تقویم تاریخ - 25 تیر

مجموعه: تقویم تاریخ

931م:16 ژوئيه سال 931 ميلادي "مرداويز" قهرمان ملي ايرانيان كه براي احياء كشور مستقل ايران كمر همت بسته بود شهر همدان را از عوامل خليفه عباسي پس گرفت و آنجا را به نام "ايران" متصرف شد. همدان كه از آن به عنوان نخستين پايتخت ايران در هزاره اول پيش از ميلاد نام برده مي شود در سال 642 ميلادي (سال شكست ارتش ايران از اعراب مسلمان در نهاوند)، سقوط كرده بود.

1384ش:از اواسط تيرماه 1384 خورشيدي، مطالب بزرگتر روزنامه هاي تهران به سخنان دلچسب و زيباي خاتمي رئيس جمهور و برخي از وزيران كابينه او و شركت آنان در مراسم متعدد براي ايراد سخنراني در آخرين ماه حكومتشان اختصاص يافته است.

مي دانيم كه تاريخنگاران عمل ها (رويداد ها) را بررسي مي كنند و بر مي نگارند، نه متن سخنان را و تنها آن قسمت از سخنان را نقل مي كنند كه عملي نشده باشند، يعني استناد براي نفي، و همچنين تحليل مي كنند كه منظور و هدف مقام از ايراد آن سخنان چه بوده است.

2007م:غلامحسين كرباسچي شهردار پيشين تهران، بنيادگذار روزنامه همشهري، دبيركل حزب كارگزاران و ناشر روزنامه هم ميهن در در نيمه ژوئيه 2007 در يك مصاحبه طولاني با شبكه «بي بي سي» نكاتي ريشه اي بيان داشت كه بيانگر فلسفه توسعه نيافتگي و راه حلهاي آن است. از متن اين مصاحبه مهم كه در «بي بي سي آنلاين» منعكس شده و در آرشيو اين شبكه نگهداري مي شود در رسانه هاي متعدد نقل و در اين رسانه ها مورد اظهار نظر و تفسير قرار گرفته بود. آن قسمت از اين مصاحبه كه رسانه هاي فارسي برون مرزي از آن به عنوان يك نظريه مهم كه بر زبان يكي از معروفترين و موفق ترين مديران در ايران پس از انقلاب جاري شده است نقل مي كنيم ـ نظريه «رابطه مستقيم پيشرفت با فرهنگ جامعه»:

«به تهران و مشکلات آن نمی توان نگاه مطلق داشت، اگر بخواهيم مشکل تهران را در يک جمله خلاصه کنيم بايد بگوييم مشکل تهران مانند بسياری از مشکلات کشور و مشکلات کشورهای جهان سوم؛ مشکل عدم توسعه يافتگی است. توسعه نيافتگی عبارت است از اينکه بخشی از فيزيک، فرهنگ و مجموعه مشخصات شهر و کشور مطابق الگوی تازه اي غير از الگوی گذشته تغيير می کند اما متناسب با آن الگو بقيه شرايط مهيّا نمی شود. برای نمونه، ممکن است در جايي تکنولوژی وارد شود اما فرهنگ استفاده از تکنولوژی وارد نشود. اين مشکل را در کشاورزی، در صنعت و در شهر هم داريم . اين تجربه مختص تهران نيست. در ساير شهرهاي ترکيه، و در قاهره، اسلام آباد، بمبئی، کلکتّه و ... هم داريم . قبلا اين شرايط در شهرهايي مانند بانکوک، سئول و کوالالامپور هم ديده مي شد و بنابراين، شهرهای کشورهای در حال توسعه از يک خصلت توسعه نيافتگی رنج می برند که عامل اصلی و زيربناي ساير مشکلات است. اين توسعه نيافتگی نه تنها در فيزيک شهر، در اقتصاد شهری، و در اقتصاد کشور؛ بلكه در فرهنگ مردم و در نحوه مديريت جامعه نيز وجود دارد.زمانی که من مدير تهران بودم، اين گلايه وجود داشت که چرا يک نفر برای گشايش ۱۰۰۰ دلار اعتبار بايد به تهران مراجعه کند و حتی از شهری مانند اصفهان که نبض اقتصاد کشور در آنجا می زند به تهران سفر كند. از اين نمونه زياد است. برای مثال: مديريت شيلات کشور (امور صيد ماهي) که بايد در بندرعباس و يا در شمال کشور قرار داشته باشد در تهران مسقر شده است. علاوه بر پرسنل مركزي که در تهران مستقر هستند، حساب کنيد شمار افرادي را كه از نقاط ديگر كشور به مركز اين سازمان مراجعه مي كنند!. به همين گونه است سازمان چای کشور و .... بنابراين؛ ريشه مشکلات در بی برنامه بودن و توسعه نيافتگی است.».

622م:عمرخليفه دوم، هجرت پيامبر اسلام (ص) از مكه به مدينه را مبدا تقويم قمري اسلامي اعلام كرد. قبلا سال شكست «ابرهه حبشي» در حمله به مكه كه در آن از فيل هم استفاده كرده بود به نام «سال فيل» مبدا تقويم بود. به حساب تنظيم كنندگان تقويم ميلادي، 16 ژوئيه سال 622 آغاز تقويم قمري اسلامي است. سال قمري داراي 354 روز و تقريبا 11 روز كمتر از سال خورشيدي است. سال قمري اسلامي از اول محرم آ‎غاز مي شود. ايرانيان بعدا براي خود، تقويم هجري خورشيدي را تنظيم كردند. قديمي ترين نامه به دست آمده با تقويم قمري اسلامي بر پاپيروس نوشته شده و در موزه محفوظ است.

1381م:پانزدهم ژوئيه 1381 يك كشيش انگليسي به نام «جان بالJohn Ball» كه در موعظه ها و خطبه هايش از لزوم برقراري عدالت در جامعه سخن به ميان مي آورد و مي گفت كه همه انسانها از يك پدر و مادر (آدم و حوا) به وجود آمده اند و جز دانش و درستي نبايد با شاخصي ديگر ميان آنان تفاوت گذارد و عمل دولتها بوده كه برابري مردم را برهم زده و ميان آنان جدايي افكنده و يوغ شمار كمي را بر گردن اكثريت نهاده است، منابع طبيعي از جمله آب و زمين متعلق به خدا است و نبايد به تملك فرد درآيد و اين افراد (مالكان) انسان هاي ديگر را كه با آنان بايد برابر باشند عملا برده خود قرارداده و استثمار مي كنند؛ در يك ميدان عمومي و با حضور ريچارد دوم پادشاه وقت انگلستان به سخت ترين روش(Hanged,Drawn and Quartered)، اعدام شد.

2007م:جنجالي ترين خبر 15 ژوئيه 2007 (24 تيرماه) رسانه هاي آمريكا، توافق كاردينال «راجري ماهونيRogery Mohany» سراسقف كليساهاي كاتوليك كاليفرنيا با شاكيان از كشيش هاي منطقه بود. طبق اين سازش، كاردينال حاضر شده است 660 ميليون دلار! به شاكيان بدهد تا از تعقيب شكايت در دادگاه كه باعث آبروريزي بيشتر خواهد بود منصرف شوند. شمار اين شاكنان حدود پانصد نفر است كه به هركدام يك ميليون و سيصد هزار دلار مي رسد. شاكيان مدعي شده اند كه كشيشها در طول زمان آنان را آزار جنسي داده بودند. انتشار خبر شكايت يكي از آنان در روزنامه ها باعث مراجعه بقيه به دادگاه شده بود. كشيش هاي كاتوليك محروم از ازدواج هستند. به گزارش رسانه هاي آمريكا، اين بزرگترين غرامتي است كه كليسا بابت خطاي جنسي كشيش هاي خود مي پردازد و اين پول عمدتا از اعانات مومنان و مراجعين به كليساها تامين شده است. در سال 2004 (سه سال پيش) سراسقف كليساهاي كاتوليك ماساچوست (بوستون) براي جلوگيري از طرح شكايات جنسي از كشيش هاي محلي در دادگاه و انتشار جزئيات در رسانه ها، يكصد ميليون دلار غرامت داده بود. با وجود اين، پاپ حاضر نشده است كه با ازدواج كشيش هاي كاتوليك موافقت كند. روحانيون فرقه هاي مسيحي ديگر، حق ازدواج كردن را دارند.

