تصميم گيري درست با اين 9 روش
- مجموعه: برای زندگی بهتر
وقتي دانشمندان علوم اعصاب فعاليت مغز را در طول يک آزمايش تصميمگيري ساده بررسي کردند، متوجه شدند که افراد معمولاً 10 ثانيه قبل از اينکه آگاه شوند تصميم گرفتهاند، تصميم ميگيرند.
چشمانداز مغز ما محل منطقي نيست.
ما هنوز هم همان مغز عصر حجري پيشينيانمان _ حجمي از احساسات، خاطرات ناقص و يک محدوده توجه کوتاه _ را داريم. مغز ما هيچوقت همه حقايق براي گرفتن تصميم "ايدآل" را در خود ندارد.
از اينجا داستان بدتر ميشود. حتي گاهي بدون اينکه بدانيم تصميم ميگيريم.
چطور ميتوانيم اميدوار باشيم که تصميم درست گرفتهايم؟
در واقعيت وضعيت به اين بدي نيست، ما هر روز تصميماتي در زندگيمان ميگيريم. دنيا تغيير ميکند و احساس ميکنيم که کنترل آن را به دست داريم.
خوشبختانه علم اعصاب و روان ما را از نواقص و کمبودهاي مغز انسان آگاه کرده است. با دانستن اين ضعفها، ميتوانيد از يک استراتژي ساده براي غلبه بر آنها استفاده کنيم.
9 راه براي تصميمگيري درست
1 - به غريزه خود توجه کنيد اما اجازه ندهيد بر شما رياست کند.
ما به يک دليل غرايزمان را رشد دادهايم—آنها واقعاً خوب عمل ميکنند. توانايي گرفتن يک تصميم سريع براي پيشينيان عصر حجري ما ميتوانست تفاوت خورده شدن توسط يک ببر وحشي يا شکار آن ببر باشد. اما اخيراً با چند ببر روبهرو شدهايد؟ واقعيت اين است که در اين عصر ديگر نيازي به اينگونه تصميمات سريع نيست اما باز هم نميتوانيد دست از گرفتن اين تصميمات برداريد. با آن مقابله نکنيد اما به آن هم بسنده نکنيد. از خودتان بپرسيد "چرا اين فکر را کردم؟" يا "چرا چنين احساسي داشتم؟"
2 - گزينههايتان را ليست کنيد.
مغز قدرتمندترين کامپيوتر موجود است اما قادر به انجام چند کار همزمان نيست. دشوار است که بيشتر از 7 فکر مختلف را در يک زمان در ذهنتان داشته باشيد و غيرممکن است که بتوانيد روي دو مورد از آن به طور همزمان تمرکز کنيد. دليل اينکه وقتي موقع رانندگي با تلفنهمراه صحبت ميکنيم، تصادف نکرده و ماشينمان را داغان نميکنيم اين است که ميتوانيم خيلي سريع تمرکز روي کارها را تغيير دهيم—اما خيلي کندتر و بيدقتتر از زمانيکه هرکدام را به تنهايي انجام مي داديم. براي تصميمي که ميخواهيم بگيريد، همه انتخابها و گزينههاي موجود را ليست کنيد، آن را بيرون ذهنتان بکشانيد و زماني را به بررسي هر کدام به تنهايي اختصاص دهيد.
3 - سوالات را بازنويسي کنيد.
ميدانيد براي اينکه يک دانشمند تمامعيار باشيد به چه چيزي لازم است؟ گرفتن نمرات عالي يا به خاطر سپردن چيزها کافي نيست. مهم اين است که سوالات درست بپرسيد. هر مشکلي که داريد، سعي کنيد آن را به سه يا چهار شکل مختلف بنويسيد. اينکه خودتان را مجبور کنيد به طرق مختلف به آن مشکل نگاه و فکر کنيد باعث ميتوانيد بتوانيد راهکارهاي متفاوتي نيز پيدا کنيد.
4 - تاريخ را پيشبيني کنيد.
حافظه ما آنقدرها که تصور ميکنيم خوب نيست و درنتيجه يادمان نميماند که چقدر ممکن است بد باشد. همين حافظههاي انتخابي است که باعث ميشود يادتان بماند امروز با چه کسي حرف زديد اما يادتان نيايد که چهارشنبه هفته پيش صبحانه چه خورديد. استفاده از تاريخ براي گرفتن تصميم نيازمند اين است که به خاطر بياوريم دفعه قبلي که در موقعيتي مشابه بوديم چه اتفاقي افتاد. کند پيش برويد و خاطرهتان را خوب بررسي کنيد _ نبايد فقط پيروزيهايتان را به خاطر سپرده باشيد و شکستها را فراموش کرده باشيد.
برای ارزیابی پیامدهای تصمیمتان می توانید از تکنیک 10-10-10 در تصمیم گیری کمک بگیرید. تکنیک 10 - 10 - 10 به شما کمک میکند تصمیمات عجولانه نگیرید و به عواقب کوتاه مدت و بلند مدت تصمیمتان فکر کنید و به این ترتیب، از بروز آسیب های ناخواسته به زندگیتان جلوگیری کنید.
5 - به خاطر داشته باشيد که زمان طرف شماست.
سعي کنيد خودتان را از احساسات آن لحظه دور کنيد. البته انجام فوري اين کار غيرممکن است اما بهترين راهکار اين است که بين زمان حال و زماني که ميخواهيد تصميم بگيريد کمي فاصله بيندازيد.
6 - اين را يک آزمايش ببينيد.
مغز انسان جداشده نيست _ براي عمل کردن در موقعيتهاي اجتماعي با همتايان خود طراحي شده است. حاصل آن اين است که زمان و انرژي زيادي را براي کار گروهي و رابطه با دوستانمان صرف ميکنيم. تصور کنيد که قرار است براي تصميمي که ميگيريد به شما نمره بدهند و اتوماتيکوار توجه بيشتري به آن ميکنيد. بنويسيد که چرا چنين تصميمي گرفتيد و بعد فکر کنيد: "اين يک امتحان است. من از پس آن برميآيم و فرصت ديگري براي تغيير آن ندارم. بقيه قرار است تصميم من را ببينند و به آن نمره بدهند". اينکار باعث ميشود بيشتر به چراي تصميمي که ميگيريد فکر کنيد و برنامهها و ديدگاههاي ضعيف را کنار بگذاريد.
7 - دانش عمومي نيست.
زمانهاي "فراموششده" را پيدا کنيد و ببينيد چرا آنطور بوده است. همه ميدانند که نبايد بعد از غذا خوردن شنا کرد اما چرا؟ براي همه همينطور است؟ تصوراتتان را زير سوال ببريد و قضاوت کنيد آيا درمورد شما هم صدق ميکند يا خير.
8 - تصميم را بگيريد.
آيا ميخواهيد درمورد وضعيت شغليتان تصميم بگيريد يا اينکه چه مارک پنيري را براي صبحانه بخوريد؟ همه تصميمات برابر نيستند پس وقتتان را تلف نکنيد. لازم نيست براي هر وعده صبحانه قدم 1 تا 9 را دنبال کنيد.
9 - تصميم را عملي کنيد.
ميتوانيد تا بي نهايت تصميمي که گرفتهايد را دوباره و دوباره تحليل و بررسي کنيد. اما بالاخره بايد يکجا آن را متوقف کنيد. آن را واقعي کنيد، يادداشتش کنيد. وقتي تصميمتان بيرون از مغزتان و به دنياي واقعي آمد، مغزتان از بررسي گزينههاي مختلف دست کشيده و سراغ کار بعدي ميرود.
يادتان باشد چشمانداز مغز ما محل منطقي نيست. شما حتي نبايد مغزتان را وادار به دنبال کردن قدم 1 تا 9 کنيد. بهترين تصميمي که ميتوانيد اينجا بگيريد اين است که فقط قدم هايي که دوست داريد را دنبال کنيد، آن هم با هر ترتيبي که دوست داشتيد. هر کاري که ميکنيد، رمز گرفتن بهترين تصميمات در زندگي اين است که بخواهيد.
منبع : mardoman.net