همه چیز درباره بورس

مجموعه: سرمایه های دیجیتالی

 سرمایه گذاری در بورس

بورس چیست؟

بورس کلمه‌ای فرانسوی است که معنای آن در زبان فرانسه کیف پول می‌باشد. بورس به بازاری اطلاق می شود که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می پذیرد. به زبان ساده می‌توان گفت که بازار مکانی است که در آن خرید و فروش انجام می‌شود. حال این بازار می‌تواند یک مکان فیزیکی یا در بستری مانند اینترنت باشد. آنچه خریداران و فروشندگان معامله می‌کنند، دارایی‌هایشان است که می‌تواند واقعی یا مالی باشد. دارایی‌های واقعی همان دارایی‌های فیزیکی مانند خانه، زمین، خودرو و… هستند. در طرف مقابل، دارایی‌های مالی اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت را در بر می‌گیرند.

بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاست‌های آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی در هر کشور اعمال می‌گردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد می‌شود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهم‌ترین بخش‌های آن محسوب می‌شود فعالیت می‌کند. علاوه بر آن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل می‌دهند.

سازمان بورس

 

تاریخچه بورس:

تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر می‌گردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت می‌گیرد.

بازار بورس چه منافعی برای جامعه دارد؟

بازار بورس با کنترل نقدینگی در جامعه یک فرصت عالی برای سرمایه گذارانی که سرمایه های اندکی دارند ، ایجاد می کند و سبب توزیع عادلانه ثروت می شود. منافع بازار بورس برای جامعه عبارتند از :

• رشد تولید نا خالص ملی و مهار تورم

• استفاده از پس اندازهای خرد و کوچک مردم

• هدایت سرمایه های سرگردان

• کمک به رشد صنعتی شدن کشور

بورس اوراق بهادار

انواع بورس :

بورس کالا :

بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دائم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد ترید یا معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم.

بورس ارز :

در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد. این بورس در کشور ایران فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.

بورس اوراق بهادار :

در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار می گیرد. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دائمی در محل معینی تشکیل می شود “بورس اوراق بهادار” می گویند.

بورس انرژی :

بورس انرژی نسبت به سایر بورس های فعال در ایران بورس جوانی محسوب می‌شود که در آن حامل های انرژی (نفت، گاز، برق و سایر حامل های انرژی) و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای ذکر شده معامله می‌شوند. بورس انرژی در اسفند ماه 1391 بطور رسمی فعالیت خود را با معاملات برق، قطران و زغال سنگ آغاز کرد.

شاخص بورس

معنای انواع شاخص بورس :

شاخص کل بورس :

همان طور که از اسمش پیداست، شاخص یک معیار است برای سنجیدن وضعیت عمومی بازار. شاخص کل از بررسی تعداد مشخصی سهم (سهم‌های شاخص‌ساز) تشکیل می‌شود. طبیعی است که در این شاخص ارزش تمام شرکت‌ها برابر نیست و وزن شرکت‌ها در شاخص کل متفاوت است.

شاخص قیمت :

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های بورس است. این شاخص بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است و برخلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکت‌ها در این شاخص لحاظ نمی‌شود. مثلا اگر شاخص قیمت بورس در مدت یکسال ۲۰ درصد رشد داشته باشد، به این معنی است که سطح عمومی قیمت‌ها در بورس نسبت به یکسال گذشته به طور متوسط ۲۰درصد رشد داشته است.

تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکت‌های بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می‌گیرد، در صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه شاخص لحاظ می‌شود. 

شاخص قیمت هم‌وزن :

در شاخص قیمت هم وزن، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص قیمت سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.

بورس ایران

بورس برای چه کسانی مناسب نیست؟

• اگر زمان کافی روزانه (حتی 1 ساعت) در اختیار ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.

• اگر به فکر این هستید که در مدت خیلی کوتاهی ثروتمند شوید، بورس برای شما مناسب نیست.

• در صورتی که شغلی ندارید و یا در هر صورت به فکر درآمد ثابت ماهانه هستید، بورس برای شما مناسب نیست.

• اگر سرمایه‌ای که در اختیار دارید وام و قرض است، بورس برای شما مناسب نیست.

• در صورتی که فکر می‌کنید بورس قمار است و فقط با داشتن شانس و اقبال می‌توان موفق شد، بورس برای شما مناسب نیست.

• اگر تحمل زیان احتمالی و ریسک بالا را ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.

در چه صورت بورس برای شما مناسب است؟

• سرمایه‌ای پس‌انداز کرده‌اید که فعلا به آن نیازی ندارید و قصد دارید سودی بیشتر از سود بانکی کسب کنید.

• تصمیم گرفته‌اید بصورت حرفه‌ای شغل سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری سهام را در پیش بگیرید.

• ریسک‌پذیری و صبر بالایی دارید و می‌خواهید طی سال‌های آینده سرمایه‌تان را افزایش دهید.

• آینده مالی‌تان برای شما مهم است و مایلید برای بهبود آینده خودتان و فرزندان‌تان قدمی مثبت برداشته باشید

نحوه به دست آوردن سود در بازار بورس چگونه است؟

سهامدارن از دو طریق در بورس سود به دست می آورند:

افزایش قیمت سهام (بازده سرمایه ای)

بازدهی است که سرمایه گذار از محل افزایش قیمت سهام کسب می کند.

دریافت سود نقدی (بازده نقدی)

اگر شرکت های بورسی در پایان سال مالی سود آور باشند درصدی از این سود را بین سهامداران خود تقسیم می کنند. میزان پرداخت سود به سیاست های آن شرکت بستگی دارد.