1911م:دكتر "سون يات - سن Sun yat - Sen" انديشمند چين و رهبر انقلاب ملي گرايان و جمهوريخواهان اين كشور پهناور روز 16 ژوئيه سال 1911، سه ماه و 14 روز پيش از وارد مرحله نهايي شدن انقلاب ملي چين، افكار خود را كه سالها به صورت پراكنده اعلام شده بود در اعلاميه اي گردآوري كرد كه به اصول سه گا نه "سون يات - سن" معروف شده اند و توجه مصلحين جهان از دهه گذشته (1990) پس از فروپاشي شوروي بيش از هر وقت ديگر معطوف به اين اصول شده است. در زمان انقلاب اكتبر سال 1911 چين معروف به انقلاب ملي گرايان، دكتر سون يات - سن در آمريكا سرگرم جمع آوري پول از چينيان مقيم اين كشور براي ادامه مبارزه در وطن بود و در 29 دسامبر همين سال پس از پيروزي انقلاب به رياست موقت كشور چين تعيين شد [مشروح رويداد در زمان خود خواهد آمد]

1946م:16 ژوئيه 1946 « مارتين هايدگر » براصطلاح « پست مدرنيسم » تعريف نوشت .با اين تعريف، جنبش فلسفي ــ سياسي « پست مدرنيسم » كه قبلا شكل گرفته بود عموميت بيشتري يافت .پيروان اين تفكر( مدرسه ) معاني را مطلق نمي دانند و درمطلق بودن حقايق ترديد دارند و خواهان بررسي انديشه ها و فلسفه هاي غرب و تكميل آنها شده اند.

1985م:16 ژوئيه در سال 1985«هنريك باولHeinrich Boll» نويسنده آلماني و برنده جايزه نوبل سال 1972 در 68 سالگي درگذشت. وي كه در طول جنگ جهاني دوم به عنوان يك سرباز ورماخت (ارتش آلمان) در جبهه هاي فرانسه، روسيه، روماني و مجارستان شركت و چهار بار گلوله خورده و انگشتان پايش را بر اثر يخزدگي در برف هاي روسيه از دست داده بود در داستانهايش مقامات دولتي و كاسبكار ها را در نقش آدمهاي بد قرار مي داد. باول كه مدتي نيز رئيس انجمن جهاني «پن» بود در يك رساله خود كه مورخان عنوان «نتيجه گيري» به آن داده اند نوشته است كه اگر مقامات دولتي و كاسبكارها روراست و مردمدوست باشند، از وضعيت روز سوء استفاده نكنند، نخوت و خود بيني و طمع نداشته نداشند، پاكدامن بوده و از همه مهمتر بدانند كه پس از باز نشسته شدن، به زندگي در ميان مردم باز مي گردند و نياز به لطف و محبت و كمك آنان دارند، دشواري هاي بشر و مسائل جامعه به مقدار زياد از ميان مي رفت.

518م:فلاويوس آناستاسيوس امپراتور روم شرقي كه در يك جنگ سه ساله از ايران شكست خورده بود 15 ژوئيه سال 518 درگذشت. وي از بيم وقوع جنگي ديگر با ايران، به جاي يكي از برادرزاده هايش، ژنرال ژوستين را به عنوان جانشين (وليعهد) تعيين كرده بود. آناستاسيوس در طول حكومت خود گرفتار مسائل بالكان و هجوم طوايف مهاجر به آن منطقه، و جنگ سه ساله ايران و روم بود كه در سال 502 ميلادي (در زمان پادشاهي قباد ساساني) آغاز شد كه ضمن آن، ارتش ايران نيروهاي امپراتور آناستاسيوس را از اطراف «آميدا (آمد ـ ديار بكر)» بيرون راند و شهر تئودوسيوپوليس را تصرف كرد. انگيزه جنگ، تعلل روم از پرداخت باج مقرر به دولت ايران بود. جنگ دو امپراتوري با امضاي يك قرارداد صلح هفت ساله پايان يافت.

1704م:در اين روز در سال 1704 ميلادي منطقه جبل طارق (Gibraltar) كه بر تنگه تلاقي مديترانه و اقيانوس اطلس قراردارد و در عهد باستان به ستون هركول معروف بود به تصرف انگلستان درآمد.

اين تنگه 13 كيلومتر تا 36 كيلومتر عرض دارد و در سال 711 ميلادي به تصرف "طارق" سردار يك سپاه اسلامي درآمد و از آن پس به اسم او ناميده مي شود.

اين منطقه كه از اهميت استراتژيک برخوردار است، از آن پس چند بار مورد حمله نظامي اسپانيا و فرانسه قرار گرفت، اما همچنان در تصرف انگلستان باقي مانده است.

1840م:16 ژوئيه سال 1840، پيمان لندن كه سه روز پيش از اين (13 ژوئيه) ميان آلمان (پروس)، اتريش و روسيه، فرانسه و انگلستان در مورد تنگه هاي تركيه (بسفر و داردانل) به امضا رسيده بود انتشار يافت. اين پيمان به زيان روسيه يكي از امضا كنندگان آن و ناقض عهدنامه سال 1833 روسيه و عثماني معروف به پيمان "خونكار اسكله سي" بود.

طبق پيمان لندن، در زماني كه عثماني در صلح بسر مي برد، تنگه هاي ياد شده كه ميان درياهاي سياه و اژه قرار دارند بايد به روي كشتي هاي جنگي همه كشورها بسته باشند. اين پيمان با تلاش هفت ساله وزيرخارجه وقت انگلستان كه نمي خواست روسيه از امتياز ويژه استفاده از اين تنگه ها برخوردار باشد به امضاء رسيد.

1918م:9 ماه پس از پيروزي انقلاب بلشويكي روسيه و 16 ماه پس از تفويض اختيارات، 16 ژوئيه سال 1918 نيكلاي دوم تزار مستعفي روسيه، همسر و فرزندانش كه در سيبري به حالت تبعيد به سر مي بردند اعدام شدند و با اعدام آنان به دودمان "رومانوف" بر روسيه پايان داده شد. تصميم اعدام كه از سوي كميته محلي انقلاب گرفته شده بود در مورد تزار، همسرش الكساندرا، پسرش (وليعهد سابق) الكسيس، چهار دختر تزار و نوكران آنان انجام شد و همانجا دفن شدند. كميته محلي انقلاب بعدا اعلام كرد از آن بيم داشت كه به علت ادامه جنگ داخلي، مخالفان كمونيسم او را بربايند و در برابر انقلاب قرار دهند.

1917م:شكست ارتش روسيه در جنگ با آلمان و تحمل دو ميليون كشته ، يكي از علل فشار و اعتراض مردم و كناره گيري تزار نيكلاي دوم از سلطنت در سال 1917 شد. اين عكس ، اورا در اوايل جنگ جهاني اول در جبهه با آلمان نشان مي دهد كه فرمانده نيروهاي روسيه وضعيت جبهه را از دور به او نشان مي دهد

1941م:16 ژوئيه سال 1941، نيروهاي ژاپني تحت شعار آزاد كردن آسيا از دست غرب استمعارگر به شبه جزيره "هندوچين" حمله ور و در خاك ويتنام، تايلند و كامبوج پياده شدند. در آن زمان جز قسمتي از تايلند امروز كه اسما استقلال داشت مابقي "هندوچين" در تصرف انگلستان و فرانسه بود. شهر سايگون يازده روز بعد به دست نيروهاي ژاپن افتاد.

1926م:« اوگوستو ساندينو » كه قيام خود را از سال 1926 بر ضد حكومت راستگرايان نيكاراگوئه آغاز كرده بود از 16 ژوئيه 1927 جنگ با تفنگداران دريايي آمريكا را كه از سوي اين دولت براي دفاع از منافع آمريكائيان و كمك به دولت راستگرايان به آن سرزمين فرستاده شده بودند آغاز كرد . در اين زد و خوردها به تفنگداران آمريكا تلفات سنگين وارد آمد.

1936م:نخستين عكسبرداري از دستگاه گردش خون و رگها با اشعه ايكس 16 ژوئيه سال 1936 ميلادي در شهر رچستر انجام گرفت كه رويداد پزشکي مهمي بشمار مي رود.

براي نخستين بار "پاركومتر" براي دريافت پول به سود شهرداري از صاحبان خودروها كه در خيابانها و ميدانهاي شهر توقف مي كنند 16 ژوئيه سال 1935در اكلاهماسيتي (آمريكا ) نصب شد.

1978م:صدام حسين درنيمه ژوئيه 1978به مناسبت هفته سالروزهاي بركناري سلطنت و نيز روي كار آمدن حزب بعث در عراق در مصاحبه اي گفت كه شوروي تا كمونيست شدن و آمريكا تا كاپيتاليست كردن همه جهان ، از تلاش و نيز رقابت با يكديگر دست برنخواهند داشت و دولتهاي عربي حتي اگر يكي از اين دو قدرت از سر راه ديگري كنار برود نبابد جانب هيچكدام را بگيرند ؛ ما اعراب بايد ايدئولوژي اسلامي خودمان را دنبال كنيم كه قدمتي بيش از 13 قرن دارد و با آن بزرگ شده ايم و بكوشيم كه رشته هاي وحدت مان سست و پاره نشود كه اگر اين وحدت را از دست بدهيم نه از اتحاديه عرب رمقي باقي خواهد ماند و نه از استقلال و غرور عربي مان.

2005م:در نيمه ژوئيه 2005 دو خبر روز، مفسران رسانه هاي آمريكا را مشغول کرده بود: اتهام وارده به کارل رو و بيماري ويليام رنکويست.

رسانه هاي آمريکا از 12 ژوئيه، قضيه «كارل روKarl Rove» از مشاوران كاخ سفيد را دنبال مي کردند كه متهم شده بود به خاطر انتقام گيري از يك ديپلمات آمريکايي به نام جوزف ويلسون كه توجيه دولت آمريكا در حمله نظامي به عراق را رد كرده و اغراق آميز خوانده بود، والري پليم ويلسون همسر اين ديپلمات را كه از مقامات مديريت عمليات محرمانه «سيا» بود افشاء كرده و لو داده بود که در آمريکا، جرم بشمار مي رود.

مطلب بزرگ ديگر، مسئله «ويليام رنكويستWilliam Rehnquist» رئيس 81 ساله و سرطاني ديوان عالي آمريكابود كه با عصا و ولچر و به زحمت قدم بر مي داشت و در دو روز 13 و 14 ژوئيه در بيمارستان بستري بود. او به بيماري سرطان تيروئيد مبتلا بود. با وجود اين اعلام كرده بود كه فعلا حاضر به بازنشسته شدن نيست!. وي بود كه در سال 2000 ديوان عالي را براي نخستين بار در تاريخ امريكا وارد مسئله انتخابات كرد و جورج بوش را برنده انتخابات ساخت. در اين ميان، بانو «اوكونور» يك قاضي اين ديوان كه با «رنكويست» راي به نفع جورج بوش داده بود تصميم به بازنشسته کردن خود را خود را اعلام داشته بود. از آنجا كه آمريكاييان نسبت به سمت هاي دائمي (مادام العمر) حساسيت دارند بر سر تعيين قضات ديوان عالي هميشه در سناي آمريكا اختلاف نظر وجود دارد.

2005م:روزنامه هاي اروپا در ده روز پس از انفجارهاي چهارگانه هفتم ژوئيه 2005 لندن كه طبق آخرين گزارش منجر به مرگ 54 تن و جرح 700 تن ديگر شده بود، به گزارش کردن ظاهر قضيه اين انفجارهاي انتحاري و نشر اظهارات مقامات انگليسي در اين باره پرداخته بودند که اصحاب نظر اعلام داشتند، بدون اين كه تحليل شود، چرا فكر خودكشي انتحاري به وجود مي آيد و يك فرد حاضر مي شود از جان شيرين بگذرد تا با تخريب و قتل، جلب توجه كند و يك نارضايي و مخالفت را منعكس سازد مسئله حل نخواهد شد. براي حل اين مسائل بايد «علت» را جستجوكرد. با يافتن تنها معلول، مسئله حل نخواهد شد.

2005م:در نخستين هفته ماه ژوئيه 2005 به خواست وزارت امنيت ملي آمريكا، هواپيماي ارفرانس ـ پرواز شماره 050 كه از پاريس به مقصد شهر شيكاگو به پرواز درآمده بود از ميان راه به پاريس باز گردانده شد تا افراد يك خانواده از مسافران خود را پياده كند زيرا كه نام خانوادگي آنان مشابه فردي بود كه در ليست افراد مورد سوء ظن قرار دارد.

افراد بازگردانده شده تبعه آمريكا و داراي گذرنامه آمريكايي هستند!.

اين خانواده پس از بازگردانده شدن هواپيما به فرودگاه شارل دوگل، دقيقا مورد بازرسي پليس فرانسه قرار گرفتند و از آنان بازجويي بعمل آمد كه منكر هرگونه آشنايي با تروريستها، حمايت از آنان و ضديت با دولت آمريكا شدند.

پليس فرانسه اعلام كرد كه چيز غير عادي كشف نكرده و مشكل اين خانواده (زن و شوهر و دو فرزند) اين بوده است كه نام خانوادگي عربي دارند كه مشابهت با نام يك مظنون اردني داشته است!.

وزارت امنيت آمريكا از زمان تاسيس خود (پس از رويدادهاي 11 سپتامر 2001) چندين هواپيماي مسافربر به مقصد اين كشور را به همين صورت از نيمه راه باز گردانيده و يا در فرودگاه دور دست فرود آورده و مسافر مشكوك را بازرسي و اخراج كرده است.

1212: جنگ« لاس ناواس دو لوسا» به برتري و حكومت مسلمانان بر اسپانياي جنوبي( اندلس ) عملا پايان داد.

1439: « بوسيدن » در ملاء عام در انگلستان ممنوع شد.

1661: سوئدي ها پول كاغذي ( اسكناس Banknote ) به جريان گذاردند.

1790: كنگره آمريكا قطعه زمين محدودي ميان دو ايالت مريلند و ويرجينيا را براي ساختن يك پايتخت دائمي (مقر دولت فدرال ) براي ايالات متحده تعيين ، نام آن را « ناحيه كلمبيا District of Columbia (D.C.) » گذارد كه جدا از همه ايالات است و قانون مربوط را تصويب كرد كه پس از ايجاد شهر در آنجا ، به اسم واشينگتن نخستين رئيس جمهوري آمريكا ناميده شده است.

1898: تريگو ليTtrygve Lie ديپلمات نروژي و نخستين دبيركل سازمان ملل ( از 1946 تا 1952 ) به دنيا آمد . پس از او دبيران كل سازمان ملل به ترتيب از اين كشورها بودند: سوئد ، برمه ، اتريش ، پرو ، مصر و غنا.

1942: سربازان آلماني كه پاريس را در اشغال خود داشتند 14 هزار يهودي را در اين شهر دستگير و بازداشت كردند.

1945: آمريكا نخستين بمب اتمي خود را در صحراي نيو مكزيكو آزمايش كرد.

1965: شارل دوگل رئيس جمهوري فرانسه تونل هفت مايلي(11 كيلومتر) را كه ميان فرانسه و ايتاليا ساخته شده بود افتتاح كرد. اين تونل در كوههاي آلپ ساخته شده است.