چکاپ سلامت سازمانی چیست و چه مواردی بررسی می شود؟

مجموعه: پیشگیری بهتر از درمان

چکاپ سازمانی یا پایش سلامت

همه چیز درباره چکاپ سلامت سازمانی 

چکاپ سلامت سازمانی  چیست؟

سلامت انسان‌ها همواره مورد تهدید بیماری‌های مختلفی قرار دارد و برخی از بیماری‌های پنهان در وجود انسان علل اصلی مرگ‌ومیر زودرس و یا نارسایی و ناتوانی جسمی انسان‌ها می‌شوند. باتوجه‌به اینکه برخی از بیماری‌ها فاقد علامت هستند و یا علائم جزئی دارند و این امر سبب می‌شود که شخص در مراحل اولیه بیماری متوجه نشده و فرصت طلایی پیشگیری و درمان را از دست بدهد و در مرحله‌ای از وجود بیماری خود مطلع گردد که صدمات جانی وارد شده غیر قابل جبران است. از این رو تمام افرادی که در یک سازمان شاغل هستند هر 6 ماه

یکبار تحت یک‌سری معاینات، آزمایشات، بینایی سنجی، شنوایی سنجی و... قرار می‌گیرند. با این چکاپ ساده افرادی که به‌ظاهر سالم هستند اما در واقع در مراحل اولیه برخی از بیماری‌ها قرار دارند تشخیص داده شده و در صورت لزوم تحت درمان و پیشگیری قرار می‌گیرند.  

به طور کلی به توانایی یک سازمان برای برآمدن از عهده تغییرات و ادامه عملکرد همراه با فرهنگ سازمانی با کارایی بالا، سلامت سازمانی گفته می‌شود. 

مزایای چکاپ سلامت سازمانی

مزایای چکاپ سلامت سازمانی چیست؟ 

مدیران سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف می‌توانند با دریافت این خدمات برای کارمندان خود و تشکیل پرونده سلامت برای آنان، افرادی که در مراحل اولیه بیماری هستند را تحت درمان قرار دهند و از افزایش خسارات مالی و جانی به بیمار و سازمان جلوگیری نمایند. از دیگر مزایای این طرح می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• آگاهی از وضعیت جسمانی افراد شاغل در سازمان  مهم‌ترین مؤلفه سلامت سازمانی است.

• شناسایی منشأ مشکلات و معضلات آشکار و پنهان

• به مدیران سازمان در شناسایی جایگاه و وضعیت خود کمک می‌کند.

• جلوگیری از متحمل شدن خسارات مالی و روحی به سازمان 

هرساله حدود 15 درصد از آمار مرگ‌ومیر در سراسر دنیا به بیماری‌ها و جراحات شغلی مربوط می‌شود. غربالگری افراد شاغل در سازمان‌ها و بررسی و پایش سلامت آنها در حیطه‌های مختلف کاری باعث ارتقا سطح سلامت و افزایش سطح کارایی آنها می‌شود.

همچنین باعث کاهش هزینه‌های درمانی تحمیل شده افراد به سازمان‌ها در صورت بیماری و از کار افتادگی  می‌گردد. در صورتی که خدمات بهداشت حرفه‌ای به طور مؤثر و مناسب برای شاغلین فراهم نشود به سبب کاهش ظرفیت‌های کاری و در نتیجه زیان اقتصادی به سازمان‌ها می‌شود.

مزایای چکاپ سازمانی

مولفه‌ای مهم در چکاپ سلامت سازمانی

مهم‌ترین مزیت چکاپ سلامت سازمانی این است که باعث می‌شود سازمان در معرض ریسک‌های خطرناک و صدمات  غیر قابل جبران قرار نگیرد و مجبور نشود تا هزینه‌های مالی و روحی فراوانی را پرداخت نماید. در کشورهای توسعه‌یافته با توجه به اینکه به مقوله پیشگیری بهتر از درمان توجه ویژه‌ای می‌شود، در سازمان‌های موفق، چکاپ سلامت امری مرسوم و پذیرفته شده از طرف مدیران سازمان می‌باشد.

در چکاپ سلامت سازمانی مؤلفه‌هایی مانند اهداف، پاداش، ارتباطات، ساختار، روحیه و... مورد سنجش قرار می‌گیرد. زیرا یک مدیر با توجه به مسئولیت‌های سنگینی که در سازمان دارد نمی‌تواند همه مسائل را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد. در صورتی که پس از چکاپ سلامت سازمانی وضعیت برخی از ابعاد ذکر شده، مسئله‌دار تشخیص داده شوند، در صورت موافقت مدیران سازمان بررسی دقیق‌تر و عمیق‌تری در خصوص هر یک از مؤلفه‌ها صورت می‌پذیرد.

