تفسیرصحیفه سجادیه - دعای پنجاه و سوم
- مجموعه: تفسیر صحیفه سجادیه
و كان من دعائه عليه السلام فى التذلل لله عز و جل
دعاى پنجاه و سوم در رام شدن و منقاد شدن از ترس الهى.
«رب افحمتنى ذنوبى و انقطعت مقالتى، فلا حجه لى». رب منادى محذوف عنه حرف النداء اى: يا رب. افحمتنى، اى: اسكتتنى. يقال: كلمته حتى افحمته، اى: اسكته. يعنى: اى پروردگار من، ساكت گردانيده مرا گناهان من و منقطع شده گفتگوى من، پس هيچ حجتى و دليلى نيست كه به آن مستمسك شوم. «فانا الاسير ببليتى، المرتهن بعملى». البليه بتشديد الياء، و المراد منها العمل لانه يمتحن به فيظهر به خيره و شره. فاطلق المسبب على السبب. و المرتهن على صيغه اسم المفعول من، ارتهنه: اخذه رهنا. اى: الماخوذ بعملى. فالثانيه بمنزله التاكيد للاولى. يعنى: پس منم اسير و گرفتار به عمل خويش و گرو كردار خود. چنانچه تخليص رهن موقوف است بر اداى قرض، همچنين تخليص نفس از عذاب موقوف است به عمل صالح. «المتردد فى خطيئتى». و متردد و سرگشته در گناه خويش. «المتحير عن قصدى». تحير فى امره، اى: لا يهتدى لجهه امره. و القصد هو الطريق المستقيم. و لعله ضمن- عليه السلام- معنى العدول و الانحراف. اى: المتحير فى امرى مائلا و منحرفا عن الطريق المستقيم. (يعنى:) حيران و سرگشته ام در كار خود در حالتى كه منحرفم از راه راست خويش. «المنقطع بى». على صيغه اسم المفعول. و الباء للتعديه. قال التفتازانى فى حواشيه على الكشاف- فى اواسط سوره البقره فى طى تفسير قوله تعالى: (و ابن السبيل) حيث قال العلامه الزمخشرى: اى المسافر المنقطع به-: ظاهره لفظ اسم الفاعل كانه انقطع عن سفره او رفقته، لكن الحق المنقطع به- على لفظ اسم المفعول- و التعديه بالباء. قال فى الاساس: انقطع به، اذا عجز عن سفره من رفقه ذهبت او دابه قامت، اى: وقفت و اعيت، او اتاه امر لا يقدر ان يتحرك معه. انتهى كلامه. يعنى بريده شده ام و عاجز گشته ام به حيثيتى كه قادر نيستم بر چيزى. «قد اوقفت نفسى موقف الاذلاء المذنبين». به تحقيق كه بازداشته ام نفس خود را در جاى ذليلان و منقادشدگان. و فى نسخه ابن السكون: «اوقفت»- بالالف- اى: اسكنت. «موقف الاشقياء المتجرئين عليك». «المتجرئين» بالهمزه و الياء المثناه من تحت على صيغه اسم الفاعل من تجرا، و هو التفعل من الجراه و الاقدام على الشى ء. اى: متسلطين غير هائبين. و فى بعض النسخ: «متجرين»- بترك الهمزه- و هو ايضا لغه فى متجرئين. قال الجوهرى فى صحاحه: الجراه- مثل الجرعه-: الشجاعه. و قد يترك همزته فيقال: الجره- مثل الكره. (يعنى:) و ساكن ساخته ام خود را در جاى بدبختان و دليرى كنندگان بر تو كه هايب و ترسناك نباشند از تو. «المستخفين بوعدك». الوعد يستعمل فى الخير و الشر. يقال: وعدته خيرا او وعدته شرا. (يعنى:) استخفاف كننده و سبك شمرنده به آنچه خبر داده اى از ثواب و عقاب. «سبحانك! اى جراه اجترات عليك؟! و اى تغرير غررت بنفسى؟!». قال فى النهايه الاثيريه: التغرير هو المخاطره و الغفله عن عاقبه امره. (يعنى:) تنزيه مى كنم تو را خداوندا تنزيه كردنى! چه دليرى است كه دليرى كردم بر آن؟! و چه در خطر و هلاكت انداختن است كه در خطر انداختم نفس خود را؟! «مولاى ارحم كبوتى لحر وجهى». الكبوه: السقوط للوجه. قاله الهروى فى كتابه. و قال الفيروز آبادى فى القاموس: كبا كبوا و كبوا: انكب على وجهه. و حر الوجه: ما بدا من الوجنه. يقال: لطمه على حر وجهه. يعنى: اى خداوند من، رحم كن بر رو در افتادن من به تمام روى من. و اين كنايه است از سقوط تام. «و زله قدمى». و لغزش قدم من. «وعد بحلمك على جهلى». اى: تكرم. (يعنى:) و مكرمت نما به بردبارى خود بر نادانى من. «و باحسانك على اساءتى». و به نيكويى كردن خود بر بدكردارى من. «فانا المقر بذنبى المعترف بخطيئتى». پس منم اقراركننده به گناه خود و اعتراف كننده به بزهكارى خود. «و هذه يدى و ناصيتى استكين بالقود من نفسى». استكين، اى: اخضع. (يعنى:) و اينك دست من و پيشانى من، هر چه مى خواهى به جا آر نسبت به ايشان. در داده ام خود را به قصاص كردن از نفس من. «ارحم شيبتى و نفاد ايامى، و اقتراب اجلى و ضعفى و مسكنتى و قله حيلتى». نفد الشى ء- بالكسر- نفادا: فنى. (يعنى:) رحم كن و ببخشا پيرى مرا و به آخر رسيدن روزگار عمر من و نزديك شدن انقطاع مدت زندگانى من و ضعف من و درويشى من و بيچارگى من. «مولاى، و ارحمنى اذ انقطع من الدنيا اثرى». اى خداوند من، ببخشاى مرا چون منقطع شود از دنيا اثر من. «و امحى من المخلوقين ذكرى». «امحى»- بتشديد الميم- اصله: انمحى، انفعال من المحو، قلبت النون ميما و ادغمت الميم فى الميم. و فى بعض النسخ: «امتحى» و هو لغه فيه. كذا قال فى الصحاح. (يعنى:) و منمحى و برطرف شود از ميان خلقان ذكر من. «و كنت فى المنسيين كمن قد نسى». و باشم در ميان فراموش شدگان همچو آن كس كه فراموش شده باشد. «مولاى، و ارحمنى عند تغير صورتى و حالى، اذا بلى جسمى و تفرقت اعضائى و تقطعت اوصالى». الاوصال: المفاصل. (يعنى:) اى خداوند من، ببخشا مرا در هنگامى كه متغير شود صورت من و حال من و كهنه شود تن من و بپوسد و پراكنده گردد اعضاى من و پاره پاره شود بندهاى من. «يا غفلتى عما يراد بى!». اى غفلت من، تو كجايى بيا كه وقت تو است! اين ندا از باب تحسر است. يعنى: اى دريغ از غفلت از آنچه خواسته شده است از من و من به جا نياوردم آن را! «مولاى، و ارحمنى فى حشرى و نشرى». اى خداوند من، ببخشاى مرا در وقت گرد آوردن اعضاى من و جمع كردن آن و برانگيختن و زنده كردن من در روز قيام قيامت. «و اجعل فى ذلك اليوم مع اوليائك موقفى». اى: الموضع الذى يقف فيه فى يوم القيامه. (يعنى:) و بگردان در آن روز يعنى در روز حشر و نشر جاى ايستادن مرا با دوستان خود. «و فى احبائك مصدرى». اى: مرجعى. يقال: صدر القوم عن المكان، اى: رجعوا عنه. و منه قوله تعالى: (يومئذ يصدر الناس اشتاتا)، اى: يرجعون من مخارجهم من القبور الى الموقف. يعنى: و بگردان در ميان دوستان خود محل بازگشت من. «و فى جوارك مسكنى». و در همسايگى خود ساز جاى آرامش من. «يا رب العالمين». اى پروردگار ماسواى خود از عالميان. |
-
تا 50% تخفیف مجلل ترین تالارها + مشاهده لیست مزون و آتلیه
-
تصمیمت رو برای مهاجرت نهایی کن! رایگان مشاوره شو
-
سفر بهاری فراموش نشدنی با قیمتی فراموش شدنی!
-
بهار تایلند گشتن داره! رزرو با 13میلیون زیر قیمت!
-
بهترین استادان بهترین نتیجه کنکور را برای شما دارند!
-
اجاره خودرو ارزان در دبی◀ قیمتها رو مقایسه کن
-
بلیط پیدا نکردی؟ ◀اینجا هم جستجو کردی؟!
-
لوکسترین خودروهای جهان رو دبی با قیمت استثنائی اجاره کن
-
هوش کودکتو با این بازی فکری افزایش بده ! به تفکیک رده سنی
-
بازگشت به زندگی با ترک یک عادت*درمان اعتیاد
-
میدونی دبی هزینه اجاره ماشین ازتاکسی کمتره؟قبل سفرکلیک کن
-
یکبار هزینه و یه عمر مشتری! خرید فالوور واقعی و آنی
-
میخوای طوری یاد بگیری که نیاز به خوندن شب امتحان نباشه!!
-
از هزینه سرسام آور کلاس خصوصی خسته نشدی؟
-
کسب و کار شما در بیتوته اینگونه دیده میشود !
-
سرویس خواب جدید دلت میخواد؟ چرا نقد!! اینجا قسطی بخر!
-
بلاگری؟طوری که میخوای دیده نشدی؟کلیک کن پیجتو میلیونی کن
-
چقدر از سلامت آبی که مینوشی مطمئن هستی؟ اینجوری مطمئن شو
-
تنوع بی نظیر گوشی موبایل ولپ تاپ رو اینجا ببین و راحت بخر
-
نظر رتبه برتر های کنکور رو ببین و خودت قضاوت کن
-
برای خرید لباس بچه ها همیشه مشکل داری؟ اینجا حل میشه
-
دنبال آینده پر از فرصتی؟ از اینجا کنکورتو برنامه ریزی کن
-
از فرم سینه هات ناراضی و بی اعتماد به نفسی؟ مشاهده راهکار
-
هر آنچه از واردات کالا از دبی باید بدانید◀توسعه کسب و کار
-
بهترین زمان سفر به روسیه رو از دست نده! کمترین نرخ+اقساطی
کالا ها و خدمات منتخب