آشنایی کامل با ساز سلانه

مجموعه: آکادمی هنر

آشنایی کامل با ساز سلانه

آشنایی با ساز سلانه

تاریخچه ساز سلانه

این ساز در قرن 16 میلادی در ایتالیا  دوران رنسانس نام هایی مانند کلاسيکن داشته و ظاهرا طبق نمونه‌هاي شرقي همين ساز شکل گرفته است. ولی بعد از آن دچار تحولاتی شده است. در آن سال‌ها این سازها با 3 سیم به شکل یک ساز 3 گوش بود که نوازنده می‌توانست طبق نیاز خود به ساز سیم اضافه کند و صدای بم‌تر نیز به وجود آورد.

به احتمال زیاد این ساز چندین قرن استفاده نمی شده و مجددا به وسیله ایرانیان شروع شد. البته هیچ‌کس نمی‌داند که این ساز در آن سال‌ها چه صدایی داشته است. این ساز خیلی شبیه به ساز عود است که دسته بلندتری دارد.

تماشای نماد و نشانه‌های قدیمی از روی عکس و آثار نشان می‌داد که ایرانیان از گذشته به سازهای زخمه‌ای علاقه بسیاری نشان می‌دادند. سازهایی که در گذشته  به کار می بردند با نوع امروزی تغییر زیادی داشته است.

تاریخچه ساز سلانه

سلیقه ی مردم در گذشته به شکل دیگری بوده که شاید امروزیان درک نکنند. ولی مسئله ای که امروزه آشکار است علاقه مردم به سنت‌ها و زنده نگه داشتن آن‌هاست.

این ساز ابداعی به وسیله دستان هنرمند سیامک افشاری و استاد حسین علیزاده ساخته شد. این ساز که قدمت طولانی ندارد، ظاهر آن شبیه سازی شده از سازهای قدیمی مثل ساز رباب از تاریخ دور ایران است.

به گفتهٔ سازنده، چون سلانه سلانه وارد موسیقی شده نام سلانه را بر آن گذاشته اند.

ساز سلانه

همه تلاش مبتكر اين ساز اهداف زير بوده است:

- استفاده از واخوان ها جهت تقويت هارمونيك ها و حجم و تنوع بخشيدن به رنگ آميزي صداي ساز.

- امكان رسیدن به صداهاي بم تر (از راه افزودن سيم هاي اصلي) به طوری كه جنس و رنگ و حالت صدا ايراني بماند.

ساز زهی سلانه

معرفی ساز زهی سلانه

در ايران پس از تغيير و تحولاتي که درساز موسیقی ایران به وجود آمد و موسيقی مقامی به دستگاهي تبديل شد ، سازهايي مانند عود و ارغنون يا قانون کمتر مورد استفاده قرار گرفتند. به همین علت وجود صداهاي بم در سازهاي ايراني خیلی مورد توجه نبوده است.

بداهه نوازی با ساز سلانه در ایران خیلی شایع بوده است. کلا اکثر نوازندگان ایرانی نظرشان بر این است که سازهای سنتی ایرانی برای تکنوازی مناسب هستند و خیلی سخت با بقیه سازهای ارکستری هماهنگ می‌شوند.

همین طور این سازها را می‌توان بداهه نواخت. یعنی نوازنده با حس و حال خود آغاز به نواختن قطعه دلخواه خود کند و همه نت‌ های آن را به دست خود گیرد و بنوازد.

دربداهه نوازی نوازنده مطابق حس و حال لحظه ای و در یک آن خود آغاز به نواختن می‌کند. احتیاجی ندارد که روزها برای نوشتن نت وقت بگذارد و ملودی مخصوصی را تمرین کند. حتی امکان دارد از همان بداهه نوازی یک قطعه شاهکار پدید آید.

هنگامی که نوازنده از بداهه نوازی خود راضی باشد حال آن را تبدیل به ملودی می‌کند.

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته