سال جدید و ترک عادتهای بد
- مجموعه: برای زندگی بهتر
برخی را باید ترک کرد، برخی را باید با عادت های خوب جایگزین کرد و برخی را بهتر است نگه داریم
تقریبا نیمی از افراد در آستانه ی سال نو تصمیمات جدیدی برای تغییر می گیرند، شبیه همان تصمیم هایی که مثلا از ابتدای هفته یا اول این ماه فلان کار را انجام میدهم یا نمی دهم، اما درصد کمی واقعا به اهدافی که تعیین کرده اند می رسند. شاید شما هم این سوال را از خود پرسیده باشید که چرا این اتفاق می افتد؟ چرا با وجودی که با اراده و مصمم به خودمان و گاهی دیگران قول می دهیم، اما موفق نمی شویم؟
راستی چه چیزی باعث می شود به قول و قراری که گذاشته ایم پایبند نباشیم. این موضوع می تواند دلایل متعددی داشته باشد، اما در مطلب پیش رو قصد داریم روش هایی را مرور کنیم که احتمال شکست را برای ما به حداقل برساند و در آستانه ی سال جدید با یک هدفگذاری مناسب شروع تازه ای داشته باشیم.
سال جدید را برای خودت نامگذاری کن
برای خودتان یک شعار تعیین کنید؛ یک جمله که مرتب بتوانید تکرارش کنید و به خودت یادآوری کنید که چه قول و قراری برای سال جدید گذاشته اید. مثلا "سال خوشآمدگویی به چیزهای جدید" خب حالا این شعار به شما کمک می کند که مرتب از چیزهای جدید استقبال کنید و دایره ی امن خودتان را گسترش دهید و محدود نباشید. البته دقت کنید که این نامگذاری باید متناسب با حال و هوای شما و اهداف و نیازهایتان صورت بگیرد؛ مثلا اگر شما ارتباط های گسترده ای دارید و مایلید کمی اطرافتان را خلوت کنید و به رابطه هایتان سر و سامانی بدهید و کیفیتش را بهبود ببخشید شاید آنوقت بهتر باشد که به شعار دیگری فکر کنید؛ مثلا "سال رابطه های کیفی نه کمی".
اهداف خودت را بنویسید
از ویژگی های یک هدف خوب اینست که مشخص، قابل اندازه گیری، دست یافتنی و واقعی باشد و بخصوص برای آن یک محدوده ی زمانی تعیین کرده باشید. فرض کنید شما می خواهید مهارت زبان انگلیسی تان را در سال جدید بهبود ببخشید، خب ابتدا باید این هدف را با جزییات بیشتری مشخص کنید. مثلا بنویسید بهبود مهارت درک مطلب با مطالعه ی روزانه یک صفحه از فلان کتاب؛ به این ترتیب در پایان یک ماه می توانید به خوبی مسیری را که طی کرده اید ارزیابی کنید و اینکه تا چه حد در دستیابی به هدفتان موفق بوده اید یا نقاط ضعف تان چه بوده است؟
اهدافتان را در کفه ترازو بگذارید
خب شما اهدافتان را ثبت کرده اید، اما آیا واقعا می دانید که چه می خواهید؟ با این هدفی که برای خودتان تعیین کرده اید دنبال چه چیزی هستید؟ آیا زمانی که برایش تعیین کرده اید کافی هست؟ آیا می دانید که چه چیزهایی نمی خواهید؟ برای دستیابی به آن به چه چیزهای دیگری نیاز دارید؟ چه اقداماتی باید انجام بدهید؟ در این مرحله لازم است درباره ی اهدافتان به خوبی فکر کنید تا به درک بهتری از آنها برسید. اگر برای رسیدن به یک هدف گام های متعددی را لازم است طی کنید، ابتدا این مراحل را مشخص کنید و گام به گام آنها را پشت سر بگذارید. فهرست تان را با دقت مرور کنید، آیا اهدافی هست که با هم در تضاد باشند، کدامیک برای شما واقعا اهمیت بیشتری دارند؟ کدامیک را حاضرید از فهرست حذف کنید و حس می کنید واقعا به آن نیازی ندارید؟ اهمیت این مرحله در این است که به شما امکان می دهد پیش از شروع و اتلاف وقت و انرژی تان یک ریزش را تجربه کنید و متوجه خواهید شد که دقیقا از کجا باید شروع کنید.