کارگزاریها وکیل و نماینده تام الاختیار برای خرید و فروش سهام هستند

روش‌های یادگیری :

به طور کلی سه روش برای یادگیری بورس وجود دارد.

روش اول: یادگیری از طریق مطالعه و شرکت‌ها در دوره‌های آموزشی

منظور از مطالعه، خواندن چت‌ها و گفتگوها در شبکه‌های اجتماعی نیست. نیاز نیست که صفحه اخبار، سایت‌ها و کانال‌های بورسی را مرتبا رفرش کنیم تا خبری برسد و با خواندن یک خبر مثبت از شرکتی که سهام آنرا در اختیار داریم احساس بهتری پیدا کنیم.

پیشنهاد می‌کنیم کتاب‌هایی از سرمایه‌گذاران بزرگ و تحلیلگران برتر را مطالعه کنید.

روش دوم: یادگیری از طریق اقدام و انجام معاملات

به تنهایی حتی با خواندن صدها کتاب، در صورتی که دست به عمل نزنید هیچ نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود. بخش مهمی از یادگیری زمانی تکمیل می‌گردد که شما از دانشی که کسب کرده‌اید در عمل بهره بگیرید و دانش‌تان را کاربردی کنید. نگران شکست هستید؟ پس هیچوقت پیشرفت نخواهید کرد! به این فکر کنید که هیچکس بدون اقدام نتوانسته به جایی برسد. اما قبل از اقدام، بهتر است مفاهیم مقدماتی بازار را یاد بگیرید، قوانین را بشناسید و بدانید در حال انجام چه کاری هستید.

روش سوم: یادگیری از طریق مربی و مشاور

امکان دریافت مشاوره از یک مربی و فردی که واقعا در بورس پیشرفت کرده و در حال حاضر می‌دانید که تجربه و مهارت بالایی دارد یک نعمت بزرگ است. ولی برای پیشرفت پایدار، مشاوره گرفتن نباید برای دریافت پیشنهاد خرید و فروش سهام باشد و باید برای یادگیری از مشاوره بگیرید.

وظیفه کارگزاریها چیست؟

کارگزاریها وکیل و نماینده تام الاختیار برای خرید و فروش سهام هستند و بدون واسطه آنها هیچ کس نمی تواند در تالار بورس خرید و فروش کند. حضورمردم در تالار بورس الزامی نیست بلکه آنها جهت مشاهده تابلوی قیمت‌های تالار بورس و مشورت کردن با سایر سهامداران و دلگرمی دادن به یکدیگر در هنگام افت قیمت‌ها در تالار معاملات بورس حضور می یابند.

آموزش بورس

نحوه ثبت نام در بورس : 

مرحله اول: ثبت نام در در سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان (سجام)

در این راستا متقاضیان (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) در ابتدا باید وارد سامانه سجام (https://www.sejam.ir)شوید، اطلاعات شخصی و حساب بانکی خود را تکمیل کنید. با راه اندازی این سامانه هر شخص، تنها با یک بار شناسایی و ثبت اطلاعات امکان برخورداری از کلیه خدمات بازار سرمایه را خواهد داشت. این کد برای هر متقاضی تنها یک بار و توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه صادر می‌شود.

مرحله دوم: مراجعه به شعب دفاتر پیشخوان

بعد از مدتی براساس نشانی محل احراز هویت و تاریخ مراجعه به شما پیامک می‌شود و با مراجعه حضوری و تکمیل مراحل، کد ۱۰ رقمی را دریافت خواهید کرد.

احراز هویت کد بورسی به صورت غیر حضوری و الکترونیکی :

برای انجام این کار پس از ثبت نام در سامانه سجام، اطلاعات هویتی آن فرد از ثبت احوال کشور، اطلاعات بانکی از سامانه بانکی کشور، اطلاعات محل سکونت از اداره پست و شماره تلفن او از طریق سامانه شاهکار ارزیابی می ‌شود سپس رمز یک بار مصرف برای وی صادر می‌ شود تا بتواند به سیستم ورود ‌کند.

در مرحله اول عکس فرد با تصویر بر روی کارت ملی تطابق داده می شود. کارت ملی فرد باید اسکن شده و تصویر آن با تصویر ثبت احوال است مطابقت داده شود.

در مرحله بعدی کاربر باید یک فیلم سلفی گرفته و متنی تصادفی را بخواند، در این مرحله از زوایای مختلف نحوه بیان فرد سنجیده می ‌شود تا با الگویی که گفته شده مقایسه شود. در نهایت کاربر امضایی به صورت الکترونیکی انجام می ‌دهد.

برای کنترل ‌های بیشتر از اپراتور‌های آفلاین هم استفاده شده است؛ این اپراتور‌ها در بازه‌ های زمانی مخالف اطلاعات کاربر را بررسی می‌کنند و پس از اینکه مطمئن شدند شماره موبایل و آدرس فرد به نام خود فرد بوده است و اطلاعات هویتی هم به صورت‌کامل احراز شد اگر مشکلی وجود نداشته باشد این فرد به عنوان فرد سجامی معرفی می‌شود. 

مرحله سوم: مراجعه به شعب کارگزاری

بعد از ثبت نام در سامانه سجام برای شروع معاملات در بورس، ابتدا به یک کارگزاری مورد تایید سازمان بورس نیاز دارید تا کد بورسی (کد معاملاتی) خود را از آن دریافت کنید. کد بورس هر شخص منحصر به فرد بوده و از تعدادی عدد و حرف تشکیل شده است و لازمه ورود به سازمان بورس برای سرمایه گزاری می باشد از طریق کد بورس می توانید وارد بورس شده و برای خود یا شرکت خود عرضه اولیه خرید یا فروش نمایید.

گردآوری:بخش سرمایه های دیجیتالی بیتوته