ماه گرفتگی چیست و چگونه اتفاق می افتد ؟
- مجموعه: آیا می دانید ؟
آشنایی با ماه گرفتگی (خسوف)
خسوف یا ماه گرفتگی یعنی چه ؟
ماه گرفتگی هنگامی اتفاق می افتد که خورشید، زمین و ماه در یک راستا قرار بگیرند و زمین در مرکز باشد. آن ها می توانند در یک خط مستقیم قرار بگیرند یا از نزدیک تراز شوند به گونه ای که قرار گرفتن زمین، روی ماه سایه انداخته و باعث شود ماه قهوه ای مایل به قرمز شود.
توضیح ماه گرفتگی برای کودکان
ماه در مداری به دور زمین حرکت می کند. در همان زمان، زمین به دور خورشید می چرخد. گاهی زمین بین خورشید و ماه حرکت می کند. وقتی این اتفاق می افتد، زمین نور خورشید را که به طور معمول توسط ماه منعکس می شود، مسدود می کند. (این نور خورشید همان چیزی است که باعث تابش ماه می شود.) سایه زمین به جای برخورد نور به سطح ماه، روی ماه می افتد. این یک ماه گرفتگی، یا یک ماه گرفتگی است. ماه گرفتگی فقط در صورت پر شدن ماه می تواند رخ دهد.
انواع خسوف یا ماه گرفتگی:
ستاره شناسان سه نوع اساسی گرفتگی ماه را تشخیص می دهند :
1. ماه گرفتگی پنومبرال
ماه از میان سایه پایین زمین عبور می کند.
این وقایع فقط مورد توجه آکادمیک قرار می گیرند زیرا بسیار ظریف هستند و مشاهده آنها سخت است.
2. ماه گرفتگی جزئی
بخشی از ماه از طریق سایه چتر زمین عبور می کند.
دیدن این وقایع حتی با چشم غیرمستقیم نیز آسان است.
3. ماه گرفتگی کامل
کل ماه از سایه چتر زمین عبور می کند. این زمانی اتفاق می افتد که ماه و زمین و خورشید در یک خط کاملا مستقیم قرار گرفته اند.
این وقایع به دلیل رنگ قرمز پر جنب و جوش ماه در طول فاز (کلی) کاملاً چشمگیر هستند.
ماه گرفتگی می تواند دو تا پنج بار در سال رخ دهد. گرفتگی هایی که معمولاً اتفاق می افتند از نوع جزئی یا پنومبرا هستند. ماه گرفتگی کامل در مقایسه با این دو نوع کمتر دیده می شود.
شرایط رخ دادن ماه گرفتگی چیست؟
برای اینکه خسوف یا ماه گرفتگی رخ دهد باید دو شرط مهم همزمان با یکدیگر برقرار باشند :
- ماه و خورشید و زمین در یک راستا یا خط مستقیم قرار بگیرند به صورتی که زمین بین ماه و خورشید قرار داشته باشد. به عبارت دیگر ماه در حالت بدر از زمین دیده شود.
- ماه در حرکت مداری خود به دور زمین در یکی از گره ها و یا در نزدیکی آن قرار داشته باشد.
مدت زمان ماه گرفتگی
مدت دوام ماهگرفتگی نسبتاً زیاد است، زیرا قطر مخروط سایه زمین در نقطهای که ماه از آن میگذرد، در حدود ۹٬۲۰۰ کیلومتر است.
اگر ماه، مخروط سایه زمین را بطور مرکزی قطع کند، حدود دو ساعت در ماه گرفتگی کامل خواهد بود، زیرا قطر ماه در حدود ۳٬۵۰۰ کیلومتر و سرعت متوسط آن ۳٬۲۰۰ کیلومتر در ساعت است.
برخلاف خورشید گرفتگی، مشاهده ماه گرفتگی کاملاً ایمن است. شما به هیچ نوع فیلتر محافظی احتیاج ندارید. حتی استفاده از تلسکوپ نیز ضروری نیست. می توانید ماه گرفتگی را فقط با چشم خود تماشا کنید. اگر یک دوربین دو چشمی داشته باشید، به بزرگنمایی منظره کمک می کند و رنگ قرمز روشن تر دیده می شود. یک جفت استاندارد دوربین شکاری 7x35 یا 7x50 خوب کار می کند و از تماشای آن لذت ببرید!
گردآوری: بخش علمی بیتوته