راههای رسیدن به تصمیماتتان را یادداشت کنید
با نوشتن اهدافتان روی کاغذ در واقع آنها را درونی می کنید. برای اینکه عزم و اراده ی درونی تان را جهت بدهید مقداری زمان صرف کنید و اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خود را تعیین کنید. یادتان باشد برای هر کدام زمانی تعیین کنید؛ مثلا یک ماهه، شش ماهه و یکساله. این ثبت کردن می تواند به روش مورد علاقه ی خود شما باشد؛ هرطور که راحتید آن را انجام دهید، می توانید این فهرست را با صدای خودتان و بصورت یک فایل صوتی ضبط کنید و هر وقت فرصت کردید قبل از خواب یا بعد از بیدار شدن به آن گوش بدهید، می توانید آنها را در رایانه ی شخصی تان ذخیره کنید یا اینکه روی یک کاغذ بنویسید و به دیوار اتاقتان بچسبانید؛ انتخاب با شماست. آنچه اهمیت دارد این است که اهداف شما از مغزتان بیرون آمده و جایی ثبت شده، مطمئن باشید همین نوشتن شما را یک گام به تحقق این اهداف نزدیک تر می کند.
تمرین کنید تا عادت کنید
عادت کردن در واقع یک فرایند تمرین و عمل مداوم هست. شما با فکر کردن به یک عادت نمی توانید آن را به دست آورید. اما با تمرین و عمل کردن می توانید یک عادت جدید ایجاد کنید یا با فراموشی و عمل نکردن یک عادت قدیمی را بتدریج کنار بگذارید. بهترین قسمت کسب یک عادت جدید این است که بعد از مدتی دیگر برای انجام آن به انرژی زیادی نیاز ندارید. در واقع عادت ها به ما کمک می کنند تا بخش زیادی از انرژی و وقت خود را صرفه جویی کنیم. بنابراین می توانید آن را در جای دیگری مصرف کنید. پس برای خودتان عاداتی تعیین کنید که بعد از مدتی با تمرین بتوانید بطور خودکار آنها را انجام دهید.
اما مهمتر اینکه عادت هایی را فهرست کنید که به برآورده شدن اهدافتان کمک کند. نکته ی بعدی اینکه برای ایجاد یک عادت از کمترین زمان ممکن که می توانید آن را تحمل کنید شروع کنید و سپس به تدریج این زمان را افزایش دهید. شاید شما هم داستان قورباغه هایی که در ظرف آب قرار داده می شوند و بتدریج دمای آب را افزایش داده تا اینکه قورباغه ها کاملا پخته می شوند را شنیده باشید، مغز شما هم باید دقیقا به همین ترتیب به یک موضوع جدید عادت کند؛ آرام و نامحسوس . نباید با تغییرات ناگهانی و طوفانی آغاز کنید. در این صورت مدت زیادی دوام نخواهید آورد و با یک احساس شکست به روال قبل بازخواهید گشت.
عادت هایی را فهرست کنید که به برآورده شدن اهدافتان کمک کند
به روزرسانی و دوباره سازی داشته باشید
همیشه آمادگی این را داشته باشید که در صورت لزوم در اهداف تعیین شده یا شیوه ای که برای رسیدن به آنها انتخاب کرده اید، تجدید نظر کنید. البته این کار باید با دقت و هوشمندانه انجام شود. قرار نیست مرتب از این شاخه به آن شاخه بپرید. یادتان باشد شما همانی هستید که فکر می کنید و همانی می شوید که هر روز انجام می دهید. اینکه امروز چه کاری انجام می دهید، به نظر خیلی مهم و چشمگیر نمی رسد، اما وقتی یک عادت در شما ایجاد شود یک عمر با آن سر و کار خواهید داشت. پس دقت کنید که درباره ی خودتان چطور فکر و روزهایتان را چگونه سپری می کنید.
دفتر قرار ملاقات شخصی داشته باشید
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما برای خودتان قرار ملاقات های هفتگی یا ماهیانه تعیین کنید؛ حتی اگر زمانش خیلی کوتاه باشد. مثلا نیم ساعت در هفته یا ماه صرف کنید تا در مکان و زمان مورد علاقه و مقدور به دیدار خودتان بروید. در این قرار ملاقات یکبار دیگر اهدافتان را با دقت مرور کنید و فهرست عادت های مورد نیازتان را بازبینی کنید. اگر خوب پیش رفته اید خودتان را تشویق کنید و اگر حس می کنید به دلگرمی نیاز دارید، فرصتش را به وجود آورید. این قرار ملاقات ها به شما کمک می کند که در راه باقی بمانید و یادتان باشد که قرار است از چه راهی و به کجا برسید، همین طور می تواند به شما انگیزه بدهد و فرصتی فراهم کند تا از حس و حال درونی تان آگاه شوید. اینکه آیا از روال موجود رضایت دارید یا خیر.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته
منبع:تبیان