احادیث درباره عیب جویی

مجموعه: احادیث و سخنان بزرگان

احادیث درباره عیب جویی

احادیثی از ائمه درباره عیب جویی

احادیث درباره عیب جویی

«عیب جویی» به معنای «تفحص و جست و جوی معایب، خطاها، گناهان و بدی های دیگران و آشکارسازی آن» است. این رفتار ناپسند است و در بسیاری مذاهب آن نهی شده است. در قرآن آیه هایی در مورد عیب جویی آورده شده است. احادیث بسیاری از ائمه درباره ی عیب جویی آورده شده است که در ادامه به آن می پردازیم.

حضرت عيسى عليه السلام می فرمایند :

لا تَنظُروا في عُيوبِ النّاسِ كالأربابِ ، وَ انظُروا في عُيوبِهِم كَهَيئَةِ عَبيدِ النّاسِ .

به عيب هاى مردم چون خواجگان منگريد، بلكه به عيب هايشان چون غلامان نگاه كنيد.

******

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند :

طوبى لِمَن مَنَعَهُ عَيبُهُ عَن عُيوبِ المُؤمِنينَ مِن إخوانِهِ .

خوشا به حال آن كس كه عيب خودش، او را از پرداختن به عيبهاى برادران مؤمنش باز دارد.

******

امام علی علیه السلام فرمودند :

تَتَبُّعُ العُیوبِ مِن أَقبَحِ العُیوبِ وَشَرُّ السَّیئَاتِ .

عیب جویی ، از زشت ترین عیبها و بدترین گناهان است.

******

امام علی علیه السلام فرمودند : 

مَن بَحَثَ عَن أَسرَارِ غَیرِهِ، أَظهَرَ اللهُ أَسرَارَهُ .

هر که رازهای دیگران را جستجو کند، خداوند رازهای او را فاش سازد.

******

امام على عليه السلام :

أفضَلُ النّاسِ مَن شَغَلَتهُ مَعايِبُهُ عَن عُيوبِ النّاسِ .

بهترين مردم كسى است كه عيب هاى خودش، او را از عيب هاى مردم باز دارد.

حدیث هایی درباره عیب جویی

امام علی علیه السلام فرمودند :

مَن أَبصَرَ عَیبَ نَفسِهِ لم یعِب أَحَداً .

هر که بینای عیب خود باشد، از هیچ کس عیب جویی نکند.

******

امیرالمومنین علیه السلام فرمودند : 

مَن بَحَثَ عَن عُیوبِ النَّاسِ فَلیبدَأ بِنَفسِهِ .

کسی که در جستجوی عیب های مردم است، باید از خودش شروع کند.

******

امام علی علیه السلام می فرمایند :

عَجِبتُ لِمَن يُنكِرُ عُيُوبَ النَّاسِ ! وَ نَفسُهُ أَكثَرُ شَئٍ مَعَاباً وَ لا يُبَصِّرُهَا .

در شگفتم از كسی كه عيب های مردم را بد می ‏داند، در حالي كه خودش از همه پر عيب‏ تر است و آنها را نمی بيند.

******

امام علی علیه السلام فرمودند :

لا تَتَّبِعَنَّ عُیوبَ النَّاسِ، فَإِنَّ لَک مِن عُیوبِک - إِن عَقَلتَ - مَا یشغَلُک أَن تَعِیبَ أَحَداً .

دنبال عیب های مردم نباش؛ زیرا عیب هایی که در خودت هست - اگر خردمند باشی - مانع از آن می شود که از کسی عیب جویی کنی.

******

امام سجاد عليه السلام می فرمایند :

مَنْ رَمَي النّاسَ بِما فيهِمْ رَمَوْهُ بِما لَيْسَ فيِهِ .

هركس مردم را عيب جوئی كند و عيوب آنان را بازگو نمايد و سرزنش كند، ديگران او را متهّم به غير واقعيّات می كنند.

******

امام صادق علیه السلام فرمودند : 

إِذَا رَأَیتُمُ العَبدَ مُتَفَقِّداً لِذُنُوبٍ (النَّاسِ) نَاسِیاً لِذُنُوبِهِ، فَاعلَمُوا أَنَّهُ قَد مُکرَ بِهِ .

هر گاه دیدید بنده گناهان مردم را می جوید و گناهان خودش را از یاد برده است، بدانید که گرفتار مکر خدا شده است.

******

امام صادق عليه السلام فرمودند :

أنفَعُ الأشياءِ لِلمَرءِ سَبقُهُ النّاسَ إلى عَيبِ نَفسِهِ .

سودمندترين چيزها براى آدمى، اين است كه در رسيدگى به عيب هاى خود بر مردم پيشى گيرد (پيش از پرداختن به عيوب مردم به عيب هاى خود بپردازد).

******

امام حسن عسکری (ع) می فرمایند: 

کسی که برادر دینی خود را در نهان پند دهد، او را زینت داده است، اما اگر در برابر دیگران نصیحتش کند موجب سرشکستگی او شده است.

گردآوری : بخش مذهبی بیتوته