فيهِ أحزانُ مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله و شيعَتِهِم . و جاءَتِ الرِّوايَةُ عَنِ الصّادقِينَ عليهم السلام بِاجتِنابِ المَلاذّ فيهِ، و إقامَةِ تَبيينِ المَصائِبِ، وَ الإمساكِ عَنِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ إلى أن تَزولَ الشَّمسُ، وَ التَّغَذّي بَعدَ ذلِكَ بِما يَتَغذّى أصحابُ المَصائِبِ ؛ كَالأَلبانِ و ما أشبَهَا دونَ اللَّذيذِ مِنَ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ و يُستَحَبُّ فيهِ زِيارَةُ المَشاهِدِ، وَ الإكثارُ مِنَ الصَّلاةِ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِهِ ، وَ الاِبتِهالُ إلَى اللّه ِ بِاللَّعنَةِ عَلى أعدائِهِم و ظالِميهِم.

دهم محرم، روز كشته شدن سرور ما ابا عبد اللّه الحسين عليه السلام در سال 61 هجری قمری است. روزى است كه اندوه هاى محمّد و آل محمّد و شيعيانشان تجديد مى شود. از امام صادق و امام باقر عليهما السلام روايت شده كه در اين روز از سكوت و گوشه گيرى پرهيز شود و در آن آيين عزادارى بر پا شود و مصائب اهل بيت عليهم السلام بازگو گردد و از خوردن و آشاميدن تا ظهر عاشورا خوددارى شود و پس از ظهر آن روز هم به غذاى سوگوار، مانند شير اكتفا شود؛ بى آنكه از خوردنى و آشاميدنى خوش طعم استفاده شود. در اين روز، زيارت مشاهد و زياد صلوات فرستادن بر محمّد و آل محمّد عليهم السلام و استغاثه به درگاه خداوند با لعن بر دشمنان اهل بيت عليهم السلام و ستم كنندگان بر آنان، مستحب است.

امام باقر(ع) فرمودند :

"هر کس که روز عاشورا را روز مصیبت و اندوه و گریه خود قرار دهد، خداوند عزوجل روز قیامت را روز شادی و سرور او قرار خواهد داد." (بحارالانوار، ج 44، ص 284)

امام صادق (ع) فرمودند :

من زار الحسین علیه السلام یوم عاشورا وجبت له الجنة.

هر کس که امام حسین علیه السلام را در روز عاشورا زیارت کند بهشت بر او واجب می شود.

امام صادق عليه‏ السلام فرمودند :

إنَّ يَومَ الحُسَينِ أعظَمُ مُصيبَةً مِن جَميعِ سائِرِ الأيّامِ؛

روز شهادت امام حسين عليه‏ السلام سوگناك‏ترين روزهاست.

امام صادق عليه‏ السلام فرمودند :

من باب عند قبرالحسین علیه السلام لیلة عاشورا لقى الله یوم القیامة ملطخا بدمه کأنما قتل معه فى عرصة کربلا.

کسى که شب عاشورا در کنار مرقد امام حسین علیه السلام سحر کند روز قیامت در حالى به پیشگاه خدا خواهد شتافت که به خونش آغشته باشد، مثل کسى که در میدان کربلا و در کنار امام حسین علیه السلام کشته شده باشد.

امام رضا علیه السلام فرمودند :

من کان یوم عاشورا یوم مصیبته و حزنه و بکائه جعل الله عز و جل یوم القیامة یوم فرحه و سروره.

هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را برای او روز شادی و سرور قرار می دهد. (بحار الانوار، ج 44، ص .284)

امام رضا (ع) فرمودند : 

«با فرا رسیدن ماه محرم پدرم موسی بن جعفر(ع) با چهره خندان دیده نمی شد و حزن و اندوه سراسر وجودش را فرا می گرفت «فاذا کان الیوم العاشر منه کان ذلک الیوم، یوم مصیبته و حزنه و بکائه؛ آن روز روز مصیبت، اندوه و گریه آن حضرت بود.»

اینها تنها نمونه ای از احادیث متعددی هستند که ائمه اطهار (ع) در وصف روز عاشورا و فضیلت عزاداری برای سیدالشهدا (ع) بیان کرده اند.

عاشورا، روزی برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره امام حسین (ع) و یاران باوفایش، و روزی برای تجدید پیمان با آرمان های والای نهضت عاشورا است.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته