آشنایی با خاصیت های زعفران

: مجموعه: خواص مواد غذایی

خاصیت های زعفران و کاربردهای این ادویه خوش عطر و ارزشمند

همه ی ما کم و بیش در خصوص خواص زعفران شنیده ایم. ادویه زعفران که در زبان فارسی اصیل «زرپران» خوانده می شود کلاله ی خشک شده ی گیاه زعفران و از سرده زعفران است. برای تولید زعفران کلاله ی گیاه باید با دقت فراوان توسط دست چیده شود. سپس این بخش از گیاه حرارت داده می شود تا عطر خاص آن پدیدار شود. فرآیندی بسیار دقیق و ظریف که باعث می شود زعفران گران قیمت ترین ادویه و چاشنی جهان باشد. کاشت زعفران در حال حاضر به طور عمده در کشورهای ایران، یونان، مراکش، اسپانیا، کشمیر و ایتالیا انجام می شود. سهم عمده ی تولید زعفران به لحاظ کیفیت و کمیت در اختیار ایران است. از طرفی اسپانیا بزرگترین واردکننده زعفران جهان بشمار می رود. برای آشنایی با خاصیت های زعفران و کاربردهای زعفران با ما همراه باشید.

خاصیت های زعفران

خواص گل زعفران به لحاظ پزشکی و دیگر جنبه ها باعث شده که به ادویه ای بسیار پرکاربرد در کشور ما و سراسر جهان تبدیل شود. تحقیقات پزشکی نشان می دهد که تقویت قوای جنسی، افزایش میزان تعریق، کاهش نفخ و افزایش طول عمر تنها برخی از مهمترین خواص زعفران بشمار می روند. در ادامه به دیگر خواص زعفران که اهمیت بالایی دارند اشاره خواهیم کرد.

سهم عمده ی تولید زعفران به لحاظ کیفیت و کمیت در اختیار ایران است

پیشگیری از سرطان

زعفران حاوی یک رنگدانه ی نارنجی رنگ و محلول در آب به نام کروسین (Crocin) است. کروسین یک نوع کاروتنوئید (Carotenoid) بوده که به خوبی در آب حل می شود و دلیل اصلی رنگ طلایی و زیبای زعفران است. طبق تحقیقات به عمل آمده کروسین باعث می شود که «خزان یاخته‌ای» (Apoptosis) در تعداد مختلفی از سلول های سرطانی انسان رخ دهد. سرطان خون (Leukemia)، سرطان تخمدان (Ovarian cancer)، سرطان روده بزرگ (Colorectal cancer) و سارکوم بافت نرم (Soft-tissue sarcoma) برخی از آنها هستند.

محققان مکزیک طی مطالعات خود بر روی عصاره زعفران دریافته اند که زعفران و اجزای فعال آن توانایی مهار سلول های بدخیم انسان را دارند. از طرف دیگر تشکیل سلول های عادی بدن و تحریک لنفوسیت (Lymphocyte) ها از دیگر خواص زعفران بشمار می رود.

تقویت یادگیری و حافظه

تحقیقات همچنین حاکی از آن است که عصاره ی زعفران بخصوص کروسین موجود در آن به کاهش مشکلات ناشی از کهولت سن کمک خواهد کرد. در کشور ژاپن زعفران را به صورت کپسول خوراکی در می آورند و در بخشی از درمان بیماری های پارکینسون (Parkinson)، از دست دادن حافظه و التهاب استفاده می کنند.

کروسین موجود در عصاره ی زعفران به کاهش مشکلات ناشی از کهولت سن کمک خواهد کرد

بلوغ دیررس

اثر محرک در دخترانی که دچار بلوغ دیررس هستند یکی دیگر از خواص زعفران است. ترکیب یک بند انگشت زعفران خرد شده با یک قاشق غذاخوری شیر برای تحریک هورمون ها مفید خواهد بود.

تقویت قوای جنسی

تقویت قوای جنسی نیز یکی دیگر از خواص زعفران است که احتمالاً از آن خبر ندارید. به جای استفاده از دارو و مواد شیمیای بهتر است قبل از خواب اندکی زعفران در یک لیوان شیر را امتحان کنید.

نکته هایی برای استفاده از زعفران, خواص و مضرات زعفران

تقویت قوای جنسی نیز یکی دیگر از خواص زعفران است

طاسی منطقه ای

با ترکیب زعفران، شیرین بیان و شیر و استفاده از آن به صورت موضعی به یکی دیگر از خواص زعفران پی خواهید برد. در افرادی که دچار طاسی در بخشی از سر خود شده اند استفاده از این ترکیب می تواند در یک بازه ی درمانی به رشد دوباره ی موها کمک کند.

یار روزهای سرماخوردگی

برای کاهش اثر سرماخوردگی و همچنین پایین آوردن تب می توان از زعفران استفاده کرد. زعفران را در مقداری شیر حل کنید. آن را روی پیشانی خود بگذارید. متوجه خواهید شد که برای تسکین تب بسیار مفید واقع می شود.

کاربردهای متفاوت زعفران,مهمترین خواص زعفران

برای کاهش اثر سرماخوردگی و همچنین پایین آوردن تب می توان از زعفران استفاده کرد

جایگزین افزودنی های غذایی

برخی افراد به افزودنی ها و رنگ های غذایی حساسیت دارند. با جایگزین کردن آنها می توان جدای از بهره بردن از خواص زعفران افزودنی های مصنوعی غذایی را نیز به حدأقل کاهش داد. به عنوان مثال می توان از زعفران به جای تارترازین (Tartrazine) استفاده کرد که بسیار در صنایع غذایی پرکاربرد است.

کاربردهای زعفران

اکنون که با خواص زعفران آشنا شدید بهتر است در خصوص کاربردهای این ادویه خوش طعم و خوش عطر بخصوص برای روزهای سرد پیش رو بیشتر بدانید. البته مواردی که در ادامه به آنها اشاره می کنیم جدای از کاربردهای همیشگی زعفران نظیر استفاده در پلو و شله زرد هستند:

گوشت ماهی را داخل زعفران، سیر، آویشن و سرکه بخوابانید و از نتیجه متحیر شوید.

برای دادن رنگ بسیار زیبا و عطر بی نظیر به شیرینی، کیک و کلوچه اندکی زعفران را امتحان کنید.

ترکیب زعفران، میخک، دارچین و اندکی جوز هندی را به عنوان ادویه استانبولی پلو امتحان کنید.

افزودن اندکی هل و زعفران به یک فنجان قهوه باعث آرامش شده و برای قلب نیز مفید است.

مقداری زعفران و دارچین را به یک لیوان شیر کامل (یا یک لیوان ماست و عسل) اضافه کنید تا به نسخه ی ساده ای از یک نوع ماست هندی خوشمزه به نام لسی (Lassi) دست پیدا کنید.

خواص زعفران آن را به یک ادویه ی سالم تبدیل کرده است. با این وجود در برخی مواقع بهتر است از آن پرهیز کنیم. طی دوران بارداری بهتر است این ادویه را استفاده نکنید. همچنین دوز بیش از حد این ماده (بیش از ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری) می تواند شما را دچار مسمومیت کند. هرچند مسمومیت با زعفران بسیار نادر است.