با انجام چکاپ‌های سازمانی، با اطلاع به موقع از بیماری می‌توان اقدامات پیشگیرانه و یا درمان را از مسیرهای علمی پیگیری نمود تا از گسترش عوامل بیماری‌زا جلوگیری به عمل آورد. بدین صورت‌سازمان را از پرداخت هزینه‌های هنگفت  نجات داد.

مولفه های زیادی در چکاپ سازمانی بررسی می شوند

خدمات ارائه شده در هنگام چکاپ سلامت سازمانی

1. ویزیت تخصصی و فوق تخصصی

 پس از تشکیل پرونده، پزشک پایش سلامت فرد متقاضی را ویزیت می‌نماید و در طی ویزیت شرح‌حال کامل پزشکی فرد از نظر سابقه بیماری‌های خانوادگی، ارثی، عادات و شیوه‌های زندگی و... را بررسی می‌کند. سپس سایر پزشکان از جمله متخصص قلب و عروق، متخصص ارتوپدی، متخصص مغز و اعصاب، متخصص گوش و حلق و بینی، متخصص گوارش و... بیمار را ویزیت می‌نماید و وضعیت سلامتی فرد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

2. آزمایشات روتین و تخصصی چکاپ

آزمایش‌های مختلفی درزمان پایش سلامت از فرد متقاضی صورت می‌گیرد از جمله :

• آزمایش کامل خون: این آزمایش شامل آزمایش قند، چربی خون و کلسترول، شمارش کامل سلول‌های خون، اختلالات گلبول‌های سفید و پلاکت، اندازه‌گیری کلسیم، سدیم، انواع ویتامین‌ها و... است. همچنین آزمایش‌های مربوط به اندازه‌گیری اوره، کراتیتن، آزمایش HIV، تست‌های هپاتیت ، آنزیم‌های کبدی و...

• آزمایش ادرار: بررسی سلامت مجاری اداری از نظر وجود سنگ‌های کلیه، وجود خون در اجرا و... 

• آزمایش کامل مدفوع: بررسی  انواع عفونت‌های روده‌ای از جمله وجود انگل، خون، کیست در مدفوع و بررسی آنتی‌ژن‌های هلیکوباکتر بیلوری که عامل ایجاد مشکلات معده می‌باشد.

3. آزمایشات غربالگری سرطان

این تست‌ها برای تشخیص زودرس انواع سرطان‌ها در بدن انجام می‌گیرد از جمله:  FREE PSA،PSA برای سرطان پروستات، آزمایش پاپ‌اسمیر برای سرطان دهانه رحم و آزمایش CEA ،CA125 و αFP برای تشخیص زودرس سرطان‌های دستگاه‌های مختلف بدن

4. بررسی سیستم قلبی و عروقی

 در این بررسی پزشک برای اطمینان از سلامت قلب از بیمار نوار قلب، تست ورزش، اکوکاردیوگرافی، اسپیرومتری می‌گیرد. تا وضعیت ساختار قلب، اندازه قلب، تنگی شریان‌های قلب و میزان حجم ریه را بررسی نماید.

5. اقدامات تصویربرداری

 تصویربرداری از احشا داخلی قفسه سینه، شکم، لگن، مغز و اندام‌ها جهت بررسی و تشخیص توده و یا اختلال آناتومیک در اعضا بدن صورت می‌گیرد. اقداماتی مانند سونوگرافی پروستات، ماموگرافی، سونوگرافی شکم و لگن و...

6. شنوایی سنجی و بینایی سنجی

 بسیاری از اختلالات مربوط به شنوایی و بینایی در مراحل اولیه فقط توسط تست‌های اختصاصی قابل‌تشخیص هستند ازاین‌رو با انجام تست‌های مربوط به بینایی و شنوایی از برخی بیماری‌ها می‌توان پیشگیری نمود

7. بررسی دستگاه گوارش

 اقدامات مربوط به دستگاه گوارشی شامل آندوسکوپی، کولونوسکوپی می‌باشد. با انجام این تست‌ها می‌توان برخی از بیماری‌های خوش‌خیم و بدخیم دستگاه گوارش را تشخیص داد.

چکاپ سلامت سازمانی باعث مشخص شدن بیماریهای پنهان می گردد

نتیجه گیری

با انجام چکاپ‌های سازمانی علاوه بر اینکه افراد شاغل از سلامت  و یا بیماری‌های پنهان خود باخبر می‌شوند، مدیران سازمان‌ها هم با انجام زودهنگام درمان و یا پیشگیری از بیماری‌ها، از پرداخت هزینه‌های هنگفت درمانی و یا از کارافتادگی افراد سازمانی خود جلوگیری می‌کنند. همچنین آگاهی از سطح سلامت افراد باعث افزایش بهره‌وری و کارایی آنها در سازمان می‌شود. 

گردآوری: بخش سلامت بیتوته