معرفی انواع غذاهای سنتی قم
- مجموعه: فرهنگ زندگی
آشنایی با غذاهای محلی استان قم
آبگوشت قنبید یا کلم قمری
در استان قم به دلیل شور بودن آب و برای رفع املاح مضر آن از کلم قمری یا همان قنبید در غذاهایشان استفاده میکنند. آبگوشت قنبید یکی از غذاهای محلی استان قم است که از کلم قمری برای پختن آن استفاده میشود. همین طور در آبگوشت قنبید از گوشت گوسفندی، گندم پوستکنده، لوبیا سفید، رب، پیاز، پودر لیمو عمانی، نمک و زردچوبه نیز استفاده میکنند. این آبگوشت محلی بیشتر با نان سنگک و سبزی خوردن تازه خورده میشود. (بیشتر بخوانید: طرز تهیه آبگوشت قنبید)
آبگوشت هویج برگه
این غذای بی نظیر و سنتی، یکی از مغذیترین و همین طور دوستداشتنیترین غذاهایی است که در برنامهی غذایی مردم استان قم پیدا میشود. آنها با مخلوط هویج قمی (رنگ این هویج زرد است)، برگه، لوبیا قرمز، گوشت با استخوان، پیاز، نمک، زردچوبه و نعناع خشک، این غذای خوشمزه را تهیه می کنند.
حلوا
از شیرینهای سنتی قم میتوان به حلوا اشاره کرد. البته شهرهای دیگر کشورمان هم در پخت حلوا مهارت مخصوصی دارند، حلوا از شیرینهای سنتی قم است که به تدریج به دیگر شهرهای کشورمان هم نفوذ کرده البته پخت حلوا امروزه در قم کمتر صورت می گیرد و بیشتر در استان مرکزی پخته میشود. از حلواهای معروف قم میتوان به حلوا ارده، کنجدی و شادونه اشاره کرد. (بیشتر بخوانید: طرز تهیه حلوا ارده خانگی)
آش قونبیه (آش قنبید یا کلم سر)
از آش هایی است که در ماه مبارک رمضان، مردم استان قم استفاده می کنند. کارشناسان تغذیه بر این اعتقاد هستند که میل کردن این غذای مقوی، انرژی و مواد مغزی بدن را در طول ساعات روزه داری تامین می کند. مردم استان قم، با استفاده از نخود، لوبیا، عدس، پیاز، کلم، قنبید، سبزی آش (اسفناج، جعفری، تره)، زردچوبه و فلفل، به پختن آن می پردازند.
آبگوشت یخنی بادمجان
یخنی بادمجان از غذاهای محلی استان قم است که در گروه آبگوشتها قرار میگیرد. با توجه به منابع خوب پروتئین و فیبری که در یخنی بادمجان وجود دارد، این غذا برای کودکان و خانمهای باردار مناسب است. قمیها برای درست کردن این آبگوشت از گوشت، لوبیا چیتی، عدس، بادمجان، به، پیاز، آب انار، نمک و ادویه استفاده میکنند. (بیشتر بخوانید: طرز تهیه آبگوشت یخنی)
ماش ماشک
ماش ماشک یکی از غذاهای محلی استان قم است که در گروه آشها قرار میگیرد و از ترکیب ماش، هویج قمی، گوشت، نمک، فلفل و زردچوبه درست می شود. این غذای کمکالری برای کسانی که رژیم غذایی دارند یا باید چربی و قند خون خود را کنترل کنند مناسب است.
ماشاب
از دیگر آشهای سنتی در رژیم غذایی مردم استان قم به حساب می آید. این غذا هم، نمونهی کاملی از یک خوراکی مقوی و سرشار از فیبر و مواد مورد نیاز بدن انسان محسوب می شود. غذایی بسیارخوشطعم، خوشبو و لذیذ که از طرفداران زیادی هم برخوردار است.
این غذا با استفاده از ماش، لوبیا چشم بلبلی، پیاز، نمک، زردچوبه، عدس، سیبزمینی، برنج، گندم، فلفل، آب گوشت و کشک و نعنا داغ تهیه می شود . ماشاب غذایی مقوی و از آشهای محلی است که استفاده از آن به علت داشتن فیبر خواص بسیاری دارد.(بیشتر بخوانید: طرز تهیه ماشاب)
دمپختک قمی
دمپختک یا دم پختی یکی از غذاهای سنتی استان قم به حساب می آمد. این غذا به جز مزه و عطر بی نظیری که دارد از طرفداران زیادی هم برخوردار است. سالاد شیرازی، پیاله ای از ترشی لیته یا ترشی مخلوط و پیاله ای از ماست با سبزی خوردن، از جمله خوراکی هایی هستند که در کنار میل کردن این دمپختک عالی و لذیذ، استفاده می شوند.
