فضیلت و احکام روزهی شش روز از ماه شوال
- مجموعه: اعمال مستحبی
روايت است که رسول الله (صلی الله عليه و آله) فرموده است:
«من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال كان كصيام الدهر»
هرکه ماه رمضان را روزه بگيرد، سپس در پي آن شش روز از ماه شوال را روزه بگيرد؛ اجرش همچون روزه گرفتن در تمام دهر (زمانه) میباشد.
مراد از دهر (زمانه) دراين حديث سال ميباشد به اين معني که تمام سال را روزه گرفته باشد. پس اگر کسى بطور دوامدار هر سال همين شش روز را روزه بگيرد به اين معناست که تمام زمانه و يا عمرش را روزه گرفته است.
و همچنین روايت کردهاند که رسول الله (صلی الله عليه و آله) فرمود:
«جعل الله الحسنة بعشر أمالها فشهر بعشرة أشهر وصيام ستة أيام بعد الفطر تمام السنة»
خدای متعال يک حسنه را به ده برابر گردانيده است، بناءً يک ماه (ماه رمضان) برابر به ده ماه بوده، وشش روز بعد از فطر را روزه گرفتن يک سال را پُره ميسازد.
و در لفظی چنين آمده است:
«صيام شهر رمضان بعشرة أشهر، وصيام ستة أيام بشهرين فذلك صيام السنة»
روزه داشتن ماه رمضان برابر به ده ماه بوده، وروزه داشتن شش روز برابر به دو ماه ميباشد، اينست روزه گرفتن همۀ سال.
صحيح الترغيب والترهيب
فضيلت روزه گرفتن شش روز ازشوال:
1- چنانچه گذشت او روزۀ يک ساله را تمام ميسازد.
2- نشانۀ محبت و رغبت در طاعت است، چون انسان مسلمان بعد از آنکه يک ماه رمضان را روزه گرفت؛ آنچه بر او فرض بود ادا شد و از عهدۀ او بيرون شد، باز هم او بالاي آن شش روز ديگر را به اختيار و رغبت خود بخاطر رضاي الله و بدست آوردن اجر و ثواب؛ روزه مي گيرد.
3- روزه گرفتن شش روز از شوال مانند سنن رواتب نمازها است، که کمبودي فرض را پُره ميسازد، و همه ميدانيم که در روزۀ ما در ماه رمضان حتمًا چيزي از کوتاهي و خلل وارد شده است که نياز به تکميل کردن دارد.
4- نشانۀ قبوليت و پذيرفتن روزۀ ماه رمضان است، چون يکي از نشانههاي قبول آن است که در پي طاعت، طاعت ديگري انجام دهد.
5- يک نوع شکر و سپاسگزاري است آن ذات بلند و والا را که بندۀ خود را کمک وياري بخشيد تا اينکه يک ماه رمضان را کاملاً روزه گرفت، واگر لطف و مهرباني اوتعالي نميبود، هرگز اين بندۀ ضعيف و بيچاره نميتوانست که يک روز را روزه بگيرد، چه رسد که يک ماه را روزه بگيرد.
سوالهای رایج دربارهی روزه شش روز در ماه شوال
- اين شش روز از چه وقت آغاز گرديده و چه وقت به پايان ميرسد؟
اين شش روز از روز دوم شوال آغاز گرديده و تا آخرين روز شوال دوام دارد. چون روز اول شوال عيد فطر است که آن روز را روزه گرفتن جايز نيست، و در حديث ثوبان آمده است که «وصيام ستة أيام بعد الفطر».
- آیا باید روزه شش شوال به صورت پی در پی گرفته شود یا به صورت پراکنده امکان پذیر است؟
روزه شش روز از ماه شوال سنت ثابتی از پیامبر صلی الله علیه وسلم است و هر شخصی می تواند آن را به صورت پراکنده یا متوالی بگیرد زیرا رسول خدا (ص) روزه این روزها را ذکر کرد اما پراکنده یا متوالی بودن آن را ذکر نکرد. مقصود آنست که از ماه شوال شش روز را روزه گرفته شود، برابر است که از اول ماه باشد يا از ميان و يا از آخر آن، چه پياپي باشد و چه جدا جدا، به اينگونه که يک روز روزه بگيرد و يک روز بخورد، يا اينکه دو و يا سه روز روزه بگيرد باز چند روز بخورد باز باقي ايام آن شش روز را روزه بگيرد. مهم آنست که شش روز را پُره کند.
- آیا جایز است قبل از اینکه قضای رمضان گرفته شود فرد ابتدا شش روز از شوال را روزه بگیرد؟
اگر فرد اجر وارد شده در حدیث پیامبر را میخواهد باید ابتدا روزهایی را که از رمضان روزه نگرفته قضا کند سپس شش روز از شوال را روزه بگیرد تا حدیث پیامبر صلی الله علیه و سلم بر او منطبق شود و پاداش نصیبش شود.
شیخ محمد صالح المنجد
- آیا جایز است که روزه شش روز از شوال به همان نیت قضای رمضان گرفته شود؟
جایز نیست- زیرا روزه شوال مرتبط با رمضان است و شش روز روزه شوال گرفته نمیشود مگر بعد از قضای روزههای رمضان و اگر روزه شش شوال قبل از قضای رمضان گرفته شود اجر وارد شده در حدیث پیامبر نصیب شخص نمیشود.
شیخ محمد صالح المنجد
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته