بیوگرافی محمدعلی بهمنی شاعر و غزل سرای ایرانی
- مجموعه: هنر و هنرمند
بیوگرافی زنده یاد محمدعلی بهمنی؛شاعر
چکیده ای از بیوگرافی محمدعلی بهمنی
نام : محمدعلی بهمنی
متولد : ۲۷ فروردین ۱۳۲۱ دزفول، ایران
درگذشت : ۹ شهریور ۱۴۰۳ تهران، ایران
پیشه : شاعر
سالهای فعالیت : ۱۳۳۰–۱۴۰۳
همسر : صدیقه نیر قره گوزلو
فرزندان : آیه، واژه، بهمن، ترانک، ساده، غزل
بیوگرافی محمدعلی بهمنی
محمدعلی بهمنی، شاعر پرآوازه ایرانی، در سال 27 فروردین 1321 در دزفول به دنیا آمد. او از کودکی در فضایی ادبی رشد کرد؛ مادری که به زبانهای فرانسوی و عربی تسلط داشت و شاهنامه و اشعار حافظ و سعدی را برای فرزندانش میخواند، تأثیر بسزایی بر شکلگیری روح شاعرانهی او داشت.
پدر بهمنی، او را به جای مدرسه به چاپخانه برد. در ده سالگی، در چاپخانهی "تابان" مشغول به کار شد و همینجا بود که با فریدون مشیری، شاعر نامدار، آشنا شد. مشیری استعداد شاعری بهمنی را تشخیص داد و اولین شعر او در همین سن کم در مجلهی "روشنفکر" به چاپ رسید.
پس از آن، بهمنی به فعالیتهای ادبی خود ادامه داد و از سال 1345 با رادیو همکاری کرد. او همچنین در سال 1374، صفحهی "تنفس در هوای شعر" را در هفتهنامهی ندای هرمزگان راهاندازی کرد. بهمنی از سال 1352 ساکن بندرعباس شد . او علاوه بر شاعری، به چاپ و نشر کتاب نیز علاقهمند است و انتشارات "چیچیکا" را در بندرعباس تأسیس کرده است.
وی دارای 2 خواهر و 5 برادر بزرگتر از خود است.
آثار ماندگار محمدعلی بهمنی
اشعار محمدعلی بهمنی، آمیزهای زیبا از سنت و نوآوری است. عشق، به عنوان مضمونی همیشگی در شعر فارسی، در غزلهای بهمنی نیز جایگاه ویژهای دارد. اما آنچه شعر بهمنی را از دیگر غزلسرایان متمایز میکند، تأثیر عمیق نیما یوشیج بر آن است. به گفتهی خود شاعر، "جسمم غزل است امّا روحم همه نیمایی است". این جمله به خوبی نشان میدهد که چگونه بهمنی با حفظ ساختار سنتی غزل، روح نوینی را در آن دمیده است. او با استفاده از زبان ساده و محاورهای، تصاویر بدیع و مفاهیم نو، به غزل فارسی جان تازهای بخشیده است.
آثار بهمنی با زبانی ساده و روانی، احساسات لطیف و عمق اندیشه را به تصویر میکشند. از جمله آثار مشهور او میتوان به "باغ لال"، "گاهی دلم برای خودم تنگ میشود" و "شاعر شنیدنی است" اشاره کرد. شعرهای بهمنی بر نسلهای مختلف شاعران و مخاطبان تأثیرگذار بوده است. او با شعرهای خود راه را برای شاعران جوانتر هموار کرد و به آنها نشان داد که میتوان با زبان ساده و بیان احساسات، شعرهای ماندگاری خلق کرد.
همکاری مشترک محمدعلی بهمنی، شاعر، و ناصر عبداللهی، خواننده، در موسیقی پاپ ایران، آثاری ماندگار خلق کرد. آلبوم "عشق است" یکی از موفقترین نتایج این همکاری بود. اما این همکاری بدون چالش نبود. اختلاف نظر بر سر اجرای شعر "دل من یه روز به دریا زد و رفت" باعث دلخوری موقتی بین آنها شد. با این حال، بهمنی بعدها به این تصمیم پشیمان شد و همیشه با شنیدن این آهنگ، به ناصر و روزهای همکاریشان فکر میکرد. ناصر عبداللهی نیز به عنوان فردی صریح و شیرینزبان توصیف شده است.
زندگی شخصی محمدعلی بهمنی
محمدعلی بهمنی، شاعر نامدار ایرانی، زندگی شخصی پرباری داشته است. او سالها پیش با صدیقه نیر قرهگوزلو ازدواج کرده است. این زوج هنری، رابطه بسیار صمیمانهای داشتند و بهمنی اغلب اشعار خود را به همسرش تقدیم میکرد. حتی زمانی که نامی از او در شعر نمیبرد، اعتقاد دارد که تمام شعرهایش برای او سروده شده است. جالب است بدانید که صدیقه قرهگوزلو مدیر انتشارات "چیچیکا" و ناشر بسیاری از آثار بهمنی است.
این زوج هنرمند صاحب یک پسر به نام بهمن و پنج دختر با نامهای ترانک، ساده، آیه، غزل و واژه هستند. انتخاب این نامهای زیبا برای فرزندان، نشان از علاقهی شدید بهمنی به زبان فارسی و ادبیات دارد.
خانواده برای محمدعلی بهمنی اهمیت بسیار زیادی داشت. همسر و فرزندانش همواره به عنوان منبع الهام و انگیزهبخش او بودهاند. حضور آنها در زندگیاش، بر عمق احساسات و زیباییهای شعر او افزوده بود.
محمدعلی بهمنی و حواشی پیرامون او
فعالیتهای ادبی محمدعلی بهمنی همواره با حواشی و بحثهای مختلفی همراه بوده است. برخی از مهمترین این حواشی عبارتند از:
دفاع سرسختانه از غزل پستمدرن: بهمنی یکی از مدافعان جدی غزل پستمدرن است و معتقد است که اگر حافظ نیز در زمانه ما میزیست، از این سبک شعری استفاده میکرد. این دیدگاه او، واکنشهای متفاوتی را در میان اهالی ادبیات برانگیخته است.
حضور در مراسم شعرخوانی "نه دی": حضور بهمنی در مراسم شعرخوانی "نه دی" که به مناسبت اعتراضات سال 88 برگزار شد، نیز حاشیهساز شد و برخی از منتقدان، این حضور را به دلیل مواضع سیاسی وی مورد انتقاد قرار دادند.
نامهی یغما گلرویی: نامهی انتقادی یغما گلرویی به بهمنی و پاسخهای متقابل این دو شاعر، یکی دیگر از حواشی مهم در زندگی ادبی بهمنی است.
اشتباه در خواندن شعر توسط حبیب: در یکی از آهنگهای حبیب که شعر آن از بهمنی است، بخشی از شعر به اشتباه خوانده شده است. این موضوع به دلیل عدم دسترسی شاعر به خواننده، اصلاح نشده است.
استعفای از ریاست شورای شعر و ترانه: بهمنی در سال 1397 از ریاست شورای شعر و ترانه وزارت ارشاد استعفا داد و دلیل آن را عدم پرداخت حقوق کارشناسان و همچنین تلاش برای دوری از ترانههای ضعیف اعلام کرد.
وداع با غزلسرای نامدار: بیماری و درگذشت محمدعلی بهمنی
محمدعلی بهمنی، شاعر پرآوازه و محبوب دلها، پس از سالها سرودن غزلهای دلنشین، در روز جمعه، نهم شهریور ماه 1403، در سن 82 سالگی دار فانی را وداع گفت.
این شاعر بزرگ که با غزلهایش جان به کلام میداد، در خرداد ماه سال 1403 دچار سکته مغزی شد و پس از طی دوران درمان، بهبود نسبی یافت. اما تقدیر چنین رقم خورد که بار دیگر بیماری او شدت گیرد و این بار، سکته مغزی شدید و خونریزی مغزی، او را به کام مرگ کشاند. با وجود تلاش پزشکان، عملیات احیای قلب برای استاد بهمنی موفقیتآمیز نبود و اینگونه یکی از ستارگان درخشان آسمان شعر و ادب ایران خاموش شد. درگذشت این شاعر گرانقدر، جامعه ادبی ایران را در سوگ فرو برد.
مجموعه اشعار محمدعلی بهمنی
باغ لال (۱۳۵۰) | در بیوزنی (۱۳۵۱) |
عامیانهها (۱۳۵۵) | گیسو، کلاه، کفتر (۱۳۵۶) |
گاهی دلم برای خودم تنگ میشود (۱۳۶۹) | دهاتی (۱۳۷۷) |
غزل (۱۳۷۷) | شاعر شنیدنی است (۱۳۷۷) |
عشق است (۱۳۷۸) | نیستان (۱۳۷۹) |
کاسهٔ آب دیوژن، امانم بده (۱۳۸۰) | این خانه واژههای نسوزی دارد (۱۳۸۲) |
من زندهام هنوز و غزل فکر میکنم (۱۳۸۸) | غزل زندگی کنیم (گزیده غزل) (۱۳۹۲) |
تصاویر محمد علی بهمنی
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته