پیچ و مهره فولادی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : پنجشنبه, ۰۱ آبان ۱۴۰۴ ۰۹:۵۵
اتصالات جوشی یا چسبی در بسیاری موارد کارایی خود را دارند، اما پیچ و مهره فولادی به دلیل خاصیت قابلیت جداسازی و نصب مجدد، از جایگاهی منحصربه‌فرد برخوردارند.
پیچ و مهره‌ها از دو قطعه اصلی تشکیل شده‌اند:
* پیچ (Bolt): یک میله استوانه‌ای رزوه‌دار که در انتهای آن سر شش‌گوش یا استوانه‌ای شکل وجود دارد.
* مهره (Nut): قطعه‌ای رزوه‌دار که با چرخش روی پیچ، دو یا چند جزء را به یکدیگر محکم متصل می‌کند.
وقتی این دو جزء به‌درستی با هم درگیر می‌شوند، نیروی گشتاور حاصل از بستن پیچ، باعث ایجاد تنش کششی در بدنه پیچ و فشرده‌سازی قطعات متصل‌شده می‌شود. همین ویژگی است که اتصالات پیچ و مهره فولادی را در مقابل نیروهای مکانیکی بسیار پایدار و قابل اعتماد می‌سازد.
جنس فولاد مورد استفاده در تولید پیچ و مهره فولادی
فولاد از ترکیب آهن با میزان مشخصی از کربن تشکیل می‌شود. با تغییر میزان کربن، منگنز، کروم یا نیکل در ساختار آن، نوع فولاد و در نتیجه ویژگی‌های مکانیکی پیچ و مهره تغییر می‌کند. سه گروه اصلی فولاد در تولید پیچ و مهره عبارتند از:
* فولاد کربنی ساده: شامل گریدهای رایج 4.6، 5.8، 8.8، 10.9 و 12.9 است. گرید بالاتر یعنی مقاومت کششی بیشتر. به‌عنوان مثال پیچ کلاس 12.9 بهترین گزینه برای اتصالات با فشار یا گشتاور بسیار بالا محسوب می‌شود.
* فولاد آلیاژی: در ساختار این فولادها عناصری مانند مولیبدن، وانادیوم و کروم افزوده می‌شود. این عناصر موجب افزایش مقاومت در برابر حرارت و ضربه می‌گردند.
* فولاد ضد زنگ (استنلس استیل): دارای مقادیر بالای کروم و نیکل است و حتی در محیط‌های بسیار خورنده مثل صنایع دریایی یا غذایی نیز دچار زنگ‌زدگی نمی‌شود.
فرآیند ساخت پیچ و مهره فولادی
تولید پیچ و مهره فولادی فرآیندی دقیق و چندمرحله‌ای است که نیاز به تجهیزات صنعتی پیشرفته دارد:
* برش میلگرد فولادی: در ابتدا میلگردها یا مفتول‌های فولادی با قطر مشخص به طول‌های مورد نظر برش داده می‌شوند.
* سرد فورج یا گرم فورج: با استفاده از قالب‌های مخصوص، سر پیچ‌ها از طریق ضربه مکانیکی یا دمای بالا شکل داده می‌شوند.
* عملیات رزوه‌زنی (Threading): رزوه‌ها معمولاً با غلتک‌های مخصوص یا ماشین‌کاری دقیق روی بدنه پیچ ایجاد می‌شوند.
* عملیات حرارتی: شامل سخت‌کاری (Quenching) و بازپخت (Tempering) برای افزایش مقاومت مکانیکی.
* پوشش‌دهی سطحی: در این مرحله، از روش‌هایی مانند گالوانیزه گرم، فسفاته یا نیکل‌کاری استفاده می‌شود تا پیچ در برابر زنگ‌زدگی محافظت شود.
ویژگی‌های فنی پیچ و مهره فولادی
* مقاومت کششی بالا: بسته به کلاس فولاد، پیچ و مهره‌ها می‌توانند نیروهایی تا بیش از 1000 مگاپاسکال را تحمل کنند.
* طول عمر بالا در شرایط سخت: با پوشش گالوانیزه گرم، عمر مفید آن‌ها در محیط‌های مرطوب و خورنده به چندین دهه می‌رسد.
* عدم تغییر شکل در اثر ضربه یا لرزش: در اتصالاتی که تحت لرزش یا شوک مکانیکی قرار دارند (مثل پل‌ها یا سازه‌های صنعتی)، پیچ‌های فولادی عملکردی ایمن دارند.
* قابلیت تولید در ابعاد مختلف: از قطر M3 تا M64 و طول‌های متفاوت، بسته به نیاز پروژه.
* نصب و جداسازی آسان: برخلاف جوشکاری، در صورت نیاز می‌توان سازه را باز و تعمیر کرد.
انواع پیچ و مهره فولادی از نظر شکل و کاربرد
* پیچ‌های شش‌گوش (Hex Bolt): بیشترین کاربرد در صنایع ساختمانی و صنعتی.
* پیچ‌های خودکار و سرمته‌ای: برای اتصالات فلزی سبک و ورق‌های نازک.
* پیچ‌های اتاقی (Carriage Bolt): دارای سر گرد بدون لبه برای مصارف تزئینی و مبلمان صنعتی.
* مهره‌های واشردار، قفلی و چاک‌دار: برای جلوگیری از باز شدن پیچ‌ها در اثر لرزش.
* پیچ و مهره‌های HV و HSFG: مخصوص اتصالات سازه‌های فلزی سنگین مانند پل‌ها یا دکل‌ها، بر اساس استانداردهای اروپایی.
انواع پوشش‌ها و اهمیت آن‌ها در دوام
پوشش‌دهی سطحی، یکی از اصلی‌ترین عوامل در افزایش عمر پیچ و مهره فولادی است. بدون آن، فولاد در برابر رطوبت و محیط‌های اسیدی به‌سرعت زنگ می‌زند.
* گالوانیزه گرم: با غوطه‌ور کردن پیچ و مهره در روی مذاب، پوششی ضخیم و یکپارچه ایجاد می‌شود.
* الکتروگالوانیزه: پوشش نازک‌تر و صاف‌تر که برای مصارف ظاهری یا تجهیزات داخلی استفاده می‌شود.
* فسفاته روی (Zinc Phosphate): افزایش مقاومت مکانیکی و بهبود چسبندگی رنگ.
* کادمیوم و نیکل‌کاری: مناسب برای مصارف نظامی و هوافضا.
استانداردهای تولید پیچ و مهره فولادی
تولیدکنندگان معتبر، پیچ و مهره‌ها را مطابق با استانداردهای جهانی زیر تولید می‌کنند:
* DIN (Germany) – استاندارد آلمان برای ابعاد و کلاس‌های مقاومت
* ASTM (America) – استاندارد آمریکایی برای ویژگی‌های مکانیکی
* ISO (International) – استاندارد بین‌المللی برای ابعاد و مشخصات رزوه
رعایت این استانداردها تضمین می‌کند که پیچ و مهره‌ها در پروژه‌های بین‌المللی نیز قابل استفاده باشند و با سایر قطعات سازگار عمل کنند.
حوزه‌های کاربرد پیچ و مهره فولادی
* صنعت ساختمان‌سازی: در اسکلت‌های فلزی، سوله‌ها و پل‌های عظیم
* پالایشگاه‌ها و پتروشیمی: مقاومت در برابر دما، فشار و مواد شیمیایی
* صنایع خودروسازی و ماشین‌آلات: ترکیب استحکام و وزن بهینه
* نیروگاه‌ها و صنایع انرژی: در بخش‌هایی با ارتعاش یا دمای بالا
* صنایع دریایی: استفاده از پیچ و مهره‌های استنلس استیل ضدزنگ
نکاتی مهم در نگهداری و نصب پیچ و مهره فولادی
* هنگام نصب، از ابزارهای گشتاورسنج استفاده کنید تا پیچ بیش از حد یا کمتر از حد سفت نشود.
* از روغن‌های مخصوص برای جلوگیری از گیرکردن یا شکستگی رزوه‌ها بهره ببرید.
* پیچ‌ها را در فواصل زمانی مشخص بررسی و در صورت زنگ‌زدگی تعویض کنید.
* برای محیط‌های بسیار گرم یا خورنده، از فولاد گرید بالا یا استنلس استیل استفاده شود.
خرید پیچ و مهره فولادی از شرکت پارس سهند
شرکت پارس سهند یکی از تأمین‌کنندگان اصلی انواع پیچ و مهره فولادی، ضدزنگ و آلیاژی در ایران است. این شرکت با سال‌ها تجربه در همکاری با صنایع سنگین، پروژه‌های عمرانی و واحدهای تولیدی، توانسته اعتماد طیف گسترده‌ای از مشتریان را جلب کند.
دلایل انتخاب پارس سهند عبارتند از:
* عرضه مستقیم محصولات استاندارد DIN، ASTM و ISO
* ارائه مشاوره فنی رایگان هنگام انتخاب گرید مناسب
* تضمین کیفیت محصول با گواهی تست مکانیکی و متریال
* ارسال سریع و پشتیبانی پس از فروش
* قیمت رقابتی نسبت به بازار و واردات مستقیم کالا
اگر به دنبال خرید پیچ و مهره با کیفیت بالا، دوام طولانی و خدمات فروش مطمئن هستید، پارس سهند بهترین انتخاب برای شماست. تیم فنی این مجموعه آماده است تا متناسب با نیاز صنعتی شما، بهترین نوع پیچ و مهره از نظر جنس، گرید و پوشش را پیشنهاد دهد.