البته بعضی وقتها مردم استان قم، با پختن نیمروی زرده طلایی و قرار دادن آن روی دمپختک، طعم خوشمزه ای به آن می دهند. آن ها برای تهیه ی این غذای بسیار خوشمزه و آسان از برنج، لپه باقالای زرد، زعفران دم کرده، پیاز، زردچوبه، نمک، کره، روغن و فلفل استفاده می کنند.
مغزابه
مغزابه یا مغزآب، یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی استان قم به حساب می آید. غذایی که از نظر تامین انرژی بدن ، به علت وجود گردو، خیلی مقوی و مورد دقت کارشناسان غذایی قرار گرفته است. مردم استان قم، برای استفاده از این غذای لذیذ و دوست داشتنی از گردو، چغندر، بادمجان، دوغ کشک، نعنا خشک، پیاز، نخود، روغن، نمک و زردچوبه استفاده می کنند.
اشکنه سیب زمینی
هر چند اشکنه سیب زمینی در نقاط گوناگون کشور با شیوه های گوناگونی تهیه و طبخ می شود ولی مخصوص مردم استان قم می باشد و به عنوان غذای محلی این استان معروف است. در تهیه این غذای خوشمزه محلی موادی مانند سیب زمینی، روغن، تخم مرغ، نمک، شنبلیله، زردچوبه، آرد و... استفاده می شود. بیشتر این غذای مقوی را در فصل های سرد سال مانند پاییز و زمستان استفاده می کنند.
قاقاناخ (قیقاناخ: نوعی خاگینه)
در شهرهای گوناگون کشور، خاگینه یا قاقاناخهایی به شیوه های گوناگون پخته میشود. در استان قم هم با توجه به ذائقه و سلیقهی افراد خانواده، این غذا با قدری تفاوت نسبت به دیگر استانهای کشور تهیه میشود.
غذایی که بهعنوان خوراک محلی و سنتی استان قم، به حساب می آید. قاقاناخ که غذایی خوشطعم، دوست داشتنی و خیلی پرطرفدار در میان مردم استان قم است، خیلی آسان و در مدت زمانی کوتاه تهیه و آماده میشود. شاید از علل محبوبیت این غذا، سرعت تهیهی بالای آن است.
مردم این استان با ترکیب موادی مانند شیر، تخممرغ، آرد سفید سبوسدار، پیازچه خشک شده، زردچوبه و روغن به طبخ این غذای بی نظیر میپردازند. متخصصان تغذیه به علت انرژی و کالری زیاد، آنرا به اشخاص با اضافه وزن بالا پیشنهاد نمیکنند. همین طور این غذا به علت وجود شیر و تخممرغ از مقدار قابل توجهی پروتئین برخوردار است که برای کودکان با وزن پایین، توصیه خیلی خوب و مناسبی است.
آش پتله (آش جو)
از دیگر غذاهای دوست داشتنی مردم استان قم محسوب می شود. غذایی که بر پایهی جو، یکی از شایع ترین غلات مصرفی تهیه میشود. مردم این استان، برای طبخ آش پتله ابتدا جو را خیس کرده تا پوست آن جدا شود. آنگاه با ترکیب جو و سبزی آش، کشک، پیاز، نمک و ادویههای دلخواه دیگر به پختن این غذای سنتی میپردازند.
کوفتهی قمی
در همه کشور، با توجه به اقلیم و فرهنگ غذایی مردم، کوفتههای گوناگون با مواد اولیهی متفاوتی تهیه و طبخ میشود. در رژیم غذایی مردم استان قم هم نوعی کوفتهی سنتی وجود دارد که به نام کوفتهی قمی معروف است. غذایی به طور کامل بومی و خیلی لذیذ و خوشعطر که علاقهمندان زیادی را هم در همه جای استان، از آن خود کرده است.
آنها برای تهیهی این غذای خوشمزه از برنج پخته، سبزی کوکویی تازه، شوید، ترخون خشک، شنبلیله خرد شده، نخود فرنگی یا باقلای سبز، گوشت چرخکرده (ترجیحا بدون چربی)، پیاز، روغن، رب گوجهفرنگی، آبغوره، سیر و ادویه استفاده میکنند.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته